محبوب ترین مقالات

عطر آشنایی

🔰گفتارهایی چند پیرامون نهضت عاشوراوامام حسین(علیه السلام)_محرم ۱۳۹۶

 

💢عطر آشنایی ۱
💠 راز عزاداری حسینی از اول ماه محرم

❇️  قیل للصادق(علیه السلام)؛

سیدی جعلت فداک! ان المیت یجلسون بالنیاحه بعد موته او قتله، و اراکم تجلسون انتم وشیعتکم من اول شهر بالمأتم و العزا للحسین (علیه السلام).
فقال: ما هذا… إذا هل هلال محرم نشرت الملائکه ثوب الحسین و هو مخرق من ضرب السیوف و ملطخ بالدماء  فنراه نحن و شیعتنا بالبصیره و لا بالبصر فإذا تنفجر دموعنا..

☑️ به امام صادق (علیه السلام)عرض شد: آقای من به فدایتان شوم!…وقتی کسی می میرد یا کشته می شود جلسه نوحه ای برای او می گیرند، و من مشاهده می کنم که شما و شیعیانتان از اول ماه محرم اقامه ی جلسه عزا می کنید.
حضرت فرمودند: این چه حرفی است! هنگامی که هلال ماه محرم دمیده می شود ملائکه پیراهن امام حسین را آویزان می کنند در حالیکه پاره پاره شده از ضربه های شمشیر و آغشته به خون است؛ما و شیعیانمان این پیراهن را با چشم دل (و نه با چشم ظاهری) می بینیم  پس اشک های ما سرازیر می شود.

📚 جزایری، خصائص الزینبیه ص۴۹ ، الهاشمی النجفی، ثمرات الاعواد، ص۳۶٫

 

💢عطر آشنایی ۲
💠 در عزای سالار شهیدان مشکی بپوشیم!

☑️ برقعی به سندش از امام باقر(علیه السلام) نقل می کندکه فرمود:
چون جدم حسین(علیه السلام) به شهادت رسیدند، زنان بنی هاشم در ماتم او لباس سیاه پوشیدند و آن را در گرما و سرما تغییر ندادند.
و پدرم علی بن الحسین(علیهما السلام) برای آنان در هنگام عزاداری غذا آماده می کرد.

📚 شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه ج۲،ص ۸۹۰

 

💢عطر آشنایی۳
💠 تبسّم نکردن در ماه محرّم به ویژه در اولین دهه ی آن

❇️ عنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ أَبِی مَحْمُودٍ قَالَ: قَالَ الرِّضَا(علیه السلام):  کَانَ أَبِی إِذَا دَخَلَ شَهْرُ الْمُحَرَّمِ لَا یُرَى ضَاحِکاً، وَ کَانَتِ الْکَآبَهُ تَغْلِبُ عَلَیْهِ حَتَّى یَمْضِیَ مِنْهُ عَشَرَهُ أَیَّامٍ، فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْعَاشِرِ کَانَ ذَلِکَ الْیَوْمُ یَوْمَ مُصِیبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکَائِهِ وَ یَقُولُ: هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی قُتِلَ فِیهِ الْحُسَیْنُ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ.

☑️ حضرت رضا(علیه السلام) فرمود: عادت پدرم این بود که وقتی ماه محرّم می رسید، دیگر کسی وی را خوشحال و متبسّم نمی دید، و آثار حزن و اندوه در چهره اش ظاهر می شد تا آنکه روز دهم محرم می رسید. این روز، روز مصیبت و اندوه و گریه اش بود و همواره می فرمود: امروز، روزی است که در آن حسین که سلام خدا بر او باد، کشته شد.

📚 علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج۴۴، ص۲۸۳٫

 

💢 عطر آشنایی۴
💠 بنوش به یاد حسین(علیه السلام)

❇️ حدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْکُوفِیُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنِ الْخَشَّابِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ حَسَّانَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ کَثِیرٍ عَنْ دَاوُدَ الرَّقِّیِّ
قَالَ کُنْتُ عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه‌السلام) إِذَا اسْتَسْقَى الْمَاءَ فَلَمَّا شَرِبَهُ رَأَیْتُهُ قَدِ اسْتَعْبَرَ وَ اغْرَوْرَقَتْ عَیْنَاهُ بِدُمُوعِهِ ثُمَّ قَالَ لِی یَا دَاوُدُ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلَ الْحُسَیْنِ (علیه‌السلام) فَمَا مِنْ عَبْدٍ شَرِبَ الْمَاءَ فَذَکَرَ الْحُسَیْنَ (علیه‌السلام) وَ لَعَنَ قَاتِلَهُ إِلَّا کَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِائَهَ أَلْفِ حَسَنَهٍ وَ حَطَّ عَنْهُ مِائَهَ أَلْفِ سَیِّئَهٍ وَ رَفَعَ لَهُ مِائَهَ أَلْفِ دَرَجَهٍ وَ کَأَنَّمَا أَعْتَقَ مِائَهَ أَلْفِ نَسَمَهٍ وَ حَشَرَهُ اللَّهُ تَعَالَى یَوْمَ الْقِیَامَهِ ثَلِجَ الْفُوءَادِ حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوبَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ إِبْرَاهِیمَ الْحَضْرَمِیِّ عَنْ سَعْدِ بْنِ سَعْدٍ مِثْلَهُ

☑️ داود رقّى،مى‏ گوید:

در محضر مبارک امام صادق(علیه السّلام) بودم، حضرت آب طلبیدند و زمانى که آب را نوشیدند دیدم در حضرت حالت گریه پیدا شد و دو چشم آن حضرت غرق اشک شد سپس به من فرمودند:اى داود! خدا قاتل حسین(علیه السّلام) را لعنت کند، بنده ‏اى نیست که آب نوشیده و حسین(علیه السّلام) را یاد نموده و کشنده ‏اش را لعنت کند مگر آنکه خداوند منّان صد هزار حسنه براى او منظور مى ‏کند و صد هزار گناه از او محو کرده و صد هزار درجه مقامش را بالا برده و گویا صد هزار بنده آزاد کرده و روز قیامت حق تعالى او را با قلبى آرام و مطمئن محشورش مى کند.
🔘 محمّد بن یعقوب، از علىّ بن محمّد، از سهل بن زیاد، از جعفر بن ابراهیم حضرمى، از سعد بن سعد مثل همین حدیث را نقل کرده است.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب سی و چهارم

 

💢عطر آشنایی۵
💠زیارت حسین بن علی(علیه السلام) در هر روز

❇️ عنْ حَنَانٍ عَنْ أَبِیهِ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عَلَیهِ السَّلامُ:  یَا سَدِیرُ! تَزُورُ قَبْرَ الْحُسَیْنِ عَلَیهِ السَّلامُ  فِی کُلِّ یَوْمٍ؟ قُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاکَ لَا، قَالَ: فَمَا أَجْفَاکُمْ! قَالَ: فَتَزُورُونَهُ فِی کُلِّ جُمْعَهٍ؟ قُلْتُ: لَا، قَالَ: فَتَزُورُونَهُ فِی کُلِّ شَهْرٍ؟ قُلْتُ: لَا، قَالَ: فَتَزُورُونَهُ فِی کُلِّ سَنَهٍ؟ قُلْتُ: قَدْ یَکُونُ ذَلِکَ، قَالَ: یَا سَدِیرُ! مَا أَجْفَاکُمْ لِلْحُسَیْنِ عَلَیهِ السَّلامُ!  أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَلْفَیْ أَلْفِ مَلَکٍ شُعْثٌ غُبْرٌ یَبْکُونَ وَ یَزُورُونَ لَا یَفْتُرُونَ، وَ مَا عَلَیْکَ یَا سَدِیرُ! أَنْ تَزُورَ قَبْرَ الْحُسَیْنِ عَلَیهِ السَّلامُ  فِی کُلِّ جُمْعَهٍ خَمْسَ مَرَّاتٍ وَ فِی کُلِّ یَوْمٍ مَرَّهً، قُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاکَ، إِنَّ بَیْنَنَا وَ بَیْنَهُ فَرَاسِخَ کَثِیرَهً! فَقَالَ لِی: اصْعَدْ فَوْقَ سَطْحِکَ، ثُمَّ تَلْتَفِتُ یُمْنَهً وَ یُسْرَهً، ثُمَّ تَرْفَعُ رَأْسَکَ إِلَى السَّمَاءِ، ثُمَّ انْحُ نَحْوَ الْقَبْرِ وَ تَقُولُ: «السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ! السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ» تُکْتَبُ لَکَ زَوْرَهٌ، وَ الزَّوْرَهُ حَجَّهٌ وَ عُمْرَهٌ. قَالَ سَدِیرٌ: فَرُبَّمَا فَعَلْتُ فِی الشَّهْرِ أَکْثَرَ مِنْ عِشْرِینَ مَرَّهً.

📚 کلینی، کافی، ج۴، ص۵۸۹٫

☑️ سدیر گفت: حضرت صادق(علیه السلام) به من فرمود: اى سدیر! آیا هر روز قبر حسین بن علی(علیه السلام) را زیارت می کنی؟ عرض کردم: خیر، فرمود: چقدر شما جفاکارید! و سپس فرمود: در هر جمعه زیارت می کنید؟ عرض کردم: خیر، فرمود: در هر ماه زیارت می کنید؟ عرض کردم: خیر، فرمود: در هر سال زیارت می کنید؟ عرض کردم: گاهى زیارت می کنیم. فرمود: ای سدیر! چقدر به حسین (علیه السّلام) جفا می کنید! آیا نمی دانى خداوند دو میلیون فرشته ژولیده موى و خاک آلود دارد که به طور مداوم بر حسین بن علی(علیه السلام) گریه می کنند و قبر او را  زیارت می کنند و خسته نمی شوند؟ای سَدیر! چرا خود را مقیّد نمی سازی که هر جمعه پنج بار، و هر روز یک بار قبر حسین بن علی(علیه السلام) را زیارت کنی؟ عرض کردم: بین ما و قبر او فرسخ ها فاصله است! فرمود: به بلندی برو، به سمت راست و چپ خود توجه کن، سرت را سوی آسمان کن، و سپس به سوی قبر حسین بن علی (علیه السلام) توجّه کن و بگو:
«السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ! السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ»
اگر چنین کنی، برای تو یک زیارت نوشته می شود، و هر زیارت معادل یک حجّ و یک عمره می باشد. سدیر گفت: گاهی می شد که در یک ماه بیش از بیست بار این کار را انجام می دادم.
▪️در روایت مشابهی که در «کامل الزیارات» نقل شده است، جناب سدیر در انتهای حدیث می گوید: فَرُبَّمَا فَعَلْتُهُ فِی النَّهَارِ أَکْثَرَ مِنْ عِشْرِینَ مَرَّهً. یعنی روزهایی می شد که بیش از بیست بار این کار را انجام می دادم.

📚 ابن قولویه، کامل‏ الزیارات، ص۲۸۷٫

 

💢 عطر آشنایی ۶
💠 گریستن تمام مخلوقات بر سید الشهداء(علیه السلام)

❇️ حدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْقُرَشِیُّ قَالَ حَدَّثَنِی خَالِی مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَیْنِ بْنِ أَبِی الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ بْنِ بَزِیعٍ عَنْ أَبِی إِسْمَاعِیلَ السَّرَّاجِ عَنْ یَحْیَى بْنِ مَعْمَرٍ الْعَطَّارِ عَنْ أَبِی بَصِیر عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ :
بَکَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ وَ الطَّیْرُ وَ الْوَحْشُ عَلَى الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ (علیه السلام) حَتَّى ذَرَفَتْ دُمُوعُهَا وَ حَدَّثَنِی أَبِی رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَهُ مَشَایِخِی عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِی خَلَفٍ وَ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَى الْعَطَّارِ جَمِیعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ.

☑️ ابى بصیر، از حضرت ابو جعفر(علیه السّلام) نقل کرده که آن جناب فرمودند:
انس و جن، پرنده و وحوش بر حسین بن على علیهما السّلام گریستند تا آنجا که اشکهایشان جارى گشت.
▪️{و پدرم علیه الرحمه و جماعتى از اساتیدم از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف و محمّد بن یحیى عطار جملگى از محمّد بن حسین به اسنادش مثل همین خبر را نقل کرده ‏اند}

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب ۲۶، ح۱٫

 

💢عطر آشنایی ۷
💠 یادگار برادر

💢چگونگى اجازه گرفتن جناب قاسم بن الحسن(علیه السلام) از امام حسین(علیه السلام) براى رفتن به میدان، در روز عاشورا حاکى از قوّت معرفت و کمال درایت و شهامت و ایمان اوست.

💢جناب قاسم، آن قدر پافشارى کرد تا اجازه گرفت و در حالى که اشک بر گونه اش مى غلتید، با خواندن این رَجَز به صف دشمن، حمله بُرد:

إن تُنکِرونی فَأَنَا فَرعُ الحَسَن
سِبطُ النَّبِیِّ المُصطَفى وَالمُؤتَمَن
هذا حُسَینٌ کَالأَسیرِ المُرتَهَن
بَینَ اُناسٍ لا سُقوا صَوبَ المُزَن

یعنی:

اگر مرا نمى شناسید، من شاخه ی حسن        نواده ی پیامبرِ برگزیده و امین هستم
این حسین، همانند اسیرِ به گروگان گرفته شده
در میان مردم است که از آب باران هم دریغ داشته شده است.
او پس از هلاک نمودن تعدادى از سپاه ابن سعد، به خیل شهیدان پیوست.(۱)

💢 در «زیارت رجبیّه»، نام وى آمده و در «زیارت ناحیه مقدّسه» نیز در باره ی وى آمده است:
السَّلامُ عَلَى القاسِمِ بنِ الحَسَنِ بنِ عَلِیٍّ، المَضروبِ عَلى هامَتِهِ، المَسلوبِ لامَتُهُ، حینَ نادَى الحُسَینَ عَمَّهُ ، فَجَلا عَلَیهِ عَمُّهُ کَالصَّقرِ ، وهُوَ یَفحَصُ بِرِجلَیهِ التُّرابَ وَ الحُسَینُ یَقولُ : «بُعداً لِقَومٍ قَتَلوکَ ! و مَن خَصمُهُم یَومَ القِیامَهِ جَدُّکَ و أبوکَ»
یعنی:
سلام بر قاسم، فرزند حسن بن على؛ ضربت خورده بر سرش، و زِرهش کَنْده شده، هنگامى که عمویش حسین را صدا زد! پس عمویش، خود را مانند بازى شکارى، بر بالاى سرش رسانْد و او، پاهایش را به خاک مى سایید و حسین علیه السلام مى فرمود: «[از رحمت خدا] دور باشند قاتلان تو؛ کسانى که روز قیامت، دشمنشان، جدّ تو و پدر تو هستند!»
سپس فرمود: «به خدا سوگند، بر عمویت گران است که او را بخوانى و پاسخت را ندهد یا پاسخت را بدهد، ولى تو کشته شده، بر خاک افتاده باشى و سودى برایت نداشته باشد. به خدا سوگند، امروز، روزى است که کُشندگان او (عمویت)، فراوان و یاورانش، اندک اند!»
خداوند، مرا در روز قیامت، با شما دو نفر (قاسم و امام حسین علیه السلام)، قرار دهد و در جایگاه شما، جاى دهد. خداوند، قاتلت عمر بن سعد بن عروه بن نُفَیل اَزْدى را لعنت کند و او را به دوزخ برساند و عذابى دردناک، برایش آماده سازد!

💢 شیخ صدوق (رحمه الله علیه) در الأمالى به نقل از امام زین العابدین علیهم السلام می نویسد: پس از على اکبر(علیه السلام)، قاسم بن حسن بن على بن ابى طالب، پا به میدان نهاد.

📚کتابشناسی:
۱- ری شهری،دانش نامه امام حسین (علیه السلام)، ج۷، ص۱۲۱
۲- همو، ص ۲۲۶ ح ۲۳۹

 

 

💢عطر آشنایی۸
💠 کوچکترین سردار

💢هنگامى که امام حسین(علیه السلام) شهادت خاندان وفرزندانش را دید و از آنان کسى جز امام و زنان و کودکان و فرزند بیمارش ـ امام سجّاد(علیه السلام) ـ نماند، ندا داد:
«هَلْ مِنْ ذابٍّ یَذُبُّ عَنْ حَرَمِ رَسُولِ اللّهِ؟ هَلْ مِنْ مُوَحِّد یَخافُ اللّهَ فینا؟ هَلْ مِنْ مُغیث یَرْجُوا اللّهَ فِی اِغاثَتِنا؟ هَلْ مِنْ مُعین یَرْجُوا ما عِنْدَاللّهِ فِی اِعانَتِنا»؛
(آیا کسى هست که از حرم رسول خدادفاع کند؟ آیا خداپرستى در میان شما پیدا مى شود که از خدابترسد و ستم بر ما روا ندارد؟ آیا فریادرسى هست که براى خدابه فریاد ما برسد؟ آیا یارى کننده اى هست که با امید به عنایت خداوند به یارى ما برخیزد؟).
با طنین افکن شدن نداى استغاثه امام(علیه السلام)، صداى گریه و ناله از بانوان حرم برخاست.

امام(علیه السلام) به خیمه ها نزدیک شد و فرمود:
«ناوِلُونی عَلِیّاً اِبْنی الطِّفْلَ حَتّى اُوَدِّعَهُ»؛ (فرزند خردسالم «على» را به من بدهید تا با او وداع کنم).
فرزندش را نزد وى آوردند.
امام(علیه السلام) در حالى که طفلش را مى بوسید، خطاب به او فرمود:
«وَیْلٌ لِهوُلاءِ الْقَوْمِ اِذا کانَ خَصْمُهُمْ جَدَّکَ»؛ (بدا به حال این گروه ستمگر آنگاه که جدّت رسول خدا(صلى الله علیه وآله) با آنان به مخاصمه برخیزد؟).(۱)

💢معالى السبطین از قول ابومخنف آورده است:
امام(علیه السلام) پس از شهادت على اکبر به خواهرش امّ کلثوم فرمود:
«یا اُخْتاهُ اوُصیکِ بِوَلَدی الصَّغیرَ خَیْراً، فَاِنَّهُ طِفْلٌ صَغیرٌ وَ لَهُ مِنَ الْعُمْرِ سِتَّهُ اَشْهُر»؛ (خواهرم! به فرزند خردسالم نیکى کن، او خردسال است و تنها شش ماه دارد).
امّ کلثوم عرض کرد: «برادرجان! این طفل به مدّت سه روز است که جرعه آبى ننوشیده است، از این گروه کمى آب بطلب!».
امام(علیه السلام) با شنیدن این سخن، طفلش را گرفت و به سوى دشمن روانه شد و فرمود: «یا قَوْمِ قَدْ قَتَلْتُمْ اَخی وَ اَوْلادی وَ اَنْصارِی وَ ما بَقِی غَیْرُ هذَا الطِّفْلِ، وَ هُوَ یَتَلَظّى عَطَشَاً مِنْ غَیْرِ ذَنْب اَتاهُ اِلَیْکُمْ، فَاسْقُوهُ شَرْبَهً مِنَ الْماءِ»؛ (اى مردم! شما برادر و فرزندان و یارانم را کشتید و کسى جز این طفل که بى هیچ گناهى از تشنگى مى سوزد، نمانده است، او را با جرعه آبى سیراب کنید).(۲)

💢 به تعبیر «نفس المهموم» امام(علیه السلام) فرمود:
«یا قَوْمِ، اِنْ لَمْ تَرْحَمُونی فَارْحَمُوا هذَا الطِّفْلَ»؛ (اى مردم اگر به من رحم نمى کنید به این طفل خردسال رحم کنید). (۳)
امام(علیه السلام) در حال گفتن این سخنان بود که بناگاه تیرى از سوى ستمگرى سیاه دل ـ حرمله بن کامل اسدى ـ حلقوم طفل را پاره کرد و از گوش تا گوش را درید. امام حسین(علیه السلام) کف دستش را زیر گلوى بریده طفل گرفت و چون از خون پر شد، آن را به آسمان پاشید و در روایت دیگر آمده است، امام دستانش را زیر گلوى طفل گرفت و گفت:«یا نَفْسُ اِصْبِری فیما اَصابَکِ، اِلهی تَرى ما حَلَّ بِنا فی الْعاجِلِ فَاجْعَلْ ذلِکَ ذَخیرَهً لَنا فی الاْجِلِ»؛ (اى نفس! در برابر این همه مصیبت شکیبا باش! خدایا! تو مى بینى که در این دنیاى فانى چه مصایبى براى ما رخ داده، پس آن را براى روز رستاخیزمان ذخیره ساز!). (۴)

💢در ینابیع الموده آمده است که امام(علیه السلام) گفت:
«اَللّهُمَّ اَنْتَ تَعْلَمُ اَنَّهُمْ دَعَوُنَا لِیَنْصُرُونا فَخَذَلُونا وَ اَعانُوا عَلَیْنا، اَللّهُمَّ احْبِسْ عَنْهُمْ قِطَرَ السَّماءِ، وَ احْرِمْهُمْ بَرَکاتِکَ، اَللّهُمَّ لا تُرْضِ عَنْهُمْ اَبَداً، اَللّهُمَّ اِنَّکَ اِنْ کُنْتَ حَبَسْتَ عَنَّا النَّصْرَ فی الدُّنْیا، فَاجْعَلْهُ لَنا ذُخْراً فِی الاْخِرَهِ وَ انْتَقِمْ لَنا مِنَ الْقَوْمِ الظّالِمینَ»؛ (خدایا! تو مى دانى که اینان ما را دعوت کردند تا به یارى مان بشتابند ولى ما را رها کردند و در برابر ما بپاخاستند، خدایا! باران آسمان را از آنان دریغ دار و آنان را از برکاتت محروم کن. خدایا هرگز از آنان خشنود مشو. خدایا اگر در دنیا، پیروزى را از ما دریغ داشته اى، آن را ذخیره آخرتمان قرار ده و از گروه ستمکاران انتقام ما را بستان). (۵)

💢بعد از شهادت آن طفل، امام(علیه السلام) از اسب پیاده شد و با غلاف شمشیر، قبر کوچکى کند و کودکش را به خونش آغشته ساخت و بر وى نمازگذارد (و دفن نمود). (۶)

📚منابع:
۱) خوارزمی، مقتل الحسین، ج ۲، ص ۳۲ و علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۴۶٫
۲)حائری مازندرانی،ج۱،ص۴۱۹٫
۳) محدث قمی، ص ۳۴۹٫
۴) حائری مازندرانی، ج ۱، ص ۴۱۹٫
۵) ابن ابی الحدید، ج ۳، ص ۷۷٫
۶) علامه مجلسی، بحارالانوار،ج۴۵،ص۴۶٫

 

💢عطر آشنایی ۹
💠 آرامش پدر

💢 به‏ گفته‏ ی ابو الفرج‏ «۱» و دیگران‏: على‏ اکبر(علیه‏ السّلام‏)نخستین‏ فرد از بنى‏ هاشم‏ بود که‏ پس‏ از شهادت‏ یاران‏ حسین‏(علیه‏ السّلام)‏ به‏ شهادت‏ رسید. او زمانى‏ که‏ به‏ تنهایى‏ پدر نگریست‏، در حالى که سوار بر ذو الجناح بود، نزد پدر شرفیاب شد و از او اجازه میدان خواست، اشک از چشمان پدر جارى شد و سکوت کرد و سپس فرمود:
«اللهم اشهد أنّه قد برز الیهم غلام أشبه الناس خلقا و خلقا و منطقا برسولک و کنّا اذا اشتقنا إلى نبیّک نظرنا إلیه». یعنی: «خدایا! گواه باش! جوانى به نبرد با آنان مى‏ رود که از حیث اخلاق و شمایل و گفتار، شبیه‏ ترین فرد به پیامبر تو است. ما هرگاه تشنه دیدار پیامبرت مى‏ شدیم، به چهره ی على اکبر می ‏نگریستیم».

💢سپس امام(علیه السّلام) با صداى بلند فرمود: «یا بن سعد! قطع اللّه رحمک کما قطعت رحمی و لم تحفظنى فى رسول اللّه». یعنی: «اى ابن سعد! خدا پیوند خویشاوندى ‏ات را قطع کند که پیوند خویشاوندى مرا بریدى و حرمت خویشاوندیم با رسول خدا(صلّى اللّه علیه و آله) را زیر پا نهادى».

💢به مجرّد این که على اکبر(علیه السّلام) از پدر اجازه میدان گرفت با خواندن این رجز بر سپاه دشمن تاخت:

أنا علىّ بن الحسین بن علىّ‏
نحن و بیت اللّه أولى بالنبى‏
و اللّه لا یحکم فینا ابن الدعیّ‏
یعنى: من على بن حسین بن علی‏ ام. ما و خانه کعبه به پیامبر خدا سزاوارتریم. به خدا سوگند! فرزند فرومایگان نباید بر ما حاکمیّت یابد.

💢على اکبر(علیه السّلام)نبرد سختى انجام داد و سپس نزد پدر بازگشت و عرضه داشت:«یا أبت! العطش قد قتلنى و ثقل الحدید قد أجهدنى». یعنی:«پدر! تشنگى، جانم را به لب رسانده و سنگینى اسلحه مرا به زحمت انداخته است».
حسین(علیه السّلام)در این لحظه مى‏ گرید و می ‏فرماید: «وا غوثاه! أنّى لى الماء، قاتل یا بنیّ قلیلا و اصبر، فما أسرع الملتقى بجدّک محمّد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم فیسقیک بکأسه الأوفى شربه لا تظمأ بعدها أبدا». یعنی: «از کدامین سو برایت آب آورم، پسرم! اندکى نبرد کن و صبر و شکیبایى نما، لحظاتى دیگر به دیدار جدّت محمّد(صلّى اللّه علیه و آله) نایل خواهى شد و کام تو را آن گونه سیراب خواهد ساخت که پس از آن هرگز تشنه نگردى».
على اکبر(علیه السّلام)مانند پدر و جدّ خویش، بر سپاه دشمن یورش برد و مرّه بن منقذ عبدى، با پرتاب تیرى گلوى مبارک وى را هدف قرار داد «۲».

💢ابو الفرج می گوید: حمید بن مسلم ازدى گفت: من ایستاده بودم و مرّه بن منقذ کنارم قرار داشت و على بن حسین از چپ و راست بر سپاه حمله مى ‏کرد و آن‏ها را پراکنده می ‏ساخت، مرّه گفت: گناه عرب به گردنم، اگر این جوان گذارش به من بیفتد، پدرش را به عزایش می ‏نشانم!
بدو گفتم: این کار را انجام نده، همان کسانى که وى را در محاصره دارند براى این کار کافى است.
وى گفت: قطعا این کار را خواهم کرد. على اکبر(علیه السّلام)در حالى که گروهى از سپاه را عقب می راند، به سمت ما آمد، این فرد با نیزه ضربتى بر قامت استوار اکبر زد و على روى زین اسب خم شد و گردن اسب را بغل گرفت و اسب به اشتباه او را به سمت دشمن برد. آنان وى را به محاصره در آورده و بدن مبارکش را با شمشیر قطعه‏ قطعه کردند «۳».

💢قبل از جان دادن صدا زد: سلام بر تو پدر! اکنون جدّم رسول خدا(صلّى اللّه علیه و آله)مرا سیراب ساخت و امشب در انتظار توست، حسین(علیه السّلام) به سمت میدان شتافت و کارزار سختى آغاز کرد تا به بالین جوانش با پیکر پاره پاره رسید و فرمود:
«قتل اللّه قوما قتلوک یا بنیّ! فما أجرأهم على اللّه و على انتهاک حرمه الرسول». یعنی:«فرزندم! خدا بکشد مردم ستمگرى که تو را کشتند، اینان چقدر بر خدا و هتک حرمت‏ رسول خدا(صلّى اللّه علیه و آله)جرى شده‏ اند؟».
سپس اشک از چشمان مبارکش جارى گشت و فرمود: «على الدّنیا بعدک العفا؛یعنی: پس از تو اف بر این دنیا!» «۴».

💢ابو مخنف و ابو الفرج از حمید بن مسلم ازدى روایت کرده ‏اند که گفت: گویى زنى را می ‏بینم با فریاد یا حبیباه! یا بن اخیّاه! اى عزیزم! اى پسر برادرم! از خیمه بیرون آمده است.
پرسیدم: آن زن کیست؟
گفتند: زینب دختر على بن أبی طالب (علیه السّلام) است. این زن از راه رسید و خود را بر پیکر على اکبر افکند. حسین نزد خواهر آمد و دست او را گرفت و به خیمه برد و خود بازگشت و به جوانان بنى هاشم فرمود: «احملوا أخاکم؛یعنی: برادرتان را به خیمه ببرید».
آنان بدن نازنین على اکبر را حمل کرده و مقابل خیمه‏ اش قرار دادند «۵».

📚 منابع:

  1. ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۱۵٫
  2. سیدبن طاوس، لهوف، ص۱۶۶٫
  3. ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۱۵٫
  4. همان، ۱۱۵؛ سیدبن طاوس، لهوف ۱۶۷٫
  5. طبرى، تاریخ، ج۳، ص۳۳۱(با اندکى تفاوت در برخى کلمات).

 

 

💢 عطر آشنایی ۱۰
💠 سقای تشنه لب

💢 لما رأى وحدته علیه السلام أتى أخاه و قال یا أخی هل من رخصه؟
وقتی که حضرت ابالفضل تنهایی برادر را دید، خدمت حضرت امام حسین(علیه السلام) آمد و گفت: یا أخاه! آیا رخصت جهاد به من می ‏دهى؟

💢 فبکى الحسین علیه السلام بکاء شدیدا
امام حسین(علیه السلام) گریه شدیدى کرد

💢ثم قال یا أَخِی أَنْتَ صَاحِبُ لِوَائِی وَ إِذَا مَضَیْتَ تَفَرَّقَ عَسْکَرِی
بعد فرمود: اى برادر! تو پرچمدار منى، اگه تو شهید شوی لشکر من از هم می پاشد.

💢 فقَالَ الْعَبَّاسُ: قَدْ ضَاقَ صَدْرِی وَ سَئِمْتُ مِنَ الْحَیَاهِ وَ أُرِیدُ أَنْ أَطْلُبَ ثَأْرِی مِنْ هَؤُلَاءِ الْمُنَافِقِینَ
عباس(علیه السلام)عرضه داشت: سینه ام تنگ شده و از زندگى خسته شده ام. میخواهم از این منافقین خونخواهى کنم.

💢فقَالَ الْحُسَیْنُ علیه السلام فَاطْلُبْ لِهَؤُلَاءِ الْأَطْفَالِ قَلِیلًا مِنَ الْمَاءِ
امام حسین(علیه السلام) فرمود: مقدارى آب از براى این کودکان طلب کن.

💢فذهب العباس و وعظهم و حذرهم فلم ینفعهم
ابا الفضل رفت و آن مردم گمراه را موعظه نمود و از این جنایت بر حذر داشت، ولى اثرى نکرد.

💢فرجع إلى أخیه فأخبره
به سوى امام حسین(علیه السلام) مراجعت و آن حضرت را آگاه نمود.

💢فسمع الأطفال ینادون العطش العطش
ناگاه شنید که کودکان فریاد می زنند العطش! العطش!

💢فرکب فرسه و أخذ رمحه و القربه و قصد نحو الفرات
حضرت عباس(علیه السلام) بر اسب خود سوار شد و نیزه و مشک را برداشت و متوجه‏ فرات گردید.

💢فأحاط به أربعه آلاف ممن کانوا موکلین بالفرات
تعداد چهار هزار نفر که موکل آب فرات بودند آن بزرگوار را محاصره کردند.

💢و رموه بالنبال فکشفهم
او را تیر باران می کردند ولى او لشکر را شکافت

💢و قتل منهم على ما روی ثمانین رجلا حتى دخل الماء.
تعداد هشتاد نفر از دشمن را کشت تا بر سر آب رسید.

💢فلما أراد أن یشرب غرفه من الماء ذکر عطش الحسین و أهل بیته فرمى الماء
وقتى خواست مشتى آب بیاشامد بیاد تشنگى امام حسین و اهل بیت آن حضرت افتاد و آب را ریخت.

💢و ملأ القربه و حملها على کتفه الأیمن و توجه نحو الخیمه
پس از اینکه مشک را پر از آب کرد و بدوش راست خود انداخت متوجه خیمه ‏ها گردید.

💢 فقطعوا علیه‏ الطریق و أحاطوا به من کل جانب
دشمنان سر راه بر آن حضرت گرفتند و از هر طرفى او را محاصره نمودند.

💢فحاربهم حتى ضربه نوفل الأزرق على یده الیمنى فقطعها
حضرت عباس(علیه السلام)با آنان جنگید تا اینکه نوفل بن ازرق دست راست آن حضرت را قطع کرد.

💢فحمل القربه على کتفه الأیسر فضربه نوفل فقطع یده الیسرى من الزند
آن بزرگوار مشک را بدوش چپ انداخت و نوفل دست چپ وى را هم از بند جدا کرد.

💢فحمل القربه بأسنانه
حضرت عباس(علیه السلام) بناچار مشک را به دندان گرفت.

💢فجاءه سهم فأصاب القربه و أریق ماؤها
ناگاه تیرى به طرف آن بزرگوار آمد و به مشک آب اصابت نموده آب روى زمین ریخت.

💢ثم جاءه سهم آخر فأصاب صدره
سپس تیر دیگرى آمد و بر سینه ی مبارکش جاى گرفت!

💢 فانقلب عن فرسه
پس از این جریان بود که از بالاى اسب خود به زمین سقوط کرد.

💢و صاح إلى أخیه الحسین أدرکنی
و فریاد زد: یا اخا ادرکنى.

💢فلما أتاه رآه صریعا فبکى
وقتى امام حسین(علیه السلام)آمد و آن حضرت را دید که از پاى در آمده است گریان شد.

💢و قال الحسین علیه السلام الْآنَ انْکَسَرَ ظَهْرِی وَ قَلَّتْ حِیلَتِی.
امام حسین فرمود: یعنى الان پشتم شکست و راه چاره ‏ام اندک شد.

📚علامه مجلسی، بحارالانوار،ج۴۵،ص۴۱٫

 

💢عطر آشنایی۱۱
💠 وقتی اسب،شعورش از انسان بالاتر می رود!

💢 کربلا سرشار از درس های زندگی است، بیشتر ما به دنبال شخصیت شناسی امام حسین(علیه السلام) و یاران باوفایش هستیم؛ اما در روز عاشورا صحنه ای اتفاق افتاد که نشان داد، ذوالجناح،اسب امام حسین(علیه السلام) شعورش از قاتلان پسر پیامبر(صلی الله علیه وآله) بیشتر است!
اینکه چه می شود برخی انسانها را ابر غفلت آن چنان فرا می گیرد که هر چه از عمر خود می گذرد بدتر از گذشته می شوند تا جایی که دیگر نمی فهمند بدی چیست و فقط از دیگران انتظار خوبی دارند، محل تامل است!

💢وقتی که حضرت سید الشهداء(علیه السلام) از بالای اسب روی زمین افتاد ذوالجناح، چند لحظه ای اطراف حضرت می گردید و دشمنان را دور می کرد.

💢ثمَّ تَمَرَّغَ فی دَمِ الحُسَینِ علیه السلام وَ قَصَدَ نَحوَ الخَیمَهِ وَ لَهُ صُهَیلٌ عالٍ وَ یَضرِبُ بِیَدِهِ الاَرضَ
سپس خود را به خون امام حسین(علیه السلام) آغشته نمود و به سمت خیمه ها حرکت نمود و با صدای بلند صیحه می زد و دستش را به زمین می کوبید، و با زبان خود می گفت:

اَلظَّلیمَه اَلظَّلیمَه مِن اُمَّهٍ قَتَلَت اِبنِ بِنتِ نَبیِّها
فریاد از ظلم فریاد از ظلم امتی که پسر دختر پیامبرشان را کشتند.

💢وقتی به نزدیک خیمه ها رسید صدای او را اهل حرم شنیدند از روزنه ی خیام نگاه کردند و ذو الجناح را بی صاحب، با لجام رها شده و زین واژگون و یال غرق به خون دیدند که گاهی صیحه می زند گاهی شیون می کند و گاهی سر بر زمین می کوبد و گاهی سم بر زمین می ساید در حالیکه بدنش پر از خون و تیر است.

💢 ناگاه اهل حرم از خیمه بیرون دویدند و در میانشان ولوله افتاد لطمه به صورت می زدند، گریبان می دریدند گریان و اشک ریزان وا اماما، وا سیدا، وا ابتا، وا رسول الله ، وا علیا و وازهرا گویان، گرد ذو الجناح حلقه زدند و از احوال ابا عبد الله می پرسیدند.
بعضی رکابش را می بوسیدند و بعضی تیر از بدنش در می آوردند و بعضی دست به یال خونی ذو الجناح می کشیدند (که به خون ابا عبد الله آغشته شده بود) و به سر و صورت خود می مالیدند.

💢ام کلثوم(علیهاالسلام) دستها را بر سر نهاده بود و از سوز دل فریاد می زد:
وا محمداه، وا جَدَّاه، وا نَبیّاه، وا اَبا القاسِماه، وا عَلیاه، وا جَعفَراه، وا حَمزَتاه، وا حَسَناه، هذا حُسینٌ بِالعَراء، صَریعٌ بِکَربَلا
یا محمد، یا جدا، ای پیامبر، ای اباالقاسم، یا علی، یا جعفر، یا حمزه، ای امام حسن! این حسین توست که در معرکه افتاده و در کربلا کشته شده!

💢ام کلثوم بعد از این جملات غش کرد
حضرت سکینه(سلام الله علیها) فریاد می زد: ای وای که فخر اولاد آدم کشته شد، ای مرگ چرا مرا نمی بری؟ من زندگی بی پدر را نمی خواهم.

💢 رقیه، دختر کوچک حضرت، خود را بر روی دستهای ذو الجناح انداخت و پرسید:
یا جَوادَ اَبی هَل سُقِیَ اَبی اَم قَتَلُوهُ عَطشاناً…
ای اسب پدرم! آیا به پدرم آب دادند یا او را لب تشنه شهید کردند؟
ای اسب باوفای پدرم! چرا پدرم را نیاوردی؟
ذو الجناح آنقدر صیحه زد و سر به زمین کوبید تا جان داد.

📚منابع:
ابن شهر آشوب،مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۲۱۵.
بحرانی، مدینه المعاجز،ج۳،ص۵۰۶.
مجلسی، بحار الانوار، ج۴۵،ص۵۶و۶۰.
احمد بن اعثم کوفی، کتاب الفتوح،ج۵، ص۱۱۹.
الحائری، معالی السبطین، ج۲، ص۵۰.

 

💢 عطر آشنایی ۱۲
حرکت کاروان اسرا از کربلا

💢 شنبه یازدهم محرم الحرام سال ۶۱ هجری قمری سه رویداد مهم رخ داد:

💢 ۱. حرکت کاروان اسرا از کربلا:
عمر سعد ملعون، روز یازدهم تا وقت ظهر در کربلا ماند، و بر کشتگان سپاه خود نماز گذارد و آنان را به خاک سپرد.
وقتى روز از نیمه گذشت فرمان داد تا دختران پیامبر(صلی الله علیه وآله) را بر شتران بى جهاز سوار کردند و سید سجاد(علیه السلام) را نیز با غلِ جامعه بر شتر سوار کردند.
هنگامى که آنان را از قتلگاه عبور دادند و نظر بانوان بر جسم مبارک امام حسین(علیه السلام) افتاد، لطمه ها بر صورت زدند و صدا به صیحه و ندبه برداشتند.[۱]

💢 ۲. تشکیل مجلس ابن زیاد:
روز یازدهم، عمر سعد به کوفه آمد. ابن زیاد اذن عمومى داد تا مردم در مجلس حاضر شوند. سپس رأس مطهر امام حسین(علیه السلام) را نزد او گذاشتند و او نگاه مى کرد و تبسم مى نمود و با چوبى که در دست داشت جسارت مى نمود.[ ۲]

💢 ۳. حرکت اهل بیت امام حسین(علیه السلام) به سوى کوفه:
عصر روز یازدهم اهل بیت(علیهم السلام) را با حالت اسارت به طرف کوفه بردند.[ ۳] نزدیک غروب حرکت کردند و شبانه به کوفه رسیدند. لذا آن بزرگواران داغدار و مصیبت زده را تا صبح پشت دروازه هاى کوفه نگه داشتند.
هنگام صبح، عمر سعد ملعون از کوفه خارج شد، و بسان فرماندهى که از فتوحات خویش خوشحال است همراه اُسراء وارد کوفه شد.[۴]

📚 منابع:
۱-  محدث قمی، فیض العلام، ص۱۵۶، محلاتی، قلائد النحور، ج محرم و صفر، ص۱۸۴، حائری، معالى السبطین، ج ۲، ص۹۰.
۲- طبرسی، اعلام الورى،ج ۱،ص ۴۷۱.
۳- همو.
۴- محلاتی، قلائد النحور، ج محرم و صفر، ص۲۰۴

 

💢عطر آشنایی۱۳
💠 شهادت افتخار ماست!

💢 بیماری امام سجاد(علیه السلام) لطفی از ناحیه ی خداوند بود، تا بدین وسیله ایشان در جنگ شرکت نکند و جان مبارکش از خطر کشتار جانیان حادثه ی خونین کربلا در امان بماند و در سایه ی این حفاظت، رشته ی پر فروغ امامت تداوم یابد.

💢 اگر حضرت بیمار نبود حتماً در جنگ با یزیدیان شرکت می کرد و در نتیجه ایشان نیز چون پدر بزرگوارشان حسین بن علی(علیه السلام) و سایر شهدای عزیز کربلا، به شهادت می رسید و چراغ امامت برای همیشه خاموش می گشت.

💢 برای روشن شدن این مطلب و اینکه جای هیچ شک و شبهه ای باقی نماند در ادامه به قسمتی از جریان حادثه کربلا اشاره می نمایم:
هنگامی که امام حسین (علیه السلام) تنها ماند و به هر سو نگاه کرد، برای خود یار و یاوری ندید، صدا زد: (هل من ذاب یذب عن حرم رسول الله؟) آیا کسی هست که از حرم رسول خدا(صلی الله علیه و آله) حمایت و دفاع کند؟!…
این سخنان، آنچنان جگر سوز بود که وقتی بانوان حرم، آن را شنیدند، صدای گریه ی آنها بلند شد، در این هنگام امام سجاد(علیه السلام) که سخت بیمار و در بستر بود برخاست و به زحمت از خیمه اش بیرون آمد، به قدری ناتوان بود که نمی توانست شمشیر خود را حمل کند.
ام کلثوم (علیهاالسلام) تا نگاهش به حضرت افتاد، فریاد زد: به خیمه برگردید.
امام سجاد(علیه السلام) فرمود: ای عمّه جان، مرا رها کن تا در رکاب پسر رسول خدا(صلی الله علیه و آله) با دشمن بجنگم.
امام حسین(علیه السلام) متوجه شد و فرمود: ای ام کلثوم، او را نگهدار، تا زمین از نسل آل محمد(صلی الله علیه و آله) خالی نماند. (۱)

💢 ابن سعد گزارش می دهد که: پس از کشته شدن حسین بن علی(علیه السلام)، شمر به سوی علی بن الحسین(علیه السلام) آمد و او بیمار بود و در بستر خوابیده بود.
شمر گفت: او را بکشید.
یکی از همراهان وی گفت: سبحان الله! آیا جوانی را که بیمار است و در جنگ هم شرکت نداشته، بکشیم؟
در این هنگام عمر بن سعد سر رسید و گفت: با این زنان و این بیمار کاری نداشته باشید.(۲)

💢 بنابراین بیماری امام سجاد(علیه السلام) در جریان ماندگار کربلا، صرفاً مصلحتی بود از جانب خداوند حکیم و علیم و نه چیز دیگر.
پس هرگز نباید دچار این پندار غلط شویم که بیماری آن حضرت، نشان از ضعف و ناتوانی ایشان در مقابل لشگر یزیدیان ملعون است، برای اینکه این پندار غلط برای همیشه از ذهن ها پاک شود، شایسته است که انسان به سخنرانی های آتشین امام سجاد(علیه السلام) در کوفه و شام نظر افکند، مثلا:
◾️وقتی ابن زیاد به دارالاماره آمد، بعد از گفتگوی مختصری که میان او و عقیله بنی هاشم زینب کبری(سلام الله علیها) صورت گرفت، ابن زیاد به سوی امام سجاد(علیه السلام) متوجه شد و گفت: این جوان کیست؟
گفتند: او علی بن الحسین(علیه السلام) است.
ابن زیاد گفت: مگر خدا علی بن الحسین را نکشت؟
زین العابدین(علیه السلام) فرمود: من برادری داشتم که او هم علی بن الحسین نام داشت و مردم او کشتند.
ابن زیاد گفت: بلکه خدا او را کشت.
امام چهارم فرمود: خداوند است که جانها را می گیرد به هنگامی که مرگ آنها فرا رسیده باشد. (یعنی خداوند، جان کسانی را می گیرد که عمر طبیعی خود را کرده باشند و پیمانه ی عمرشان پر شده باشد نه مثل شهدای کربلا که هنوز عمر طبیعی خود را سپری نکرده بودند و لذا قاتل آنها مردم هستند نه خدا)
ابن زیاد با عصبانیّت گفت: تو چطور جرأت می کنی که به من جواب دهی؟
سپس دستور داد او را بیرون برده و گردن بزنند.
زینب کبری(سلام الله علیها) از شنیدن این سخن به خشم آمد و فرمود: ای پسر زیاد تو دیگر کسی را از ما باقی نگذاشتی؛ اگر تصمیم داری که این جوان را بکشی، پس مرا هم با او بکش.امام سجاد(علیه السلام) در این هنگام به عمّه اش زینب فرمود: عمه جان، شما سکوت کن تا من با او سخن بگویم.
سپس آن حضرت به جانب ابن زیاد رو کرد و فرمود: ای پسر زیاد! آیا مرا به کشتن تهدید می کنی؟ مگر نمی دانی که کشته شدن عادت و افتخار ما در شهادت است؟!
با این سخنان آتشین ابن زیاد، چنان مغلوب و در هم شکسته شد که دیگر نتوانست به بحث ادامه دهد و تنها کاری که انجام داد این بود که دستور داد امام چهارم(علیه السلام) و اهل بیت ایشان را در خانه ای که کنار مسجد بزرگ کوفه بود، جای دهند. (۳)

📚 پی نوشت ها:
۱- محمّدی اشتهاردی،سوگنامه آل محمد(صلی الله علیه وآله)،ص۳۳۳
۲- پیشوایی،سیره پیشوایان، ص۲۳۶
۳- سیدبن طاوس، لهوف، ص۱۹۰

 

💢 عطر آشنایی ۱۴
💠 سرنوشت اسرا

💢 اسرای اهل بیت(علیهم السلام)در مجلس ابن زیاد:

پس از آنکه اسرا و سرهای مقدس شهدا را در کوفه گردانیدند، ابن زیاد در کاخ خود نشست و دستور داد سر مطهر امام حسین(علیه السلام) را در برابرش بگذارند؛ آنگاه زنان و کودکان آن حضرت را به همراه امام سجاد(علیه السلام) در حالی که به طناب بسته بودند وارد مجلس کرده،در برابر تخت آن ملعون ایستاده نگاه داشتند. در این حال درباریان آن ملعون به تماشا ایستاده بودند.(۱)

💢 اسرای اهل بیت(علیهم السلام) در زندان کوفه:

پس از مجلس شوم ابن زیاد، اهل بیت(علیهم السلام)را با غل و زنجیر وارد زندان کوفه نمودند.(۲)

ابن زیاد به مدینه و شام نامه نوشت و خبر شهادت امام حسین(علیه السلام) را منتشر ساخت.(۳)

💢 شهادت عبدالله بن عفیف:

عبدالله بن عفیف ازدی، بزرگواری از اصحاب امیر المؤمنین(علیه السلام) بود و در جنگ های جمل و صفین دو چشم خود را از دست داده بود. بنابراین مشغول عبادت بود.

او هنگامی که شنید پسر زیاد ملعون به امیر المؤمنین و امام حسین(علیهم السلام) نسبت کذب می دهد، از میان جمعیت بر خاست و گفت: ساکت باش ای پسر مرجانه! دروغگو تویی و پدر تو که به تو این مقام را داد. ای دشمن خدا! فرزندان پیامبر(صلی الله علیه و آله) را می کشی و در منابر مؤمنین این چنین سخن می گویی؟!

مأموران خواستند معترض او شوند که با کمک قبیله اش به خانه رفت، ولی بعد آمدند و خانه او را محاصره کردند.

پس از رشادت هایش، او و دخترش دستگیر شدند و همان طور که از خدا خواسته بود به دست بدترین خلق یعنی ابن زیاد به شهادت رسید.(۴)

📚پی‌نوشت‌ها:

۱-  الملبوبی، الوقایع الحوادث، ج۴،ص ۶۳٫ ، واعظ خیابانی، وقایع الایام، تتمه  محرم، ص۲۵۶

۲- الملبوبی، الوقایع الحوادث، ج محرم ص۹۴، واعظ خیابانی، وقایع الایام، تتمه محرم، ص۲۶۳

۳- الملبوبی، الوقایع الحوادث: ج محرم ۹۶، واعظ خیابانی،وقایع الایام، تتمه محرم، ص۲۶۳

۴- الملبوبی، وقایع الحوادث، ج۴ ص ۸۰،۸۷

 

💢 عطر آشنایی ۱۶
💠منتقم کربلا

💢 امام صادق علیه السلام فرمودند:

«آنگاه که اصحاب امام حسین(علیه السلام) شهید شدند و ایشان تنها ماند، فرشتگان به سوی خدا ضجّه زدند و گریه کردند و گفتند: پروردگارا! با حسین(علیه السلام) پسر پیامبرت، چنین رفتار کنند؟

پس خداوند نور حضرت قائم (عجل الله تعالی فرجه) را به آن ها عرضه کرد و فرمود:

«با مهدی انتقام او را می گیرم»

📚 شیخ کلینی، الکافی، ج ١،ص ۴۶۵

 

 

💢 عطر آشنایی۱۷
💠 سرچشمه ی علم

💢 حکم بن عتیبه نقل می کند که شخصی با امام حسین (علیه السلام) در ثعلبیه درحالیکه حضرت به سوی کربلا درحرکت بود، دیدارکرد.

حضرت ازاو پرسیدند: اهل کدام شهری؟

عرض کرد: از اهل کوفه.

امام فرمودند: ای برادر اهل کوفه! بخداقسم اگرتو را در مدینه دیده بودم,اثر جبرئیل (علیه السلام) را درخانه مان، ونازل شدنش بر جدّمان برای وحی رابه تو نشان می دادم.

ای برادر اهل کوفه! سرچشمه علم نزد ماست!

آیا آنان(که داعیه علم وخلافت دارند) داناهستند و ما جاهلیم؟

این محال است(که دشمنان پیامبر، وارثان علمش باشند.)

📚 صفارقمی، بصائرالدرجات، ج۱ ،باب۷ ،ح۵۱

 

💢 عطر آشنایی ۱۸
💠 حق رسول خدا(صلی الله علیه و آله)

💢 قال الامام الصادق(علیه السلام):

❇️ لوْ أَنَّ أَحَدَکُمْ حَجَّ دَهْرَهُ ثُمَّ لَمْ یَزُرِ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ علیه السلام لَکَانَ تَارِکاً حَقّاً مِنْ حُقُوقِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله.  لِأَنَّ حَقَّ الْحُسَیْنِ علیه السلام فَرِیضَهٌ مِنَ اللَّهِ تَعَالَى وَاجِبَهٌ عَلَى کُلِّ مُسْلِمٍ.

💢 اگر یکى از شما تمام عمرش را احرام حج ببندد اما امام حسین(علیه السلام) را زیارت نکند حقى از حقوق رسول خدا(صلوات الله علیه وآله وسلم) را ترک کرده است؛ چرا که حق حسین(علیه السلام) فریضه الهى و بر هر مسلمانى واجب و لازم است.

📚 شیخ حرعاملی، وسائل الشیعه، ج ۱۴، ص ۴۲۸، ح ۱۹۵۲۴

📚 شیخ طوسی، تهذیب الاحکام(تحقیق خرسان)،ج ۶، ص۴٢

 

 

💢عطر آشنایی ۱۹
💠 زخم کهنه

💢”شعیب بن عبدالرحمن خزاعی” می گوید:

بعد از حماسه عاشورا، مردان قبیله بنی اسد، هنگامی که خواستند پیکر مطهر حضرت سیدالشهداء(علیه السلام)را دفن کنند، بر دوش آن حضرت، اثر زخمی کهنه یافتند که کاملا از جراحتهای جنگی متفاوت بود و هیچ شباهتی به زخمهای روز عاشورا نداشت.

💢وقتی از امام سجاد(علیه السلام) در این مورد سؤال کردند آن حضرت در پاسخ فرمودند:

“این زخم بر اثر حمل کیسه های غذا و به دوش کشیدن هیزم به خانه های بیوه زنان و یتیمان است”

📚ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب علیهم السلام، ج ۴، ص ۶۶

📚علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۴۴، ص۱۹۰

 

 

💢عطر آشنایی۲۰
💠 وقتی سر بریده، هدایتگر است!

💢یزید بن معاویه، جشن با شکوهی به مناسبت قتل امام حسین(علیه السلام) ترتیب داد و در حالی که سر مطهر سیدالشهداء را مقابل خود قرار داده بود، شراب می نوشید. نماینده پادشاه روم که مسیحی بود از یزید پرسید:

“این سَرِ کیست؟”

یزید پاسخ داد:

“سر فرزند فاطمه زهرا ، دختر رسول الله است!”

مرد مسیحی گفت:

“وای بر شما ! من از نسل داوود نبی هستم و با چندین واسطه به او می رسم ولی مسیحیان، بسیار به من احترام می گذارند. آنگاه شما فرزند دختر پیامبرتان را می کشید و جشن می گیرید؟! این چه دینی است که دارید؟

آیا قضیه “کلیسای سُم الاغ” را شنیده ای؟

کلیسایی وجود دارد که در محراب آن، جعبه ای از طلا گذاشته اند. داخل آن جعبه ، یک “سُم الاغ” هست که مسیحیان آن منطقه معتقدند متعلق به سُم الاغی است که حضرت عیسی بر آن سوار می شده است! مسیحیان دور آن جعبه می چرخند و بوسه می زنند و تبرک می جویند!

این وضع مردمی است که گمان می کنند سُم الاغ پیامبرشان عیسی در آن قرار دارد. آنگاه شما پسر دختر پیامبرتان را می کشید؟!”

یزید گفت:

“این نصرانی را بکشید که اگر به روم برود آبروی ما را می برد!”

مرد مسیحی گفت:

“دیشب خواب پیامبرتان را دیدم که به من وعده بهشت داد! نمی دانستم چرا! حالا می فهمم چرا مرا به بهشت مژده داده است.”

سپس مرد مسیحی سر مطهر امام حسین (علیه السلام) را در آغوش گرفت و گریست و در همین حال، او را کشتند.

📚خوارزمی، مقتل، ص ۲۷۵

📚سیدبن طاوس،لهوف، ص۱۹۱

 

 

💢عطر آشنایی ۲۱
💠تواضع امام حسین (علیه السلام)

💢 روزی امام حسین(علیه السلام) از جایی عبور می کرد، دیدند چند نفر فقیر، پلاسی به زمین انداخته اند و مقدار اندکی نان خشک روی آن نهاده و می خورند، بر آن ها سلام کردند.

آنها جواب سلام امام(علیه السلام) را دادند و گفتند:

بفرمائید از این غذا میل کنید، امام(علیه السلام)در کنار آنها روی خاک زمین نشست و فرمود:

اگر این نان صدقه نبود با شما می خورم سپس به آنها فرمود:

برخیزید به خانه من بیایید، امروز مهمان من باشید.

آنها برخاستند و همراه امام حسین(علیه السلام) به خانه آن حضرت آمدند امام (علیه السلام) به آنها غذا و لباس داد؛ سپس دستور داد به هر کدام مبلغی پول دادند، و با این شیوه آنها را خشنود کرد…

💢در جایی دیگر، امام حسین(علیه السلام) کنار فقرا نشست و با آنها غذا خورد و فرمود: خداوند متکبران را دوست ندارد.

📚 علامه مجلسی،بحار الانوار ج۴۴،ص۱۹۱

 

 

💢عطر آشنایی۲۲
💠 امامی که نفرین نکرد!

💢اسماعیل بن حزقیل، معروف به صادق الوعد، یکی از انبیاء الهی بود که سالها مردم را به سوی خداوند دعوت نمود ولی قوم او، نه تنها ایمان نیاوردند، بلکه او را به شکل فجیعی شکنجه دادند.

💢در حالی که حضرت اسماعیل صادق الوعد، در خون خود غوطه ور بود، فرشته ای بر او نازل شد و فرمود:

(خداوند مرا به یاری تو فرستاده؛ بگو با این مردم چه کنم و چه عذابی بر آنها نازل شود؟)

حضرت اسماعیل صادق الوعد فرمود:

(من باید حسین بن علی، فرزند خاتم پیامبران را اسوه قرار دهم. پس آنها را نفرین نمی کنم.)

📚شیخ صدوق،علل الشرایع، ص۷۸، ح۳

 

 

💢عطر آشنایی ۲۳
💠 بخشش را به اندازه ی معرفت مخاطب هدیه کنیم!

💢عربی بیابانی خدمت اباعبد الله الحسین(علیه السلام) آمد و گفت: ضامن شده ام که دیه کامله اى را بپردازم؛ اما توان آن را ندارم، ناچار نزد بخشنده ترین مردم؛ یعنى شما خاندان پیامبر آمدم.

💢 حضرت فرمود: سه سؤال از تو مى کنم، اگر به یکى پاسخ دادى، یک سوم مال را به تو مى دهم، اگر به دو سؤال پاسخ دادى، دو سوم مال و اگر به سه سؤال پاسخ دادى، همه آن مال را عطا خواهم کرد.

💢 مرد عرب گفت: شما از خاندان علم و فضیلتى، چگونه مى توانم جواب سوالات کسى همانند شما را بدهم!

💢فرمود: از جدم فرستاده خدا شنیدم «المعروف بقدر المعرفه؛ باب معروف و بخشش را به اندازه معرفت مردم بگشایید».

💢مرد عرب گفت: پرسش هایت را بگو، اگر بدانم پاسخ مى گویم و اگر نه، از شما یاد مى گیرم.

💢حضرت فرمود: افضل عمل ها چیست؟

اعرابى گفت: ایمان به خدا.

💢 امام فرمود: چه چیز سبب نجات مردم از هلاکت و نابودى است؟

عرب گفت: توکل و اعتماد بر خداوند.

💢 امام فرمود: زینت انسان چیست؟

عرب گفت: علمى که همراه عمل باشد.

💢 امام فرمود: اگر این شرافت را نیافت، چه؟

عرض کرد: مالى که با آن مروت و جوانمردى باشد.

💢 حضرت فرمود: اگر این را هم نداشته باشد؟

گفت: فقر و پریشانى که با صبر و شکیبایى توام گردد.

💢امام فرمود: اگر این را نیز نداشت؟ مرد عرب گفت: لایق چنین آدمى آن است که صاعقه اى از آسمان فرود آید و او را بسوزاند!

💢 در این حال امام خنده اش گرفت، سپس کیسه اى که در آن هزار دینار سرخ بود و انگشترى که نگین آن دویست درهم مى ارزید به او عطا کرد و فرمود: با این طلاها دیه را بده و پول این انگشتر را صرف زندگى‌ات کن.

💢اعرابى این آیه را تلاوت کرد: «الله اعلم حیث یجعل رسالته».

📚 علامه مجلسی،بحار الانوار، ج۴۴، ص ۱۹۶

 

 

💢عطر آشنایی ۲۴
💠 تجلی فزونتر نور ایمان بر دل

💢 جابر مى ‏گوید:

روزی امام سجاد(علیه ‏السلام) از منزل خارج شدند در حالى که چنین مى‏ گفتند:  اى جابر به خدا قسم صبح کردم در حالى که غمگین هستم و قلبم مشغول است!

گفتم: فدایت شوم غم و دل مشغولى شما چیست؟ آیا مربوط به دنیاست؟

💢امام سجاد(علیه ‏السلام) فرمودند:

نه جابر ، بلکه اندوه براى آخرت است.

💢 اى جابر! حقیقت ناب ایمان بر قلب هرکس وارد شود، از هر آنچه زینت دنیایى است رویگردان مى ‏شود.

📚 ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ص ۲۸۶

 

 

💢عطر آشنایی ۲۵
💠 خطبه ی امام سجاد (علیه السلام) در مسجد شام

💢 یزید به یکی از عالمان و خطیبان درباری دستور داد تا به بدگویی از امام علی(علیه السلام) و اولادش اقدام نماید.

خطیب نیز بر فراز منبر رفت؛ ابتدا حمد و ثنای خداوند را به جای آورد و سپس از امام علی و امام حسین(علیهم السلام) بدگویی کرد و از خدمات و فضائل معاویه و یزید تمجید نمود!

💢 بعد از آن، با تقاضای امام سجاد (علیه السلام) و اصرار شامیان، حضرت زین العابدین بر فراز منبر رفتند.

💢حضرت سجاد(علیه السلام) پس از حمد و ثنای الهی، فضائل اهل بیت و نَسَب خویش را متذکر شدند.

گفتار حماسی و طوفانی امام سجاد در جمعیت شامیان، غوغایی به پا کرد.

یزید که ترسیده بود، دستور داد تا مؤذن شروع به اذان گفتن نماید تا سخن امام سجاد قطع شود.

💢 وقتی مؤذن گفت:

اللَّهُ أَکْبَرُ اللَّهُ أَکْبَرُ

امام سجاد فرمودند:

(آری ! چیزی از خدا بزرگتر نیست.)

💢هنگامی که مؤذن گفت:

أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ

حضرت علی بن الحسین فرمودند:

(گوشت و خون من به یگانگی خداوند شهادت می دهد.)

💢موقعی که موذن گفت:

أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ

امام سجّاد(عللیه السلام) خطاب به یزید فرمودند:

(ای یزید! این محمد، که موذن شهادت به رسالتش داد، جَدّ من است یا جَدّ تو؟

اگر بگویی جد تو است، همه می دانند که دروغ می گویی، ولی اگر جد من است؛ پس چرا پدر مرا کُشتی و مال او را تاراج کردی و اهل بیت او را به اسارت گرفتی؟!

ای یزید! این جنایت را مرتکب شدی و باز می گویی:

محمد رسول خداست؟! و رو به قبله می ایستی؟!)

💢 در میان مردم ، هیاهویی برخواست و در نهایت پراکنده شدند.

📚علامه مجلسی، بحارالانوار ، ج۴۵ ، ص۱۳۷

📚شیخ طبرسی، الاحتجاج ، ج۲ ، ص ۱۳۲

📚قمی، نفس المهموم ، ص ۴۵۰

 

💢عطر آشنایی ۲۵
💠 ‍ زیارت امام حسین(علیه السلام):تکمیل ایمان

💢 امام باقر (علیه السلام)فرمود:

من لَم یَأتِ قَبرَ الحُسَینِ‏ علیه السلام مِن شیعَتِنا کانَ مُنتَقِصَ الایمانِ مُنتَقِصَ الدّینِ.

یعنی: هر کس از شیعیان ما به زیارت امام حسین‏ (علیه السلام)نرود ایمان و دینش ناقص است.

📚 علامه مجلسی،بحار الانوار، ج ۹۸،  ص ۴

 

💢عطر آشنایی۲۶
💠 لقب سید الشهداء(علیه السلام)

💢همگان حضرت حمزه(علیه‌السلام) را با عنوان”سید الشهدا”می‌شناسند. اما این لقب برای امام حسین(علیه‌السلام) نیز استفاده شده، پس چگونه می‌توان این لقب را برای دو فرد استفاده کرد؟

💢سلمان نقل کرده وقتی پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در بستر آخرین بیماری خود بود؛ در محضرشان بودم و ایشان به دخترشان،فاطمه(سلام‌الله‌علیها) فرمودند:«شَهِیدُنَا سَیِّدُالشُّهَدَاءِ وَ هُوَ حَمْزَهُ بْنُ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ؛ یعنی: شهید خاندان ما، سید الشهداء، حمزه، فرزند عبدالمطلب است.»

💢سپس حضرت زهرا (سلام الله علیها) می‌پرسند: آیا سید و سالار شهیدانی که همراه شما بودند و شهید شدند؟

پیامبر پاسخ می‌دهند:«لَا بَلْ سَیِّدُ شُهَدَاءِ الْأَوَّلِینَ‏ وَ الْآخِرِینَ‏ مَا خَلَا الْأَنْبِیَاءَ وَ الْأَوْصِیَاءَ؛ یعنی: نه، بلکه سید شهیدان اولین و آخرین هست؛ به جز پیامبران و جانشینان آنها که شهید شدند.»

💢 با توجه به این حدیث می‌توان پاسخ پرسش را داد. چرا که امام حسین(علیه‌السلام) شهیدی از جمع معصومان بوده و سیادت و سروری او بر شهدا گسترده‌تر از سیادت حضرت حمزه بر شهیدان است.

📚 شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، اسلامیه، تهران‏،۱۳۹۵ق‏،ج۱، ص۲۶۴.

 

 

💢 عطر آشنایی ۲۸
💠حکمت تاکید به عزاداری و گریه برای امام حسین(علیه السلام)

💢یکی از مهمترین حکمتهای شهادت امام حسین(علیه السلام)، همان حکمت عزاداری برای اوست.

💢امام صادق(علیه السلام) در دعای خود فرمودند:

“و خونش را به خاطر خدا بذل کرد تا بندگانت را از نادانی و سرگردانی و گمراهی بیرون آورد”

💢 بنابراین اصلی ترین دلیل قیام امام حسین(علیه السلام) مبارزه با نادانی است و تا زمانی که بیماری جهل درمان نشود، نمی توان انتظار داشت که ارزش های دینی، بر جامعه حاکم شود.

📚 شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۱۱

 

 

💢 عطر آشنایی ۲۹
💠 شروع کننده ی جنگ

💢پیش از آغاز نبرد، امام حسین(علیه السلام)دستور دادند تا درون خندقی که اطراف خیمه ها حفر کرده بودند، آتش روشن کنند تا دشمن نتواند از اطراف هجوم آورد.

💢 “شمر بن ذی الجوشن” نزدیک آمد و به امام حسین(علیه السلام) گفت:

حسین! برای ورود به آتش جهنم عجله داری!!

امام حسین پاسخ دادند:

(تو برای ورود در آن، شایسته تری!)

💢 “مسلم بن عوسجه” که ناظر بود، به امام حسین(علیه السلام) گفت:

ای فرزند رسول الله! اجازه می دهید شمر را با تیر بزنم؟ او در تیررس من است و تیرم خطا نمی رود.

💢 امام حسین(علیه السلام) فرمودند:

( نه! او را نزن ! من دوست ندارم که آغازگر جنگ باشم!)

📚شیخ مفید، الارشاد،  ج۲، ص۹۶

📚طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۲۳

 

 

💢 عطر آشنایی ۳۰
💠 شروع غم های دیگر در آغازین روز صفر

💢 وارد کردن سر مطهر امام حسین (علیه السلام) به شام

💢 بنى امیه این روز را به خاطر ورود سر مطهر امام حسین علیه السلام  به شام  عید قرار دادند…(۱)

💢ورود اهل بیت علیهم السلام به شام(۲)

💢 با رسیدن خبر نزدیک شدن اسراى اهل بیت(علیهم السلام)به دمشق، یزید (علیه لعنت الله) دستوراتى صادر کرد:

  1. تاجی جواهر نشان و تختى مرصع به سنگهاى قیمتى آماده کنند.
  2. بزرگان هر صنف با کمک یکدیگر شهر را در کمال زیبایى زینت نمایند.
  3. تمام اهل شهر لباسهاى زینتى بپوشند و خود را بیارایند.
  4. همگى در معابر رفت و آمد نموده، به یکدیگر تبریک بگویند.
  5. پس از آمادگى کامل با طبل و شیپور به استقبال اسرا بروند.
  6. جارچیان در شهر جار بزنند: سرهاى بریده و زنان و اطفال کسانى بر شهر وارد مى شوند که به قصد براندازى حکومت عازم عراق بوده اند، ولى عامل خلیفه یعنى ابن زیاد آنها را کشته است. هر کس خلیفه را دوست دارد امروز شادى نماید.

💢شامیان پست نیز کوتاهى نکرده بر فراز بامها بیرقهاى رنگارنگ برافراشتند و در هر گذرى بساط شراب پهن کردند. نغمه آوازه خوانان بلند بود، و مردم دسته دسته به سوى دروازه کوفه در دمشق مى رفتند و عده اى از شهر خارج شده بودند. این در حالى بود که اهل بیت مصیبت زده و داغدار پیامبر(صلى الله علیه و آله) را – که جبرئیل امین پاسبان حریم محترمشان بود – همراه با نیزه داران تازیانه به دست و بى رحم وارد دروازه ساعات کردند. آن نابخردان پست همین که جمع نورانى اسرار را دیدند زبان به جسارت گشودند. در آن شهر چه گذشت و با آن بزرگواران چه کردند قلم را یارى نوشتنش نیست…(۳)

📚منابع:

  1. محلاتی، قلائد النحور، ج محرم وصفر،ص۳۴۱
  2. حائری مازندانی،معالی السبطین، ج۲، ص۱۴۰
  3. ملبوبی، الوقایع و الحوادث،ج۵، ص۶_۳۰

 

 

💢عطر آشنایی ۳۱
💠 نسخه ای برای گناه کردن!

💢مردی خدمت امام حسین(علیه السلام) رسید، و عرض کرد که شخص گنه کاری هستم و نمی توانم خود را از معصیت نگهدارم، لذا نیازمند نصایح آن حضرت می‌باشم.

امام(علیه السلام) فرمودند:

پنج کار را انجام بده، بعد هر گناهی می‌خواهی بکن!

💢 اول: روزی خدا را نخور، هر گناهی مایلی بکن!

💢دوم: از ولایت خدا خارج شو، هر گناهی می‌خواهی بکن!

💢سوم: جایی را پیدا کن که خدا تو را نبیند، سپس هر گناهی می‌خواهی بکن!

💢چهارم: وقتی ملک الموت برای قبض روح تو آمد اگر توانستی او را از خودت دور کن و بعد هر گناهی می‌خواهی بکن!

💢پنجم: وقتی مالک دوزخ تو را داخل جهنم کرد، اگر امکان داشت داخل نشو و آن گاه هر گناهی مایلی انجام بده!

📚 علامه مجلسی، بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، ج ۸۷، ص ۱۲۶

 

 

💢عطر آشنایی ۳۲
💠 بهای ریاست طلبی!

💢 روز عاشورا، امام حسین(علیه السلام)، یکی از یاران خود به نام «بریر بن حضیر» را نزد «عمر بن سعد» فرستادند تا او را نصیحت کند.

🔥عمر سعد در پاسخ به نصایح بریر گفت:

«می دانم هر کسی که با حسین بجنگد در آتش دوزخ است!»

💢بریر با تعجب پرسید:

«پس چرا می خواهی با او بجنگی؟!»

‼️عمر سعد پاسخ داد:

«ای بریر! آیا می خواهی حکومت ری را رها کنم تا به کس دیگری برسد؟!»

💢بریر، نزد امام حسین(علیه السلام) برگشت و گفت:

«عمر سعد می خواهد برای رسیدن به حکومت ری، شما را بکشد!»

📚 اعثم کوفی، الفتوح، ج۵، ص۱۷۱

 

 

💢 عطر آشنایی۳۳
💠 تربت سیدالشهدا(علیه السلام) موجب حفظ و امان فرزندان

💢حسین بن ابی العلاء می گوید:

از حضرت ابی عبدالله(علیه السلام) شنیدم که می فرمودند:

فرزندانتان را با تربت حسین (علیه السلام) تحفیک کنید ( یعنی تربت را به سقف دهانشان بمالید ) زیرا تربت موجب امان و حفظ آنها است.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب ۹۲، ح ۲،ص ۸۴۵٫

 

 

💢عطر آشنایی ۳۴
💠 نازدانه ی امام حسین (علیه السلام) در مجلس یزید(لعنت الله علیه)

💢 چون سر مبارک امام حسین (علیه السلام) را در مجلس یزید(علیه اللعنه) گذاشتند، او چوب زدن به رأس مقدس را شروع کرد.

💢حضرت رقیه (سلام الله علیها) سه ساله، با زنجیر اسارت، در برابر یزید ایستاده بود و هر دفعه که آن ملعون چوب می‌زد، «آن دخترک هم دست‌ها را بالا می‌برد و بر سر و صورت خود لطمه می‌زد» و می‌گفت:

💢 یا أبَتَاه! لَیْتَنِی کُنْتُ عَمْیَاءٌ وَ لَا أرَاک بِهَذَا الْحَال، یَا أبَتَاه! لَیْتَنِی مُتُّ قَبْلَ هَذَا الْیَومِ وَ لَا أرَیٰ رَأسَکَ مُخَضِّبَاً بِالدِّمَاءِ وَ مَضْرُوبَاً بِرُمَحِ الْاَعْدَاء.

یعنی: ای پدر! کاش کور شده بودم و تو را با این حال نمی‌دیدم.

ای پدر! کاش پیش از این مرده بودم و سر و صورت تو را خونین نمی‌دیدم،

ای کاش می‌مردم و نمی دیدم دشمن با چوب و نیزه بر سر تو می زند.

📚 ابی مخنف، مقتل، ص ۲۰۲.

 

 

💢 عطر آشنایی ۳۵
💠 شهادت حضرت رقیه(سلام الله علیها)

💢 وقتى آل رسول، در شهر شام بر یزید، وارد شدند، او خانه اى به آنها اختصاص داد و آنها در آن، به سوگوارى پرداختند.

💢 سرِ شریف امام حسین(علیه السلام) را که با دستمالى پوشانده بودند، آوردند و در برابر حضرت رقیه(سلام الله علیها) نهادند و پرده از آن برداشتند.

💢دختر امام (علیه السلام)گفت: این سرِ کیست؟ گفتند: سرِ پدرت است.

💢 آن را از طَبَق برداشت و درآغوش گرفت و مى گفت:

«پدر جان! چه کسى تو را با خونت خضاب کرد؟

پدر جان! چه کسى رگ هاى تو را بُرید؟ پدر جان! چه کسى مرا در کودکى، یتیم کرد؟

پدر جان! پس از تو، ما به چه کسى دل ببندیم؟

پدر جان! چه کسى از یتیم، نگهدارى مى کند تا بزرگ شود؟

پدر جان! چه کسى پاسدار زنانِ رنجور است؟

پدر جان! چه کسى نگهدار بیوه هاى اسیر است؟

پدر جان! چه کسى نوازشگر چشم هاى گریان است؟

پدر جان! پناه دهنده دور افتادگان غریب کیست؟

پدر جان! چه کسى نوازشگر موهاى پریشان است؟

پدر جان! براى ناکامى ما پس از تو، چه کسى هست؟

پدر جان! براى غریبى ما، چه کسى پس از تو هست؟

پدر جان! کاش من، فداى تو مى شدم. پدرجان!

کاش پیش از این، نابینا مى شدم.

پدر جان! کاش من در خاک شده بودم و محاسن تو را خون آلود نمى دیدم» .

💢 آن گاه، دهانش را بر دهان شریف امام(علیه السلام) گذاشت و گریه سختى کرد تا از هوش رفت. وقتى تکانش دادند، دیدند که روحش از دنیا، جدا شده است.

📚 طریحی،فخرالدین، المنتخب، ص۱۳۶٫

 

 

💢 عطر آشنایی ۳۶
💠 شوق زیارت

💢محمد بن مسلم از حضرت ابی جعفر (علیه السلام)روایت کرده که آن حضرت فرمودند:

اگر مردم می دانستند که در زیارت قبر حضرت حسین بن علی(علیه السلام)چه فضل و ثوابی است حتما از شوق و ذوق قالب تهی می کردند و بخاطر حسرت ها نفس هایشان به شماره افتاده و قطع خواهد شد!

💢راوی می گوید: عرض کردم در زیارت آن حضرت چه اجر و ثوابی می باشد ؟

💢حضرت فرمودند:

کسی که از روی شوق و ذوق به زیارت آن حضرت رود خداوند متعال هزار حج و هزار عمره قبول شده برایش می نویسد و اجر و ثواب هزار شهید از شهداء بدر و اجر هزار روزه دار و ثواب هزار صدقه قبول شده و ثواب آزاد نمودن هزار بنده که در راه خدا آزاد شده باشند برایش منظور می شود؛ و پیوسته در طول ایام سال از هر آفتی که کمترین آن شیطان باشد محفوظ مانده و خداوند متعال فرشته کریمی را بر او موکل کرده که وی از جلو و پشت سر و راست و چپ و بالا و زیر قدم نگهدارش باشد و اگر در اثناء سال فوت کرد فرشتگان رحمت الهی بر سرش حاضر شده و او را غسل داده و کفن نموده و برایش استغفار و طلب آمرزش کرده و تا قبرش مشایعتش نموده و به مقدار طول شعاع چشم در قبرش وسعت و گشایش ایجاد کرده و از فشار قبر در امانش قرار داده و از خوف و ترس دو فرشته منکر و نکیر بر حذرش می دارند و برایش دربی به بهشت می گشایند؛ و کتابش را به دست راستش می دهند و در روز قیامت نوری به وی اعطاء می شود که بین مغرب و مشرق از پرتو آن روشن می گردد و منادی ندا می کند:

این کسی است که از روی شوق و ذوق حضرت امام حسین(علیه السلام) را زیارت کرده و پس از این ندا احدی در قیامت باقی نمی ماند مگر آنکه تمنا و آرزو میکند که کاش از زوار حضرت ابا عبدالله الحسین(علیه السلام) می بود.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب ۵۶ ح ۳،ص۴۶۷

 

 

💢 عطر آشنایی ۳۷
💠 رها کردن برخی از دشمنان توسط سید الشهداء (علیه‌السلام) در روز عاشورا

💢 امام سجاد (علیه‌السلام) فرمودند:

فَرَاَیْتُ شَخْصَاً مِنَ الْکُفَارِ قَدْ طَعَنَ اَبِی عَبْدِ الله عَلَیْهِ السَّلام بِالرُّمْحَ فَلَمْ یَقْتُلهُ اَبِی، فَلَّمَا انْتَقَلَتِ الْاِمَامَهُ اِلَیَّ عَرَفْتُ اَنَّ ذَلِکَ الرَّجُلُ الْکَافِرُ کَانَ فِی صُلْبُهُ مَنْ یَقُولُ بِوِلَایَتِنَا.

💢شرح حدیث:

در روز عاشورا و در گرماگرم جنگ، مردی را دیدم که با نیزه‌ای که به دست داشت، بر پهلوی پدرم زد، اما با اینکه امام حسین (علیه‌السلام) قادر به کشتن او بود ولی از او صرف ‌نظر فرمودند و او را نکشتند.

به این دلیل امام حسین (علیه‌السلام) به علم امامت در صلب و نسل آن کافر، فردی را دیدند که در آینده از شیعیان ما خواهد شد، پس آن کافر را رها کردند.

📚 منابع:

دربندی، اسرار الشهاده، ج ۲، ص ۶٢۶.

شریف کاشانی، تذکره الشهداء، ج۲، ص ۱۱۱.

حائری مازندرانی، معالی السبطین، ج۲، ص۲۹.

 

 

💢 عطر آشنایی ۳۸
💠 زیارت اربعین، نشان اهل ایمان

💢 قالَ الْحَسَنُ الْعَسْکَرِیُّ (علیه السلام):

عَلَامَاتُ الْمُؤْمِنِ خَمْسٌ: صَلَاهُ إِحْدَى وَ الْخَمْسِینَ وَ زِیَارَهُ الْأَرْبَعِینَ وَ التَّخَتُّمُ بِالْیَمِینِ وَ تَعْفِیرُ الْجَبِینِ وَ الْجَهْرُ بِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم.

یعنی: امام حسن عسکرى (علیه السلام) می فرمایند:

پنج چیز از نشانه هاى مؤمن است. گزاردن پنجاه و یک رکعت نماز واجب و نافله و زیارت اربعین و انگشتر در دست راست کردن و پیشانى بر خاک ساییدن و بلند گفتن بِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم.

📚 فتال نیشابوری، روضه الواعظین ج۱ ص۱۹۵

 

 

💢عطر آشنایی ۳۹
💠 همگام در ثواب

💢امام رضا(علیه السلام) فرمودند:

اگر میل داری شریک ثواب شهدای کربلا باشی و مانند کسانی باشی که با امام حسین شهید شدند، هر وقت آن حضرت را یاد می کنی بگو:

💢《یا لَیتَنی کُنتُ مَعَهُم فَأَفوزُ فَوزاً عَظیما》

💢 یعنی: «ای کاش من با شما بودم و به این فیض و رستگاری عظما می رسیدم»

📚شیخ صدوق، عیون الاخبارالرضا، ج۲، ص ۲۶۹

 

 

💢عطر آشنایی ۴۰
💠 زائران کربلا، برادران امام صادق(علیه السلام)

💢 امام صادق(علیه السلام) در حق صرف کنندگان اموال در راه اهل بیت و زائرین کربلا چنین دعا فرمودند:

«اللهمّ اغْفر لی و لأخوانی و زوّارِ قبرِ أبی الحُسینِ بن علی، الّذین أنفقُوا أموالَهُم رغْبهً فی برِّنا و رَجاءً لما عندک فی صِلَتِنا و سُروراً أدخلوهُ علی نبیِّکَ …»

«بارالها، مرا و زوار قبر حسین(علیه السلام)و برادران مرا که مال خود را از روی میل در راه نیکی به ما و امید به فضل تو و صله ما و مسرور نمودن نبی تو انفاق کردند، بیامرز».

📚 کلینی، کافی، ج ۴،ص ۵۸۲

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، ص ۲۲۸

 

 

💢عطر آشنایی ۴۱
💠 یک پذیرایی متفاوت

💢حضرت صادق(علیه‌السلام)فرمودند:

إنَّ فاطمهَ بنتَ محمدٍ صلی‌الله‌علیه‌وآله‌ تَحْضُرُ لِزُوّارِ قبرِ ابنِها الحسینِ – علیه‌السلام – فَتَسْتَغْفِرُ لَهم ذُنوبَهم

💢 همانا فاطمه(علیهاالسلام) دختر محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌) نزد زائران قبر فرزندش حسین(علیه‌السلام) حاضر می‌شود و برای گناهان آنان طلب آمرزش می‌کند.

📚ابن قولویه، کامل الزیارات،ص۲۳۱

 

 

💢عطر آشنایی ۴۲
💠 اجابت به نام حسین (علیه السلام)

💢امام صادق(علیه السلام)فرمود:

انَّ الرَّجُلَ یَخرُجُ اِلى قَبرِ الحُسَینِ‏ علیه السلام فَاِذا اَتاهُ ناجاهُ اللَّهُ : «عَبدى سَلنى اُعطِکَ».

یعنی: وقتى کسى به زیارت امام حسین‏ (علیه السلام) می آید خداوند با او مناجات می کند و می فرماید: «بنده من، از من درخواست کن تا به تو عطا کنم».

📚 علامه مجلسی، بحار الانوار: ج۹۸  ص ۲۴٫

 

 

💢 عطر آشنایی ۴۳
💠 آرامش ثارالله

💢 امام حسین(علیه السلام) به فرزندش امام سجاد(علیه السلام)فرمود:

“فرزندم! علـــی جان!

به خدا سوگـند خون من آرام نخواهـد گرفت تا آنگاه که خداونـد مهــــدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را مبعوث کند و او هفتــاد هزار تن از منافقیــن و فاسق را به قتــل برسانـــد.”

📚علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵،ص ۸۹

 

 

💢عطر آشنایی ۴۴
💠 برتری کربلا نسبت به کعبه

💢عنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ الْبَزَوْفَرِیِّ قَالَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ خَلَقَ اللَّهُ کَرْبَلَاءَ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ الْکَعْبَهَ بِأَرْبَعَهٍ وَعِشْرِینَ أَلْفَ عَامٍ وَقَدَّسَهَا وَبَارَکَ عَلَیْهَا فَمَا زَالَتْ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ اللَّهُ الْخَلْقَ مُقَدَّسَهً مُبَارَکَهً وَلَا تَزَالُ کَذَلِکَ.

💢امام باقر(علیه السلام) مى‌فرماید: خداوند کربلا را ۲۴ هزار سال قبل از آنکه کعبه را خلق نماید آفرید و آن زمین را مقدس نمود و برکت داد و قبل از آن به  مقدّسى و مبارکى مانند آن زمین خلق ننموده بود.

📚الطوسی، الشیخ ابوجعفر، محمد بن الحسن بن علی بن الحسن (متوفای۴۶۰هـ)، تهذیب الأحکام،ج ۶، ص ۷۲، تحقیق: السید حسن الموسوی الخرسان، ناشر: دار الکتب الإسلامیه ـ طهران، الطبعه الرابعه،‌۱۳۶۵

 

 

‍💢 عطر آشنایی ۴۵
💠 شوق زیارت

💢امام باقر (علیه السلام)فرمود:

من کانَ لَنا مُحِباً فَلْیَرغَب فى زیارَهِ قَبرِ الحُسَینِ‏ علیه السلام.

💢هر کس ما را دوست دارد در زیارت قبر امام حسین‏(علیه السلام)رغبت نشان دهد.

📚علامه مجلسی،بحار الانوار،ج ۹۸،ص۴

 

 

💢عطر آشنایی ۴۶
💠درخواست فرشتگان برای زیارت قبر حضرت سیدالشهداء(علیه السلام)

💢 حدَّثَنِی الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ أَبِیهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ :

لَیْسَ مِنْ مَلَکٍ فِی السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ إِلَّا وَ هُمْ یَسْأَلُونَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ یَأْذَنَ لَهُمْ فِی زِیَارَهِ قَبْرِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) فَفَوْجٌ یَنْزِلُ وَ فَوْجٌ یَعْرُجُ

💢اسحاق بن عمّار، از حضرت صادق(علیه السّلام)نقل می کند: از آن حضرت شنیدم که می فرمودند:

هیچ فرشته‏ اى در آسمان‏ها نیست مگر آنکه از خداوند عزّ و جلّ در خواست دارد که حق تعالى به او اذن دهد که قبر حضرت حسین(علیه السّلام)را زیارت کند لذا فوجى از آسمان به زیر آمده و به زیارت حضرتش رفته و فوجى از زیارت برگشته و به آسمان عروج مى ‏کنند.

📚ابن قولویه، کامل الزیارات، باب سی و نهم ،ح۱

 

 

💢 عطر آشنایی ۴۷
💠 اجر زائران پیاده

💢 امام صادق (علیه السلام) فرمود:

من اَتى قَبرَ الحُسَینِ‏ علیه السلام ماشِیاً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ قَدَمٍ یَرفَعُها وَ یَضَعُها عِتقَ رَقَبَهٍ مِن وُلدِ اِسماعیلَ.

💢هر کس پیاده به زیارت امام حسین‏ (علیه السلام) بیاید خداوند به هر قدمى که بر مى‏ دارد و می گذارد ثواب آزاد سازى بنده ‏اى از فرزندان حضرت اسماعیل(‏علیه السلام) را به او عطا می‏ کند.

📚 علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۸، ص ۳۶

 

 

💢عطر آشنایی ۴۸
💠 اشتیاق به محبوب

💢امام صادق(علیه السّلام) فرمودند:

هر بنده ای با دیدگان گریان محشور می گردد مگر گریه کنندگان بر جدّم حسین(علیه السّلام) که در حالی محشور می گردد که دیده اش روشن است و مژده به او می رسد و شادمانی بر چهره اش نمودار است.

💢خلایق در بیم و هراسند در حالی که اینان ایمن می باشند و خلایق عرضه می شوند، در حالی که اینان زیر عرش و در سایۀ آن با امام حسین(علیه السّلام) هم سخن خواهند بود.

💢 از سختی روز حساب ترسان نیستند،

به ایشان گفته می شود: داخل بهشت شوید، پس امتناع می ورزند (جواب رد می دهند) و سخن و مجلس آن حضرت را بر می گزینند و همانا حوریان (بهشتی) به آن ها پیغام می دهند:

ما اشتیاق شما را داریم(که هر چه زودتر وارد شوید)، پس آن ها به سوی حورالعین سر بر نمی دارند(حتی به آنها نگاه نمی کنند)، به جهت آنچه از خوشی و بزرگواری در مجلسشان می بینند.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، ص۸۱

📚حاجی نوری، مستدرک الوسائل، ج۱۰، ص ۳۱۳

 

 

💢 عطر آشنایی ۴۹
💠 شرط آمرزش گناهان گذشته و آینده ی زائر

💢امیرالمومنین علی(علیه السلام)می فرماید:

مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَیْنِ علیه السلام عَارِفاً بِحَقِّهِ، غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ

💢کسى که به زیارت قبر حسین(علیه السّلام) رود، و عارف‌‌ به حقّ(امامت و ولایت) او باشد، خداوند گناهان گذشته و آینده اش را می‌بخشد.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب۵۴،ص۶۹

 

 

💢عطر آشنایی ۵۰
💠 رزق مادی و معنوی در زیارت امام حسین(علیه السلام)

💢امام صادق(علیه السلام)می فرماید:

هر که امام حسین را زیارت کند، خداوند نیازهایش را برآورد و آنچه از امور دنیا که برایش اهمیت داشته را کفایت فرماید؛ و همچنین زیارت امام حسین(علیه السلام) رزق بنده را زیاد می‌کند، و آن چه برای زیارت هزینه کند،‌ برمی‌گردد.

📚شیخ طوسی، تهذیب الاحکام،ج۶،ص۴۵

 

🔰گفتارهایی چند پیرامون نهضت عاشوراوامام حسین(علیه السلام)_محرم ۱۳۹۷

 

💢 عطر آشنایی ۵۱
💠 چشم‌روشنی برای گریه‌کنندگان!

🔰حضرت امام صادق(علیه‌السلام) فرمودند:

❖ «مَا مِنْ عَبْدٍ یُحْشَرُ إِلَّا وَ عَیْنَاهُ‏ بَاکِیَهٌ إِلَّا الْبَاکِینَ عَلَى جَدِّیَ الْحُسَیْنِ علیه السلام فَإِنَّهُ یُحْشَرُ وَ عَیْنُهُ قَرِیرَهٌ وَ الْبِشَارَهُ تِلْقَاهُ وَ السُّرُورُ بَیِّنٌ عَلَى وَجْهِه»

▪️ هیچ بنده‌ای روز قیامت محشور نمی‌شود مگر آن‌که چشمانش گریان باشد، غیر از کسانی که برای جدّم حسین (علیه‌السلام)گریسته‌اند،

که او در حالی محشور می‌شود که چشمش روشن است. بشارتى به سوی او می‌آید و آثار سرور در صورتش نمایان است.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، ص۸۱

 

💠 عطر آشنایی ۵۲
🔰لمَّا أَخْبَرَ اَلنَّبِیُّ صَلَّى‌اللَّهُ‌عَلَیْهِ‌وَآلِهِ اِبْنَتَهُ فَاطِمَهَ بِقَتْلِ وَلَدِهَا اَلْحُسَیْنِ وَ مَا یَجْرِی عَلَیْهِ مِنَ اَلْمِحَنِ، بَکَتْ فَاطِمَهُ بُکَاءً شَدِیداً وَ قَالَتْ:

یَا أَبَهْ؛ مَتَى یَکُونُ ذَلِکَ؟

قَالَ: فِی زَمَانٍ خَالٍ مِنِّی وَ مِنْکِ وَ مِنْ عَلِیٍّ.

فَاشْتَدَّ بُکَاؤُهَا وَ قَالَتْ:

یَا أَبَهْ؛ فَمَنْ یَبْکِی عَلَیْهِ وَ مَنْ یَلْتَزِمُ بِإِقَامَهِ اَلْعَزَاءِ لَهُ؟

فَقَالَ اَلنَّبِیُّ:

یَا فَاطِمَهُ؛ إِنَّ نِسَاءَ أُمَّتِی یَبْکُونَ عَلَى نِسَاءِ أَهْلِ بَیْتِی وَ رِجَالَهُمْ یَبْکُونَ عَلَى رِجَالِ أَهْلِ بَیْتِی

وَ یُجَدِّدُونَ اَلْعَزَاءَ جِیلاً بَعْدَ جِیلٍ فِی کُلِّ سَنَهٍ.

فَإِذَا کَانَ اَلْقِیَامَهُ، تَشْفَعِینَ أَنْتِ لِلنِّسَاءِ وَ أَنَا أَشْفَعُ لِلرِّجَالِ

وَ کُلُّ مَنْ بَکَى مِنْهُمْ عَلَى مُصَابِ اَلْحُسَیْنِ، أَخَذْنَا بِیَدِهِ وَ أَدْخَلْنَاهُ اَلْجَنَّهَ.

یَا فَاطِمَهُ؛ کُلُّ عَیْنٍ بَاکِیَهٌ یَوْمَ اَلْقِیَامَهِ إِلاَّ عَیْنٌ بَکَتْ عَلَى مُصَابِ اَلْحُسَیْنِ.

فَإِنَّهَا ضٰاحِکَهٌ مُسْتَبْشِرَهٌ بِنَعِیمِ اَلْجَنَّهِ.

▪️هنگامى که رسول‌خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) حضرت‌فاطمه(سلام‌الله‌علیها) را از شهادت فرزندش حسین و آن مصائبى که بر ایشان گذشت، آگاه نمودند، حضرت زهرا گریه شدیدى کرده و عرض کردند:

پدر جان؛ این [مصیبت‌ها] در چه زمانی رخ می‌‌دهد؟

پیامبر فرمودند: زمانى که نه من در دنیا هستم و نه تو و نه على (علیهم‌السلام).

گریه ی حضرت زهرا شدیدتر شده و عرض کردند:

پدر جان؛ پس چه کسى براى او گریه کرده و چه کسى مجلس عزای او را بر پا خواهد داشت؟

پیامبر فرمودند:

اى فاطمه؛ همانا زنان امت من بر زنان اهل‌بیتم و مردان امت من نیز بر مردان اهل‌بیتم گریه خواهند کرد،

و هر سال، عزای او را گروهى پس از گروه دیگر تازه می‌‌کنند.

پس هنگامى که روز قیامت فرا رسد، تو شفاعت زنان امت و من نیز شفاعت مردان را خواهم کرد.

و هر کس از آنها که بر مصیبت حسین علیه‌السلام گریه کند، ما دست او را گرفته و داخل بهشت می‌‌‌نمائیم.

اى فاطمه؛ هر چشمى در روز قیامت گریان است به جز چشمى که در مصیبت حسین گریه کرده باشد.

همانا صاحب آن چشم، خندان بوده و مژده نعمت‌هاى بهشت به وى داده خواهد شد.

📚علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج۴۴، ص۲۹۲

 

💠 عطر آشنایی ۵۳
🔻از امام صادق(علیه السلام) روایت شده است که فرمودند:

🔰منْ اراد سبحه من تربه الحسین علیه السلام مره واحده بالاستغفار أو غیره کتب اللّه سبعین مرّه .

▪️حضرت می فرمایند:

کسی که با تسبیحی که از تربت حسین علیه السلام درست شده است

یک مرتبه استغفار کند ثواب هفتاد مرتبه استغفار برای او نوشته می شود.

📚 شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه،ج۱،ص۲۶۸

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۴
▪️امام صادق(علیه السلام) فرمودند:

«آنگاه که اصحاب امام حسین(علیه السلام) شهید شدند و ایشان تنها ماند، فرشتگان بسوی خدا ضجّه زدند و گریه کردند و گفتند: پروردگارا! با حسین(علیه السلام) پسر پیامبرت، چنین رفتار کنند؟

پس خداوند نور حضرت قائم (عجل الله تعالی فرجه) را به آن ها عرضه کرد و فرمود:

«با مهدی(عجل الله تعالی فرجه) انتقام او را می گیرم»

📚 شیخ کلینی، الکافی، ج ١،ص۴۶۵

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۵
🔰قالَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهما السلام:

یَقُولُ أَیُّمَا مُؤْمِنٍ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ(علیهما السلام) دَمْعَهً – حَتَّى تَسِیلَ عَلَى خَدِّهِ بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا فِی الْجَنَّهِ غُرَفاً- یَسْکُنُهَا أَحْقَاباً – وَ أَیُّمَا مُؤْمِنٍ‏ دَمَعَتْ عَیْنَاهُ دَمْعاً حَتَّى تَسِیلَ عَلَى خَدِّهِ- لِأَذًى مَسَّنَا مِنْ عَدُوِّنَا فِی الدُّنْیَا – بَوَّأَهُ اللَّهُ مُبَوَّأَ صِدْقٍ فِی الْجَنَّهِ، وَ أَیُّمَا مُؤْمِنٍ مَسَّهُ أَذًى فِینَا- فَدَمَعَتْ عَیْنَاهُ حَتَّى تَسِیلَ دَمْعُهُ عَلَى خَدَّیْهِ- مِنْ مَضَاضَهِ مَا أُوذِیَ فِینَا صَرَفَ اللَّهُ عَنْ وَجْهِهِ الْأَذَى- وَ آمَنَهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ مِنْ سَخَطِهِ وَ النَّارِ.

▪️هر مؤمنى که به خاطر شهادت حسین بن علىّ(علیهما السّلام)گریه کند تا اشکش بر گونه ‏هایش جارى گردد خداوند منّان غرفه‏ اى در بهشت به او دهد که مدّت‏ ها در آن ساکن گردد،

▪️و هر مؤمنى به خاطر ایذاء و آزارى که از دشمنان ما در دنیا به ما رسیده گریه کند تا اشکش بر گونه ‏هایش جارى شود خداوند متعال در بهشت به او جایگاه شایسته ‏اى دهد،

▪️و هر مؤمنى در راه ما اذیت و آزارى به او رسد پس بگرید تا اشکش بر گونه ‏هایش جارى گردد خداوند متعال آزار و ناراحتى را از او بگرداند و در روز قیامت از غضب و آتش دوزخ در امانش قرار دهد.

📚 علی بن ابراهیم قمی، التفسیر، ج‏۲، ص۲۹۲-۲۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۶
🔰قالَ الإمام الْحُسَیْنُ(علیه السلام):

أَنَا قَتِیلُ الْعَبْرَهِ قُتِلْتُ مَکْرُوباً وَ حَقِیقٌ عَلَیَّ أَنْ لَا یَأْتِیَنِی مَکْرُوبٌ قَطُّ إِلَّا رَدَّهُ اللَّهُ وَ أَقْلَبَهُ إِلَى أَهْلِهِ مَسْرُورا.

▪️من کشته اشک هستم، من در حالى که غمگین و اندوهگین بودم کشته شدم و سزاوار است بر خدا که هر مکروب و اندوهگینى که به زیارت من مى‏ آید را با قلبى مسرور و شاد به اهلش برگرداند.

📚 ابن قولویه قمی،کامل الزیارات، ص۱۰۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۷
شیوه ی ناجوانمردانه ی تشنه نگه داشتن سپاه مقابل در جنگ از اتفاقات ناگوار واقعه ی کربلاست.

سپاه عمرسعد به دستور ابن زیاد از روز هفتم محرم از رسیدن آب به خیمه گاه امام حسین(علیه السلام) جلوگیری کرد.

عمروبن حجاج با پانصد سوار مامور شدند فرات را در محاصره ی خود قرار دهند و از سه روز مانده به شهادت امام و اصحاب باوفایش مانع آب برداشتن ایشان شدند.

📚امین، اعیان الشیعه،ج۱، ص۵۹۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۸
🔰عنْ کَثِیرِ بْنِ شَاذَانَ، قَالَ:

شَهِدْتُ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ (عَلَیْهِمَا السَّلَامُ) وَ قَدْ اشْتَهَى عَلَیْهِ ابْنُهُ عَلِیٌّ الْأَکْبَرُ عِنَباً فِی غَیْرِ أَوَانِهِ، فَضَرَبَ یَدَهُ إِلَى سَارِیَهِ الْمَسْجِدِ فَأَخْرَجَ لَهُ عِنَباً وَ مَوْزاً فَأَطْعَمَهُ، وَ قَالَ: مَا عِنْدَ اللَّهِ لِأَوْلِیَائِهِ أَکْثَر.

▪️ابن شاذان گوید: در محضر امام حسین(سلام الله علیه) بودم؛ فرزندش علی اکبر(صلوات الله علیه) نیز حضور داشت.

وی از پدر بزرگوارش انگور خواست و حال آنکه فصل انگور نبود.

ناگاه امام حسین(سلام الله علیه) دست مبارک خود را بر ستون زد و از آن خوشه ای از انگور و موز بیرون آورد و به فرزندش داد تا میل کند

آنگاه رو به من کرد و فرمود: آنچه در نزد خداست برای اولیای الهی بیشتر است …

📚طبری،دلائل الإمامه (ط – الحدیثه)، ص۱۸۳

📚 همو،نوادر المعجزات، ص۲۴۳

📚 بحرانی،مدینه المعاجز، ج‏۳، ص۴۵۲

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۹
◾️ روز غم انگیز تاسوعا…

▪️۱٫ محاصره ی خیمه ها در کربلا:

امام صادق (علیه السلام) فرمودند: تاسوعا روزى بود که حسین (علیه السلام) و اصحابش را در کربلا محاصره کردند و سپاه شام بر قتال آن حضرت اجتماع نمودند، و پسر مرجانه و عمر سعد به خاطر کثرت سپاه و لشکرى که براى آنها جمع شده بود خوشحال شدند، و آن حضرت و اصحابش را ضعیف شمردند و یقین کردند که یاورى از براى او نخواهد آمد و اهل عراق حضرتش را مدد نخواهند نمود(۱).

▪️۲٫ آمدن امان نامه براى فرزندان ام البنین (علیه السلام):

در این روز شمر ملعون براى حضرت عباس (علیه السلام) و برادرانش امان نامه آورد (۲). آن لعین خود را نزدیک خیام با جلالت حضرت اباعبدالله(علیه السلام) رسانید و بانگ بر آورد: پسران خواهر ما کجایند؟

ولى آن بزرگواران جواب ندادند.

امام حسین (علیه السلام) فرمود: جواب او را بدهید اگر چه فاسق است.

حضرت عباس (علیه السلام) در جواب فرمودند: چى مى گویى؟

شمر گفت: از جانب امیر براى شما امان نامه آورده ام، شما خود را به خاطر حسین(علیه السلام) به کشتن ندهید.

حضرت عباس(علیه السلام) با صداى بلند فرمود: لعنت خدا بر تو و بر امیر تو باد. ما را امان مى دهید در حالیکه پسر رسول خدا را امان نباشد؟! (۳)

▪️۳٫ در خواست تاخیر جنگ از سوى امام حسین (علیه السلام):

در عصر تاسوعا امام (علیه السلام) براى به تعویق انداختن جنگ یک شب دیگر مهلت گرفتند(۴).

چون عمر سعد لشکر را آماده جنگ با امام (علیه السلام) نمود و معلوم شد که قصد جنگ دارند، حضرت به برادرش عباس (علیه السلام) فرمود تا یک شب دیگر مهلت بگیرد. آنها در ابتدا قبول نکردند، ولى بعد قبول نمودند که شبى را صبر کنند(۵).امام شب عاشورا را به دعا و مناجات و قرائت قرآن مشغول بود.

▪️۴٫ آمدن لشکر تازه نفس به کربلا:

در این روز لشکر مجهزى به دستور ابن زیاد از کوفه وارد کربلا شد، و شمر نامه ی ابن زیاد را آورد(۶).

▪️۵٫ خطابه ی امام حسین (علیه السلام) براى اصحابش:

در عصر این روز امام حسین (علیه السلام) در جمع یاران خطبه اى قرائت فرمودند، و اصحاب اعلام وفادارى نمودند(۷).

📚منابع:

۱- شیخ کلینی، الکافى، ج ۴، ص ۱۴۷٫

۲- طبرسی، اعلام الورى، ج۱، ص۴۵۵؛ قمی،فیض العلام، ص ۱۴۶؛ علامه مجلسی،بحار النوار، ج۴۴،ص ۳۶۱٫

۳- ذهنی، از مدینه تا مدینه، ص ۳۸۱و۳۸۲

۴- طبرسی، اعلام الورى، ج ۱، ص ۴۵۵؛ قمی، فیض العلام، ص ۱۴۶؛ علامه مجلسی، بحار الانوار،،ج ۴۴، ص۳۹۲٫

۵- ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۰۷٫

۶- طبرسی، اعلام الورى، ج ۱،ص ۴۵۵؛ قمی، فیض العلام،ص ۱۴۶٫

۷- ابن شهر آشوب، المناقب، ج۴، ص۱۰۷٫

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۰
🔰حضرت امام رضا(علیه السلام) فرمودند:

“مَنْ تَرَکَ السَّعْیَ فِی حَوَائِجِهِ یَوْمَ عَاشُورَاءَ قَضَى اللَّهُ لَهُ حَوَائِجَ الدُّنْیَا وَالْآخِرَهِ وَمَنْ کَانَ یَوْمُ عَاشُورَاءَ یَوْمَ مُصِیبَتِهِ وَحُزْنِهِ وَبُکَائِهِ یَجْعَلُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ یَوْمَ الْقِیَامَهِ یَوْمَ فَرَحِهِ وَسُرُورِهِ”

▪️کسی که در روز عاشورا به دنبال حوایج و خواسته هایش نرود خداوند نیاز دنیا و آخرت او را برآورده می کند؛ و کسی که روز عاشورا، روز مصیبت و غم و گریه برایش باشد، خداوند تعالی روز قیامت را روز شادی و سرور او قرار می دهد.

📚شیخ صدوق، علل الشرائع، ج‌۱، ص۲۲۷

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۱
▪️امام حسین(علیه السلام) فرمودند: «دوازده مهدی از ما هست که نخستین آنها علی بن ابی طالب و آخرین آنها نهمین فرزند من است که او امام قائم به حق است. خداوند زمین مرده را به وسیله‏ ی او زنده می‏کند و دین حق را بر تمام ادیان پیروز می‏ گرداند.

برای او غیبتی است که گروه‌هایی در آن از دین برمی‏ گردند و گروه‌هایی دیگر بر آیین خود استوار می‏ مانند و در این راه آزارها می ‏بینند، به آنها گفته می ‏شود: «این وعده کی خواهد شد اگر راستگو هستید؟»، آنانکه بر این آزارها و تکذیب‌ها صبر کنند همانند کسی هستند که شمشیر به دست گرفته در پیشاپیش رسول اکرم جهاد می کنند».

📚 علامه مجلسی، بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۳۳

 

 

💠عطر آشنایی۶۲
یکی دیگر از کسانی به هنگام آوردن اسرای کربلا به مسجد شام راه هدایت را یافت، و توفیق شهادت در راه خدا را پیدا کرد پیرمردی بود که ابتدا با اهانت به اهل بیت(علیهم السلام) سخن خود را با  امام سجاد(علیه السلام)آغاز کرد اما، با راهنمایی های آن حضرت به راه حق پی برد.

▪️ جریان این پیرمرد چنین نقل شده است:

پیرمردی از راه رسید، در حالیکه زنان و اهل بیت امام حسین(علیه السلام) بر پله های در مسجد ایستاده بودند، به آنها نزدیک شد و گفت:

سپاس مخصوص خدایی است که شما را و خاندان شما را کشت و شهرها را از مردان شما آسوده ساخت و امیرمؤمنان را بر شما مسلط گردانید.

▫️علی بن الحسین، امام سجاد (علیه السلام)، فرمودند: ای پیرمرد آیا قرآن خوانده ای؟

گفت: آری.

فرمودند: آیا با این آیه آشنایی داری که می فرماید: (قل لا أسالکم علیه أجرا الا الموده فی القربی)   (شوری،۲۳)؟

گفت: آری، آن را خوانده ام.

▫️علی بن الحسین (علیه السلام) به او فرمودند: ای پیرمرد، آن قربی(خویشان پیامبر) ما هستیم.

▫️پس از آن فرمودند: آیا این آیه را خوانده ای (و اعلموا انما غنمتم من شی ء فان لله خمسه و للرسول و لذی القربی)   (انفال، ۴۱)؟ گفت: آری.

علی بن الحسین (علیه السلام) فرمودند: پس، ما هستیم آن قربی.

▫️ آیا این آیه را خوانده ای(انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس أهل البیت و یطهرکم تطهیرا)  (احزاب،۳۳)؟

پیرمرد گفت: آری، آن را خوانده ام.

علی بن الحسین (علیه السلام) فرمودند: ای پیرمرد، ما هستیم اهل بیتی که آیه طهارت، به ما اختصاص داده شده است.

▫️پس، آن پیرمرد، در حالیکه از آنچه گفته بود، پشیمان بود، ساکت ماند

و گفت: شما را بخدا، همانا، اینها (قربی)، شما هستید؟!

علی بن الحسین (علیه السلام) فرمودند: به خدا قسم همانا بی تردید آن (قربی)، ما هستیم، به جدمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) سوگند که همانا آنها (قربی)، ما هستیم.

▫️پیرمرد به گریه افتاد و عمامه اش را پرتاب کرد و سرش را به طرف آسمان برد و گفت:

بارالها، همانا، من برائت می جویم به سوی تو از دشمن آل محمد (صلی الله علیه و آله وسلم) از جن و انس،

سپس گفت: آیا، توبه ای برای من هست؟ آن حضرت فرمودند: آری، اگر توبه کنی خدا توبه تو را می پذیرد و با ما خواهی بود.

پس گفت: من توبه می کنم. جریان این پیرمرد به گوش یزید بن معاویه رسید، یزید دستور کشتن او را داد و آن پیرمرد کشته شد.

📚 علامه مجلسی بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۱۲۹. این جریان با اندکی تفاوت در همین جلد از بحارالانوار صفحه ۱۶۶ نیز نقل شده است.

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۳
🔰قال الامام الحسین(علیه السلام):

أنَا قَتیلُ العَبَرَهِ لایَذکُرُنی مُؤمِنٌ إلاّ استَعبَرَ ؛

▪️امام حسین (علیه السلام) فرمودند:

من کشته ی اشکم؛ هر مؤمنى مرا یاد کند، اشکش روان شود.

📚 علامه مجلسی،بحار الأنوار، ج ۴۴، ص۲۸۴٫

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۴
🔰حدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْیَرِیُّ قَالَ حَدَّثَنِی أَبُو سَعِیدٍ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ زَکَرِیَّا الْعَدَوِیُّ الْبَصْرِیُّ عَنْ هَیْثَمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الرُّمَّانِیِّ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا(علیه السلام) عَنْ أَبِیهِ(علیه السلام) قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ الصَّادِقُ (علیهما السلام) إِنَّ أَیَّامَ زَائِرِی الْحُسَیْنِ(علیه السلام) لَا تُحْسَبُ مِنْ أَعْمَارِهِمْ وَ لَا تُعَدُّ مِنْ آجَالِهِمْ

▪️هیثم بن عبد اللّه رمّانى از حضرت ابى الحسن الرضا(علیه السّلام) نقل نموده و آن جناب از پدر بزرگوارشان حکایت کرده اند که ابو عبد اللّه جعفر بن محمّد الصادق (علیهما السّلام) فرمودند:

ایّام زیارت حضرت امام حسین(علیه السّلام)جزء عمر زائر شمرده نشده و از اجلشان محسوب نمى گردد.

📚ابن قولویه،کامل الزیارات،باب ۵۱

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۵
▫️سعد بن عبدالله قمی در  گفتگویی که با امام حسن عسکری(علیه السلام) داشته، روایت می کند که ایشان به من فرمودند: چه چیز تو را به این جا آورده است ای سعد؟

گفتم: احمد بن اسحاق مرا به دیدار مولایم تشویق نموده است.

ایشان فرمودند: پس مسائلی که می­خواستی در موردشان بپرسی چیست؟

گفتم: به موقع ­اش ای مولای من.

ایشان فرمودند: حال از نور چشمم در مورد آنان بپرس، و با دست به فرزندش  یعنی حضرت قائم(عجل الله تعالی فرجه الشریف) اشاره کرد و او به من فرمود: هر آن چه که برایت مطرح است از من بپرس.

▫️او مسئله ها را بیان نمود تا این که به این جا رسید و گفت:  به آن حضرت گفتم: ای فرزند رسول خدا! مرا از تاویل آیه «کهیعص» باخبر سازید؟

▫️ایشان فرمودند: این حروف از اخبار غیبی است و خداوند بنده ­اش زکریا را از آن مطلع نمود و سپس آن را برای محمد(صلی الله علیه و آله و سلم)حکایت کرد و قضیه از این قرار است که زکریا(علیه السلام)از پروردگارش پرسید که اسماء پنج تن را به او بیاموزد و خداوند نیز جبرئیل را بر او فرو فرستاد و آن را بدو یاد داد و هرگاه زکریا، محمد و علی و فاطمه و حسن(صلوات الله علیهم اجمعین) را یاد می­کرد، اندوهش از بین می­ رفت و غصه­ اش برطرف می گشت، اما هرگاه حسین(علیه السلام) را به یاد می آورد، بغض گلویش را می­ گرفت و چشمانش تار می ­شد.

به همین خاطر روزی عرض کرد: پروردگارا! مرا چه شده که هرگاه چهار نفر از آنان را یاد می کنم، با نام­هایشان اندوهم برطرف گردد و هرگاه حسین(علیه السلام) را به یاد می­ آورم، چشمانم اشکبار می ­گردد و آه و ناله ­ام به هوا بلند می­ شود؟

▫️سپس خداوند تبارک و تعالی او را از داستان حسین(علیه السلام) مطلع نمود و گفت: «کهیعص»، و این چنین کاف، اسم کربلا است، و هاء به معنای هلاک عترت، و یاء، یزید ملعون است که به حسین(علیه السلام) ظلم می­ کند و عین، عطش حسین(علیه السلام)می باشد و صاد نیز بیانگر صبر او است.

▫️هنگامی که زکریا(علیه السلام)این را شنید، سه روز از مسجد بیرون نیامد و مردم را از داخل شدن به آن منع می کرد و شروع به ناله و گریه می ­نمود و دعایش این بود: خدایا! آیا بهترین مخلوقت را به مصیبت فرزندش داغدار می­کنی؟ خدایا، آیا اندوه این مصیبت را بر ساحت او فرود می آوری؟ پروردگارا! آیا جامه مصیبت را بر تن علی و فاطمه(علیهما السلام) می­ پوشانی و داغ این مصیبت را بر خانه ی آنان نازل می­ گردانی؟

▫️در ادامه می ­گفت: خدایا! مرا فرزندی عطا کن که در پیری موجب روشنی چشمم گردد، و او را وارث و وصی من بگردان و جایگاه او را نسبت به من به مانند جایگاه حسین(علیه السلام) قرار ده و هرگاه او را به من عطا نمودی، مرا با دوستی او مورد آزمایش قرار بده و سپس همان طور که حبیبت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم)را داغدار مصیبت فرزندش کردی، مرا نیز داغدار مصیبت فرزندم کن.

▫️سپس خداوند، یحیی(علیه السلام) را بدو بخشید و او را داغدار فرزندش کرد، و مدت بارداری مادر یحیی(علیه السلام) شش ماه بود، چنان که مدت بارداری مادر حسین(علیه السلام) نیز چنین بود

📚 شیخ صدوق،کمال الدین و تمام النعمه، ص ۴۱۵، ح ۲۱، باب: من سماهم القائم عجل الله تعالی فرجه الشریف

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۶
🔻حضرت زینب(سلام الله علیها) از امیرالمومنین(علیه السلام) روایت می کنند که در هنگام احتضار از وقائع عاشورا صحبت فرموده و سپس فرمودند:

🔰إنّ إبلیس فی ذلک الیوم یطیر فرحاً فیحول الأرض کلّها فی شیاطینه و عفاریته فیقول: یامعشر الشیاطین! قد أدرکنا من ذریه آدم الطلبه و بلغنا فی هلاکهم الغایه و أورثنا هم السوء إلاّ من اعتصم بهذه العصابه فاجعلوا شغلکم بتشکیک النّاس فیهم….

▪️به درستی که ابلیس در این روز(بعد از واقعه کربلا)حول زمین پرواز می کند در حالی که شادمان است و تمامی شیاطین و اجنه خبیث را جمع می کند و می گوید:

ای گروه شیاطین! هماناکه ما انتقام و طلب خود را از ذریه ی آدم گرفتیم و مردم را اهل جهنم کردیم مگر کسی که در این مصیبت گریه کند و به دوستی آل  محمّد پایدار باشد.

پس تا می توانید مردم را به شک  اندازید و از این مصیبت باز دارید، تا زحمت من به هدر نرود….

📚 علامه مجلسی،بحارالأنوار،ج ۲۸، صص ۵۸ـ ۵۹

شریف کاشانی، تذکره الشهداء، ج۲، ص۳۴۷

 

💠 عطر آشنایی ۶۷
(یَا عَلِیُّ! بَلَغَنِی أَنَّ قَوْماً مِنْ شِیعَتِنَا یَمُرُّ بِأَحَدِهِمُ السَّنَهُ وَ السَّنَتَانِ لَا یَزُورُونَ الْحُسَیْنَ؟ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنِّی أَعْرِفُ أُنَاساً کَثِیرَهً بِهَذِهِ الصِّفَهِ. قَالَ أَمَا وَ اللَّهِ لِحَظِّهِمْ أَخْطَئُوا وَ عَنْ ثَوَابِ اللَّهِ زَاغُوا وَ عَنْ جِوَارِ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله تَبَاعَدُوا…… أَمَا إِنَّهُ مَا لَهُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ عُذْرٍ وَ لَا عِنْدَ رَسُولِهِ مِنْ عُذْرٍ یَوْمَ الْقِیَامَهِ)

▪️امام صادق(علیه السلام) به یکی از دوستان‌شان فرمود: شنیده‌ام برخی از شیعیان ما هستند که دو سه سال بر آنها گذشته ولی به کربلا و زیارت امام حسین(علیه السلام) نرفته‌اند.

آن شخص پاسخ داد: خیلی‌ها هستند که این‌گونه هستند.

حضرت با تعجب فرمود: مگر می‌شود؟! این افراد در روز قیامت چگونه می‌خواهند جواب پیامبر(صلی الله علیه و آله) را بدهند؟

از حضرت پرسیدند که حداکثر چه مدت یک‌بار باید به زیارت امام حسین(علیه السلام) برویم؟

حضرت فرمود: نباید بیشتر از سه سال غیبت کسی-یا نرفتنش به کربلا- طول بکشد و در غیر اینصورت مورد عاق رسول خدا(صلی الله علیه وآله) قرار می‌گیرد.

📚 ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ص۲۹۶

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۸
▪️امام حسین علیه السلام فرمودند:

این امر (ظهور) که منتظرش هستید فرا نمی رسد تا اینکه بعضی از شما شیعیان از بعضی دیگر از خودتان تبری و بیزاری بجویند …

و بعضی از شما به کفر دیگری از خودتان شهادت دهند و بعضی از خودتان دیگران از خودتان را لعن کنند

راوی پرسید:

ایا در آن زمان خیری هست؟

امام حسین (علیه السلام) فرمود؟

همه ی خیر در آن زمان است زیرا قائم ما اهل بیت ظهور میکند و کل آن فتنه را دفع می کند.

📚 النعمانی، الغیبه،ص۲۰۶

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۹
▪️عمرو بن قیس مشرقی با پسر عمویش در منزلی بین راه بر امام حسین(علیه السلام) وارد شدند. بعد از سلام از امام(علیه السلام)

▪️پرسیدند: «این سیاهی که در محاسن شما می بینیم، از خضاب است یا رنگ موی شما است؟»

▪️حضرت فرمود: خضاب است، موی ما بنی هاشم زود سفید می شود.

▪️آنگاه امام پرسید: آیا به یاری من می آیی؟

▪️عمرو گفت: من مرد عائله مندی هستم و مال بسیاری از مردم نزد من است و نمی دانم کار به کجا می انجامد و خوش ندارم امانت مردم از بین برود. البته پسر عموی او نیز همین پاسخ را داد.

▪️امام(علیه السلام)فرمود: «فَانْطَلِقَا فَلَا تَسْمَعَا لِی وَاعِیَهً وَ لَا تَرَیَا لِی سَوَاداً فَإِنَّهُ مَنْ سَمِعَ وَاعِیَتَنَا أَوْ رَأَى سَوَادَنَا فَلَمْ یُجِبْنَا وَ لَمْ یُعِنَّا کَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ یُکِبَّهُ عَلَى مَنْخِرَیْهِ فِی النَّارِ»یعنی: پس از اینجا بروید که هر کس فریاد ما را بشنود و یا ما را ببیند و لبیک نگوید و به فریاد ما برنخیزد، بر خداوند است که او را با صورت در آتش اندازد!

📚 شیخ صدوق، ثواب الاعمال، ص۲۵۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۰
🔰امام صادق(علیه السلام) به زراره فرمودند: «ما من باک یبکیه إلّا وقد وصل فاطمه و أسعدها علیه و وصل رسول الله و أدّی حقّنا»

▪️ هیچ کسی بر امام حسین(علیه السلام)گریه نمی کند مگر اینکه به فاطمه(علیهاالسلام)میرسد و او را یاری میکند و به پیامبر(صلی الله علیه و آله)می رسد و حق ما را ادا می کند.

📚 ابن قولویه،کامل الزیارات ص۸۱-۸۲

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۱
ابوالسیع حدیثی نقل کرد و گفت:شخصی از حضرت اباعبدالله(علیه السلام) سوال کرد و من می شنیدم، وی پرسید:

آیا از تربت قبر امام حسین(علیه السلام) بردارم و با آن طلب برکت کنم؟

حضرت فرمودند:

هیچ باکی نیست.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات،ص۸۴۶، باب۹۲،ح۳

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۲
🔰عنْ عَلِیِّ بْنِ مَیْمُونٍ الصَّائِغِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: یَا عَلِیُّ زُرِ الْحُسَیْنَ وَ لَا تَدَعْهُ. قَالَ قُلْتُ: مَا لِمَنْ أَتَاهُ مِنَ الثَّوَابِ؟

قَالَ مَنْ أَتَاهُ مَاشِیاً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ حَسَنَهً وَ مَحَى عَنْهُ سَیِّئَهً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَهً.

▪️یعنی: امام صادق(علیه السلام) به یکی از دوستان خود می‌فرماید:

مزار امام حسین(علیه السلام) را زیارت کن و ترک مکن.

پرسیدم: ثواب کسى که آن حضرت را زیارت کند چیست؟

حضرت فرمود: کسى که با پای پیاده به زیارت امام حسین(علیه السلام) برود خداوند به هر قدمى که برمى ‏دارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو مى‏ فرماید و یک درجه مرتبه‏ اش را بالا مى ‏برد.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات،ص۱۳۴

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۳
🔰امام رضا(علیه السّلام) فرمودند:

…إن بَکَیتَ عَلَى الحُسَینِ حَتّى تَصیرَ دُموعُکَ عَلى خدَّیکَ غَفَرَاللّه ُ لَکَ کُلَّ ذَنبٍ أذنَبتَهُ

▪️…اگر بر حسین(علیه السّلام) بگریى ، چنان که اشک هایت بر گونه ات جارى شود، خداوند تمام گناهانت را مى آمرزد.

📚 علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج ۴۴، ص۲۸۶

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۴
حضرت امام صادق(علیه‌السلام)فرمودند:

🔰 «إِذَا بَعُدَتْ‏ بِأَحَدِکُمُ‏ الشُّقَّهُ وَ نَأَتْ بِهِ الدَّارُ فَلْیَعْلُ أَعْلَى مَنْزِلِهِ وَ لْیُصَلِّ رَکْعَتَیْنِ وَ لْیُومِ بِالسَّلَامِ إِلَى قُبُورِنَا فَإِنَّ ذَلِکَ یَصِلُ إِلَیْنَا»

▪️ هرگاه (زیارت) بر یکی از شما سخت و طاقت فرسا بود و خانه اش هم دور بود، پس بر بام خانه اش بالا رود و دو رکعت نماز بخواند و با سلام دادن به قبر ما اشاره و قصد کند، یقیناً سلام او به ما می رسد.

📚 شیخ کلینی، الکافی، ج۴، ص۵۸۷، ح۱

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۵
🔰قال السجاد( علیه السلام):

أیها الناس! فأی رجالات منکم یسرون بعد قتله؟ أم أیه عین منکم تحبس دمعها وتضن عن انهمالها، فلقد بکت السبع الشداد لقتله، وبکت البحار بأمواجها والسماوات بأرکانها، والأرض بأرجائها، والأشجار بأغصانها، والحیتان ولجج البحار والملائکه المقربون، وأهل السماوات أجمعون أیها الناس أی قلب لا ینصدع لقتله، أم أی فؤاد لا یحن إلیه، أم أی سمع یسمع هذه الثلمه التی ثلمت فی الاسلام أیها الناس أصبحنا مطرودین مشردین مذودین شاسعین عن الأمصار کأنا أولاد ترک وکابل، من غیر جرم اجترمناه، ولا مکروه ارتکبناه، ولا ثلمه فی الاسلام ثلمناها، ما سمعنا بهذا فی آبائنا الأولین، إن هذا إلا اختلاق والله لو أن النبی تقدم إلیهم فی قتالنا کما تقدم إلیهم فی الوصاءه بنا لما ازدادوا على ما فعلوا بنا، فان الله وإنا إلیه راجعون، من مصیبه ما أعظمها، وأوجعها‌وأفجعها، وأکظها، وأفظها، وأمرها، وأفدحها؟ فعند الله نحتسب فیما أصابنا‌وما بلغ بنا إنه عزیز ذو انتقام.

📚 سیدبن طاوس، لهوف، ص۱۰۹

علامه  مجلسی، بحارالانوار،ج۴۵، ص ۱۴۸

🔰امام سجاد(علیه السلام) فرمود:

ای مردم! کدام یک از مردان شما می تواند پس از کشته شدن حسین علیه السّلام شاد و خرم باشد؟ یا کدامین قلب است که برای او اندوهگین نشود؟ یا کدامین چشمی است که بتواند اشکش را نگه دارد و از دیدگان جاری نسازد؟

▪️ در حالیکه آسمان های هفتگانه بر او گریستند و ارکان آسمان به خروش آمد و زمین با اعماق و اطرافش و درختان با شاخه هایشان و ماهیان در قعر دریا و ملائکه ی مقرّب الهی و جمیع اهل آسمان ها براو گریستند.

▪️ای مردم! کدام دل است که در شهادت او نشکند و کدام قلبی است که در مصیبت او ننالد؟ کدام گوشی است که بشنود این شکاف بزرگی را که در اسلام پدیدار شد و کَر نشود؟

▪️ای مردم! ما را پراکنده ساختند و از خانه هایمان دور کردند و آوارۀ بیابان ها نمودند! گویا ما فرزندان تُرک و کابل هستیم. بی آنکه جرمی داشته باشیم و یا کار زشتی از ما سر زده باشد، یا رخنه ای در اسلام ایجاد کرده باشیم، و این رفتاری که با ما کردند نظیر آن در امت های پیشین سراغ ندارم و این بدعتی بیش نیست.(إنالله و إنا إلیه راجعون).

▪️ از این مصیبت بزرگتر و دردناکتر و فجیعتر و گلوگیرتر و ناگوارتر و تلختر و دشوارتر نیست. ما همۀ مصائب را به حساب خدا می گذاریم که او قادر و منتقم می باشد.

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۶
🔰قال الصادق(علیه السلام):

مَنْ زَارَهُ کَانَ اللهُ لَهُ مِنْ وَرَاءِ حَوَائِجِهِ وَ کَفَاهُ مَا أَهَمَّهُ مِنْ أَمْرِ دُنْیَاهُ وَ إِنَّهُ یَجْلِبُ الرِّزْقَ عَلَی العُبدِ، وَ یُخلِفُ عَلَیهِ مَا یُنفِقُ.

▪️امام صادق(علیه السلام) فرمودند:

هر کس که او(امام حسین علیه السلام) را زیارت کند، خداوند در پی بر آوردن نیازهایش خواهد بود و از کارهای دنیا چیزهایی که برای او اهمیّت داشته را نیز بسنده می کند و به درستی که زیارت آن حضرت باعث کشش رزق بنده می شود و آن چه را که در راه این سفر خرج کرده است به او برمی‌گردد.

📚 شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۶،ص۴۵

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۷
محمد بن زیاد از عمه اش نقل کرده که وی گفت:

از حضرت ابی عبدالله(علیه السلام) شنیدم که می فرمودند :

تربت حائری که حضرت امام حسین(علیه السلام) در آن هستند شفاء از هر دردی بوده و امان از هر خوف و هراسی است.

📚 ابن قولویه،کامل الزیارات، باب۹۲، ص۸۴۷، ح۴

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۸
داود رقّی می گوید: حضرت امام صادق(علیه السلام)، آب خواستند و زمانى که آب را نوشیدند، در حضرت حالت گریه پیدا شد به گونه ای که دو چشم آن حضرت غرق اشک شد سپس رو به من کردند و فرمودند:

اى داود خدا قاتلان حسین را لعنت کند، بنده‏ اى نیست که آب نوشیده و حسین را یاد نموده و قاتلانش را لعنت کند مگر آنکه خداوند منّان صد هزار حسنه براى او منظور مى‏ کند و صد هزار گناه از او محو کرده و صد هزار درجه مقامش را بالا برده و گویا صد هزار بنده آزاد کرده و روز قیامت حق تعالى او را با قلبى آرام و مطمئن، محشورش مى‏ کند.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب۴۳، ص۲۳۶، ح۳۰۴

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۹
👈 عبدالملک گوید: از جانب ابن زیاد، مأمور به خبر دادن قتل حسین(علیه السلام) در مدینه شدم. سوار شدم و به جانب مدینه شتاب کردم و در نواحى مدینه مردى از قبیله قریش مرا دیدار کرد و گفت: چنین شتاب زده از کجا مى رسى و چه خبر مى رسانى؟

گفتم: خبر در نزد امیر است، خواهى شنید آن را.

آن مرد گفت: اِنّا لِلّه وَاِنَّا اِلَیْهِ راجعُون، به خدا قسم که حسین(علیه السّلام)کشته شده!

پس من داخل مدینه شدم و به نزد عمرو بن سعید رفتم، عمرو گفت: خبر چیست؟ گفتم: خبر خوشحالى است اى امیر! حسین کشته شد!️ گفت بیرون برو و در مدینه ندا کن و مردم را به قتل حسین خبر ده.

بیرون آمدم و ندا به قتل حسین در دادم. زنان بنى هاشم چون این ندا شنیدند چنان صیحه و ضجّه از ایشان برخاست که تاکنون چنین شورش و شیون و ماتم نشنیده بودم.

آنگاه به نزد عمرو بن سعید رفتم، عمرو چون مرا دید بر روى من تبسّمى کرد و شعر عمرو بن معدى کرب را خواند:

(عَجَّتْ نِساءُ بَنى زِیادٍ عَجَّهً

کَعَجیجِ نِسْوَتِنا غَداهَ الاَْرْنَبِ)

آنگاه عمرو گفت: «هذِهِ واعِیَهٌ بِواعَیهِ عُثمانَ» یعنى: این شیونها و ناله‌ها که از خانه هاى بنى هاشم بلند شد به عوض شیونها است که بر قتل عثمان از خانه هاى بنى امیّه بلند شد.

️بنى هاشم سبب قتل عثمان شدند و او را کشتند، حسین نیز به قصاص خون عثمان کشته شد. آنگاه به مسجد رفت و بر منبر آمد و مردم را از قتل حسین(علیه السّلام) آگاهى داد.

📚منمحدث قمی، منتهی الامال، ج۱، ص۹۶۴

▪️ لازم به ذکر است، به شهادت صریح تاریخِ موافق و مخالف، بنی هاشم هیچ نقشی در کشتن عثمان نداشتند، بلکه آنهایی که جنگ جمل را به پا کردند بانی قتل عثمان بودند. اما این بهانه ای بود تا غریبانه و مظلومانه خون نوه پیامبر اکرم اسلام و حجت خدا را بریزند و چنین فاجعه بی نظیری را در تاریخ رقم بزنند.

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۰
حضرت موسی کلیم الله(علیه السلام) به خداوند عرض کرد: پروردگارا، به چه جهت امت حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) را بر دیگر امت ها برتری دادی؟

خدای عزوجل فرمود: «به ده ویژگی، آنان را برتری دادم.»

حضرت موسی عرض کرد: آن ویژگی ها چیست که ایشان به آن عمل می کنند؟ به من بگو تا من نیز به بنی اسرائیل بگویم به آن عمل کنند.

▪️«قال الله تعالى الصلاه و الزکاه و الصوم و الحج و الجهاد و الجمعه و الجماعه و القرآن و العلم و العاشوراء. قال موسى: یا ربّ و ما العاشوراء؟ قال البکاء و التباکی على سبط محمّد والمرثیّه والعزاء على مصیبه ولد المصطفى»

یعنی: خداوند فرمود: «نماز، زکات، روزه، حج، جهاد، نماز جمعه، نماز جماعت، قرآن، عِلم و عاشورا.»

حضرت موسی عرض کرد: خدایا، عاشورا چیست؟

خداوند فرمود: «گریه و تباکی بر فرزند محمد (صلی الله علیه و آله) و مرثیه خواندن و عزاداری در مصیبت فرزندان مصطفی.

ای موسی، هیچ یک از بندگان من در آن زمان بر فرزندان مصطفی گریه و تباکی و عزاداری نمی کند، مگر آنکه بهشت برای او حتمی خواهد بود و هیچ بنده ای از مال خود از روی محبت به پسر دختر پیامبر به درهمی برای اطعام یا جز آن خرج نمی کند، مگر آنکه در همین دنیا به دارایی او برکت می دهم؛ هر درهمی را به هفتاد درهم و با عافیت در بهشت جای خواهم داد و گناهانش را می بخشم. به عزت و جلال خود سوگند هر مرد یا زنی که اشک او در روز عاشورا و غیر عاشورا به مقدار قطره ای خارج شود، پاداش صد شهید برای او منظور می گردد.

📚 حاجی نوری، مستدرک الوسائل،ج۱۰، ص ۳۱۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۱
▪️مرحوم کراجکی(م۴۹۹ هجری) در کتاب « التعجّب من أغلاط العامه فی مسأله الإمامه» می نویسد:

تعجب از عدّه ای است که به کارهایی که پدرانشان با حسین بن علی(علیه السلام) انجام دادند، شاد شدند و آنها را به واسطه ی کار و اثری که در قتل آن حضرت داشتند، بزرگ داشتند و به آن افتخار کردند، و به همین جهت در سرزمین شام به این القاب مشهور و شناخته شدند. این عده عبارتند از:

۱)«و أمّا بنو السراویل: فأولاد الذی سلب سراویل الحسین علیه السّلام»

بنو سراویل: اولاد کسى بودند که پیراهن حسین بن علی(علیه السلام) را روز عاشورا از تن مبارکش در آورد و برد.

۲)«و أمّا بنو السرج: فأولاد الذین أسرجت خیله لدوس جسد الحسین علیه السّلام، و وصل بعض هذه الخیل إلى مصر، فقلعت نعالها من حوافرها و سمّرت على‏ أبواب الدور لیتبرّک بها، و جرت بذلک السنّه عندهم حتّى صاروا یتعمّدون عمل نظیرها على أبواب دور أکثرهم»

بنو سرج: اولاد کسی هستند که اسبانش را زین کرد تا جسد امام حسین بن علی(علیه السلام) را لگدمال کند. بعضی از این اسب ها به مصر رسید، پس نعل آن اسب ها را جدا کردند و از باب تبرّک بر سر خانه هایشان آویختند، و این کار نزدشان رسم و سنّت گشت.

۳)«و أمّا بنو سنان: فأولاد الذی حمل الرمح الذی على سنانه رأس الحسین علیه السّلام»

بَنُو سِنان: اولاد کسی هستند که نیزه ‏اى را حمل می کرد که سر حسین بن علی(علیه السلام) بر آن بود.

۴)«و أمّا بنو المکبّری: فأولاد الذی کان یکبّر خلف رأس الحسین علیه السّلام»

بنو المُکَبِّرِى: اولاد کسی هستند که پشت سر بریده حسین بن علی(علیه السلام) تکبیر می گفت.

۵)«و أمّا بنو الطشتی: فأولاد الذی حمل الطشت الذی ترک فیه رأس الحسین علیه السّلام، و هم بدمشق معروفون»

بَنُو الطَّشتى: اولاد کسی هستند که سر حسین بن علی(علیه السلام) را در طشت حمل می کرد، و آنان در دمشق معروف هستند.

۶)«و أمّا بنو القضیبی: فأولاد الذی أحضر القضیب إلى یزید لعنه اللّه لنکت ثنایا الحسین علیه السّلام»

بَنُو القَضِیبى: اولاد کسی هستند که برای یزید ملعون، آن تکه چوب را آورد و یزید ملعون با آن چوب، به دندان های حسین بن علی(علیه السلام) می زد.

۷)«و أمّا بنو الدرجی: فأولاد الذی ترک الرأس فی درج جیرون‏

بنو الدَّرَجى: اولاد کسى که سر حسین بن علی(علیه السلام)را بر پله‏ هاى باب جیرون(در دمشق) نهاد.

📚 همو،التعجّب من أغلاط العامه فی مسأله الإمامه، ص۱۱۶-۱۱۷

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۲
🔰عنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ علیهم السلام قَالَ قَالَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ علیه السلام‏:

فِی التَّاسِعِ مِنْ وُلْدِی سُنَّهٌ مِنْ یُوسُفَ وَ سُنَّهٌ مِنْ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ علیه السلام وَ هُوَ قَائِمُنَا أَهْلَ الْبَیْتِ یُصْلِحُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى أَمْرَهُ فِی لَیْلَهٍ وَاحِدَهٍ.

▪️ امام صادق(علیه السلام) به نقل از پدران طاهرینش از امام حسین(علیه السلام) روایت فرمود:

در نهمین [فرزند] از نسلِ من سُنتی از یوسف(علیه السلام) و سنتی از موسی بن عمران (علیه السلام) باشد، او قائم ما اهل بیت است، خدای تبارک و تعالی امر او را در یک شب اصلاح می نماید (سامان می دهد).

📚 شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج‏۱، ص۳۱۶

💢با تشکیل خانواده ی حدیث و بررسی سایر روایات مراد از این سنتها مشخص می شود، نظیر این روایت:

🔰عنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ:

صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ تَغِیبُ وِلَادَتُهُ عَنْ هَذَا الْخَلْقِ کَیْ لَا یَکُونَ لِأَحَدٍ فِی عُنُقِهِ بَیْعَهٌ إِذَا خَرَجَ وَ یُصْلِحُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَمْرَهُ فِی لَیْلَهٍ وَاحِدَهٍ.

▪️ امام صادق(علیه السلام) فرمود:

صاحبِ این امر، ولادتش از این مردم پوشیده خواهد بود تا در هنگام خروجش برای احدی بر گردن او بیعتی نباشد و خدای عزّ و جلّ امر ایشان را در یک شب اصلاح می نماید.

📚 همان، ج‏۲، ص۴۸۰

 

 

💠 عطرآشنایی ۸۳
🔻امام حسین(علیه السلام) در منابع اهل تسنن

پیامبر(صلی الله علیه وآله)میفرماید:

حسین از من است ومن ازحسین  خدادوست می داردهرکه حسین را دوست دارد.

👈 با سندصحیح

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۴
🔻اثبات وجود حضرت رقیه(سلام الله  علیها)

▪️لوطِ بْنِ یَحْیَى‏ ملقّب به أَبُو مِخْنَف‏ أَزْدِی متوفای ۱۵۷ هجری قمری، در مقتل خود، هنگام وداع امام حسین علیه السلام با اهل بیت گرامیشان چنین آورده است:

ثم نادی یا ام کلثوم و یا زینب و یا سکینه و یا رقیه و یا عاتکه و یا صفیه علیکن منی السلام

آنگاه فریاد برآورد: ای اُمّ کلثوم، ای زینب، ای سکینه، ای رقیه، ای عاتکه، ای صفیه، من نیز رفتم ، خداحافظ

مَقْتَلُ الْحُسَین وَ مَصْرَعُ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ أَصْحابِهِ فی کَرْبَلاءْ ، أَلْمُشْتَهَرْ بـ مَقْتَل أَبی مِخْنَف ، طبع مکتبه الفین کویت، صفحه ۱۳۱

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۵
🔻حضرت رقیه در منابع تاریخی

▪️ابن فُندُق بیهقی (م ۵۶۵ ق) در لباب الأنساب نام حضرت رقیه را جزء اسامی فرزندان امام حسین(علیه السلام) می شمارد.

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۷
روایت شده است که : امام حسن و امام حسین(علیهم السلام) هر کدام خطی نوشته بودند امام حسن(علیه السلام)به برادرش فرمودند: خط من زیباتر از خط شماست.

امام حسین(علیه السلام) فرمودند: اینطور نیست بلکه خط من زیباتر است.

هر دو به مادر خود حضرت فاطمه(سلام الله علیها)عرض کردند: شما بین ما داوری کنید.حضرت زهرا(سلام الله علیها) دوست نداشت یکی از آن دو آزرده خاطر شوند لذا فرمودند از پدرتان امیرالمؤمنین(علیه السلام) سؤال کنید وقتی از آن حضرت درخواست کردند او هم مایل نبود یکی از آن دو عزیز دل آزرده شوند به همین خاطر فرمودند از جد خود رسول خدا(صلی الله علیه و آله) سؤال کنید.

رسول خدا(صلی الله علیه و آله)فرمودند من بین شما قضاوت نمی کنم تا از جبرئیل سؤال کنم وقتی جبرئیل آمد او هم عرض کرد:من داوری نمی کنم تا اسرافیل داوری کند،اسرافیل عرض کرد: من حکم نمی کنم ولی از خداوند متعال درخواست می کنم تا او قضاوت کند وقتی از درگاه الهی مسألت نمود فرمود من هم داوری نمی کنم ولی مادرشان حضرت زهرا(سلام الله علیها) باید داوری کند فاطمه(علیها السلام) عرض کرد:

پروردگارا فرمان تو را اطاعت کرده و داوری می کنم. حضرت زهرا(علیها السلام)گردنبندی داشت به دو نور چشمانش فرمودند:من مرواریدهای این گردنبند را بین شما روی زمین می ریزم هر کدام از شما تعداد بیشتری برداشت خط او زیباتر است آنگاه گردن بند را باز کرد و روی زمین ریخت، جبرئیل در این هنگام کنار عرش الهی بود خداوند تبارک و تعالی به او فرمان داد فورأ به زمین فرود آمده و آن مروارید ها را بین آن دو نصف کن تا هیچکدام از آنها آزرده نشوند جبرئیل هم به خاطر احترام و بزرگداشت آنها این کار را فورأ انجام داد.

📚 علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۴۳، ص ۳۰۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۸
ام سعید احمسیه از حضرت ابی عبدالله(علیه السلام) نقل کرده که امام(علیه السلام) به من فرمودند:

ای ام سعید آیا قبر حسین(علیه السلام) را زیارت میکنی؟

عرض کردم: بلی

فرمودند:به زیارت آن حرم مطهر برو زیرا زیارت مزار حسین(علیه السلام) بر مردان و زنان واجب است.

📚 ابن قولویه،کامل الزیارات،باب۴۳،ص۳۹۷،ح۳

 

 

💠 عطر آشنایی۸۹
حافظ سندی:بغض حسنین علیهم السلام همان بغض رسول الله(صلی الله علیه و آله) است؛ چون در جزئیت وکلیت اتحاد دارند!

📚 سنن ابن ماجه، دارالمعرفه بیروت، چاپ پنجم، ۲۰۰۹م

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۰
🔰… حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ عَاصِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِیهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِیهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ أَبِیهِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ أَبِیهِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله وَ عِنْدَهُ أُبَیُّ بْنُ کَعْبٍ فَقَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله مَرْحَباً بِکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ یَا زَیْنَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِینَ قَالَ لَهُ أُبَیٌّ وَ کَیْفَ یَکُونُ یَا رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله

زَیْنَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِینَ أَحَدٌ غَیْرُکَ قَال‏ یَا أُبَیُّ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً إِنَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ فِی السَّمَاءِ أَکْبَرُ مِنْهُ فِی الْأَرْضِ وَ إِنَّهُ لَمَکْتُوبٌ عَنْ یَمِینِ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِصْبَاحُ هُدًى وَ سَفِینَهُ نَجَاهٍ وَ إِمَامٌ غَیْرُ وَهْنٍ وَ عِزٌّ وَ فَخْرٌ وَ عِلْمٌ وَ ذُخْرٌ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ رَکَّبَ فِی صُلْبِهِ نُطْفَهً طَیِّبَهً مُبَارَکَهً زَکِیَّهً وَ لَقَدْ لُقِّنَ دَعَوَاتٍ مَا یَدْعُو بِهِنَّ مَخْلُوقٌ إِلَّا حَشَرَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَعَهُ وَ کَانَ شَفِیعَهُ فِی آخِرَتِهِ وَ فَرَّجَ اللَّهُ عَنْهُ کَرْبَهُ وَ قَضَى بِهَا دَیْنَهُ وَ یَسَّرَ أَمْرَهُ وَ أَوْضَحَ سَبِیلَهُ وَ قَوَّاهُ عَلَى عَدُوِّهِ وَ لَمْ یَهْتِکْ سِتْرَه‏ …

▪️شیخ صدوق با سندش از علی بن عاصم از  امام جواد(علیه السّلام) و آن حضرت نیز به واسطه پدران بزرگوار خود از حضرت حسین(علیهم السّلام) چنین نقل کردند که گفت:

روزى به خدمت جدّم رسول خدا(صلى اللَّه علیه و آله) رسیدم، ابی بن کعب نیز در آنجا بود، پیامبر خدا(صلى اللَّه علیه و آله) فرمودند: خوش آمدى اى أباعبداللَّه! اى زینت بخش آسمانها و زمین‏ها!

▪️ابىّ پرسید: چگونه ممکن است کسى غیر از شما زینت بخش آسمانها و زمین‏ها باشد؟

رسول اکرم فرمودند: قسم به خدایی که به حقّ مرا پیامبر فرموده‏ است، [مقام‏] حسین بن علی در آسمان بالاتر از [مقام‏] او در زمین است، و در طرف راست عرش الهی در باره او چنین نوشته شده است:

چراغ هدایت و کشتى نجات، امام استوار، مایه عزّت و افتخار و [دریاى‏] علم و گنجینه، و خداوند در صلب او نطفه ه‏اى پاک و پاکیزه و مبارک قرار داده است، دعاهایى به او تعلیم داده شده است که اگر هر مخلوقى آنها را بخواند خداوند- عزّوجلّ- وى را به همراه او (امام حسین علیه السّلام) محشور می ‏فرماید و در آخرت [حسین‏] شفیع او خواهد بود، و خداوند ناراحتى او را برطرف خواهد کرد، و به واسطه ی آن دعاها دِین او را اداء کرده، کارش را آسان می ‏گرداند و راهش را روشن کرده، او را در مقابل دشمن قوى می گرداند، و عیوب او را آشکار نخواهد کرد…

📚 شیخ صدوق،عیون أخبار الرضاعلیه السلام،ج۱، ص۵۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۱
▪️جبله مکیه روایت کرد که از جناب میثم تمار (رضوان الله علیه) شنیدم که می‌گفت:

به خدا سوگند، این امت جفاکار

فرزند پیامبرشان را در دهم ماه محرم می‌کشند و دشمنان خدا، آن روز را جشن گرفته و عید می‌گیرند…

سپس گفت: و ان ذلک لکائن قد سبق فی علم الله تعالی ذکره، أعلم ذلک بعهد عهده الِّی مولای امیرالمؤمنین علیه‌السلام ولقد اخبرنی انه یبکی علیه کلّ شئی…؛

یعنی:

این مسئله، انجام شدنی است که در علم ازلی خداوند متعال گذشت و آن را سرورم امیرمؤمنان(علیه‌السلام) که بهتر از هر کسی می‌داند، طی عهدی مرا به آن مطلع نمود و به من خبر داد که برای مظلومیت امام حسین(علیه‌السلام)تمام موجودات می‌گریند.

📚 علامه مجلسی،بحارالانوار، ج۴۵،ص۲۰۲، ح۴

📚 شیخ صدوق،علل الشرایع، ج۱،ص۲۱۷

📚شیخ صدوق، امالی،مجلس۲۷، ح۱

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۲
🔰امام صادق(علیه السلام)فرمود:

▪️هنگامی که حضرت نوح(علیه السلام) سوار کشتی شد، سرزمینهای مختلف را سیر نمود، اما چون به کربلا رسید، طوفان شدت عجیبی یافت، و کشتی نوح به تلاطم افتاد، و نوح از غرق شدن ترسید، پس به پروردگار خود عرض کرد: خدایا! همه ی دنیا را گشتم چنین حالتی مثل این زمین به من دست نداد، در این سرزمین چه خبر است؟

▪️پس جبرئیل نازل شد، و فرمود: ای نوح! در این محل حضرت حسین فرزند محمد خاتم انبیاء(صلی الله علیه و آله)، و فرزند علی(علیه السلام) خاتم اوصیاءکشته می شود.

▪️حضرت نوح پرسید: ای جبرئیل، قاتل او کیست؟

پاسخ داد: قاتل او ملعون هفت آسمان و زمین می باشد.

▪️حضرت نوح ۴ مرتبه او را لعن کرد، پس به برکت آن ۴ لعن، طوفان آرام شد، سپس کشتی سیر نمود، تا به جودی رسید، و در آنجا مستقر شد.

📚 علامه مجلسی،بحار الأنوار،ج ۴۴، ص۲۴۳، ح ۳۸

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۳
شیخ جعفر شوشتری می‌فرماید:

مقام زائر آن حضرت به جایی می‌رسد که به او می‌گویند:

تو هم از ساقی‌های کوثر باش، خودت سیراب شو و دیگران را هم سیراب کن.

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۴
▪️امام صادق(علیه السّلام)فرمودند:

چهار هزار فرشته به زمین فرود آمدند و خواستند همراه امام حسین(علیه السّلام) به قتال بپردازند، ولى آن جناب به ایشان اذن ندادند.

سپس بار دیگر که به زمین فرود آمده براى اذن گرفتن، آن حضرت شهید شده بودند، لذا ایشان بر سر مزار آن جناب به حالتى ژولیده و گرفته باقى مانده و تا روز قیامت مى گریند.

سرپرست ایشان فرشته اى است که به او منصور مى گویند.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب ۲۷،حدیث۲

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۵
🔰قال رسول الله (صلی الله علیه وآله) :

بی انذرتم وبعلی بن ابی طالب (علیهماالسلام) اِهتدیتم،وقراَ: إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ و بالحسن اُعطیتم الاِحسان و بالحسین تَسعَدون و به تَشقون، اَلا و اِنّ الحسین باب من ابواب الجنه، من عاداه حرّم الله علیه رائحه الجنه.

▪️پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله):

شما توسط من هشدار داده شده وبه واسطه ی علی بن ابی طالب(علیهماالسلام) هدایت شدید،

سپس این آیه را قرائت فرمودند:

همانا تو هشدار دهنده ای وبرای هر قومی هدایت کننده ای است،(سوره رعد، آیه ۷)

آنگاه فرمودند:

به واسطه ی حسن به شما احسان ونیکی عطا شد و به سبب حسین عده ای به سعادت رسیده و گروهی دچار شقاوت وبدبختی وگمراهی می شوند،آگاه باشید که حسین دری از درهای بهشت است، هر کس با او دشمنی کند، خداوند بوی بهشت را بر او حرام می گرداند.

📚 علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۳۵ ص۴۰۵، ح۲۸

📚 بحرانی، تفسیر البرهان،ج ۲،ص۲۸۱ ،ح۱۸

📚خوارزمی، مقتل الحسین (علیه السلام)، ج۱،ص۱۴۵٫

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۶
🔰امام صادق(علیه السلام) فرمود:

إِذا زُرْتَ أَبا عَبْدِ اللّه ِعلیه السلام فَزُرْهُ وَأَنْتَ حَزینٌ مَکْرُوبٌ شَعِثٌ مُغْبَرٌّ جائِعٌ عَطْشانُ فَإِنَّ الْحُسَیْنَ علیه السلام قُتِلَ حَزینا مَکْرُوبا شُعثٌ مُغْبَرّا جائِعا عَطْشانا وَاسْأَلْهُ الْحَوائِجَ وَانْصَرِفْ عَنْهُ وَلا تَتَّخِذْهُ وَطَنا.

▪️هرگاه خواستی امام حسین(علیه السلام)را زیارت کنی پس در حالتی که غمگین، اندوهگین، ژولیده موی، غبارآلود، گرسنه و تشنه ای او را زیارت کن، زیرا همانا حسین(علیه السلام) غمگین، اندوهگین، ژولیده مو، غبارآلود، گرسنه و تشنه به شهادت رسیده، و درخواست‌های خود را بخواه و سپس بازگرد و آنجا را اقامتگاه خود قرار نده.

📚 شیخ صدوق،ثواب الاعمال، ص۸۸

📚علامه مجلسی،بحار الانوار، ج۹۸، ص۱۴۰

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۷
زمان شهادت امام حسین(علیه السلام)، از زیر سنگها خون بیرون می آمد، آسمان محزون شد.

🔺در منابع اهل تسنن

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۸
✅ حسین بن ثویربن ابى فاخته، از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده است که به من فرمود:

▪️ اى حسین! هر کس به قصد زیارت قبر حسین بن على (علیه السلام) از خانه اش بیرون آید، اگر پیاده باشد خداوند به ازاى هر گامى که برمى دارد حسنه اى برایش ثبت و گناهى از او پاک مى کند، و اگر سواره باشد، خداوند به ازاى هر قدمى که مرکبش بر مى دارد، حسنه اى براى او مى نویسد و گناهى از او پاک مى سازد، و هنگامى که به حائر حسینى برسد خداوند او را از رستگاران و حاجت رواشدگان منظور مى فرماید؛ و چون اعمالش را تمام کند، خداوند او را از افراد ظفرمند و پیروز ثبت مى کند، و هنگامى که مى خواهد (به شهر و دیار خود) باز گردد، فرشته اى به نزد او آمده و به او مى گوید که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به تو سلام مى رساند و مى فرماید که: عملت را از نو آغاز کن که خداوند گناهان گذشته تو را بخشید».

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، ص۲۵۳

 

 

‍ 💠 عطر آشنایی ۹۹
🏴 هیچ فرشته ‏اى در آسمانها و زمین نیست مگر این که مى ‏خواهد خداوند متعال به او رخصت دهد تا به زیارت امام حسین (علیه السلام) مشرف شود، چنین است که همواره فوجى از فرشتگان به کربلا فرود آیند و فوجى دیگر عروج کنند و از آنجا اوج گیرند.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، ص۲۴۸

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۰
🔻امام حسن عسکری(علیه السلام) می فرمایند:

نشانه‌های مؤمن پنج چیز است:

یکی از آنها زیارت اربعین است …

 

🔰امام حسین(علیه السلام)‌در نگاه اهل تسنن_محرم ۱۳۹۸

 

💠 عطرآشنایی ۱۲۲
▪️ امام حسین(علیه السلام)‌در نگاه اهل تسنن

🖋 وقتی حضرت زینب(سلام الله علیها) از کنار بدن برخاک افتاده برادرش حسین(علیه السلام) می‌گذشت، می‌گفت:
«ای رسول الله، ای رسول الله
فرشتگان آسمان بر تو صلوات گویند.
این حسین است که در دشت افتاده،
آغشته به خون،
و اعضایش بریده شده!
ای محمد!
دخترانت اسیرند،
ذریه‌ات کشته شده‌اند
و باد بر بدن آنها می‌وزد.»

این سخنان زینب(سلام الله علیها)، دوست و دشمن را به گریه انداخت.

📚البدایه و النهایه، ج۸، ص ۱۹۳
📚وقعه الطف، ص ۲۵۹
📚مثیرالاحزان، ص۸۴

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۲۸
▪️ امام حسین(علیه السلام)‌در نگاه اهل تسنن

🖋 ابن عساکر در تاریخ خود از عبد الله بن عمرو روایت می‌کند:

رسول الله(صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود:
یزید، که خداوند او را مبارک نگرداند که مورد طعن و لعن است. اوست که حبیب من حسین را به شهادت می‌رساند، و برای من خاک و تربت او را آورده، و قاتلش را به من نشان داده‌اند، بدانید که او را گروهی به شهادت می‌رسانند و هیچ کس به یاری او نمی‌شتابد مگر گروهی که خداوند عذاب و عقاب خود را از آن‌ها برداشته است.

📚کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، اسم المؤلف: علاء الدین علی المتقی بن حسام الدین الهندی الوفاه: ۹۷۵هـ ، ج ۱۲ ص ۵۸ ، دار النشر : دار الکتب العلمیه – بیروت – ۱۴۱۸هـ-۱۹۹۸م ، الطبعه: الأولى، تحقیق: محمود عمر الدمیاطی ـ سبل الهدى والرشاد فی سیره خیر العباد، اسم المؤلف: محمد بن یوسف الصالحی الشامی الوفاه: ۹۴۲هـ ، دار النشر: دار الکتب العلمیه – بیروت – ۱۴۱۴هـ ، الطبعه: الأولى، تحقیق: عادل أحمد عبد الموجود وعلی محمد معوضج ۱۰، ص۸۹

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۲۹
▪️ امام حسین(علیه السلام)‌در نگاه اهل تسنن

🖋 گروهى که همراه اسیران کربلا از کوفه به شام آمده بودند پس از ورود به شهر، سر بریده امام حسین را به مسجد دمشق بردند.مروان حکم گفت: چه کار کردید؟ گفتند: هیجده نفر از مردان بنى هاشم به میدان آمدند و ما هیچ‌یک را زنده نگذاشتیم، این هم سرهاى بریده و اسیران آنان، مروان ناراحت شد و مجلس را ترک کرد.برادرش یحى بن حکم همین سؤال را پرسید و همان جواب را شنید، ولى او در جواب گفت: در قیامت بین خودتان و محمّد پرده افکندید، من هیچ‌گاه با شما در کارى همراهى نخواهم کرد، سپس حرکت کرد و رفت.

اسیران و سرهاى بریده را نزد یزید بردند و او را از آنچه اتفاق افتاده بود آگاه کردند، هند دختر عبد اللّه بن عامر بن کریز، همسر یزید وقتى که گزارش شهادت و اسارت اهل بیت را شنید از حرمسرا بیرون آمد و وارد مجلس یزید شد و با دیدن سر بریده امام حسین ندبه و نوحه سر داد.

سپس یزید دستور داد مردم وارد قصرش شوند تا فتح و پیروزى بزرگش را تماشا کنند، سر بریده را مقابلش گذاشته بود و با چوب به دندان‌هاى امام اشاره مى‌کرد، یکى از اصحاب پیامبرصلی الله علیه و آله به نام أبو برزه اسلمى که در مجلس حاضر بود اعتراض کرد و گفت: چوب را از لب و دندان‌هاى حسین بردار که من خودم دیدم رسول خدا لب‌هاى حسین را مى‌بوسید، اى یزید قیامت خواهد آمد و شفیع تو ابن زیاد خواهد بود و شفیع حسین جدّش پیامبر خدا.

📚 تاریخ طبرى، ج۴، ص ۳۵۵و ۳۵۶ ـ تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر، ج۶۲، ص۸۵ـ مقتل الحسین(علیه السلام)، أبو مخنف أزدی، ص۲۱۹ و ۲۲۰ ـ الکامل فی التاریخ، ابن الأثیر، ج۴،ص۸۵ ـ أسد الغابه، ابن الأثیر، ج۲، ص۲۱ ـ الوافی بالوفیات، صفدی، ج۱۲، ص۲۶۴.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۳۰
▪️ امام حسین(علیه السلام)‌در نگاه اهل تسنن

🖋عن أَبُو قَبِیلٍ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ (علیه السلام) کُسِفَتِ الشَّمْسُ کَسْفَهً بَدَتِ الْکَوَاکِبُ نِصْفَ النَّهَارِ حَتَّى ظَنَنَّا أَنَّهَا هِی.

📚تهذیب الکمال، المزی، ج۶، ص۴۳۳و تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر ، ج۱۴، ص ۲۲۸و تلخیص الحبیر، ابن حجر، ج۵ ، ص۸۴ و السنن الکبرى، البیهقی، ج۳،ص۳۳۷.

هنگامى که امام حسین(علیه السلام) به شهادت رسید، خورشید گرفت و آن قدر تاریک شد که هنگام ظهر ستارههاى آسمان ظاهر گردیدند؛ از این اتفاق چنین پنداشتم که قیامت برپا شده است.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۳۷
▪️ امام حسن(علیه السلام)‌ و امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن

🖋احمد بن حنبل در مسندش روایتی با سندقوی از ابو هریره نقل می کند:

👈قالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ و(آله و)َسَلَّمَ: ” مَنْ أَحَبَّهُمَا فَقَدْ أَحَبَّنِی، وَمَنْ أَبْغَضَهُمَا فَقَدْ أَبْغَضَنِی ، یَعْنِی حَسَنًا وَحُسَیْنًا.

📚 مسند الإمام أحمد بن حنبل،ج۱۳، ص۲۶۰، ح۷۸۷۶

▪️ هرکس حسن وحسین مرا دوست داشته باشد در حقیقت مرا دوست داشته و هرکه آن دو را دشمن بدارد مرا دشمن داشته است.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۳۹
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋تاریک شدن دنیا بعد ازشهادت امام حسین (علیه السلام‌)

▫️حدثنا خلف بن خلیفه، عن أبیه، قال : لما قتل الحسین اسودت السماء، وظهرت الکواکب نهارا حتى رأیت الجوزاء عند العصر وسقط التراب الأحمر .
📚تهذیب الکمال، المزی، ج۶ ، ص ۴۳۱– ۴۳۲ و تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۲ ، ص۳۰۵ و تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر، ج۱۴، ص۲۲۶.

▫️خلف بن خلیفه از پدرش نقل می کند که گفت: زمانی که امام حسین (علیه السلام) به شهادت رسید، آن قدر آسمان تاریک شد که هنگام ظهر ستاره های آسمان ظاهر شدند؛ تا جایی که ستاره جوزا در عصر دیده شده و خاک سرخ از آسمان فرو ریخت.

▫️وقال: وقال علی بن مسهر، عن جدته: لما قتل الحسین کنت جاریه شابه، فمکثت السماء بضعه أیام بلیالیهن کأنها علقه .
📚تهذیب الکمال، المزی، ج۶، ص۴۳۲ و تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر ، ج۱۴ ، ص۲۲۶.

▫️علی بن مسهر از جده اش نقل می کند که می گفت: هنگامی که امام حسین به شهادت رسید من دختری نوجوان بودم، آسمان چند شبانه روز درنگ نمود که گویا لخته خون بود.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۰
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋خواب ام الفضل درباره شهادت امام حسین (علیه السلام)

🔳 ام الفضل دختر حارث روزى حضور رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرفیاب شده عرضه داشت دیشب خواب وحشتناکى دیدم. آن حضرت فرمود: خواب خود را بگو. عرضه کرد خواب عجیبى است که از اظهار آن خوددارى می کنم .
فرمود: در عین حال باز هم خوابت را نقل کن. عرض کرد: در خواب دیدم مانند آن که قطعه از بدن شما جدا شد و در دامن من افتاد.
رسول خدا فرمود: خواب بسیار خوبى دیدى. به زودى فاطمه (علیها السلام) فرزندى خواهد آورد و آن فرزند در دامن تو خواهد بود و چون حسین (علیه السلام) متولد شد آن حضرت در دامن من قرار گرفت.

روزى همچنان که حسین (علیه السلام) در دامن من بود به ر رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) وارد شدم. حضرت نگاهى به حسین نمود و دیدگانش اشک آلود شد. عرضه داشتم پدر و مادرم فداى شما باد چرا گریستید؟
فرمود: هم اکنون جبرئیل بر من نازل شد و خبر داد امت من به زودى همین فرزند مرا شهید می کنند و خاکى از خاک سرخ رنگ او براى من آورد .

🔳حاکم نیشابوری بعد از نقل حدیث می گوید:هذا حدیث صحیح على شرط الشیخین ولم یخرجاه.

📚الحاکم النیسابوری، المستدرک، ج۳، ص۱۷۶_۱۷۷ و تاریخ مدینه دمشق ، ابن عساکر ، ج۱۴، ص۱۹۶_۱۹۷و البدایه والنهایه، ابن کثیر ، ج۶، ص۲۵۸

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۱
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋دیدگاه بنیان گذار مکتب اشاعره

ابوالحسن اشعری می نویسد: «چون ستمگری یزید از حد گذشت امام حسین ـ علیه السلام ـ با یاران خود علیه بیداد او قیام کرد و در کربلا به شهادت رسید».
📚بر شطّی از حماسه و حضور، مجموعه مقالات، قم، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۵، ص۲۸۲، به نقل از «مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین»، ص۴۵.

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۲
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋دیدگاه عالم حنبلی پیرامون قاتلان سیدالشهداء(علیه السلام)

ابوفلاح حنبلی می نویسد: «شانزده تن از اهل بیت امام حسین ـ علیه السلام ـ که در آن روزگار کسی همانند آنها نبود همراه او به شهادت رسیدند. خدا انجام دهنده آن را بکشد و خوار گرداند هر آن کس را که بدان امر کرد و رضایت داد».

📚بر شطّی از حماسه و حضور، مجموعه مقالات، قم، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۵، ص۲۸۲، به نقل از «شذرات الذهب من اخبار من ذهب»، ج۲، ص۶۷.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۳
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋دیدگاه ابن خلدون، نام آورترین مورخ تاریخ تمدن در نزد اهل تسنن

▫️ابن خلدون می نویسد: «این عمل یزید یکی از اعمالی است که فسق او را تأئید می کند، و حسین در این واقعه شهید و در نزد خدا مأجور است و عمل او بر حق و از روی اجتهاد است».(۱)

▫️ابن خلدون یزید را ظالم و قیام امام حسین ـ علیه السلام ـ را قیام علیه ظلم معرفی می کند «… یزید از عدالت به دور بوده و حسین ـ علیه السلام ـ علیه یک حاکم ظالم قیام کرده بود».(۲)

▫️ابن خلدون، در «العبر»،‌ یزید را فردی ستم کار، بزه کار و شارب خمر و فاعل سایر معاصی می داند وی می نویسد: «چون ستم یزید و عمالش همه جا را فراگرفت و بزه کاری هایش چون کشتن سبط رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ و یاران او و نیز شرب خمر و اشتغال او به دیگر معاصی آشکار شد، نخست مردم مدینه بر عامل خود بشوریدند…»(۳)

▫️البته این مورخ در برخی از موارد اشتباهاتی را از قبیل تحلیل غلط نسبت به سرانجام قیام هم به امام حسین(علیه السلام)نسبت می دهد.

📚 کتابشناسی:
۱. ابن خلدون، مقدمه، ترجمه محمد پروین گنابادی، تهران مرکز انتشارات علمی فرهنگی، چاپ چهارم، سال۱۳۶۲، ج۱، ص۴۱۷.

۲. همان، ص۴۱۷.

۳. ابن خلدون، العبر، ترجمه عبدالحمید آیتی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، چاپ اول، ۱۳۶۳، ج۴، ص۳۷.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۴
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋«عبدالرحمان شرقاوی» در کتابش «الحسین ثائراً و شهیداً» حرکت امام حسین ـ علیه السلام ـ را کاملاً تأئید می کند و رضایت یزید را از اعمالی که انجام داده در کربلا بیان می کند.

📚 شرقاوی،عبدالرحمن، الحسین ثائراً و شهیداً، بیروت، العصر الحدیث لِلنشر و التوزیع، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۵
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋 شباهت پیکر امام حسین(علیه السلام)به پیکر رسول خدا(صلی الله علیه و آله)

✍🏻 طبرانی از علمای بزرگ اهل تسنن روایت کرده است:
۲۸۴۵- حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ عَبْدِ الْعَزِیزِ، حَدَّثَنَا الزُّبَیْرُ بْنُ بَکَّارٍ، حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ الضَّحَّاکِ بْنِ عُثْمَانَ الْحِزَامِیُّ، قَالَ: «کَانَ جَسَدُ الْحُسَیْنِ شِبْهَ جَسَدِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ»

🔸 ضحاک بن عثمان الحزامی گفت: پیکر حسین (علیه السلام) شبیه پیکر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بود.

📚 المعجم الکبیر، تألیف طبرانی، ج۳، ص ۱۲۳، ح۲۸۴۵، چاپ مکتبه ابن تیمیه

اسکن کتاب:
http://bit.ly/2pToka1

👤هیثمی عالم بزرگ اهل تسنن در مورد سند روایت می‌نویسد:

✍🏻 روَاهُ الطَّبَرَانِیُّ، وَرِجَالُهُ ثِقَاتٌ.

این حدیث را طبرانی روایت کرده و راویان روایت ثقه و مورد اطمینان هستند.

📚 مجمع الزوائد و منبع الفوائد، تألیف هیثمی، ج۹، ص ۱۸۵، چاپ دار الکتاب العربی

اسکن کتاب:
http://bit.ly/2pNXD6N

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۶
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن

🖋در معتبرترین کتب اهل تسنن آمده که هم سیدالشهدا و هم امام مجتبی(علیهم السلام)شبیه ترین افراد به رسول خدا بوده‌اند؛ آیاامت بعد از نبی مکرم به این موضوع نیاندیشیدند؟!

۷۷۶_حدثنا حجاج حدثنی إسرائیل عن أبی إسحاق عن هانئ عن علی رضی الله عنه قال 👈 الحسن أشبه الناس برسول الله صلى الله علیه وسلم ما بین الصدر إلى الرأس 👈 والحسین أشبه الناس بالنبی صلى الله علیه وسلم ما کان أسفل من ذلک👉
📚 مسند أحمد، مسند العشره المبشرین بالجنه، مسند الخلفاء الراشدین، ومن مسند علی بن أبی طالب رضی الله عنه.

✴️ و همچنین از امام علی(علیه السلام) روایت کرده اند که:
۱۷۶۸ – حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ الْحَارِثِ الْمُرْهِبِیُّ، قَالَ: ثنا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللهِ الْحَضْرَمِیُّ، ثنا عَبْدُ اللهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ، ثنا إِبْرَاهِیمُ بْنُ یُوسُفَ بْنِ أَبِی إِسْحَاقَ، عَنْ أَبِیهِ، عَنْ أَبِی إِسْحَاقَ، عَنْ هُبَیْرَهَ بْنِ یَرِیمَ، عَن عَلِیٍّ، قَالَ:
👈«مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَنْظُرَ إِلَى أَشْبَهِ النَّاسِ بِرَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ مَا بَیْنَ عُنُقِهِ إِلَى وَجْهِهِ وَسَمْعِهِ فَلْیَنْظُرْ إِلَى الْحَسَنِ،
وَمَنْ سَرَّهُ أَنْ یَنْظُرَ إِلَى أَشْبَهِ النَّاسِ بِرَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ مَا بَیْنَ عُنُقِهِ إِلَى کَعْبِهِ خَلْقًا وَلَوْنًا فَلْیَنْظُرْ إِلَى الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ»

📝… هر کس از این شاد و خوشحال میشود که شبیه ترین شخص به رسول خدا رو ببیند (بخصوص)از گردن تا کمر، هم از نظر خُلق و هم رنگ بدن، به پسرم حسین علیه السلام نگاه کند.

📚أبو نعیم أحمد بن عبد الله بن أحمد بن إسحاق بن موسى بن مهران الأصبهانی (م.۴۳۰ق)، معرفه الصحابه،ج۲،ص۶۶۳،تحقیق:عادل بن یوسف العزازی الناشر:دار الوطن للنشر، الریاض الطبعه:الأولى ۱۴۱۹هـ – ۱۹۹۸م،

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۷
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن

🖋رسول خدا(صلی الله علیه وآله) از خانه ی عایشه خارج شد و صدای گریه ابی‌عبدالله را از خانه صدیقه طاهره(سلام الله علیها)شنید به ایشان فرمود :آیا نمیدانی که گریه حسین مرا اذیت میکند؟

۲۸۴۷ – حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ عَبْدِ الْعَزِیزِ، ثنا أَبُو نُعَیْمٍ، ثنا عَبْدُ السَّلَامِ بْنُ حَرْبٍ، عَنْ یَزِیدَ بْنِ أَبِی زِیَادٍ، قَالَ: خَرَجَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ مِنْ بَیْتِ عَائِشَهَ رَضِی اللهُ عَنْهَا،
فَمَرَّ عَلَى بَیْتِ فَاطِمَهَ، فَسَمِعَ حُسَیْنًا یَبْکِی رَضِیَ اللهُ عَنْهُ،
فَقَالَ: «أَلَمْ تَعْلَمِی أَنَّ بُکاءَهُ یُؤْذِینِی؟»

📚المعجم الکبیر،ج۳،ص۱۱۶
المؤلف:سلیمان بن أحمد بن أیوب بن مطیر اللخمی الشامی، أبو القاسم الطبرانی (م۳۶۰ق )المحقق:حمدی بن عبد المجید السلفیدار النشر:مکتبه ابن تیمیه،القاهرهالطبعه:الثانیهعدد الأجزاء:۲۵

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۸
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋اتمام حجت رسول خدا(صلی الله علیه و آله)با اصحاب

۵۷۷- حدثنا عبد الله حدثنی نصر بن علی الأزدی أخبرنی علی بن جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی حدثنی أخی موسى بن جعفر عن أبیه جعفر بن محمد عن أبیه عن علی بن حسین رضی الله عنه عن أبیه عن جده أن رسول الله صلى الله علیه وسلم
أخذ بید حسن وحسین رضی الله عنهما فقال :
من أحبنی وأحب هذین وأباهما وأمهما کان معی فی درجتی یوم القیامه

👈 رسول خدا دست دو ریحانه خود را در دست گرفته و به صحابه احتجاج کردند و فرمودند:
بدانید هر مرا و این دو گل من و ریحانه مرا و پدر و مادر این را دوست داشته باشد با من و در درجه من در بهشت خواهد بود.

📚 مسند أحمد » مسند العشره المبشرین بالجنه » مسند الخلفاء الراشدین » ومن مسند علی بن أبی طالب رضی الله عنه

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۹
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن

🖋۳۶۴ – حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ صَالِحٍ قَالَ: حَدَّثَنَا مُعَاوِیَهُ بْنُ صَالِحٍ، عَنْ رَاشِدِ بْنِ سَعْدٍ، عَنْ یَعْلَى بْنِ مُرَّهَ أَنَّهُ قَالَ: خَرَجْنَا مَعَ النَّبِیِّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، وَدُعِینَا إِلَى طَعَامٍ فَإِذَا 👈حسَیْنٌ یَلْعَبُ فِی الطَّرِیقِ،
👈فأَسْرَعَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَمَامَ الْقَوْمِ، ثُمَّ بَسَطَ یَدَیْه👉،
فَجَعَلَ یَمُرُّ مَرَّهً هَا هُنَا وَمَرَّهً هَا هُنَا،
یُضَاحِکُهُ حَتَّى أَخَذَه،
👈فجَعَلَ إِحْدَى یَدَیْهِ فِی ذَقْنِهِ وَالْأُخْرَى فِی رَأْسِهِ، ثُمَّ اعْتَنَقَهُ فَقَبَّلَهُ، ثُمَّ قَالَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: 👈«حُسَیْنٌ مِنِّی وَأَنَا مِنْهُ، أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ الْحَسَنَ وَالْحُسَیْنَ، سَبِطَانِ مِنَ الْأَسْبَاطِ»👉
[قال الشیخ الألبانی] :
✔️حسن✔️

📚الأدب المفرد،ج۱-ص۱۴
المؤلف:محمد بن إسماعیل بن إبراهیم بن المغیره البخاری، أبو عبد الله (المتوفى:۲۵۶هـ)المحقق:محمد فؤاد عبد الباقیالناشر:دار البشائر الإسلامیه – بیروت الطبعه:الثالثه، ۱۴۰۹_ ۱۹۸۹عدد الأجزاء:۱

📝یعلی بن مره روایت میکند روزی با رسول خدا خارج شدیم و ما را دعوت به غذایی کردند و حسین در راه بازی میکرد
پس رسول خدا سریع دوید، دستهای مبارک سیدالشهدا را گرفت حضرت بازم شروع کرد به بازی کردن و این طرف و آن طرف دویدن نمود و این عمل رسول خدا را بسیار خندان کرد و دوباره ایشان را گرفتند و یک دستشان را روی چانه حضرت سیدالشهدا و دست دیگرشان را روی سر مبارک ایشان قرار دادند و ایشان را بغل نموده و می‌بوسیدند.

بعد فرمودند:
حسین از من است و من هم از حسینم خدا دوست بدارد هر کس حسن و حسین مرا دوست بدارد، دو نوه (سرور تمام)از نوه ها.

 

🔰ادامه ی شناخت نامه ی امام حسین(علیه السلام)‌ و جریان کربلا_محرم ۱۳۹۹

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۱
🔰 آشنایی با خاندان آل عقیل

▪️آل عقیل، جمعی از فرزندان عقیل، چه فرزندان خود او یا نوه‏ هایش از شهدای کربلا و حماسه ‏آفرینان نهضت‏ حسینی بودند که جان خویش را فدای امام کردند.

▪️پیشتر نیز  جناب مسلم بن ‏عقیل، فدای دین خدا و راه حسین‏ «علیه السلام» شده بود.

▪️دو تن از پسران مسلم از شهدای کربلا بودند.این حماسه آفرینان از نسل ابو طالب که عموزاده خویش، سید الشهدا «علیه السلام» را یاری‏ کردند عبارتند از: عبدالله بن مسلم، محمد بن مسلم، جعفر بن عقیل، عبد الرحمان بن عقیل، محمد بن عقیل، عبدالله الاکبر، محمد بن ابی سعید بن عقیل، علی بن عقیل و عبدالله بن ‏عقیل.این نه نفر، که برخی‏شان فقیه و عالمی بزرگ بودند، هر کدام پس از نبردی ‏شورانگیز، به شهادت رسیدند.

▪️شاعری شهدای کربلا از نسل علی بن ابی طالب را هفت ‏شهید و از نسل عقیل، نه شهید دانسته و چنین سروده است:

عین جودی بعبره و عویل

و اندبی ان ندبت آل الرسول

سبعه کلهم لصلب علی

قد اصیبوا و تسعه لعقیل[۱] .

روز عاشورا نیز که فرزندان عقیل به میدان می‏ رفتند، امام دعایشان می‏ کرد و کشندگان ‏آنان را لعن کرده و آل عقیل را به مقاومت دعوت می‏ کرد و به بهشت مژده می‏ داد: «اللهم ‏اقتل قاتل آل عقیل… صبرا آل عقیل ان موعدکم الجنه‏»[۲] .

و به خاطر این فداکاریها بود که پس از عاشورا، امام زین العابدین‏ «علیه السلام» به خانواده آنان ‏بیشتر عاطفه و لطف نشان می‏ داد و آنان را بر بقیه برتری می‏ داد، وقتی از او در این باره‏ می‏ پرسیدند، می‏ فرمود: من رفتار و عملکردشان را روز عاشورا با ابا عبدالله‏ «ع‏لیه السلام» به یاد می‏ آورم و دلم به حالشان رقت و عطوفت می‏ یابد.از این رو، امام سجاد «ع‏لیه السلام» با اموالی که ‏مختار پس از خروج، به آن حضرت داد، خانه‏ هایی برای آل عقیل ساخت که حکومت ‏اموی آنها را خراب کرده بود.[۳] .

📚پی نوشتها:

[۱] حیاه الامام الحسین، ج۳، ص۲۴۹.

[۲] همان.

[۳] حیاه الام زین العابدین، ج۱، ص۱۸۶.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۲
🔰 آشنایی با غاضریه

▪️نام سرزمین کربلا، روستایی از نواحی کوفه نزدیک کربلا.منسوب به غاضره از طایفه‏ بنی اسد. این روستا پس از انتقال بنی اسد به عراق در صدر اسلام، پدید آمد.[۱]

▪️ امام باقر «علیه السلام»فرمود: «الغاضریه هی البقعه التی کلم الله فیها موسی بن عمران و ناجی نوحا فیها و هی اکرم‏ارض الله علیه و لو لا ذلک ما استودع الله فیها اولیاءه و ابناء نبیه، فزوروا قبورنا بالغاضریه.»[۲]یعنی: غاضریه، همان بقعه‏ ای است که خداوند در آن با موسای کلیم هم سخن شد و با نوح مناجات کرد و آن گرامیترین سرزمین نزد خداست و اگر چنان نبود، خداوند اولیاءخویش و فرزندان پیامبرش را در آن به ودیعت نمی‏ نهاد.پس قبور ما را در غاضریه ‏زیارت کنید.

▪️روایت است که امام حسین‏ «علیه السلام» آن نواحی را که قبرش در آنجاست، از اهل ‏نینوا و غاضریه به شصت هزار درهم خرید و آن را بر اهالی همانجا صدقه داد و بخشید و با آنان شرط کرد که مردم را به محل قبر او راهنمایی کنند و زائران قبرش را سه روز ضیافت و پذیرایی کنند.[۳] وقتی حسین‏ «علیه السلام» به کربلا می‏ آمد، چون نام سرزمین را پرسید، ازجمله نامها غاضریه بود و تصمیم گرفت آنجا فرود آید.

📚 پی نوشتها:
[۱] موسوعه العتبات المقدسه، ج۸، ص۳۱.
[۲] بحار الانوار، ج۹۸، ص ۱۰۹، ج۱۰۱، ص۱۰۸.
[۳] مجمع البحرین، واژه کربلا.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۳
🔰 آشنایی با آل زیاد

▪️از جمله گروههایی که به اسلام ضربه ی بسیار زده‏ اند و در زیارت عاشورا مورد لعنت‏ هستند، «آل زیاد» ند (و العن… آل زیاد و آل مروان الی یوم القیامه).نسل ناپاک‏ «زیاد»، دستشان به‏ خون عترت پیامبر(صلی الله علیه وآله) آمیخته است.

▪️عبید الله بن زیاد که والی کوفه و بصره بود و امام حسین(علیه السلام) رادر کربلا کشت، فرزند همین زیاد است.مادر زیاد، سمیه نام داشت، از زنان زناکار صاحب‏ پرچم بود؛ زیاد از طریق آمیزش نامشروع و زنا توسط غلام سمیه به نام‏ «عبید ثقفی‏» به دنیا آمد؛ به همین جهت زیاد را زیاد بن عبید می‏ گفتند.از بدعتهای معاویه، آن بود که بر خلاف حکم پیامبر، این زنا زاده را به دودمان بنی امیه ملحق ساخت و از آن پس او را «زیاد بن ابی سفیان‏» می‏گفتند.[۱] این موضوع که به‏ «مساله ی استلحاق‏» معروف است، در سال۴۴ هجری انجام‏ گرفت و مورد اعتراض بسیاری از بزرگان از جمله سید الشهداء(علیه السلام) بود که در نامه‏ اش به ‏معاویه، این کار را در ردیف کشتن حجر بن عدی و عمرو بن حمق، آورده[۲] و او رانکوهش کرده است.
پس از انقراض امویان، مردم زیاد را به اسم مادرش سمیه یا به نام ‏پدری ناشناخته، زیاد بن ابیه (زیاد، پسر پدرش) می‏خواندند.[۳]

▪️ امام حسین‏ «علیه السلام» روز عاشورا در یکی از خطبه‏ هایش جمله‏ «الا و ان الدعی بن‏الدعی…» دارد، که اشاره به ناپاک زادگی ابن زیاد و پدرش زیاد است که هر دو نسبی ‏پست و آلوده داشتند و عبید الله هم از کنیز زنا کاری به نام مرجانه به دنیا آمده بود و به‏ «ابن‏ مرجانه‏» مشهور بود.

▪️حاکمیت ‏یافتن کسی چون پسر زیاد، فاجعه‏ ای بود که عزت و کرامت مسلمین و عرب را نابود کرد.زید بن ارقم وقتی در کوفه شاهد آن بود که ابن زیاد بر لبهای سر بریده ابا عبدالله‏ «علیه السلام» می‏زند، گریه کنان و با اعتراض برخاست و از مجلس ‏بیرون آمد و می‏گفت: ای جماعت عرب!از این پس برده شده‏ اید.پسر فاطمه را کشته و پسر مرجانه را به امارت پذیرفته‏ اید… [۴] در همان ایام، آل زیاد بعنوان گروهی فاسد و شیطانی به شمار می‏رفتند.حتی یکی از شهدای کربلا به نام مالک بن انس مالکی یا انس بن‏ حارث کاهلی در رجزی که در میدان می‏ خواند، یکی از ابیات آن چنین بود:

آل علی شیعه الرحمان
آل زیاد شیعه الشیطان[۵] .

آل زیاد، طبق روایات، دلهایی مسخ شده، دودمانی ننگین و مورد خشم بودند و روز عاشورا را به خاطر کشته شدن حسین بن علی، مبارک دانسته و به شادمانی روزه‏ می‏گرفتند.[۶]

▪️هم چنین «آل زیاد» نام سلسله‏ ای از خلفاست که از نسل زیاد بن ابیه بودند و از سال۲۰۴ تا ۴۰۹هجری بر یمن حکومت کردند.آغاز حکومتشان از زمان هارون الرشید بود و ماموریتشان سرکوبی علویان آن دیار.[۷] .

📚پی نوشتها:
[۱] الغدیر، ج۱۰، ص۲۱۸
[۲] معادن الحکمه، محمد بن فیض کاشانی، ج۲، ص۳۵ (چاپ جامعه مدرسین)، بحار الانوار، ج۴۴، ص۲۱۲.
[۳] الغدیر، ج۱۰، ص۲۱۸.
[۴] بحار الانوار، ج۴۵، ص۱۱۷.
[۵] همان، ص۲۵ (آل علی پیروان خدایند و آل زیاد پیروان شیطانند).
[۶] همان، ص۹۵.
[۷] ر.ک: دائره المعارف تشیع، ج۱.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۴
🔰 آشنایی با حر بن یزید ریاحی

▪️وی، از خاندانهای معروف عراق و از رؤسای کوفیان بود.به ‏درخواست ابن زیاد، برای مبارزه با حسین‏ «ع‏لیه السلام» فراخوانده شد و به سرکردگی هزار سوار برگزیده گشت.

▪️گفته‏ اند وقتی از دار الاماره کوفه، با ماموریت بستن راه بر امام حسین‏ «ع‏لیه السلام»
بیرون آمد، ندایی شنید که: ای حر!مژده باد تو را بهشت… [۱]

▪️در منزل‏ «قصر بنی مقاتل‏» یا «شراف‏»، راه را بر امام بست و مانع از حرکت آن حضرت به سوی کوفه شد. کاروان ‏حسینی را همراهی کرد تا به کربلا رسیدند و امام در آنجا فرود آمد.حر وقتی فهمید کارجنگ با حسین بن علی‏ «ع‏لیه السلام» جدی است، صبح عاشورا به بهانه ی آب دادن اسب خویش، از اردوگاه عمر سعد جدا شد و به کاروان حسین‏ «ع‏لیه السلام» پیوست.
توبه کنان کنار خیمه‏ های امام آمد و اظهار پشیمانی کرد، سپس اذن میدان طلبید.این انتخاب شگفت و برگزیدن راه بهشت بر دوزخ، از حر، چهره‏ ای دوست داشتنی و قهرمان ساخت.

▪️حر با اذن‏ امام به میدان رفت و در خطابه‏ای مؤثر، سپاه کوفه را به خاطر جنگیدن با حسین‏ «ع‏لیه السلام» توبیخ‏ کرد. چیزی نمانده بود که سخنان او، گروهی از سربازان عمر سعد را تحت تاثیر قرار داده‏ از جنگ با سید الشهداء «ع‏لیه السلام»منصرف سازد، که سپاه عمر سعد، او را هدف تیرها قرار داد.نزد امام‏ بازگشت و پس از لحظاتی دوباره به میدان رفت و با رجز خوانی، به مبارزه پرداخت و پس‏ از نبردی دلیرانه به شهادت رسید.

▪️رجز او چنین بود:

انی انا الحر و ماوی الضیف
اضرب فی اعناقکم بالسیف

عن خیر من حل بارض الخیف
اضربکم و لا اری من حیف[۲] .

که حاکی از شجاعت او در شمشیر زنی در دفاع از سید الشهداء و حق دانستن این راه‏ بود.

▪️ حسین بن علی‏ «ع‏لیه السلام» بر بالین حر حضور یافت و خطاب به آن شهید، فرمود: تو همانگونه که مادرت نامت را «حر» گذاشته است، حر و آزاده‏ ای، آزاد در دنیا و سعادتمند در آخرت! «انت الحر کما سمتک امک، و انت الحر فی الدنیا و انت الحر فی الآخره‏» و دست بر چهره‏ اش کشید.[۳]

▪️ امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» با دستمالی سر حر را بست.پس از عاشورا بنی‏ تمیم او را در فاصله یک میلی از امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» دفن کردند، همانجا که قبر کنونی اوست، بیرون کربلا در جایی که در قدیم به آن‏ «نواویس‏» می‏گفته‏ اند.[۴]

▪️نقل است‏ شاه اسماعیل‏ صفوی قبر حر را گشود و پیکرش را سالم یافت، چون خواست پارچه‏ ای را که بر سرش‏بسته بود باز کند، خون جاری شد و دوباره آن را بستند، آنگاه بر قبرش قبه‏ ای ساختند.[۵]

▪️سرگذشتهای مربوط به حر و نقش او در حادثه ی کربلا، از نخستین بر خوردش با کاروان‏ سید الشهداء، سپس توبه‏ اش و پیوستن به جبهه حق و شهادت در رکاب سالار شهیدان، درهمه مقتلها و کتابهای تاریخ عاشورا نگاشته شده است و توبه او شاخص‏ترین بخش‏ نورانی زندگی اوست.

📚کتابشناسی:
[۱] قاموس الرجال، ج۳، ص۱۰۳ و شیخ صدوق، ص۱۳۱.
[۲] بحار الانوار، ج۴۵، ص۱۴.
۳] همان.
[۴] الحسین فی طریقه الی الشهاده، ص۹۷.
[۵] سفینه البحار، ج۱، ص۲۴۲ به نقل از انوار نعمانیه، سید نعمت الله جزایری.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۵

🔰 شناخت آل امیه

▪️طایفه‏ ای از قریش، که نسب آنان به امیه بن خلف از فرزندان‏ «عبد شمس‏» می‏ رسد.امیه ‏از دشمنان سرسخت پیامبر اسلام‏ «ص‏لی الله علیه وآله» بود و فرزندان او و کلاً بنی امیه همواره با بنی هاشم‏ مخالف و کینه توز بودند.[۱] با پیامبر به نحوی، با علی‏ «علیه السلام » به نحو دیگر و با امام حسن و امام‏ حسین‏ «علیهما السلام‏» و سایر ائمه(علیهم السلام) به گونه دیگری خصومت می‏ ورزیدند.

▪️رسول ‏خدا «ص‏لی الله علیه وآله» آنان را لعنت کرد.در قرآن، «شجره ی ملعونه‏» (الاسراء، ۶۰) به بنی امیه‏ تفسیر شده است.[۲]

▪️ بزرگانی این دودمان درجنگهای صدر اسلام به تیغ مسلمانان کشته شده بودند. یزید و معاویه از نسل اینان بودند که آن دشمنی ها را با علی و آل علی نشان دادند. «اینان از زمان معاویه در سال ۴۱هجری به‏ حکومت رسیدند و تا سال ۱۳۲ هجری حکومت داشتند و مرکز حکومتشان در شام بود.
به تبع حکومتهای روم و فارس، بساط و تشریفات و تجملات و عیش و نوش هایی راه‏ انداخته بودند.بعضی از خلفای بنی امیه عبارت بودند از: معاویه، یزید، مروان، عبد الملک، ولید، سلیمان، عمر بن عبد العزیز، هشام و… که با مروان حمار، در جریان قیام ابو مسلم خراسانی این سلسله منقرض شد.»[۳]

▪️مدت حکومتشان هزار ماه[۴] بود، از زمان امام حسن‏ مجتبی‏ «ع‏لیه السلام» تا زمان روی کار آمدن سفاح، یعنی۹۰ سال و ۱۱ ماه و ۱۳روز دقیقا طول‏ کشید.
آیه‏ ی «لیله القدر خیر من الف شهر» در روایات بر هزار ماه حکومت آنان تاویل ‏شده است.[۵]

▪️ابو سفیان، در اولین روز به خلافت رسیدن عثمان به او توصیه کرد که: پس از قبیله تیم وعدی (که ابو بکر و عمر از آن بودند) اینک حکومت به دست تو افتاده است، آن را همچون توپی در میان بنی امیه دست به دست بگردان.این سلطنت است نه چیز دیگر، من به بهشت و جهنمی باور ندارم.[۶] .

▪️امویان سنت رسول خدا(صلی الله علیه وآله) را تغییر دادند.خود پیامبر پیشگویی کرده بود که چنین‏ خواهد شد: «ان اول من یبدل سنتی رجل من بنی امیه‏» این شعر نیز که بی‏ان اعتقادی امویان ‏را به خدا و قیامت و وحی می‏ رساند، از زبان یزید نقل شده است که:

لعبت هاشم بالملک فلا
خبر جاء و لا وحی نزل[۷] .

▪️در زیارت عاشورا، از آل ابو سفیان، آل زیاد، آل مروان و بنی امیه نام برده شده و مورد لعنت قرار گرفته‏ اند.

▪️امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» نیز در پاسخ سخن مصرانه ی مروان که می‏ خواست امام ‏با یزید بیعت کند، فرمود: از جدم شنیدم که می‏ فرمود خلافت بر آل ابو سفیان حرام است‏ «الخلافه محرمه علی آل ابی سفیان‏».

📚 کتابشناسی:
[۱] ر.ک: «النزاع و التخاصم بین بنی امیه و بنی هاشم‏» از: مقریزی.
[۲] سفینه البحار، ج۱، ص ۴۶.
[۳] معارف و معاریف، ج۱، ص۴۱۲.درباره ی وقایع زمان خلفای بنی امیه و شناخت آنها، از جمله رجوع کنید به: تتمه‏المنتهی، شیخ عباس قمی و نیز منتهی الارب (ترجمه) جلد۵ و۶.
[۴] کتاب‏ «هزار ماه سیاه‏» شرح جنایات امویان را در بردارد.نیز ر.ک: «شیعه و زمامداران خودسر» ترجمه‏ «الشیعه و الحاکمون‏» از محمد جواد مغنیه.
[۵] مروج الذهب، ج۳، ص۲۳۵.
[۶] استیعاب، ج۲، ص۶۹۰.
[۷] اشعار از «ابن زبعری‏» است که یزید به آنها استشهاد کرده است.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۶

🔰 شناخت حضرت قاسم بن حسن(علیه السلام)

▪️ فرزند گرامی امام حسن مجتبی‏ «ع‏لیه السلام» وی صاحب همان سخن معروف‏ «احلی من العسل‏» در شب عاشوراست که مرگ را شیرین‏ تر از عسل می‏ دانست.

▪️روز عاشورا سن او به بلوغ نرسیده بود.برای میدان رفتن از امام خویش اجازه خواست.ابا عبدالله‏ «ع‏لیه السلام» چون نگاه به او افکند، وی را به آغوش کشید و گریست، بعد از اصرار فراوان او، آنگاه اجازه داد.[۱]

▪️ حضرت قاسم(علیه السلام) خوش سیما بود. سوار بر اسب شد و عازم میدان گشت.
رجزی که می‏خواند، در معرفی خود و مظلومیت‏ حسین‏ «ع‏لیه السلام» بود:

ان تنکرونی فانا ابن الحسن
سبط النبی المصطفی و المؤتمن

هذا حسین کالاسیر المرتهن
بین اناس لا سقوا صوب المزن

▪️هنگامی که بر زمین می‏افتاد، عمویش اباعبدالله‏ «ع‏لیه السلام» خود را به بالین او رساند ولی او در حال جان دادن بود.پیکر او را آورد و کنار شهدای اهل بیت قرار داد.[۲]

▪️در زیارت ناحیه ی مقدسه که از زبان امام زمان‏ «علیه السلام» است، نام او همراه با سلام حضرت مهدی بر او بیان شده و اشاره به کیفیت رفتن سید الشهدا «ع‏لیه السلام» به‏ بالین او و نفرین قاتلان قاسم شده است: «السلام علی القاسم بن الحسن بن علی، المضروب ‏هامته المسلوب لامته، حین نادی الحسین عمه فجلی علیه عمه کالصقر و هو یفحص برجلیه ‏التراب، و الحسین یقول: بعدا لقوم قتلوک و من خصمهم یوم القیامه جدک و ابوک، ثم قال:
عز و الله علی عمک ان تدعوه فلا یجیبک، او ان یجیبک و انت قتیل جدیل فلا ینفعک، هذا و الله یوم کثر واتره و قل ناصره.»[۳]

📚 کتابشناسی:
[۱] مقتل الحسین، مقرم، ص۳۳۱.
[۲] بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۴.
[۳] همان، ص۶۷.

 

 

💠 عطر آشنایی۱۰۷

🔰 آشنایی با حرمله

▪️حرمَلَه بن کاهِل اَسدی، از چهره‌های منفور واقعه ی کربلا نزد شیعیان و از تیراندازان سپاه عمر بن سعد در روز عاشورا و قاتل عبدالله بن حسین و عبدالله بن حسن بود و در شهادت عباس بن علی(علیه السلام) نیز نقش داشت.

▪️حرمله از قبیله بنی اسد بود. منابع تاریخی درباره ی تولد و زندگی او پیش از واقعه ی عاشورا چیزی بیان نکرده‌اند. در برخی منابع نام او حرمله بن کاهن ثبت شده است.[۱]

▪️ او با تیری عبدالله بن حسین، طفل شیرخوار امام حسین(علیه السلام) را در دامان پدرش به شهادت رساند.[۲] همچنین قاتل عبدالله بن حسن نیز معرفی شده[۳] و در شهادت عباس بن علی(علیه السلام) نیز نقش داشت[۴]و حامل سر ایشان به کوفه بود.[۵]

▪️حرمله در زیارت ناحیه ی امام زمان (علیه السلام) لعن شده است.[۶]

▪️به گفته ی منهال بن عمرو در سفری که به حج داشت و در مدینه با امام سجاد(علیه السلام) دیدار کرد. آن حضرت ضمن پرسش از وقایع قیام مختار و کشتن قاتلان کربلا از وضع حرمله نیز پرسید، هنگامی که از زنده بودن حرمله باخبر شد، فرمود:
«خداوندا، حرارت آتش و آهن را به او بچشان![۷] بِشر بن غالب اسدی نیز در دیداری که با امام سجاد(علیه السلام) داشته است. از نفرین آن حضرت درباره ی حرمله یاد کرده است.[۸]

▪️حرمله در قیام مختار، دستگیر شد. به فرمان مختار بن ابوعبید ثقفی، دست و پای او را قطع کردند. سپس او را در آتش سوزاندند. منهال بن عمرو هنگامی که از سفر حج به کوفه برگشت و صحنه ی مرگ حرمله را از نزدیک مشاهده کرد، ماجرای ملاقاتش با امام سجاد (علیه السلام) و نفرین آن حضرت در حق حرمله را برای مختار تعریف کرد. مختار، از این که دعای امام سجاد (علیه السلام) به دست او تحقق یافته است، سجده شکر به جای آورد.[۹]

📚 کتابشناسی:
۱_طبری، تاریخ، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۴۶۸؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۹۶۵م، ج۴، ص۹۲.
۲_ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۰۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۵، ص۶۵، ج۹۸، ص۲۶۹.
۳_ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، دار المعرفه، ص۹۳؛ طبری، تاریخ، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۴۶۸.
۴_ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۰۱.
۵_ همو، ج۱۳، ص۲۵۶.
۶_ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۵، ص۶۵.
۷_ اربلی، کشف الغمه، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۱۱۲؛ طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۲۳۸-۲۳۹؛ ابن نما حلی، ذوب النضار، ۱۴۱۶ق، ص۱۲۱.
۸_ ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۹، ص۲۳۶ به نقل از شجری، امالی، ج۱، ص۱۸۸؛ ابن نما حلی، ذوب النضار، ۱۴۱۶ق، ص۱۲۱.
۹_ اربلی، کشف الغمه، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۱۱۲؛ طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۲۳۸-۲۳۹.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۸

🔰 شناخت حضرت علی اکبر(علیه السلام)

▪️فرزند بزرگ سید الشهداء که مادرش، بانو لیلا دختر ابی مره بود.
در کربلا حدود ۲۵ سال داشت.سن او را ۱۸ سال و ۲۰ سال هم‏ گفته‏ اند.
او اولین شهید عاشورا از بنی هاشم بود.[۱]

▪️حضرت علی اکبر شباهت بسیاری به پیامبر(صلی الله علیه وآله) داشت، هم در خلقت، هم در اخلاق و هم در گفتار.به همین جهت روز عاشورا وقتی اذن ‏میدان طلبید و عازم جبهه پیکار شد، امام حسین‏ «علیه السلام» چهره به آسمان گرفت و گفت: «اللهم‏ اشهد علی هؤلاء القوم فقد برز الیهم غلام اشبه الناس برسولک محمد خلقا و خلقا و منطقا و کنا اذا اشتقنا الی رؤیه نبیک نظرنا الیه…»[۲] .

▪️شجاعت و دلاوری جناب علی اکبر و رزم آوری و بصیرت دینی و سیاسی او، در سفر کربلا بویژه در روز عاشورا تجلی کردکه سخنان، فداکاریها و رجزهایش دلیل آن است.

▪️وقتی امام‏ حسین(علیه السلام) از منزلگاه‏ «قصر بنی مقاتل‏» گذشت، روی اسب چشمان او را خوابی ربود و پس از بیداری‏ «انا لله و انا الیه راجعون‏» گفت و سه بار این جمله و حمد الهی را تکرار کرد.علی‏ اکبر وقتی سبب این حمد و استرجاع را پرسید، حضرت فرمود: در خواب دیدم سواری‏ می‏ گوید این کاروان به سوی مرگ می‏ رود.پرسید: مگر ما بر حق نیستیم؟ فرمود: چرا. گفت: «فاننا اذا لا نبالی ان نموت محقین» پس باکی از مرگ در راه حق نداریم![۳]

▪️روز عاشورا نیز پس از شهادت یاران امام، اولین کسی که اجازه میدان طلبید تا جان را فدای ‏دین کند او بود.گر چه به میدان رفتن او بر اهل بیت و بر امام بسیار سخت بود، ولی از ایثار و روحیه ی جانبازی او جز این انتظار نبود.

▪️وقتی به میدان می‏رفت، امام حسین‏ «علیه السلام» در سخنانی سوزناک به آستان الهی، آن قوم ناجوانمرد را که دعوت کردند ولی تیغ به رویشان‏ کشیدند، نفرین کرد.

▪️ جناب علی اکبر چندین بار به میدان رفت و رزمهای شجاعانه‏ ای با انبوه سپاه دشمن نمود. هنگام جنگ، این رجز را می‏ خواند که نشان دهنده ی روح بلند و درک عمیق اوست:

انا علی بن الحسین بن علی
نحن و رب البیت اولی بالنبی

تالله لا یحکم فینا ابن الدعی
اضرب بالسیف احامی عن ابی

ضرب غلام هاشمی عربی[۴] .

▪️پیکار سخت، او را تشنه‏ تر ساخت.به خیمه آمد.بی آنکه آبی بتواند بنوشد، با همان ‏تشنگی و جراحت دوباره به میدان رفت و جنگید تا به شهادت رسید.قاتل او مره بن منقذ عبدی بود. پیکر علی اکبر با شمشیرهای دشمن قطعه قطعه شد.وقتی امام بر بالین او رسید که جان باخته بود.صورت بر چهره خونین علی اکبر نهاد و دشمن را باز هم نفرین کرد: «قتل الله قوما قتلوک…» و تکرار می‏ کرد که: «علی الدنیا بعدک العفا».و جوانان هاشمی‏ را طلبید تا پیکر او را به خیمه گاه حمل کنند.[۵]

▪️ حضرت علی اکبر، نزدیکترین شهیدی است که با امام حسین‏ «علیه السلام» دفن شده است.مدفن او پایین پای ابا عبدالله الحسین‏ «ع‏لیه السلام» قرار دارد و به این‏ خاطر ضریح امام، شش گوشه دارد.[۶] .

📚 کتابشناسی:
[۱] حیاه الامام الحسین، ج۳، ص۲۴۵و مقاتل الطالبیین.
[۲] بحار الانوار، ج۴۵، ص۴۳.
[۳] اعیان الشیعه، ج۸، ص۲۰۶.
[۴] همان، ص۲۰۷.
[۵] حیاه الامام الحسین، ج۳، ص۲۴۸.
[۶] از جمله برای شرح حال او ر.ک: «علی الاکبر» از عبد الرزاق الموسوی، چاپ۱۳۶۸ قمری، نجف.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۹

🔰 شناخت حضرت عباس(علیه السلام)

▪️فرزند امیرالمؤمنین، برادر سید الشهداء، فرمانده و پرچمدار سپاه امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» در روزعاشورا.

▪️عباس در لغت، به معنای شیر بیشه، شیری که شیران از او بگریزند است[۱] .

▪️مادرش‏ «فاطمه کلابیه‏» بود که بعدها با کنیه‏ «ام البنین‏» شهرت یافت.علی‏ «علیه السلام» پس ازشهادت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) با بانو ام البنین ازدواج کرد که عباس(علیه السلام)، ثمره ی این ازدواج بود. ولادتش را در ۴ شعبان سال۲۶ هجری در مدینه نوشته‏ اند و بزرگترین فرزند ام البنین بود و این چهار فرزند رشید، همه در کربلا در رکاب امام حسین‏ «علیه السلام» به شهادت رسیدند.

▪️وقتی ‏امیر المؤمنین(علیه السلام) شهید شد، عباس چهارده ساله بود و در کربلا ۳۴سال داشت.

▪️کنیه‏ اش‏ «ابوالفضل‏» و «ابوفاضل‏» بود و از معروفترین لقبهایش، قمر بنی هاشم، سقاء، صاحب لواء الحسین، علمدار، ابو القربه، عبد صالح، باب الحوائج و… است.

▪️عباس با لبابه، دختر عبید الله بن عباس (پسر عموی پدرش) ازدواج کرد و ثمره ی این‏ ازدواج، دو پسر به نامهای عبید الله و فضل بود. بعضی دو پسر دیگر برای او به نامهای محمد و قاسم ذکر کرده‏ اند.

▪️آن حضرت، قامتی رشید، چهره‏ ای زیبا و شجاعتی کم نظیر داشت و به خاطر سیمای‏ جذابش او را «قمر بنی هاشم‏» می گفتند.در حادثه کربلا، سمت پرچمداری سپاه‏ حسین‏«علیه السلام» و سقایی خیمه‏ های اطفال و اهل بیت امام را داشت و در رکاب برادر، غیر از تهیه ی آب، نگهبانی خیمه‏ ها و امور مربوط به آسایش و امنیت‏ خاندان حسین‏«علیه السلام» نیز برعهده او بود و تا زنده بود، دودمان امامت، آسایش و امنیت داشتند[۲] روز تاسوعا که امام، او را برای مهلت گرفتن نزد سپاه کوفه فرستاد، تعبیر والا و بالای «بنفسی انت یا اخی«[۳] یعنی:(جانم فدایت ای برادر) به کار برد.

▪️روز عاشورا، سه برادر دیگر عباس پیش از او به شهادت رسیدند.وقتی علمدار کربلا از امام حسین‏ «علیه السلام» اذن میدان طلبید حضرت از او خواست که برای کودکان تشنه و خیمه‏ های بی‏ آب، آب تهیه کند.ابوالفضل‏ «علیه السلام» به فرات رفت و مشک آب را پر کرد و دربازگشت به خیمه‏ ها با سپاه دشمن که فرات را در محاصره داشتند، درگیر شد و دستهایش ‏قطع گردید و به شهادت رسید. البته پیش از آن نیز چندین نوبت، هم رکاب با سید الشهداء به ‏میدان رفته و با سپاه یزید جنگیده بود.

▪️عباس، مظهر ایثار و وفاداری و گذشت بود.وقتی‏ وارد فرات شد، با آنکه تشنه بود، اما بخاطر تشنگی برادرش حسین‏«علیه السلام» آب نخورد و خطاب به خویش چنین گفت:
یا نفس من بعد الحسین هونی
و بعده لا کنت ان تکونی

هذا الحسین وارد المنون
و تشربین بارد المعین

تالله ما هذا فعال دینی
و سوگند یاد کرد که آب ننوشد.[۴]

▪️وقتی دست راستش قطع شد، این رجز را می خواند:

و الله ان قطعتموا یمینی
انی احامی ابدا عن دینی

و عن امام صادق الیقین
نجل النبی الطاهر الامین

و چون دست چپش قطع شد، چنین گفت:
یا نفس لا تخشی من الکفار
و ابشری برحمه الجبار

مع النبی السید المختار
قد قطعوا ببغیهم یساری

فاصلهم یا رب حر النار

▪️شهادت عباس، برای امام حسین(علیه السلام) بسیار ناگوار و شکننده بود.جمله ی پر سوز امام، وقتی‏ که به بالین عباس رسید، این بود: «الآن انکسر ظهری و قلت‏حیلتی و شمت بی عدوی».[۵] و پیکرش، کنار «نهر علقمه‏» ماند و سید الشهداء به سوی خیمه آمد و شهادت او را به اهل بیت‏ خبر داد. هنگام دفن شهدای کربلا نیز، در همان محل دفن شد.از این رو امروز حرم‏ اباالفضل‏«علیه السلام» با حرم سید الشهداء فاصله دارد.

▪️مقام والای عباس بن علی‏ «ع‏لیه السلام» بسیار است.تعابیر بلندی که در زیارتنامه اوست، گویای ‏آن است. این زیارت که از قول حضرت صادق‏ «ع‏لیه السلام» روایت‏ شده، از جمله چنین آمده است: «السلام علیک ایها العبد الصالح المطیع لله و لرسوله و لامیر المؤمنین و الحسن و الحسین… اشهد الله انک مضیت علی ما مضی به البدریون و المجاهدون فی سبیل الله المناصحون فی‏جهاد اعدائه المبالغون فی نصره اولیائه الذابون عن احبائه…»[۶] که تایید و تاکیدی بر مقام ‏عبودیت و صلاح و طاعت او و نیز تداوم خط مجاهدان بدر و مبارزان با دشمن و یاوران‏ اولیاء خدا و مدافعان از دوستان خداست.
📚کتابشناسی:
[۱] لغت نامه دهخدا.
[۲] الیوم نامت اعین بک لم تنم و تسهدت اخری فعز منامها.
[۳] الارشاد، ج۲۷،ص۹۰.
[۴] بحار الانوار، ج۴۵، ص۴۱.
[۵] معالی السبطین، ج۱، ص۴۴۶.مقتل خوارزمی، ج۲، ص۳۰.
[۶] مفاتیح الجنان، ص۴۳۵

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۰

🔰 پیراهن کهنه

▪️از قساوتهای دشمنان در کربلا، عریان نهادن جسم حسین‏ «ع‏لیه السلام» بر روی خاک بود.

▪️امام، برای پیشگیری از این ظلم، روز عاشورا قبل از عزیمت به میدان شهادت، کنار خیمه‏ ها آمد و از خواهرش زینب، جامه و شلواری کهنه طلبید و آنها را با دست پاره پاره کرد و بر تن‏ پوشید تا کسی پس از شهادتش در آن جامه‏ ها رغبت نکند و به طمع آن لباس، او را عریان ‏نسازد، فرمود: «ائتونی ثوبا لا یرغب فیه احد اجعله تحت ثیابی لئلا اجرد منه بعد قتلی…»[۱]

▪️«ابجر (ابحر) بن کعب‏» جنایت کرده آن را پس از شهادت امام از تن او درآورد و حسین ‏را عریان در کربلا نهاد. از آن پس دستهایش خشک شد، مثل دو تکه چوب.[۲] و به نقلی ‏شلواری را که درآورد، در نتیجه از دو پا فلج و زمین‏ گیر شد.[۳] .

لباس کهنه بپوشید زیر پیرهنش
که تا برون نکند خصم بدمنش ز تنش

لباس کهنه چه حاجت که زیر سم ستور
تنی نماند که پوشند جامه یا کفنش[۴] .

در برخی نقلها تغییر «عتیق‏» آمده، یا «ثوب خلق‏»، که همان‏ «لباس کهنه‏» است.

📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۵، ص۵۴
[۲] اثبات الهداه، ج۵، ص۲۰۱، عوالم (امام حسین)، ص۲۹۷.
[۳] بحار الانوار، ج۴۵، ص۵۷
[۴] وصال شیرازی.

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۱
🔰 آتش زدن به خیمه ها

▪️از جنایتهای سپاه عمر سعد، آتش زدن خیمه‏ های امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» و اهل بیت او در روزعاشورا بود.

▪️پس از آنکه امام به شهادت رسید، کوفیان به غارت خیمه‏ ها پرداختند، بانوان را از خیمه‏ ها بیرون آوردند، سپس خیمه‏ ها را به آتش کشیدند.

▪️اهل حرم، گریان و پابرهنه دردشت پراکنده شدند و به اسارت در آمدند.[۱]

▪️امام سجاد «ع‏لیه السلام» در ترسیم آن صحنه فرموده‏ است: به خدا قسم هر گاه به عمه‏ ها و خواهرانم نگاه می‏کنم، اشک در چشمانم می‏دود و به‏ یاد فرار آنها در روز عاشورا از خیمه‏ای به خیمه دیگر و از پناهگاهی به پناهگاه دیگرمی‏افتم، که آن گروه فریاد می‏زدند: خانه ی ظالمان را بسوزانید![۲]

▪️این آتش، امتداد همان آتش ‏زدنی بود که پس از شهادت پیامبر(صلی الله علیه و آله)، در خانه زهرا «سلام الله علیها» با آن سوخت و آتش کینه‏ هایی بود که ‏از بنی هاشم و اهل بیت در سینه‏ ها داشتند.

▪️به یاد این حادثه، در مراسم عاشورا در برخی‏ مناطق رسم است که خیمه‏ هایی به نشان خیام اهل بیت بر پا می‏ کنند، ظهر عاشورا به آتش ‏می‏ کشند، تا احیاگر یاد آن ستمی باشد که روز عاشورا بر خاندان رسالت رفت.

آتش به آشیانه مرغی نمی‏زنند
گیرم که خیمه، خیمه آل عبا نبود

📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۵، ص۵۸.
[۲] حیاه الامام الحسین، ج۳، ص۲۹۹.

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۲
🔰 دفن شهدای کربلا

▪️ به یقین بدن امام حسین(علیه السلام) را شخص امام سجاد(علیه السلام) دفن کرده است چنانچه علامه مجلسی پس از نقل مطالب فوق در باره ی دفن امام می نویسد: به حسب ظاهر چنین بود(که بنی اسد خود، بدن امام را دفن کردند) اما در واقع امام را به غیر از امام دفن نمی کند. حضرت امام زین العابدین(علیه السلام) به اعجاز امامت آمد و جسد مطهر آن حضرت و بلکه سایر شهدا را دفن کرد.[۱]

▪️چنانکه در جریان شهادت امام رضا(علیه السلام) که در طوس به شهادت رسید امام جواد(علیه السلام)به قدرت الهی از مدینه به طوس آمد و امور غسل و کفن امام را خود عهده دار شد.[۲]

▪️مقرم نیز در مقتل اش می نویسد:
چون امام سجاد(علیه السلام) آمد، بنی اسد را دید که کنار کشتگان گرد آمده‌اند و سرگردانند؛ نمی‌دانند چه کنند و کشته‌ها را نمی‌شناسند، چون بین بدن‌ها و سرهای مقدس جدایی انداخته بودند و گاهی از بستگان آنان می‌پرسیدند.امام سجاد(علیه السلام) به آنان خبر داد که برای دفن این اجساد پاک آمده است. آنان را با نام و مشخصات معرفی کرد. هاشمیان را از دیگران شناساندند. ناله و شیون برخاست و اشک‌ها جاری شد و زنان بنی اسد مو پریشان کردند و سیلی به صورت زدند و بلند گریه کردند. به محل قبر آمد، کمی از خاک‌ها را کنار زد. قبر حاضر و آماده و صندوقی شکافته آشکار شد. حضرت دستان خود را زیر کمر امام حسین(علیه السلام) گشود و گفت: بسم الله و بالله وعلى ملّه رسول الله، صدق الله ورسوله،‌ ماشاء ولا حول ولا قوه إلاّ بالله العظیم. امام به تنهایی بی‌آنکه بنی اسد در این کار همراهی‌اش کنند پیکر مطهر را وارد قبر کرد و به آنان گفت: همراه من کسی هست که یاری می‌کند.
چون او را در قبر نهاد، ‌صورت بر آن رگ‌های بریده نهاد و گفت: خوشا سرزمینی که پیکر پاک تو را در بر گرفت! دنیا پس از تو تاریک است و آخرت با فروغ جمالت روشن است. اما شبِ بیداری و غم است و اندوهگین همیشگی، تا آنکه خداوند برای خاندان تو سرای آخرت را برگزیند که تو در آنی. سلام و رحمت و برکات الهی بر تو باد از من، ای فرزند رسول خدا!
و بر قبر نوشت: این قبر حسین بن علی بن ابی طالب است که او را لب تشنه و غریب شهید کردند…[۳]

▪️نتیجه: آنچه مسلم است این است که بدن مطهر سید الشهداء(علیه السلام) به وسیله ی امام سجاد (علیه السلام) دفن شده است اما بدن باقی شهدای کربلا با راهنمایی امام سجاد(علیه السلام) به دست قبیله بنی اسد بوده است.

📚 کتابشناسی:
[۱] علامه مجلسی، جلاء العیون، ص۳۸۰
[۲] اربلی، کشف الغمه، ج ۳، ص ۱۶۸؛ به نقل از مقتل سید الشهداء، ص۹۰۰-۹۰۳
[۳] مقرم، مقتل الحسین، مقرم، ص۴۶۹.

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۳
🔰 مفهوم شناسی تعبیر آل الله

▪️مقصود از آل الله و خاندان خدا، اهل بیت پیامبر «ص‏لی الله علیه وآله» اند.
امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» خود و دودمان پیامبر را آل الله دانسته است، آنجا که می‏ فرماید:
«نحن آل الله و ورثه رسوله‏»،[۱] ؛یعنی: ما آل خدا و وارثان پیامبر اوییم.

▪️در زیارت نیمه ی رجب امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» نیز می‏ خوانیم:
«السلام علیکم یا آل الله‏» که به عنوان زیارت اربعین هم نقل شده است.
این، بخاطر شدت ارتباط و انتساب عترت پیامبر و امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» با خداوند و دین اوست.

▪️تعبیر آل الله را جابر بن عبدالله انصاری هنگام حضور بر سرمزار حسین بن علی‏ «ع‏لیه السلام» در اربعین شهادتش در زیارتی که خوانده، به کار برده است.

▪️به قریش نیز «آل الله‏» می‏ گفته‏ اند، زیرا در خانه ی توحید و مسجد الحرام بودند و با خانه ی ‏خدا مرتبط بودند.

▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» می‏ فرماید: «انما سموا آل الله، لانهم فی بیت الله‏ الحرام‏» [۲] بویژه که عظمت قریش با تولد پیامبر اسلام در میان آنان افزایش یافت و با بعثت‏ آن رسول خدا، انتسابشان به خداوند افزون ‏تر شد «و عظمت قریش فی العرب و سموا آل الله‏».

📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۴، ص۱۱و‌۱۸۴.
[۲] همان، ج۱۵، ص۲۵۸.

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۴
🔰 شناخت آل ابی سفیان

▪️ابو سفیان بن حرب، بزرگ طایفه ی بنی امیه بود.خودش و دودمانش با بنی هاشم و دودمان رسول خدا(صلی الله علیه و آله) و با دین اسلام دشمنی داشتند.
ابوسفیان درلشکر کشیها بر ضد اسلام شرکت داشت.
▪️پسرش معاویه، با علی و امام حسن‏ «ع‏لیه السلام» جنگید، نوه‏ اش یزید، حسین بن علی«ع‏لیه السلام» را در کربلا کشت.
▪️نسل ابو سفیان ضد توحید بودند، از این ‏رو پیامبر فرموده بود: «الخلافه محرمه علی آل ابی سفیان‏».[۱]یعنی: خلافت بر آل ابوسفیان حرام است.
▪️اینکه در زیارت عاشورا هم‏ خود ابو سفیان وهم این دودمان لعن شده‏ اند به خاطر درگیری و مبارزه آنان با اساس اسلام است.(اللهم العن ابا سفیان، اللهم العن… و آل ابی ‏سفیان)
▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» نزاع میان ‏اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه وآله)و آل ابی سفیان را، نزاعی مکتبی و بر سر عقیده می‏ دانست، نه شخصی و می‏ فرمود: «انا و آل ابی سفیان اهل بیتین تعادینا فی الله، قلنا: صدق الله و قالوا: کذب الله‏»[۲] ؛ ما و دودمان ابوسفیان اهل دو خاندانیم که بر سر مسأله ی خدا با هم دشمنی کردیم. ما گفتیم خدا راست گفته، آنان گفتند خدا دروغ گفته است.
▪️هم چنین، مایه ی از بین رفتن حکومتشان را دست آلودن به خون حسین‏ «ع‏لیه السلام» می‏دانست: «ان آل‏ ابی سفیان قتلوا الحسین بن علی صلوات الله علیه فنزع الله ملکهم‏».[۳] یعنی: آل ابوسفیان حسین بن علی(علیه السلام) را کشتند، خداوند هم حکومت را از آنان گرفت.
▪️سید الشهداء «ع‏لیه السلام» روز عاشورا، سپاه کوفه را که برای کشتن او آمده بودند، پیروان این ‏دودمان خطاب کرد و چون شنید به طرف خیمه‏ ها حمله آورده‏ اند، فرمود: «وَیْحَکُمْ یا شیعَهَ آلِ أَبی سُفْیانَ! إِنْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ دینٌ، وَ کُنْتُمْ لا تَخافُونَ الْمَعادَ، فَکُونُوا أَحْراراً فی دُنْیاکُمْ هذِهِ، وَارْجِعُوا إِلى أَحْسابِکُمْ إِنْ کُنْتُمْ عَرَبَاً کَما تَزْعُمُونَ»؛ یعنی:واى بر شما! اى پیروان آل ابى سفیان! اگر دین ندارید و از حسابرسى روز قیامت نمى ترسید لااقل در دنیاى خود آزاده باشید، و اگر خود را عرب مى دانید به خلق و خوى عربى خویش پایبند باشید.
شمر صدا زد: اى پسر فاطمه! چه مى گویى؟ امام(علیه السلام) فرمود: «أَنَا الَّذی أُقاتِلُکُمْ، وَ تُقاتِلُونی، وَ النِّساءُ لَیْسَ عَلَیْهِنَّ جُناحٌ، فَامْنَعُوا عُتاتَکُمْ وَ طُغاتَکُمْ وَ جُهّالَکُمْ عَنِ التَّعَرُّضِ لِحَرَمی ما دُمْتُ حَیّاً»؛ [۴]یعنی:من با شما جنگ دارم و شما با من، ولى زنان که گناهى ندارند، پس تا زمانى که زنده هستم، سپاهیان طغیانگر و نادان خود را از تعرّض به حرم من باز دارید.
📚 کتاب شناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۴، ص۳۲۶.
[۲] همان، ج۳۳، ص۱۶۵، ج۵۲، ص۱۹۰.
[۳] همان، ج۴۵، ص۳۰۱، ج۴۶، ص۱۸۲.
[۴] همان، ج۴۶، ص۵۱.

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۵
🔰 شناخت منتقم آل الله
✍️ قیام توابین و مختار باعث شد در عصر آنان برخی در شناخت منتقم واقعی خون امام حسین(علیه السلام)دچار تردید شوند، متاسفانه این تردید امروز هم وجود دارد، در حالی که منابع شیعه، منتقم را در امام زمان(علیه السلام) معرفی می کند:

▪️حدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ أَحْمَدَ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوبَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَمَّنْ ذَکَرَهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَیْمَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْجُنَیْدِ التَّفْلِیسِیِّ عَنْ رَزِینٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‏ لَمَّا ضُرِبَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ (علیه السلام) بِالسَّیْفِ فَسَقَطَ ثُمَّ ابْتَدَرَ لِیَقْطَعَ رَأْسَهُ نَادَى مُنَادٍ مِنْ بُطْنَانِ الْعَرْشِ أَلَا أَیَّتُهَا الْأُمَّهُ الْمُتَجَبِّرَهُ الضَّالَّهُ بَعْدَ نَبِیِّهَا لَا وَفَّقَکُمُ اللَّهُ لِأَضْحًى وَ لَا فِطْرٍ قَالَ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فَلَا جَرَمَ وَ اللَّهِ مَا وُفِّقُوا وَ لَا یُوَفَّقُونَ حَتَّى یَثُورَ ثَائِرُ الْحُسَیْنِ(علیه السلام).(۱)

▫️ابن بابویه در علل الشرایع به نقل از امام صادق (علیه السلام) آورده است:
راوى مى ‏گوید: عرض کردم فدایت شوم در باره عامّه چه مى ‏فرمایید، چه آنکه روایتى را شنیده‏ ایم که ایشان موفّق به‏ روزه نمى ‏شوند آیا این روایت صحیح است؟

حضرت به من فرمودند: توجّه کن دعای ملک و فرشته درباره ی ایشان به اجابت رسیده.

عرض کردم: فدایت شوم چه دعایى؟

حضرت فرمودند: هنگامى که حضرت حسین بن على (صلوات اللَّه علیه) را شهید کردند حق تعالى فرشته ‏اى را مأمور ساخت که نداء کند: اى امّت ظالم و قاتل عترت پیامبر خدا شما را براى روزه و درک فطر موفق نکند و در حدیث دیگر آمده است که خدا شما را براى درک فطر و قربان موفّق نکند.

سپس راوى گفت، امام (علیه السّلام) فرمودند: به خدا سوگند موفّق نشده و نخواهند شد تا وقتى که منتقم‏ خون حسین (علیه السّلام) قیام کند. (۲)

▪️این حدیث که در کتاب کافی، جلد دوم، صفحه ۱۸، باب ایمان وکفر ذکر شده است، امام صادق (علیه السلام) فهم دقیق زمان روزه داری، که از ارکان پنجگانه اسلام است، را به زمان ظهورحضرت حجه (عجل الله فرجه) موکول می نماید و حضرت را انتقام گیرنده خون اباعبدالله (علیه السلام) معرفی می‌کنند.

▪️در مجمع البحرین در حدیثی آمده است: إِذَا خَرَجَ الْقَائِمُ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) یَطْلُبُ بِدَمِ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) وَ هُوَ یَقُولُ: نَحْنُ أَهْلُ الدَّمِ طُلَّابُ الثره [التِّرَهِ]. (۳)
یعنی: هنگامی که قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) خروج کند، خون حسین (علیه السلام) را طلب می‌کند و می فرماید: ما اولیای دم هستیم و طالبان خون ایشان و خونخواه حسین (علیه السلام) ما هستیم.

▪️در دعای ندبه به نقل از محدث قمی در مفاتیح الجنان آمده است:
«أَیْنَ الطَّالِبُ بِذُحُولِ الْأَنْبِیَاءِ وَ أَبْنَاءِ الْأَنْبِیَاءِ أَیْنَ الطَّالِبُ بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِکَرْبَلاَءَ»
یعنی:کجاست خواهنده خون پیامبران و فرزندان پیامبران؟ کجاست خواهنده خون کشته شده در کربلا؟

▪️شیخ عباس قمی این دعا را از سید بن طاووس نقل می کند، در این دعا نیز حضرت حجه بن الحسن (عجل الله تعالی فرجه الشریف) منتقم خون اباعبدالله (علیه السلام) و جمیع پیامبران و فرزندان ایشان معرفی شده اند.

▪️در فرازی از زیارت ‌نامه حضرت حجه بن الحسن (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در سرداب که در کتاب بحارالانوار، جلد۹۹، صفحه۸۶، باب۷ نقل شده است؛ می خوانیم:
« ای طالب خون پیامبران و فرزندانشان و ای خواهنده خون کشته شده در کربلا»

السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا صَاحِبَ الْفَتْحِ وَ نَاشِرَ رَایَهِ الْهُدَى السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا مُؤَلِّفَ شَمْلِ الصَّلَاحِ وَ الرِّضَا السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا طَالِبَ ثَارِ الْأَنْبِیَاءِ وَ أَبْنَاءِ الْأَنْبِیَاءِ وَ الثَّائِرَ بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِکَرْبَلَاءَ السَّلَامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْمَنْصُورُ عَلَى مَنِ اعْتَدَى. (۴)

📚 کتابشناسی :
(۱) علل الشرائع، ج۲، ص۳۸۹
(۲)همان، ۲۶۰
(۳) مجمع البحرین، ج۳، ص۲۳۴
(۴) بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار، ج۹۹، ص۸۸

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۶
🔰 واکنش آلوسی به قاتلان امام حسین(علیه السلام)

✍️ شهاب الدین محمود شکری آلوسی بغدادی (م. ۱۲۷۰ ه. ق) از علمای اهل تسنن است.

▪️ وی از نقل سخنان پوچ و شرم آور ابن‏ العربی و هم مسلکان او سخت خشمگین شده به گونه‏ ای که وقتی اسم قاضی ابن‏ العربی را ذکر می‏ کند می‏ گوید: «علیه من الله تعالی ما یستحقه» یعنی: بر او باد از خدای تعالی آنچه مستحق است.

▪️ آلوسی پس از نقل مطالب مفصل می‏ گوید:
«اگر هم پذیرفته شود که یزید خبیث مسلمان بوده، مسلمانی بوده که به قدری مرتکب کبائر شده که از عهده ی بیان خارج است، و به رأی من لعن او جایز است، و ظاهر این است که آن ملعون توبه نکرده و احتمال توبه او از احتمال ایمان ضعیف‏تر است، و در حکم اوست ابن‏ زیاد و ابن‏ سعد و گروهی، پس لعنت خدای عزوجل باد بر همگی آنان و بر یاران و پیروانشان و بر کسی که میل به سوی آنان کند تا روز قیامت مادامی که چشمی بر ابی‏ عبدالله الحسین(علیه‏السلام) اشک می‏ ریزد.

▪️آلوسی پس از مطالب کوتاهی، مطلب خود را چنین ادامه می‏ دهد: «و هر کس بترسد از قیل و قال به جهت تصریح به لعن این گمراه، پس بگوید: خدای عزوجل لعنت کند هر کسی را که راضی شد به قتل حسین و کسی را که آزرد عترت پیامبر را به ناحق و هر کسی را که حق آنان را غصب نمود. پس او در این صورت یزید را لعن کرده، به خاطر دخول او (یزید) تحت عموم، دخول اولیه در نفس الامر، و کسی مخالف جو از لعن با این الفاظ نیست، جز ابن‏ العربی و موافقان و هم مسلکان او، زیرا آنان برحسب آنچه از آنها نقل شده، تجویز نمی‏ کنند لعن کسی را که راضی شد به قتل حسین، و سوگند به جان خودم که این گمراهی بزرگی است که نزدیک است بر گمراهی یزید فزونی یابد.
📚 همو، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی، ج۶، ص۱۹۲

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۷
🔰 شناخت آل مروان

▪️دودمان مروان بن حکم که از تیره بنی امیه بودند و از سال۶۴ هجری روی کار آمدند.

▪️آغاز سلطه ی این خاندان با به خلافت رسیدن مروان بود.مروان از خشن‏ترین و عنودترین‏ دشمنان اهل بیت و امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» بود و نزد پیامبر و مردم ملعون و مطرود و تبعید شده بود.

▪️(مروان) پس از او عبد الملک مروان، ولید بن عبد الملک، سلیمان بن عبدالملک، عمر بن عبد العزیز، یزید بن عبد الملک، هشام بن عبد الملک، ولید بن یزید، یزید بن ولید، مروان بن محمد، به ترتیب نزدیک به هفتاد سال حکومت کردند[۱] و دوران حکومتشان ازسخت ‏ترین دورانهای شیعه بود.

▪️بنی مروان جنایتکارترین افراد را در شهرها به ولایت‏ می‏گماشتند که حجاج یکی از آنان بود.

▪️در زیارت عاشورا «آل مروان‏» نیز همچون آل زیاد و آل ابی سفیان و بنی امیه مورد لعن قرار گرفته‏ اند.

📚منبع:
حوادث خلفای آل مروان را در مروج الذهب، ج۳، ص۹۱ به بعد، مطالعه کنید.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۸
🔰تل زینبیه

▪️ تل، به معنای تپه، توده خاک و ریگ است، پشته برآمده از زمین، سرزمین کربلا، ناهموار و دارای تل و تپه بود.

▪️در حادثه ی کربلا، تل و تپه‏ای مشرف بر شهادتگاه شهدای ‏کربلا بود و حضرت زینب‏ «علیها السلام» بالای آن می‏ آمد تا وضع برادرش امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» را درمیدان نبرد، بررسی کند و جویای حال او شود.

▪️در حال حاضر، بنایی به همین نام در سمت‏ غرب صحن سید الشهداء(علیه السلام)طرف درب‏ «زینبیه‏» وجود دارد.

▪️تجدید بنای تل زینبیه در این ‏اواخر، در سال ۱۳۹۸قمری بوده است.[۱] قبلا اتاقی کوچک بود که در بازسازی اخیر، به صورت مجلل و مرتفع تر از سطح خیابان، به اندازه یک مسجد کوچک است.

📚 کتاب شناسی:
[۱] تراث کربلا، سلمان هادی طعمه، ص۱۲۸

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۸
🔰آشنایی با شام

▪️شام به سرزمین منطقه ی سوریه، فلسطین، لبنان، اردن و اطراف آنها گفته می‏ شد که به آن شامات هم می‏ گویند.
این سرزمین در صدر اسلام فتح شد و معاویه در دوره ی عثمان والی ‏آنجا بود و امویان از آن پس بر آن منطقه استیلا یافتند و از حکومت مشروع امام علی‏ «علیه السلام» سر برتافتند. دمشق، پایتخت امویان بود که یزید هم آنجا حکومت می‏ کرد[۱].

▪️از سرزمین شام در روایات، نکوهش شده و ائمه(علیهم السلام) از آن به بدی یاد کرده‏ اند.

▪️اهل شام ‏به ویژه در عهد معاویه، با امام علی(علیه السلام) دشمنی بسیار می‏ کردند و از جمله علل آن، تبلیغات گسترده‏ ی معاویه و امویان بر ضد علی‏ «ع‏لیه السلام» و بنی هاشم بود و چون در آن منطقه نفوذ داشتند، افکار را بر ضد اهل بیت(علیهم السلام) منحرف می‏ ساختند و بذر دشمنی آنان را در دلها می‏ پراکندند.

▪️در دوره‏های بعد هم میان شامیان و عراقیان خصومت و ناسازگاری ادامه یافت و شهرها و مردم عراق، اغلب زیر بار حکومت دمشق نمی‏ رفتند.

▪️سرهای حضرت مسلم بن عقیل(علیه السلام) و جناب هانی(رحمه الله علیه) را پس از شهادتشان به شام که مقر حکومت‏ یزید بود، فرستادند.

▪️اهل بیت‏ سید الشهدا «ع‏لیه السلام» پس از واقعه ی کربلا که به اسارت دشمن در آمدند، ابتدا به کوفه ‏و از آنجا در نوزدهم محرم الحرام به شام برده شدند و چند روزی در دمشق اقامت کردند.

▪️دیدارشان با یزید در دار الخلافه در همین شهر بود که حضرت زینب و امام سجاد «ع‏لیهما السلام» در بارگاه یزید خطبه‏ خواندند و یزید را رسوا ساختند.[۲]

▪️ مزار نورانی حضرت زینب و رقیه (علیهما السلام) که هر دو بصورت حرم و زیارتگاه شیعه است، در شام است.
مزار حضرت رقیه نزدیک مسجد جامع دمشق و حرم حضرت ‏زینب در زینبیه، بیرون از دمشق است.[۳]

▪️سفر به شام برای اهل بیت‏ امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» بسیار تلخ و مصیبتهای دوران اسارت در این دیار، برایشان از سخت ترین مصیبتها بوده است.

▪️وقتی از امام سجاد(علیه السلام) پرسیدند: در سفر کربلا، سختترین مصیبتهای شما کجا بود، سه بار فرمود: «الشام، الشام، الشام‏».[۴] .

📚 کتاب شناسی:
[۱] دائره المعارف الاسلامیه، ج۱۳، ص۸۱.
[۲] سفینه البحار، ج۱، ص۶۸۰.
[۳] درباره ی شام و قبور متبرکه و مدفونین در آنجا، از جمله ن.ک: «شام سرزمین خاطره‏ ها» مهدی پیشوایی.
[۴] عنوان الکلام، فشارکی، ص۱۱۸.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۹
🔰بازار شام

▪️بازاری است واقع در شهر دمشق، که نزدیک مسجد جامع شهر بوده است.بقایای آن ‏را امروز «بازار حمیدیه‏» می‏ نامند.

▪️«معروف است که پس از حادثه عاشورا، ابن زیاد خاندان حضرت سید الشهدا را اسیر نمود و آنان را از کوفه به شام گسیل داشت.یزید دستور داد تا شهر شام را آینه بندی و چراغانی کرده، خاندان امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» را در کوچه و بازار بگردانند.از جمله جاهایی که اسیران را عبور دادند، همین بازار شام بود که برای‏دیدار اسرای خاندان نبوت‏ «علیهم السلام»، جمعیت زیادی در دو طرف بازار صف کشیده بودند.

▪️این بازار امروزه حدود پانصد متر طول و ده متر عرض دارد، در دو طبقه و تاریخ بنای آن ‏به عصر عثمانی می‏رسد… آغاز بازار شام، خیابانی عریض، واقع در غرب بازار و پایان آن‏ محوطه مقابل مسجد اموی است… فاصله آخرین ستون تا محوطه مقابل در غربی مسجد اموی حدود سی متر است و ظاهرا اسرای خاندان عصمت و نبوت از همین درب اصلی‏ مسجد اموی وارد مسجد گشتند…»[۱] .

📚 منبع:
[۱] دایره المعارف تشیع، ج۳، ص۳۴.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۰
🔰 تخریب مزار امام حسین(علیه السلام) در عصر اهل بیت(علیهم السلام)

▪️توصیه‏ های اکید ائمه(علیهم السلام) نسبت به‏ زیارت قبر امام حسین‏«ع‏لیه السلام» سبب شد که حکام ستمگر همواره احساس خطر کنند و این کانون را از هم بپاشند.از دوران بنی امیه که زیارت آن‏ حضرت، ممنوع و تحت کنترل بود، تا زمان هارون الرشید که حتی درخت ‏سدری را که ‏سایه‏ بان زائران بود قطع کردند[۱]، تا زمان متوکل عباسی که اوج آن سختگیری ها و ممانعت ها بود، تا زمان استیلای وهابیون و غارت کربلا و تخریب حرم حسینی، همه و همه گویای ‏وحشت دشمنان اهل بیت، از جلوه‏ گری این خورشید تابان بود.

▪️متوکل عباسی، پاسگاهی در نزدیکی کربلا زده و به افراد خویش فرمان اکید داده بودکه: هر کس را دیدید قصد زیارت حسین را دارد، بکشید.[۲] به امر متوکل، هفده بار قبرحسین‏ «ع‏لیه السلام» را خراب کردند.[۳]

▪️در یکی از این نوبتها، «دیزج یهودی‏» را مامور تغییر و تبدیل ‏و تخریب قبر مطهر کرد.او نیز با غلامان خویش سراغ قبر رفت و حتی قبر را شکافت و به‏ حصیری که پیکر امام در آن بود برخورد کرد که از آن بوی مشک می‏ آمد.دوباره خاک‏ روی آن ریختند و آب بستند و آن زمین را می‏خواستند با گاو، شخم بزنند که گاوها پیشروی نمی‏ کردند.[۴]

▪️هارون الرشید نیز یک بار به والی کوفه فرمان داد تا قبر حسین بن‏ علی‏ «ع‏لیه السلام» را خراب کند.اطراف آن را عمارتها ساخته و زمین هایش را زیر کشت و زراعت‏ بردند.[۵] .

📚 کتابشناسی:
[۱] تاریخ الشیعه، مظفری.ص۸۹، بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۹۸.
[۲] بحار الانوار، ج۴۵، ص۴۰۴.
[۳] همان، ص۴۱۰، تتمه المنتهی، ص۲۴۱.
[۴] بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۹۴.
[۵] تتمه المنتهی، ص۲۴۰.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۱
🔰 تخریب مزار امام حسین(علیه السلام) در عصر متوکل

▪️به متوکل خبر دادند که مردم در سرزمین‏ «نینوا» برای زیارت قبر حسین‏ «ع‏لیه السلام» جمع ‏می‏ شوند و از این رهگذر، جمعیت انبوهی پدید می‏ آید و کانون خطری تشکیل می‏ شود.

▪️ متوکل به یکی از فرماندهان ارتش خود در معیت تعدادی از لشگریان ماموریت داد تا مرقد مطهر را بشکافند و مردم را متفرق ساخته، از تجمع بر سر قبر آن حضرت و زیارت ‏مزار او جلوگیری کنند.او هم طبق دستور، مردم را از پیرامون قبر پراکنده ساخت.

▪️این حادثه ‏در سال ۲۳۷ هجری رخ داد.ولی مردم در موسم زیارت، باز هم تجمع کرده، علیه او شورش‏ کردند و بی‏ باکانه به ماموران خلیفه گفتند: اگر تا آخرین نفر هم کشته شویم، دست برنمی‏داریم و بازماندگان ما به زیارت خواهند آمد.وقتی حادثه به متوکل گزارش شد، به‏ آن فرمانده نوشت که دست از مردم بردارد و به کوفه بازگردد و چنین وانمود کند که‏ مسافرتش به کوفه در رابطه با مصالح مردم بوده… تا اینکه در سال ۲۴۷ باز تجمع مردم ‏زیاد شد.به نحوی که در آن محل، بازاری درست‏ شد.مجددا بنای سخت‏گیری گذاشتند.[۲]

▪️روز به روز بر زائران افزوده می‏ شد، متوکل سرداری فرستاد و میان مردم اعلام کردند که ‏ذمه ی خلیفه از کسی که به زیارت کربلا رود بیزار است.باز هم آن منطقه را ویران کردند و آب بستند و شخم زدند و قبر را شکافتند.[۲] اینگونه برخوردها و جفاها، همه برای پراکندن ‏مردم از گرد این کانون حرارت و شوق بود، اما کمترین نتیجه‏ ای نمی‏ گرفتند و بر شوق‏ مردم افزوده می‏ شد.
📚 کتابشناسی:
[۱] اعیان الشیعه، ج۱، ص۶۲۸، تراث کربلا، ص۳۴ (با اختلاف در عبارات).
[۲] تتمه المنتهی، ص۲۴۱.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۲
🔰 تخریب مزار امام حسین(علیه السلام) در عصر حاضر

▪️ وهابیان در سال ۱۲۱۶ قمری به کربلا حمله کردند و این تهاجمها، ده سال ادامه ‏داشت.
هم شهر را غارت و هم مردم را قتل عام و هم قبر مطهر را خراب کردند.

▪️یک بار هم‏ «امیر مسعود» در سال ۱۲۲۵ با سپاهی متشکل از ۲۰ هزار جنگجوی وهابی به نجف واز آنجا به کربلا تاختند.[۱] .

▪️در عصر حاضر نیز، حکومت بعثی عراق، برای در هم کوبیدن حرکت انقلابی شیعیان‏ این سرزمین، در سال ۱۳۷۰ شمسی با انواع سلاحها مردم را در نجف و کربلا به خاک و خون‏ کشید و با توپخانه، گنبد و بارگاه امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» را مورد هجوم قرار داد.و این پس از قیام ‏مردمی بر ضد حکومت‏ «صدام‏» بود که شهر نجف و کربلا را به تصرف در آوردند و رژیم‏ عراق، برای باز پس‏ گیری آنها از دست انقلابیون، با خشونت تمام وارد میدان شد و ساختمان حرم امیر المؤمنین و سید الشهدا و حضرت اباالفضل(علیهم السلام) و گنبد و دربها و ضریح، آسیب دید.

📚 کتابشناسی:
[۱] برای آشنایی با فتنه‏ ها و تهاجمات وهابی ها به اعتاب مقدسه، از جمله ر.ک: «کشف الارتیاب‏»، سید محسن امین، «اعیان الشیعه‏»، ج۱، ص۶۲۸، «تراث کربلا»، سلمان هادی الطعمه، ص۲۶۲، «موسوعه العتبات المقدسه‏»، کربلا، جزء۱، ص۲۰۱، «فرقه وهابی‏»، محمد حسین قزوینی، «تاریخ کربلا» عبد الجواد کلیددار، ص۲۳۴.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۳
🔰 تربت حسینی

▪️ تربت به معنای خاک است.
خاک قبر امام حسین‏ «ع‏لیه السلام».
تربت به معنای مقبره هم آمده است.در فارسی هم‏ «رفتن سر خاک‏» به معنای زیارت قبر است.

▪️خداوند، به پاس فداکاری عظیم امام‏ حسین‏ «ع‏لیه السلام» و شهادتش در راه احیای دین، آثار ویژه و احکام خاصی در تربت مقدس ‏سید الشهداء(علیه السلام) و خاک کربلا قرار داده است.

▪️تربت‏ خونین کربلا که در برگیرنده ی آن پیکر پاک ‏است، الهام بخش فداکاری و عظمت و یادآور جان باختن در راه ارزشهای الهی است.از این رو، هم سجده بر آن تربت مستحب است، هم ذکر گفتن با تسبیح تربت، فضیلت بسیار دارد، هم شفا دهنده بیماری است، هم شایسته است که هنگام تولد کام کودک را با آن بردارند و هم در هنگام دفن میت، اندکی تربت‏ همراه او گذاشته شود یا با حنوط مخلوط شود، هم دفن شدن در کربلا ثواب دارد و ایمنی‏ از عذاب می‏ آورد و هم نجس ساختن آن حرام است و اگر در بیت الخلا بیفتد باید از آنجا پرهیز کرد یا از آنجا در آورد و احکام و آثار دیگر که در فقه مطرح است[۱] .

▪️رسول خدا «ص‏لی الله علیه وآله» مقداری تربت کربلا به‏ «ام سلمه‏» داد و فرمود: هر گاه دیدی این ‏خاک، تبدیل به خون شد، بدان که حسین‏ «ع‏» کشته شده است.[۲] .

▪️گر چه خوردن خاک، حرام است، اما خوردن اندکی از خاک قبر سید الشهداء به نیت ‏شفاگرفتن (استشفاء) جایز، بلکه مؤکد است و آداب و حدودی دارد.[۳]

▪️امام رضا «علیه السلام» فرمود:
«کل طین حرام کالمیته و الدم و ما اهل لغیر الله به، ما خلاطین قبر الحسین‏ «ع‏لیه السلام» فانه شفاء من ‏کل داء»[۴] یعنی:هر خاکی حرام است، مثل مردار، خون و ذبح شده بی‏نام خدا، مگر خاک قبر حسین‏ «ع‏لیه السلام» که درمان هر درد است.

▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» فرمود: «فی طین قبر الحسین شفاء من‏ کل داء و هو الدواء الاکبر».[۵] یعنی: در خاک قبر حسین‏ «ع‏لیه السلام» شفای هر درد است و آن دوای‏ بزرگتر است.

▪️روایت است که از فضیلتهای ویژه حسین بن علی‏ «ع‏لیه السلام» این است: «الشفاء فی‏تربته و الاجابه تحت قبته و الائمه من ذریته‏».[۶] یعنی: شفا در تربتش، اجابت دعا در زیر قبه حرم اوست و امامان از نسل اویند.

📚 کتابشناسی:
[۱] برای توضیح بیشتر ر.ک: «دائره المعارف تشیع‏»، ج۴، ص۲۵.
[۲] سفینه البحار، ج۱، ص۱۲۲ و ۴۶۳.
[۳] همان، ج۲، ص۱۰۳.
[۴] همان.
[۵] من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۵۹۹ (چاپ جامعه مدرسین)، المزار، شیخ مفید، ص۱۴۳.
[۶] مناقب، ج۴، ص۸۲.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۴
🔰 واکنش اهل بیت(علیهم السلام) به تربت حسینی

▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» دستمال زردی داشت که در آن تربت ‏حضرت سید الشهداء(علیه السلام)بود.وقت ‏نماز که می‏ شد همان تربت را در موضع سجودش می‏ریخت و بر آن سجده می‏کرد.[۱] و نیز آن حضرت فرمود: «السجود علی تربه الحسین یخرق الحجب السبع‏».[۲] یعنی: سجده بر تربت‏ حسینی، حجاب های هفتگانه را کنار می‏زند.

▪️همچنین روایت ‏شده است که امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» جز بر تربت ‏سید الشهداء(علیه السلام)سجده نمی‏ کرد، به عنوان فروتنی و تواضع در برابر خداوند: «کان‏الصادق لا یسجد الا علی تربه الحسین تذللا لله و استکانه الیه‏».[۳]

▪️ نسبت به برداشتن کام ‏نوزادان با تربت کربلا نیز احادیث فراوانی است، از جمله از امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» روایت است‏ که: «حنکوا اولادکم بتربه الحسین فانها امان‏».[۴] کام فرزندان خود را با تربت‏ حسین‏ «ع‏لیه السلام» بردارید، که این تربت، امان است.

📚 کتابشناسی:
[۱] منتخب التواریخ، ص۲۹۸
[۲] بحار الانوار، ج۸۲، ص۱۵۳ و۳۳۴
[۳] همان، ص۱۵۸ حدیث۲۵
[۴] وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۴۱۰، روایات تربت را از جمله در وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۴۰۸ تا ۴۲۰ و ج۳، ص۶۰۷، المزار، شیخ مفید، ص۱۴۳ و نیز بحار الانوار، ج۹۸، ص۱۱۸ ملاحظه فرمایید.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۵
🔰 تسبیح تربت

▪️تسبیحی که با تربت‌ امام حسین(علیه السلام) ‏گفته شود، اجر مضاعف دارد.

▪️از امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» احادیثی در فضیلت تسبیح تربت ‏سید الشهداء(علیه السلام)روایت ‏شده است.[۱] .

▪️حضرت زهرا «سلام الله علیها» از تربت ‏حمزه سید الشهداء، تسبیحی ساخته و به نخ کرده بود و با آن، ذکر تسبیحات می‏ گفت، مردم هم چنان کردند.چون امام حسین‏ «علیه السلام» شهید شد، به خاطر مزیت‏ و فضیلت تربت او، این کار درباره ی تربت مزار آن امام شهید انجام گرفت.[۲] پیش از تسبیح ‏گلی، حضرت زهرا تسبیحی داشت از نخ پشمین که به آن گرههای متعدد زده بود و آن را می‏گرداند و تسبیح و تکبیر می‏گفت، تا آنکه حضرت حمزه در جنگ احد به شهادت ‏رسید.آنگاه از تربت او تسبیحی ساخت.رسم مردم بر این جاری شد تا آنکه پس از شهادت امام حسین، از تربت قبر او تسبیح فراهم می‏کردند:
«فلما قتل الحسین صلوات الله علیه عدل بالامر الیه فاستعملوا تربته لما فیه من الفضل و المزیه.»[۳]

▪️دو حدیث در فضیلت تسبیح تربت:
امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» فرمود: «من کانت معه سبحه من‏طین قبر الحسین علیه السلام کتب مسبحا و ان لم یسبح بها»[۴] هر که تسبیحی از تربت قبرحسین‏ «ع‏لیه السلام» داشته باشد، تسبیح گوی نوشته می‏ شود، هر چند با آن تسبیح نگوید.
امام‏ کاظم‏ «علیه السلام» فرمود: «لا یستغنی شیعتنا عن اربع:… و سبحه من طین قبر الحسین فیها ثلاث و ثلاثون حبه…»[۵] شیعه ما از چهار چیز بی‏ نیاز نیست:… یکی هم تسبیحی با۳۳دانه از خاک ‏قبر امام حسین علیه السلام.[۶] .
📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۹۸، ص۱۳۳.
[۲] همان، المزار، شیخ مفید (چاپ کنگره شیخ مفید،۱۴۱۳ق) ص۱۵۰.
[۳] همان، ج۸۲، ص۳۳۳.
[۴] همان، ص۳۴۰.
[۵] همان.در «المزار» شیخ مفید، ص۱۵۲، عدد سی و چهار دانه آمده است.
[۶] برای آگاهی از تاریخچه تسبیح و تسبیح تربت و آداب آن ر.ک: «دایره المعارف تشیع‏»، ج۴، ص۲۰۵.

 

 

💠 عطر آشنایی۱۲۶
🔰 حائر حسینی
▪️حائر و حایر، اصطلاحا به حرم سید الشهداء «ع‏لیه السلام» گفته می‏ شود و این هم ریشه لغوی ‏دارد، هم تاریخی.

▪️در لغت، «حائر» جای مطمئنی است که آب در آن نگهداری و جمع‏ می‏ شود: «الموضع المطمئن الذی یحار فیه الماء»[۱] به معنای سرگردان هم آمده است، از ریشه حیران.
در قدیم به کربلا «حیر» نیز گفته می‏ شده است.
همچنین به معنای منطقه بلند و گسترده که از قدیم، محل سکونت اقوامی از عرب بوده است.
در اصطلاح فقهی و عبادی، به محدوده ی حرم حسینی و اطراف آن که شامل قبر مطهر، صحن، رواقها و موزه و… است، چه قسمتهای قدیم و چه جدید، حائر اطلاق می‏ شود.

▪️اقامت در حائر و عبادت در آن فضیلت دارد و نیز از جمله مواردی که مسافر، مخیر است‏ نمازش را قصر یا تمام بخواند و میان علما محل بحث است، حائر ابا عبدالله‏ «ع‏لیه السلام» است.[۲]

▪️ برخی هم حد حایر را همان محدوده ی حرم دانسته‏ اند، نه بیشتر.

▪️حایر حسینی بسیار مقدس ‏است و دعا در آنجا مستجاب است.حتی برخی ائمه برای شفا به حایر حسینی متوسل ‏می‏ شدند، از جمله امام هادی‏ «ع‏لیه السلام» که بیمار بود، کسی را به حایر امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» فرستاد، تا آن حضرت را آنجا دعا کند.[۳]

▪️به اهل کربلا و ساکنان حرم حسینی نیز «حائری‏» گفته‏ می‏ شود.

▪️تناسب تاریخی این نام برای حرم سید الشهداء آن است که وقتی در زمان متوکل‏ عباسی و به دستور او برای تخریب آثار قبر و متفرق ساختن شیعه از تجمع پیرامون آن‏ مرقد مطهر و الهام بخش، که کانون خطری برای خلافت جور شده بود، به آن منطقه آب‏ بستند، آب به آن محل که می‏ رسید از پیشروی باز می‏ ماند و روی هم انباشته می‏ شد و برمی‏ گشت و مثل دیواری، آب گرد قبر می‏ ایستاد و محوطه قبر همچنان خشک بود.[۴] و چون محل جمع شدن آب را حایر گویند، محدوده قبر آن حضرت حائر نام گرفت.

▪️از شهید هم نقل شده است: «فی هذا الموضع حار الماء لما امر المتوکل باطلاقه علی‏ قبر الحسین لیعفیه فکان لا یبلغه‏».[۵] چون متوکل دستور داد به قبر حسین‏ «ع‏لیه السلام» آب ببندند تا آن را محو کند، آب که به این مکان می‏ رسید جمع می‏ شد و به قبر نمی‏ رسید.طبق نقلهای ‏دیگری وقتی به دستور او با گاوها می‏ خواستند زمین آنجا را شخم زنند، همه آن منطقه و قبور را شخم می‏ زدند، به قبر امام که می‏ رسیدند، متوقف می‏ شدند.[۶] .

📚کتابشناسی:
[۱] لسان العرب، سفینه البحار، ج۱، ص۳۵۷.
[۲] بحار الانوار، ج۸۶، ص۸۸، المزار، شیخ مفید، ص۱۴۰.
[۳] همان، ج۵۰، ص۲۲۵.
[۴] الاعلام، زرکلی، ج۸، ص۳۰ (پاورقی)، بحار الانوار، ج۵۰، ص۲۲۵، سفینه البحار، ج۱، ص۳۵۸.
[۵] بحار الانوار، ج۸۶، ص۸۹.
[۶] اثبات الهداه، ج۵، صص۱۸۳.

 

 

💠 عطر آشنایی۱۲۷
🔰خون تازه

▪️در روایات آمده که پس از کشته شدن امام حسین‏ «ع‏ِلیه السلام» عصر عاشورا، در زمین و آسمان‏ نشانه‏ های شگفتی دیده شد که برخی از آنها تا مدتها باقی بود.

▪️یکی از این علایم و آثار، خون تازه (دم عبیط) بود.در نقلهایی آمده است که پس از کشته شدن امام، در بیت‏ المقدس، هر سنگی را که از زمین بر می‏ داشتند، زیر آن خون تازه بود و سه روز از آسمان‏ خون بارید.[۱]

▪️ بارش خون از آسمان و رویش خون تازه از زمین و از زیر سنگها، گریه‏ آسمان و زمین در سوگ ابا عبدالله‏ «ع‏لیه السلام» بیان شده است.

▪️در زمینه ی همین عبیط، از قول ‏ابو سعید نقل شده است که: «ما رفع حجر من الدنیا الا و تحته دم عبیط و لقد مطرت السماء دما بقی اثره فی الثیاب مده حتی تقطعت‏».[۲]

▪️در مورد خواب ام سلمه نیز آمده است که ‏حضرت رسول(صلی الله علیه وآله) را در خواب دید. حضرت به او فرموده: هر گاه شیشه‏ای که در نزد توست‏ و خاک در آن است، دیدی که خاکش به خون تازه (دم عبیط) رنگین شد، بدان که‏ حسین‏ «ع‏» کشته شده است.[۳] .

📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۵، ص۲۰۴، اثبات الهداه، حر عاملی، ج۵، ص۱۸۰، امالی صدوق، ص۱۴۲.
[۲] احقاق الحق، ج ۱۱، ص۴۶۲ و ۴۸۲.
[۳] بحار الانوار، ج۴۵، ص۲۳۱.

 

 

💠 عطر آشنایی۱۲۸
🔰خون خواهی امام حسین(علیه السلام)

▪️ خونخواهی، خون، قیام برای خونخواهی، «طلب ثار»
▪️امام باقر «ع‏لیه السلام» ضمن بیان اینکه ‏حسین بن علی و ما اهل بیت(علیهم السلام)، همان مظلومی هستیم که در آیه ی قرآن آمده است: «و من قتل‏ مظلوما فقد جعلنا لولیه سلطانا» (اسراء،۳۳)، فرمود: «القائم منا اذا قام طلب بثار الحسین…».[۱]یعنی: قائم از ما هر گاه قیام کند خون حسین را خواهد طلبید.

▪️نامگذاری امام عصر «عج‏ل الله فرجه» به‏ «منتقم‏» نیز به خاطر همین قیام برای‏ خونخواهی است.[۲]

▪️در زیارت عاشورا هم این آرزو در دعا آمده است: «و ان یرزقنی‏ طلب ثاری (ثارکم) مع امام هدی ظاهر… و ان یرزقنی طلب ثارک مع امام منصور…» و دردعای ندبه، از اوصاف حضرت مهدی‏ «ع‏جل الله فرجه»، خونخواهی سید الشهداء(علیه السلام)بیان شده است: «این‏ الطالب بدم المقتول بکربلا».[۳] .

▪️شعار یاران‏ حضرت مهدی(علیه السلام) نشات گرفته از همین فرهنگ خونخواهی خواهد بود (شعارهم: یا لثارات الحسین).[۴] بالاتر از همه آنکه خودخداوند، خون خواه حسین‏ «ع‏لیه السلام» است، آنگونه که می‏ گوییم: «اشهد ان الله تعالی الطالب‏ بثارک‏».[۵]

📚 کتابشناسی:
[۱] بحارالانوار، ج۴۴، ص۲۱۸.
[۲] عوالم (امام حسین)، ص۴۷۴.
[۳] نک: مفاتیح الجنان، محدث قمی.
[۴] بحار الانوار، ج۵۲، ص۳۰۸.
[۵] مفاتیح الجنان، محدث قمی، ص۵۵۷ (صلوات بر حسن و حسین علیهما السلام).

 

 

💠 عطر آشنایی۱۲۹
🔰جلوه ای از بزرگترین مصیبت

✍️ اینکه در زیارت عاشورا می خوانیم (اعظم مصیبتها) روز شهادت امام حسین(علیه السلام) است در زندگی اهل بیت(علیهم السلام) دیده می شود؛ بطوری که وقتی امام صادق(علیه السلام) با دیدن نوادگان امام حسین(علیه السلام) به هم می‌ریزد و نمی‌تواند اشکش را نگاه دارد …

🔹 حدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِیِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْکَانَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ کُنْتُ عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) أُحَدِّثُهُ فَدَخَلَ عَلَیْهِ ابْنُهُ فَقَالَ لَهُ مَرْحَباً وَ ضَمَّهُ وَ قَبَّلَهُ وَ قَالَ حَقَّرَ اللَّهُ مَنْ حَقَّرَکُمْ وَ انْتَقَمَ مِمَّنْ وَتَرَکُمْ وَ خَذَلَ اللَّهُ مَنْ خَذَلَکُمْ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَکُمْ وَ کَانَ اللَّهُ لَکُمْ وَلِیّاً وَ حَافِظاً وَ نَاصِراً فَقَدْ طَالَ بُکَاءُ النِّسَاءِ وَ بُکَاءُ الْأَنْبِیَاءِ- وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ مَلَائِکَهِ السَّمَاءِ ثُمَّ بَکَى وَ قَالَ یَا أَبَا بَصِیرٍ إِذَا نَظَرْتُ إِلَى وُلْدِ الْحُسَیْنِ أَتَانِی مَا لَا أَمْلِکُهُ بِمَا أَتَى إِلَى أَبِیهِمْ وَ إِلَیْهِمْ…

▪️ یعنی: ابوبصیر نقل کرده که: محضر مبارک امام صادق (علیه السّلام) بودم و براى آن جناب سخن مى‌گفتم، در این هنگام یکى از فرزندان حضرت داخل شد. امام علیه السّلام به او فرمودند: خوش آمدی، و او را به سینه خود چسبانده و وى را بوسیده و فرمودند: خداوند ذلیل کند کسانى را که شما را ذلیل کنند، و انتقام گیرد از آنان که بشما ظلم کنند، و خوار کند افرادى را که شما را خوار کنند، و لعنت کند اشخاصى را که شما را مى کُشند، و خداوند سرپرست و حافظ و ناصر شما باشد. براستی که گریه زنان و انبیاء و صدیقین و شهداء و فرشتگان آسمان زیاد و طولانی شد. سپس آن حضرت گریسته و فرمودند: اى ابوبصیر، هرگاه به بچه‌هاى حضرت حسین علیه السّلام مى نگرم، بخاطر مصیبت و ظلمى که به پدرشان و خودشان شده حالتى بمن دست مى دهد که قابل کنترل نیست….

📚 کامل الزیارات، باب ٢۶، حدیث ٧

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۳۰
🔰 توصیف شرم آور خارجی

▪️خارجی، عنوانی که از سوی یزید و ابن زیاد به امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» داده شد.

▪️اصل معنای آن به معنای‏ شورشی و یاغی است، نه اتباع کشورهای بیگانه.

▪️این اصطلاح به زمان امیر المؤمنین‏ «ع‏لیه السلام» بر می‏ گردد.

▪️به نوشته ی یکی از محققان: خروج، صرفا ترک مکه از سوی امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» به‏ سوی کوفه نبود، بلکه از زمانی که در جنگ صفین، عده‏ ای به عنوان سرپیچی و تمرد ازفرمان علی‏ «ع‏لیه السلام» شورش کردند (و بعدا خوارج نام گرفتند) بوی خاصی پیدا کرد و این ‏عنوان، بویژه در عراق مفهومی ناپسند یافت.سلطه ی ابن زیاد هم باعث شد از آغاز،حرکت امام حسین(علیه السلام) اقدامات ایشان نزد عوام به عنوان‏ «خروج‏» قلمداد شود.[۱]

▪️البته خروج و سر بر تافتن از حکومت و شورش کردن، اگر بر ضد حکومت مشروع اسلامی باشد، شورشگران بعنوان‏ «فئه باغیه‏» مهدور الدم هستند و مبارزه با آنان به عنوان جنگ با متجاوزان داخلی لازم است.یزید، برای مشروعیت بخشیدن به کار خویش در کشتن امام حسین‏ «ع‏لیه السلام » این عنوان را مستمسک قرار داد و خود را سرکوب کننده ی یک شورش بر ضد خلیفه اسلامی‏ می‏ پنداشت!

▪️امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» نیز درباره ی امتناع از بیعت با یزید و بیرون آمدن از مدینه و عزیمت به مکه، از واژه ی خروج‏ استفاده کرده است (انی لم اخرج اشرا و لا بطرا… انما خرجت لطلب الاصلاح) و خروج‏ خود را بعنوان اصلاح طلبی در امت پیامبر(صلی الله علیه وآله) معرفی کرده است.

📚 کتابشناسی:
[۱] انصار الحسین، ص۲۷ (پاورقی).

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۳۱
🔰ذاکر

▪️ به معنای یاد آورنده است، کسی که از مصایب اهل بیت(علیهم السلام) می‏ گوید و مردم را می‏ گریاند، چه مداح باشد و چه واعظ و منبری.

▪️ «ذاکر اهل بیت‏»، عنوانی افتخارآمیز است برای آنانکه با مداحی و مرثیه‏ خوانی، نام و یاد و فضایل و مظلومیتهای خاندان پیامبر(علیهم السلام) را زنده نگه می‏ دارند و نقشه‏ ی دشمنان را در به فراموشی سپردن ظلمهای خود به دودمان رسالت، خنثی می‏ سازند.

▪️ ذکر و یاد ائمه و شهدای کربلا، مورد تشویق امامان بود و خودشان همواره از ذاکران و احیاگران حادثه ی کربلا و مظلومیت اهل بیت بودند و بر آن می‏ گریستند.

▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» فرمود: «من ذکرنا عنده ففاضت عیناه حرم الله وجهه علی النار».[۱] یعنی: هر کس که نزد او یادشویم و چشمانش اشک آلود شود، خداوند چهره‏ اش را بر آتش حرام می‏ کند.

📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۴، ص ۲۸۵.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۳۲
🔰 چوب خیزران

▪️چوب و ترکه‏ای که یزید، با آن بر سر بریده امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» اشاره می‏ کرد و بر لب و دندان می‏ زد.
ابو برزه اعتراض کرد که: ای فاسق!چوبت را از لبهای حسین‏ «ع‏لیه السلام» بردار، به ‏خدا من لبهای پیامبر را دیدم که جای این چوب را می‏بوسید.[۱]

▪️در زیارتنامه آن حضرت‏ نیز آمده است: «السلام علی الثغر المقروع بالقضیب‏». یعنی: سلام بر آن دندانهایی که با قضیب، کوبیده و آزرده شد.

📚 کتابشناسی:
[۱] مناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۱۱۴.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۳۳
🔰 خرابه ی شام

پس از خطبه زینب‏ «ع‏لیها السلام» در مجلس یزید که اوضاع را بر ضد او متحول ساخت، یزید ناچار اهل بیت را در خرابه‏ای بی سقف جای داد.

▪️آنان سه روز در آن خرابه بودند و برحسین‏ «ع‏لیه السلام» نوحه و عزاداری می‏کردند.[۱]

▪️ رقیه، دختر خردسال امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» نیز در همانجا پدر را در خواب دید و پس از بیداری گریه سر داد و سر سید الشهداء را برایش‏ آوردند و با دیدن آن صحنه مرغ جانش پر کشید و جان داد.

▪️مدفن حضرت رقیه(سلام الله علیها)نیز همانجاست‏ که بعدها حرمی برایش ساختند.

📚 کتابشناسی:
[۱] مقتل خوارزمی، ج۲، ص۷۴، عوالم (امام حسین) ص۴۱۴، ریاض القدس، ج۲، ص۲۹۲.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۳۴
🔰 دیر ترسا
▪️نام محلی در سرزمین شام، که اسیران اهل بیت(علیهم السلام) از آن گذشتند.در این سفر، که اسرا به‏ همراه نیروهای یزیدی به شام برده می‏ شدند، سرهای شهدا نیز همراه قافله بود.
▪️در یکی ازمنزلگاههای راه، به محلی رسیدند به نام‏ «قنسیرین‏» که راهبی در دیری به عبادت مشغول ‏بود.
▪️نگاه راهب از صومعه به سر مطهر امام حسین‏ «علیه السلام» افتاد که نور از آن به آسمان می‏ رفت.
با دیدن این صحنه، ده هزار درهم به نگهبانان سر داد و آن سر را آن شب نزد خود در صومعه نگهداشت.
▪️شب هنگام، راهب از آن سر مقدس، شگفتیها و کراماتی دید و به برکت آنها مسلمان شد.[۱]
▪️این دیر، هم اکنون در منطقه راه سوریه به لبنان موجود است و بر یک بلندی مشرف به‏ جاده قرار دارد.
📚 کتابشناسی:
[۱] مناقب،ج۴، ص۶۰، بحار، ج۴۵، ص۱۷۲، احقاق الحق، ج۱۱، ص۴۹۸، اثبات الهده، ج۵، ص۱۹۳.
💠 عطر آشنایی ۱۳۵
🔰 یادگاران حضرت امام حسن (علیه السّلام) در واقعه ی عاشورا
▪️طبق برخی از مقاتل و منابع تاریخی هفت فرزند حضرت امام حسن مجتبی (علیه السّلام) در دشت کربلا حضور داشته اند و برخی از منابع از حضور سه فرزند حضرت امام حسن مجتبی (علیه السّلام) سخن گفته اند.
▪️در کتاب حقایق پنهان در این باره چنین آمده است: «بررسی کتابهای تاریخی و واقعه ‏نگاری کربلا نشان می ‏دهد که از فرزندان حسن بن علی (علیه السلام) هفت نفر در واقعه‏ ی خونین عاشورا شرکت داشتند، پنج نفر از آنان ضمن حماسه ‏آفرینی به شهادت رسیدند و یک نفر مجروح گردید و یک نفر هم که کودکی خردسال بود، به همراه حضرت امام زین‏ العابدین (علیه‏السلام) با قافله‏ ی کربلا به مدینه‏ ی منوره بازگشت که مجموعه‏ آنان بدین ترتیب است: عمرو بن حسن، ابوبکر بن حسن، قاسم بن حسن، عبدالله اکبر بن حسن، عبدالله اصغر بن حسن و بشر بن حسن و حسن بن حسن مجروح معرکه نینوا که او را حسن مثنی نیز می ‏نامیدند.» [۱]
▪️در کتاب موسوعه الامام الحسین درباره ی فرزندان حضرت امام حسن(علیه السّلام) که در واقعه ی عاشورا حضور داشتند؛ آمده است: از فرزندان امام حسن مجتبی(علیه السّلام) با حضرت امام حسین(علیه السّلام) هفت نفر بودند: حسن مثنی، عبدالله اکبر، عبد الله اصغر، قاسم، عمر بن حسن، ابوبکر بن حسن و در خبر از حضور زید بن حسن با امام حسین(علیه السّلام) خبر داده اند. و الله اعلم. گفته می شود که پنج نفر از ایشان با حضرت امام حسین(علیه السّلام) به شهادت می رسند. [۲]
▪️در الارشاد شیخ مفید از سه فرزند حضرت امام حسن(علیه السلام) نام می برد که در حادثه ی کربلا به شهادت رسیدند: «عمر و قاسم و عبد اللَّه فرزندان دیگر حسن بن على(علیه السلام) هستند که در رکاب عموى خویش حسین بن على(علیه السّلام) در کربلا شهید شدند. خداوند از ایشان خوشنود باشد و آنان را خوشنود سازد و به خاطر دفاعى که از اسلام و مسلمین کردند پاداش نیکو عطا فرماید. [۳]
▪️محمد جواد نجفی در نقدی بر این مطلب کتاب الارشاد می نویسد: «عمر، قاسم، عبدالله این سه نفر در کربلا در رکاب عموی خود حضرت امام حسین(علیه ‏السلام) بودند. شیخ مفید می ‏نویسد: ایشان در کربلا شهید شدند ولی آنچه که از کتب مقاتل به دست می ‏آید این است که قاسم و عبدالله در کربلا شهید شدند و عمر بن حسن در کربلا کشته نشد بلکه او را نیز اسیر کردند. [۴]
📚 کتابشناسی:
 [۱]حقایق پنهان، احمد زمانی، صفحه۳۵۹
[۲]موسوعه الامام الحسین(علیه‏السلام)، ج۴، ص۱۲۷ به نقل از معالی السّبطین، ج۱، ص۴۵۶.
[۳]الإرشاد، ج۲، ص۲۲
[۴] ستارگان درخشان (سرگذشت امام حسن) ، محمد جواد نجفی، ج۴ ،ص۱۲۸
💠 عطر آشنایی ۱۳۶
🔰  درخت‏ سدر
در دوره ی هارون الرشید، اطراف قبر امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» خانه‏ ها و بناهایی احداث شده بود؛ درخت‏ سدری وجود داشت که هم نشانه‏ ای برای زائران و مسافران بود و هم سایه‏ بانی‏ برایشان.
به دستور هارون آن درخت را قطع کردند.این حادثه پیش از تخریب هایی بود که‏ در عصر متوکل چندین نوبت نسبت به قبر سید الشهداء «ع‏لیه السلام» انجام گرفت.[۱]
▪️نیز نقل شده که‏ موسی بن عبد الملک، دستور به قطع آن درخت داد.در حدیثی هم از پیامبر(صلی الله علیه وآله) نقل شده است ‏که سه بار فرمود: «لعن الله قاطع السدره‏».[۲] یعنی:خداوند لعنت کند قطع کننده ی درخت‏ سدر را.
▪️تا زمان هارون الرشید مردم نمی‏ دانستند معنای این حدیث چیست و به چه جنایتی اشاره‏ دارد.
▪️جریر بن عبد الحمید،از مردی عراقی پرسید، چه خبر؟ وقتی او خبر تخریب قبر امام و قطع درخت ‏سدر را گفت، جریر دستانش را بلند کرد و گفت: الله‏ اکبر!حدیثی از پیامبر(صلی الله علیه وآله) روایت ‏شده که قطع کننده ی سدر را لعن نموده است، ولی تا امروز معنایش را نمی‏ فهمیدیم.قصد او تغییر موضع قبر حسین‏ «ع‏لیه السلام» است تا مردم ندانند قبرش‏ کجاست.[۳] .
📚 کتابشناسی:
[۱] تاریخ الشیعه، محمد حسین المظفری، ص۸۹.
[۲] مناقب، ج۴، ص۶۴.
[۳] همان،۶۳، بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۹۸.
💠 عطر آشنایی ۱۳۷
🔰روضه الحسین‏
▪️به حرم سید الشهدا «ع‏لیه السلام» در کربلا روضه الحسین‏ «ع‏لیه السلام» گویند؛ چرا که حرم هر یک از ائمه‏ و حرم نبوی، روضه و باغی از باغهای بهشتی است.
▪️نسبت به مدفن آن حضرت، امام‏ صادق‏ «علیه السلام» فرموده است: «موضع قبر الحسین منذ یوم دفن فیه روضه من ریاض الجنه‏».[۱] یعنی: جایگاه قبر امام حسین، از روزی که در آن دفن شدن، باغی از باغهای بهشت است.
📚 کتابشناسی:
[۱] من لا یحضره الفقیه، صدوق، ج۲، ص۶۰۰، المزار، شیخ مفید، ص۱۴۱
💠 عطر آشنایی ۱۳۸
🔰 ذوالجناح
▪️ یعنی: بال دار، نام اسب حسین بن علی‏ «ع‏لیه السلام» که روز عاشورا بر آن نشسته بود.از آن جهت که ‏این اسب، رهوار و تندرو بوده است، به آن ذو الجناح می‏گفته‏ اند.این اسب، پس از شهادت‏ آن حضرت، از پیکر وی دفاع می‏ کرد و به سواران دشمن حمله می‏ نمود و به این طریق، تعدادی را کشت.[۱]
▪️سید الشهداء(علیه السلام) تا آخرین حد و لحظه توان خود، سوار بر این اسب بود و مقاومت و جنگ می‏ کرد. در پایان از روی این اسب بر زمین کربلا افتاد.
▪️پس از شهادت امام حسین‏ «ع‏لیه السلام»، اسب او کاکل خود را به خون امام آغشته کرد و باصیحه و فریاد و گام بر زمین زدن به سوی خیمه‏ ها دوید تا شهادت امام را به اهل بیت ‏خبر دهد.بانوان متوجه شهادت امام شدند و شیون آنان برخاست.[۲]
▪️در برخی منابع نقل شده که‏ اسب امام، پس از شهادت حضرت، وحشتزده از نزد بانوان گریخت و خود را به آب فرات‏ انداخت و ناپدید شد.[۳]
▪️در زیارت ناحیه ی مقدسه از این اسب، با عنوان‏ «جواد» یاد شده که بازین و حالت پریشان روی به خیمه‏ ها نهاد: «فلما نظرن النساء الی الجواد مخزیا و السرج‏ علیه ملویا خرجن من الخدور ناشرات الشعور، علی الخدود لاطمات و للوجوه سافرات و بالعویل داعیات…».[۴] و روایت است که پس از شهادت امام، این اسب با هم همه می‏ گفت: «الظلیمه الظلیمه لامه قتلت ابن بنت نبیها».[۵] .
📚 کتابشناسی:
[۱] مناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۵۸.
[۲] بحار الانوار، ج۴۵، ص۶۰.
[۳] تذکره الشهدا، ملا حبیب الله کاشی، ص۳۵۳.
[۴] حیاه الامام الحسین، ج۳، ص۲۹۸.
[۵] بحار الانوار، ج۴۴، ص۲۶۶.
💠 عطر آشنایی ۱۳۹
🔰رجز
▪️ شعرهای حماسی که جنگاوران در میدانهای نبرد می‏خوانند، رجز نامیده می شود، هم چنین رجز نام یکی از بحور شعری عربی است که نوعی تحرک و روانی در آن است.
▪️در دوران جاهلیت، از این وزن شعر، بیشتر در اشعاری که جنبه ی مبارزه، دشنام یا تفاخر داشته، استفاده می‏ شده ‏است اما در ادامه به کارگیری این وزن و آهنگ در شعرهای حماسی که مبارزان در میدانهای جنگ‏ می‏ خواندند، سبب شده که به آن اشعار، رجز گویند.معمولا رجز، ابیاتی کوتاه داشته و بصورت ارتجالی در میدان سروده می‏ شده است.از این رو گاهی هم خطاهای دستوری و ادبی دارد.»[۱] البته این اشکال در رجزهای خاندان و صحابه دیده نمی شود.
▪️بیشتر افراد، هنگام رجز خواندن در میدان مبارزه، اشعار شعرای عرب را که باحال و وضع آنان مطابق بود می‏ خواندند و اگر خود جنگجو طبع شعر داشت، فی البدیهه‏ در وصف و معرفی خویش شعر می‏ سرود و نام خود و پدر و قبیله و سوابق دلیری‏ های ‏خود و قبیله‏ اش را در آن بیان می‏ کرد.
▪️رجز، هم برای تقویت نیرو و روحیه خود بود، هم‏ برای ترساندن رقیب. «رجز، سرود نظامی رایج در آن دوره‏ ها بود که جنگاوران در اثناء جنگ، آن را می‏ خواندند و به شجاعت و قهرمانی های خویش می‏ بالیدند و دشمنانشان را به‏ کشتن و تار و مار کردن تهدید می‏ کردند.
▪️رجز در آن میدانهای نبرد، مانند یک سلاح پیکارمؤثر بود و رزم آوران همان گونه که بر شمشیرها و تیرها و نیزه‏ ها اعتماد می‏ کردند، بر رجزهای خود نیز تکیه می‏ کردند.»[۲] .
▪️در کربلا نیز، امام حسین بن علی‏«ع‏لیه السلام» و فرزندان و برادران و یارانش در میدانهای نبرد، رجز می‏ خواندند.
▪️رجزهایی که اصحاب امام روز عاشورا می‏ خواندند، نمایانگر عقیده و هدفی ‏که در راه آن از شهادت استقبال می‏ کردند و انگیزه ی جهادشان بود، که در چه راهی و برای ‏چه هدفی است و نشان دهنده ی یقین، ثبات قدم، آگاهی و بصیرتشان بود.مثلا حضرت ‏اباالفضل(علیه السلام)، گفته است:
و الله ان قطعتموا یمینی
انی احامی ابدا عن دینی
▪️قاسم بن حسن‏ «ع‏لیه السلام» رجز می‏ خواند که: «ان تنکرونی‏ فانا ابن الحسن…»
▪️عمرو بن جناده رجز می‏خواند:
امیری حسین و نعم الامیر
سرور فؤاد البشیر النذیر…
▪️جناب علی اکبر «ع‏لیه السلام» می‏ خواند:
انا علی بن الحسین بن علی
نحن و بیت الله اولی بالنبی
تالله لا یحکم فینا ابن الدعی
اضرب بالسیف احامی عن ابی
ضرب غلام هاشمی عربی
▪️یا خود ابا عبدالله الحسین‏ «علیه السلام» رجزهای متعددی دارد، از جمله:
القتل اولی من رکوب العار
و العار اولی من دخول النار
یا این رجز که:
انا الحسین بن علی
الیت ان لا انثنی
احمی عیالات ابی
امضی علی دین النبی
که همه و همه، سرشار از روحیه بالا و انگیزه‏ های والا و دلیری و ثبات و پایداری ‏شجاعانه است.[۳] .
📚کتابشناسی:
[۱] دائره المعارف الاسلامیه، ج۱۰، ص۵۰ به بعد (نقل به تلخیص).
[۲] حیاه الامام الحسین، ج۳، ص۱۵۵.
[۳] رجزهای امام و فرزندان و اصحاب، در کتابهای تاریخ و مقتل بطور مبسوط آمده است.از جمله ر.ک: بحار الانوار، ج۴۵، ص۱۳به بعد، مناقب، ج۴، ص۱۰۰ به بعد.در همین مجموعه نیز، رجزهای برخی از شهدای کربلا، ذیل ‏معرفی خودشان آورده شده است.درباره رجز، بحثی در «الاغانی‏» ابو الفرج اصفهانی است، ج۱۸، ص۱۶۴).
💠 عطر آشنایی ۱۴۰
🔰زیارت رجبیه
▪️زیارتنامه‏ ای است که با کیفیت ‏خاص خطاب به امام حسین بن علی‏ «ع‏لیه السلام» و شهدای کربلا در روز اول ماه رجب و نیمه شعبان خوانده می‏ شود و متن آن در کتب دعا و زیارت آمده است.[۱]
▪️در ادامه ی  این زیارتنامه، متنی خطاب به شهدای کربلا با ذکر نام آنها آمده است و شامل ۷۵اسم است.
▪️منبع این زیارت، «الاقبال‏» سید بن طاووس است و با زیارت ناحیه ی مقدسه که آن‏ هم مشتمل بر اسامی شهدای کربلاست، نقاط مشترک و اسامی متفاوت دارد.
▪️در پایان این‏ زیارتنامه، تعبیرهایی چون: ربانیون، برگزیدگان خدا، ویژگان الهی، شهدای در راه دعوت‏ به حق، یاوران وفادار و جان نثار، سعادتمندان کامیاب و شرافتمندان آخرت، درباره ی ‏اصحاب امام حسین‏ «علیه السلام» به کار رفته است.
▪️این زیارت و زیارت ناحیه ی مقدسه، از منابع‏ شناسایی نام آن اصحاب شهید به شمار می‏ آیند.[۲] .
📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۹۸ (بیروت) ص۳۳۶، مفاتیح الجنان، ص۴۳۸.
[۲] به بحث تحلیلی و مقایسه‏ ای بین این دو متن، و نیز میزان صحت و استناد این دو زیارت در کتاب‏ «انصار الحسین‏»، محمد مهدی شمس الدین، مراجعه کنید.
💠 عطر آشنایی ۱۴۱
🔰زیارت عاشورا
▪️از زمانهای بسیار مناسب و با فضیلت برای زیارت امام حسین‏ «ع‏لیه السلام»، روز عاشوراست، چه به صورت حضوری و رفتن به دیدار مرقد سید الشهداء «علیه السلام» در کربلا و چه خواندن ‏زیارتنامه از دور.
▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» فرمود: «من زار الحسین‏ «ع‏لیه السلام» یوم عاشورا وجبت له ‏الجنه‏».[۱] یعنی: کسی که حسین‏ «ع‏لیه السلام» را روز عاشورا زیارت کند، بهشت برای او واجب است.
▪️درحدیث دیگری زیارت آن روز، مانند به خون خویش غلتیدن پیش روی آن حضرت ‏به شمار آمده است: «من زار قبر الحسین یوم عاشورا کان کمن تشحط بدمه بین یدیه‏»[۲] .
▪️متن زیارتنامه‏ ای هم که از سوی ائمه(علیهم السلام) دستور به خواندن آن داده شده به‏ «زیارت ‏عاشورا» شهرت یافته است و خواندن همه وقت و همه روز آن، آثار و برکات زیادی دارد.
▪️ این زیارت را امام باقر «علیه السلام» به علقمه بن محمد حضرمی آموخته که هر گاه خواست از دور و با اشاره آن امام را زیارت کند، پس از دو رکعت نماز زیارت، چنین بخواند: «السلام علیک‏ یا ابا عبدالله، السلام علیک یابن رسول الله…»[۳] تا آخر، که در کتب زیارت آمده است.
▪️این ‏زیارت، تجدید عهد همه روزه پیروی حسین بن علی‏ «ع‏لیه السلام» با مولای خویش است که همراه با «تولی‏» و «تبری‏» است و خط فکری و سیاسی زائر را در برابر دوستان و دشمنان اسلام واهل بیت، ترسیم می‏ کند و اعلام همبستگی و سلم و صلح با موافقان راه حسین‏ «علیه السلام» و اعلان‏ جنگ و مبارزه با دشمنان حق است.
▪️«زیارت عاشورا»، منشور «تولی‏» و «تبری‏» نسبت به جریان حق و باطل‏ در همه جا و همه زمانهاست.
📚 کتابشناسی:
[۱] کامل الزیارات، ص۱۷۴، المزار، شیخ مفید، ص۵۲.
[۲] همان.
[۳] همان، ص۱۷۶، بحار الانوار، ج۹۸، ص۲۹۱
💠 عطر آشنایی ۱۴۳
🔰 زیارت ناحیه ی مقدسه
▪️زیارتنامه‏ ای است که به امام زمان‏ «ع‏لیه السلام» نسبت داده شده و شیخ طوسی با سندهای خود آن را روایت کرده است؛ به این صورت که در سال۲۵۱هجری از ناحیه ی مقدس حضرت‏ حجت‏ «عج‏ل الله فرجه» این روایت به دست‏ شیخ محمد بن غالب اصفهانی صادر شده است.
▪️متن‏ زیارت، خطاب به سید الشهداء(علیه السلام)‌و شهدای کربلاست و نام یکایک آنان، اغلب با ذکر اوصاف ‏و خصوصیات شان و نیز اسامی قاتلان آن شهداء در آن آمده است.
▪️آغاز زیارت، این گونه ‏است: «السلام علیک یا اول قتیل من نسل خیر سلیل…».
▪️متن زیارت، در کتاب الاقبال سید بن‏ طاووس، ص۵۷۳ و نیز در بحار الانوار، ج۹۸، ص۲۶۹ نقل شده است.
▪️در این زیارت، به برخی حوادث پس از شهادت امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» و اوضاع کربلا و اهل بیت و ذو الجناح و سراسیمه شدن عترت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در آن صحرا نیز اشاره شده است.[۱] .
📚 کتابشناسی:
[۱] برای تحقیق پیرامون سند این زیارت و صحت آن، ر.ک: «انصار الحسین‏»، ص۱۴۶ تا ۱۶۲.
هم چنین در بحار الانوار، ج۴۵، ص۶۵ نیز این زیارت آمده است.
💠 عطر آشنایی ۱۴۴
🔰زیارت وارث
▪️یکی از زیارتهای سید الشهدا «ع‏لیه السلام» که آن حضرت را به عنوان وارث آدم، نوح، ابراهیم، موسی، عیسی، محمد، علی، فاطمه زهرا، خدیجه کبری(علیهم السلام) خطاب می‏ کند، زیارت وارث است که از امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» روایت‏ شده است.[۱] و همراه آداب خاصی است و فضیلت بسیار دارد.
▪️ «زیارت وارث به زائر می‏ آموزد که اسلام امامت، رسالت تاریخی ادیان توحیدی را بردوش دارد و به همین دلیل، خاتم الادیان و پیامبرش خاتم الانبیاء (صلی الله علیه وآله)است و در اینجاست که‏ معنای امامت را می‏ یابد.
▪️زائر در این زیارت، رسالت همه ی پیامبران بزرگ تاریخ را بر دوش ‏امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» می‏ یابد و چنین می‏ فهمد که گویی عاشورا نقطه اوج نبرد همه ی توحید تاریخی با همه ی شرک تاریخی است‏»[۲] .
📚 کتابشناسی:
[۱] مفاتیح الجنان، ص۴۲۷ به نقل از مصباح المتهجد، شیخ طوسی.
[۲] چشمه خورشید، ج۱، ص۹۷، مقاله‏ «ادبیات عاشورا».
💠 عطر آشنایی ۱۴۵
🔰مفهوم زندگی در فرهنگ عاشورا
▪️زندگی در کربلا، بالاتر و والاتر از بودن و نفس کشیدن است.
امام ‏عاشورا، زندگی را تنها در صورت‏ «حیات طیبه‏» بودن قبول دارد، آن هم وقتی است که‏ همراه با شرافت و آزادگی باشد.در غیر این صورت بی‏ ارزش است.
▪️مرگ با عزت در این ‏فرهنگ، «زندگی‏» است و زندگی ذلیلانه، «مرگ‏» است.این دیدگاه، میراث علی‏ «علیه السلام» بود که‏ می‏فرمود: «الموت فی حیاتکم مقهورین و الحیاه فی موتکم قاهرین‏».[۱]
▪️سید الشهدا «ع‏لیه السلام» نیزدر دوران سلطه ی ستم، مرگ شرافتمندانه را سعادت می‏ دید و زندگی زیر دست ‏ستمگران را مایه ی خواری و ننگ: «لا اری الموت الا سعاده و الحیاه مع الظالمین الا برما».[۲]
▪️در سخنی ‏دیگر، آن حضرت مرگ را پلی برای عبور از تنگنای دنیا به وسعت و نعمت آخرت‏ می‏ شمرد (فما الموت الا قنطره…).و آن هنگام که تصمیم حرکت از مکه به سوی عراق‏ گرفت، افراد زیادی او را از عواقب این کار و بی وفایی کوفیان بر حذر داشتند.حضرت این‏ اشعار را می‏ خواند:
سامضی فما بالموت عار علی الفتی
اذا ما نوی حقا و جاهد مسلما
و واسی الرجال الصالحین بنفسه
و فارق مثبورا و خالف محرما[۳] .
که نشان می‏ داد آن حضرت، مرگ در راه حق و جهاد و جانبازی در راه صالحان و دوری از حرام را ننگ نمی‏ شمارد و از چنین مرگی-که عین حیات است- استقبال می‏ کند.
▪️تربیت ‏یافتگان این فرهنگ، زندگی را در مرگ و بقا را در فنا می‏ دانستند.چه حضرت قاسم‏ «علیه السلام» که ‏مرگ را شیرین‏ تر از عسل می‏ دانست، چه حضرت علی اکبر«ع‏لیه السلام» که چون کلمه ی استرجاع را از زبان ‏پدر شنید و پرسید مگر ما بر حق نیستیم؟ پدر فرمود: چرا.
گفت: پس چه باک از مرگ؟ «فاذا لا نبالی بالموت‏».
▪️شب عاشورا نیز که حضرت فرمود: بروید، بیعت از شما برداشتم، سخن همه این بود که برویم تا پس از تو زنده بمانیم؟خدا چنان روز را نیاورد.
▪️فرزندان ‏مسلم بن عقیل می‏ گفتند: در رکابت می‏ جنگیم تا به شهادت برسیم، زشت باد زندگی پس ‏از تو.[۴]
▪️زهیر بن قین، روز عاشورا در میدان با «شمر»، حرفهای تندی رد و بدل می‏ کند، آنگاه‏ خطاب به شمر می‏ گوید: «افبالموت تخوفنی؟و الله للموت معه (الحسین) احب الی من‏ الخلد معکم‏».[۵] آیا مرا از مرگ می‏ ترسانی؟ به خدا قسم مرگ با حسین‏«علیه السلام» برایم محبوبتر از زندگی همیشگی با شماست، و اگر زندگی جز این باشد، به ظاهر زندگی است و گرنه‏ واقعیت آن مرگ است.
▪️زندگی آن است که از ویژگیهای حیات برخوردار باشد و تلاش ‏انسان در مسیر یک فکر و ایمان پیش رود.
▪️”شهید”چنین حیاتی دارد و به تعبیر قرآن‏ «احیاء عند ربهم‏» اند، اگر چه تن مادی‏شان زیر خاک می‏ رود ولی نام و مرام و مکتب و هدفشان باقی است و این همان‏ «زندگی‏» است.
📚 کتابشناسی:
[۱] نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه۵۱.
[۲] مناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۶۸.
[۳] مقتل الحسین، مقرم، ص۱۹۹.
[۴] الکامل، ابن اثیر، ج۲، ص۵۵۹.
[۵] همان، ص۵۶۳.
💠 عطر آشنایی ۱۴۶
🔰سنگباران
▪️از شیوه‏ های سپاه کوفه در مقابله با حماسه آفرینی های یاران شجاع امام، استفاده از سنگباران بود.
▪️وقتی در نبرد تن به تن، سپاه کوفه پیاپی تلفات می‏ داد، چندین نوبت عمرسعد و فرماندهان دیگر، سربازان خود را از رویارویی انفرادی منع کردند و دستور دادند که سنگباران کنند و این را تنها راه مقابله با دلاوران عاشورایی می‏دانستند: «و الله لو لم ترموهم الا بالحجاره لقتلتموهم…»[۱]
▪️ گاهی هم از حمله دسته جمعی به یک نفر استفاده‏ می‏ کردند، نسبت به عابس بن ابی شبیب هم عمر سعد دستور داد سنگباران کنند.
📚 کتابشناسی:
[۱] کامل، ابن اثیر، ج۲، ص۵۶۵.
💠 عطر آشنایی ۱۴۷
🔰سوره ی فجر
▪️این سوره، در روایت امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» به سوره ی امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» مشهور است و توصیه‏ شده که در نمازهای واجب و مستحب، خوانده شود: «اقرؤا سوره الفجر فی فرائضکم و نوافلکم، فانها سوره الحسین‏ «ع‏لیه السلام» و ارغبوا فیها».[۱]
▪️در ذیل روایتی از امام صادق‏«ع‏لیه السلام»، علت ‏نامگذاری این سوره به سوره  ی فجر، این بیان شده که سید الشهداء(علیه السلام)نفس مطمئنه و راضیه و مرضیه است و یارانش نیز این گونه‏ اند: «فهو ذو النفس المطمئنه الراضیه المرضیه و اصحابه ‏من آل محمد هم الراضون عن الله یوم القیامه و هو راض عنهم‏»[۲] .
📚کتابشناسی:
[۱] سفینه البحار، ج۲، ص ۳۴۶، العوالم (امام حسین)، ص۹۷.
[۲] العوالم (امام حسین)، ص۹۸.
💠 عطر آشنایی ۱۴۸
🔰شفاعت
▪️واسطه شدن در آمرزش گناهان نزد خداوند.
▪️مقام برجسته‏ ای که خداوند به پیامبر و ائمه و علما و شهداء داده است.
▪️مفسران تعبیر «مقام محمود» را در قرآن، به شفاعت تفسیر کرده‏ اند.
▪️یکی از شفیعان روز جزا هم حسین بن علی‏ «ع‏لیه السلام» است.
شفاعت‏ حسین‏ «ع‏لیه السلام» هم در آخرت‏سبب نجات گنهکاران از عذاب دوزخ است، هم در دنیا سبب فلاح و رستگاری‏ علاقه‏ مندان به آن حضرت و سوگواران در عزای اوست.
▪️به فرموده ی پیامبر(صلی الله علیه وآله)، همه ی دیده‏ ها در قیامت گریانند، مگر چشمی که در عزای حسینی گریسته باشد، که خندان و مژده یافته به‏ بهشت است‏ «کل عین باکیه یوم القیامه الا عین بکت علی مصاب الحسین فانها ضاحکه‏ مستبشره بنعیم الجنه‏».[۱]
▪️طبق احادیثی، رسول خدا(صلی الله علیه وآله) پاداش شهادت حسین‏ «ع‏لیه السلام» را به صورت ‏حق شفاعت برای گنهکاران امت از خدا دریافت کرده است.
▪️حسین بن علی‏ «ع‏لیه السلام» شفیع شیعیان است.
▪️در زیارتنامه او هم آمده است: «و ان شفعت ‏شفعت‏».[۲] «فکن لی شفیعا الی الله‏»[۳] و «اللهم ارزقنی شفاعه الحسین یوم الورود»[۴]
▪️محبان امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» به شفاعت او معتقدند و باور دارند که بخاطر گریه و عزاداری ‏و محبت نسبت به ابا عبدالله‏ «ع‏لیه السلام»، خداوند آنان را عذاب نخواهد کرد.
ناگفته نماند که حسین بن علی‏ «ع‏لیه السلام» گر چه شفیع محشر است و گریه ی بر او گر چه‏ بیمه کننده ی از عذاب دوزخ است، لیکن لیاقت شفاعت‏ یافتن برای ما، در سایه ی صلاح و پاکی است.
عقیده به شفاعت‏ امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» نباید دوستداران را به گناه و معصیت، گستاخ و جری سازد.اینکه بگوییم: «تمام غرق گناهیم و یک حسین داریم‏»، مجوزی برای ارتکاب‏ گناه نیست.همانگونه که مسیحیان معتقدند مسیح به دار آویخته شد تا موجب آمرزش ‏مسیحیان شود، عده‏ ای نیز فکر می‏ کنند فلسفه ی شهادت سید الشهدا آمرزش‏ گناهان امت مصطفی‏ «ص‏لی الله علیه وآله» است که این خطاست و چنین تفکری زمینه‏ ساز جرات برمعصیت است.
به عبارت دیگر ارتکاب گناه و بی مبالاتی در امردین، به امید شفاعت آن حضرت، انحراف است.
▪️شفاعت آن حضرت شامل کسانی‏ می‏ شود که نماز و واجبات دینی را سبک نشمارند و حق مردم را تضییع نکنند و لایق‏ شفاعت او باشند.
📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج ۴۴، ص۲۹۳.روایات مربوط به آثار و پاداش گریه بر آن حضرت در بحار الانوار، ج۴۴، ص۲۷۸به بعد.
[۲] مفاتیح الجنان، ص۴۱۹، اعمال حرم مطهر امام حسین‏ «ع‏لیه السلام».
[۳] همان، ص۴۴۲، زیارت نیمه رجب.
[۴] همان، ص۴۸۵ زیارت عاشورا.
💠 عطر آشنایی ۱۴۹
🔰زیارت اربعین
▪️اربعین، چهلمین روز شهادت امام حسین(علیه السلام) است که جان خود و یارانش را فدای دین کرد.
▪️از آنجا که گرامیداشت‏ خاطره ی شهید و احیاء اربعین وی، زنده نگهداشتن‏ نام و یاد و راه اوست و زیارت، یکی از راههای یاد و احیاء خاطره است، زیارت‏ امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» بویژه در روز بیستم ماه صفر که اربعین آن حضرت است، فضیلت بسیار دارد.
▪️امام حسن عسکری‏ «ع‏لیه السلام» در حدیثی علامتهای‏ «مؤمن‏» را پنج چیز شمرده است: نماز پنجاه و یک رکعت(واجب و نافله)، زیارت اربعین، انگشتر کردن در دست راست، پیشانی بر خاک نهادن‏ و «بسم ا…» را در نماز، آشکارا گفتن[۱]
 ▪️زیارت اربعین که در این روز مستحب است، در کتب دعا آمده است‏ و به اینگونه شروع می‏ شود: «السلام علی ولی الله و حبیبه…» که این متن، از طریق‏ صفوان جمال از امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» روایت‏ شده است.
▪️زیارت دیگر آن است که جابر بن‏ عبدالله انصاری در این روز خوانده است و متن زیارت به عنوان زیارتنامه آن امام در نیمه‏ ی ماه رجب نقل شده و با جمله‏ «السلام علیکم یا آل الله…» شروع می‏ شود.[۲] .
▪️مورخان نوشته‏ اند که جابر بن عبدالله انصاری، همراه عطیه عوفی موفق شدند که در همان اولین اربعین پس از عاشورا به زیارت امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» نائل آیند.
وی که آن هنگام‏ نابینا شده بود، در فرات غسل کرد و خود را خوشبو ساخت و گامهای کوچک برداشت تا سر مزار حسین بن علی‏ «ع‏لیه السلام» آمد و با راهنمایی عطیه، دست روی قبر نهاد و بی هوش شد، وقتی به هوش آمد، سه بار گفت: یا حسین!سپس گفت: «حبیب لا یجیب حبیبه…» آنگاه ‏زیارتی خواند و روی به سایر شهدا کرد و آنان را هم زیارت نمود.[۳] .
پی نوشتها :
[۱] بحار الانوار، ج ۹۸، (بیروت) ص۳۲۹، المزار، شیخ مفید، ص۵۳.
[۲] مفاتیح الجنان، زیارت اربعین.
[۳] منتهی الآمال، ج۱، حوادث اربعین، نفس المهموم ص۳۲۲، بحار الانوار، ج۹۸، ص۳۲۸.
💠عطر آشنایی ۱۵۰
🔰دعوت نامه
◾️همیشه یکی از سندهای قابل اعتماد و رسمی‏ «نامه‏» بوده است.مکاتبات اداری، رسمی و سیاسی و عزل و نصبها و فرمانها و درخواستها به صورت نامه (و اصطلاحاکتاب) در نهضت کربلا و قبل و بعد از عاشورا هم به چشم می‏ خورد.
 ◾️چه نامه‏ هایی که ‏سید الشهدا «ع‏لیه السلام» به معاویه نوشت و نسبت به کشتن حجر بن عدی و یارانش اعتراض کرد، وچه آنچه به علما نگاشت و چه آنچه در جریان نهضت عاشورا، به بستگان خود و کوفیان، بصریان، یاران و نمایندگان خویش نوشت، حتی آنچه که به صورت وصیتنامه کتبی آن‏حضرت به محمد حنفیه ثبت است (لم اخرج اشرا…) از این دست است.
◾️نامه‏ هایی را هم ‏بزرگان شیعه و هواداران آن امام، از بصره و بویژه کوفه به آن حضرت نوشتند و او را به ‏آمدن به آن پایگاه شیعی دعوت کردند و قول هر گونه مساعدت و یاری دادند.
▪️مجموعه نامه‏ های ائمه‏ «ع‏لیهم السلام» در کتاب دو جلدی «معادن الحکمه‏» از محمد بن فیض کاشانی گرد آمده است.نامه‏ های ‏سید الشهدا (علیه السلام) را نیز از جمله در «موسوعه کلمات الامام الحسین‏» و «بلاغه الحسین» می توانید ملاحظه کنید.
🌔
💠عطر آشنایی ۱۵۰
🔰محتوای نامه های امام حسین(علیه السلام)
▪️سید الشهدا(علیه السلام) در پی دعوتنامه‏ ها، نماینده ی خویش، مسلم بن عقیل را به کوفه فرستاد، باز همراه وی نامه‏ ای به شیعیان نوشت.[۱] .
◾️نامه‏ هایی که در مدت اقامت امام حسین‏ «ع‏لیه السلام» در مکه، از کوفه برای آن حضرت‏ فرستادند و دعوت به کوفه کردند، بسیار بود.تا حدود ۱۲هزار نامه و بیشتر هم گفته‏ اند.
◾️نامه‏ ها برخی بصورت فردی بود، برخی بصورت گروهی و با امضاهای بی شمار.
◾️نامه‏ های سید الشهدا «ع‏لیه السلام» به آنان نیز اغلب، پاسخ به آن دعوتها یا فراخوانی برای یاری بود.
◾️علت آنکه نامه‏ های دعوت، اغلب از کوفه ‏بود، آن بود که کوفیان دل خوشی از معاویه نداشتند و هوادار اهل بیت(علیهم السلام) بودند.
پس از مرگ ‏او، تصمیم به خلع یزید از خلافت و مبارزه با او گرفتند.
نامه‏ هایشان هم در پی همین ‏هدف و با مضمونی انتقادآمیز از حکومت امویان و اعلام هواداری نسبت به ‏سید الشهدا«ع‏لیه السلام» و دعوت به آمدن و قبول رهبری و قول نصرت و یاری و چشم به راه مقدم‏ او بودن بود.
📚 [۱] سفینه البحار، ج۲، ص۴۶۷.
💠عطر آشنایی ۱۵۲
🔰اتمام حجت امام به نامه ها
▪️نامه‏ هایی میان امام و برخی از شیعیان در بصره رد و بدل شد.
◾️آخرین‏ نامه‏ ای که از کوفیان به دست امام رسید، این متن را داشت: «عجل للقدوم یا بن رسول الله، فان لک بالکوفه ماه الف سیف فلا تتاخر»[۱] یعنی: ای پسر پیامبر!هر چه زودتر بیا!در کوفه‏ صد هزار شمشیر در اختیار توست، دیر مکن!
▪️در مسیر راه کوفه، وقتی سپاه حر، راه را برامام گرفت، حضرت به انبوه نامه‏ های دعوت استناد کرد و حر از آنها اظهار بی اطلاعی‏ می‏ کرد.
◾️روز عاشورا هم امام در یکی از خطبه‏ های اتمام حجت ‏خویش، کسانی همچون ‏شبث بن ربعی، حجار بن ابجر، قیس بن اشعث، یزید بن حارث و… را مخاطب قرار دارد که… مگر به من ننوشتید که میوه‏ ها رسیده و همه جا سرسبز است و آماده، زود بشتاب و به‏ سوی سپاهی سازمان یافته بیا؟… [۲].
📚[۱] حیاه الامام الحسین، ج۲، ص۳۳۵.
📚[۲] کامل، ابن اثیر، ج۲، ص۵۶۲، اعیان الشیعه، ج۱، ص۶۰۲
💠عطر آشنایی ۱۵۳
🔰سخنان امام حسین(علیه السلام) و حر
▪️سلام داد و گفت: ای فرزند رسول خدا،جانم فدایت باد، من کسی بودم که بر تو سخت گرفتم، و در این مکان فرود آوردم، گمان نمی‌کردم که این گروه با تو چنین رفتار کنند.
به خدا سوگند اگر می‌دانستم که این گروه باتو چنین رفتار می‌کنند،هرگز دست به چنین کاری نمی‌زدم. من از آن‌ چه انجام داده‌ام به درگاه خدای بزرگ توبه می‌کنم.آیا توبه من پذیرفته می‌شود؟امام برایش استغفار نمودوفرمود که تو در دنیا و آخرت آزادمرد هستی.
📚بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۸۹ وشیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۱
▪️حضرت فرمود: آری،خدا توبه تو را می‌پذیرد، پیاده شو.حرّ گفت:من سواره باشم برای شمابهتر است از پیاده بودن.
📚خوارزمی، ج۲، ص۱۳ وابن طاووس،الملهوف علی قتلی الطفوف،ص۱۶۰.
▪️برخی از مورّخان نوشته‌اندکه حرّ گفت:چون من اوّلین کس بودم که راه را بر تو سد کردم، اجازه فرما نخستین شهید راهت نیز باشم،شاید از کسانی باشم که در قیامت باجدّت مصافحه می‌کنند.
📚ابن طاووس، ص۱۶۰وخوارزمی، ج۲، ص۱۳
سید می گوید: مقصود حرّ نخستین شهید در آن ساعات بود وگرنه پیش از این جماعتی به شهادت رسیده بودند.
💠عطر آشنایی ۱۵۴
🔰 خواب امام حسین(علیه السلام)
شبی که فردایش امام از مدینه به سوی مکه حرکت کرد، برای وداع با مدینه‏ وقبر مطهر جدش رسول خدا (صلی الله علیه و آله)به حرم آن حضرت رفت وچندین رکعت نماز خواند و دعا کردوگریست، تا نزدیکی های صبح، سر بر روی مزار نهاد و خوابش برد.در خواب، رسول خدا را دید که او را به سینه چسبانده و می بوسد و می فرماید: می‏ بینم که بزودی ‏آغشته به خون، تشنه لب در کربلا شهید خواهی شد.پدر و مادرت و برادرت، اینجا مشتاق تو هستند.
📚 بحرینی، العوالم، جلد امام حسین‏، ص۱۷۶
این خواب، خبر از شهادت آن حضرت می‏ داد.چنین خوابی را صبح‏ عاشورا هم دیده بود.در مدینه، وقتی پیامبر(صلی الله علیه و آله) را در خواب دید، آن حضرت به امام فرمود: «یا حسین، اخرج فان الله تعالی شاء ان یراک قتیلا».وقتی محمد حنفیه از امام‏ می پرسد پس چرا خانواده و زنان و کودکان را می بری، فرمود: خدا خواسته آنان را اسیر ببیند. «قال الحسین: قد شاء الله تعالی ان ‏یراهن سبایا».
📚مقرم، مقتل الحسین، ص۱۹۵
نیز آن حضرت، جدش را خواب دید که به او فرمود: «ان لک فی الجنه ‏درجات لا تنالها لها الا بالشهاده‏»:و رسیدن به آن درجات بهشتی را در سایه شهادت اعلام‏ کرد.
📚 شیخ صدوق، الامالی،۱۳۰
💠عطر آشنایی ۱۵۵
🔰بر پا داشتن مراسمی به یاد سیدالشهداء(علیه السلام)در ایام مختلف
▪️این عمل، بویژه دهه ی محرم و روز عاشورا مورد تشویق اولیاء دین است و خود معصومان، در راه اقامه ی عزای حسینی می‏ کوشیدند.
📚نک: تاریخچه عزاداری حسینی، ترجمه‏ «تاریخ النیاحه علی الامام الشهید» از سید صالح الشهرستانی
◾️کسانی که روز عاشورا نمی‏ توانند به‏ زیارت آن حضرت بروند،نیک است به این امر اهتمام داشته باشند.
امام باقر(ع‏لیه السلام) در زمینه ی برپایی عزا در خانه‏ ها برای امام حسین‏ (ع‏لیه السلام) می‏ فرماید: «ثم لیندب الحسین و یبکیه و یامر من فی داره بالبکاء علیه‏ و یقیم علیه و یقیم فی داره مصیبته باظهار الجزع علیه و یتلاقون بالبکاء بعضهم بعضا فی‏البیوت و لیعز بعضهم بعضا بمصاب الحسین.»
📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، ص۱۷۵.
یعنی: بر حسین‏(ع‏لیه السلام) ندبه و عزاداری و گریه‏ کند و به اهل خانه خود دستور دهد که بر او بگریند و در خانه‏ اش با اظهار گریه و ناله برحسین‏(ع‏لیه السلام)مراسم عزاداری برپا کنند و یکدیگر را با گریه و تعزیت و تسلیت‏ گویی در سوگ حسین(علیه السلام) در خانه‏ هایشان ملاقات کنند.
💠عطر آشنایی ۱۵۶
🔰 رفتار امام حسین(علیه السلام) بعد از شهادت حضرت علی اصغر علیه السلام
▪️امام حسین (علیه‌السلام) پس از هدف قرار گرفتن علی‌اصغر، دست را زیر گلوی او گرفت و چون از خون پر شد آن را به آسمان پاشید (امام باقر (علیه‌السلام) فرمود: قطره‌ای از این خون به زمین ریخته نشد.
 و فرمود: آن‌چه بر من نازل شد، برایم آسان است زیرا در راه خدا است و او می‌بیند.
📚سید ابن طاووس، الملهوف، ج۱، ص۱۶۹.
▪️برخی نیز نوشته‌اند که فرمود: خدایا -شهادت- این -کودک‌- نزد تو، کمتر از -کشتن‌- ناقه ی صالح پیامبر (علیه‌السلام) نیست.
📚محلاتی، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۷۲.
▪️ خدایا اگر امروز فتح و نصرت خویش را از ما باز داشته‌ای آن را در چیزی که برای ما بهتر است قرار ده.
📚خوارزمی، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۲، ص۳۷.
▪️ در این حال ندایی از آسمان برخاست که یا حسین! شیر‌خوارت را واگذارم که هم‌اکنون شیردهنده‌ای، در بهشت برایش مهیا است.
📚 سبط ابن جوزی، تذکره الخواص، ج۱، ص۲۲.
💠 عطر آشنایی ۱۵۷
🔰 حضرت علی اکبر(علیه السلام) از مصادیق آیه ی تطهیر
▪️در زیارت علیّ بن الحسین (علی اکبر) علیه السلام در نیمه ی شعبان منقول از مرحوم شیخ مفید چنین آمده است:
«السَّلَامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الصِّدِّیقُ الطَّیِّبُ الزَّکِیُّ الْحَبِیبُ الْمُقَرَّبُ!…
جَعَلَکَ مِنْ أَهْلِ الْبَیْتِ الَّذِینَ أَذْهَبَ اللهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ تَطْهِیراً.
یعنی: سلام بر تو ای بسیار راستگوی پاک نیکو و محبوب و مقرّب درگاه الهی!
خداوند تو را در زمره ی اهل بیتی قرار داده است که خداوند از ایشان رجس و پلیدی را برداشته است و ایشان را به طور ویژه پاک گردانیده است.
📚بحارالأنوار، ج۱۰۱، ص۳۳۸
💠 عطر آشنایی ۱۵۸
🔰 یک شب فرصت!
▪️سپاه عمربن سعد، به سوی خیمه‌های امام حسین(علیه‌السّلام) به حرکت در آمدند. امام با مشاهده این صحنه به برادرش فرمود: «ای عباس، جانم به فدایت؛ سوار اسبت شو و از آنها بپرس مگر چه روی داده و برای چه به اینجا آمده‌اند»
ایشان به همراه بیست تن از یاران امام به سوی سپاه دشمن رفت، تا دلیل تحرکات آنان را بپرسد. آنها گفتند: فرمان امیر است که یا حکم او را بپذیرید و یا آماده جنگ شوید. قمر بنی هاشم پیام را به امام رساند. امام به ایشان فرمود: «ارجع الیهم فان استطعت ان تؤخرهم الی الغدوه و تدفعهم عنا العشیه لعلنا نصلی لربنا اللیله و ندعوه و نستغفره فهو یعلم انی قد احب الصلاه له و تلاوه کتابه و الدعاء و الاستغفار»
«به نزدآنها بازگرد و اگر می‌توانی تا فردا از ایشان مهلت بگیر و امشب ایشان را از ما باز گردان تا امشب برای پروردگار خود نماز خوانده دعا کنیم و از او آمرزش خواهی نمائیم؛ زیرا خدا می‌داند من نماز و تلاوت کتابش قرآن و دعای بسیار و استغفار را دوست دارم.»
▪️عباس نزد سپاهیان دشمن بازگشت و از آنها شب عاشورا را برای نمازوعبادت مهلت خواست.
📚شیخ مفید،الارشاد، ج۲، ص۹۱-۹۳.
💠 عطر آشنایی ۱۵۹
🔰 دو وداع امام
 علامه مجلسی، دو وداع برای امام حسین(علیه السلام) نوشته است: یکی پس از شهادت اطفال شیرخوار: «و پردگیان سرادق عصمت راطلبیدودختران وخواهران رادربرکشیدوهر یک رابه ثواب‌های خدا تسلی بخشیدوصدای شیون ازخیمه‌های حرم بلند شد…»
📚مجلسی، جلاء العیون، ص۳۷۳
 ▪️بار دوم پس از نقل خبر رفتن امام(علیه‌السّلام) با اسب، کنار شریعه ی فرات برای نوشیدن آب واینکه به حضرت گفتند که لشکر به خیمه‌گاه حمله کرده است:«پس بار دیگربااهل خیام وداع نمود…».
📚همان،ص۳۷۴
▪️محدث قمی نیزاین دووداع راباتفصیل بیشتری آورده است.
📚همو، منتهی الامال، ج۲، ص۸۸۷
 در این هنگام،در حالی که سکینه ناله می‌کرد، حضرت اورابه سینه‌اش چسباندوفرمود:سیطول بعدی یاسکینه فاعلمی منک البکاء اذاالحمام دهانی لاتحرقی قلبی بدمعک حسره مادام منی الروح فی جثمانی واذا قتلت فانت اولی بالذی تاتینه یاخیره النسوان
📚ابن شهرآشوب،مناقب آل ابیطالب،ج۳،ص۲۵۷
یعنی:ای سکینه، بدان، وقتی که مرگ من فرارسد،پس ازمن گریه توطولانی خواهد بود.تا زمانی که روح دربدنم است،با اشک حسرت،دل مراآتش نزن.
‌ای بهترین زنان،هروقت کشته شدم،تونسبت به این کار، اولی هستی.
💠 عطر آشنایی ۱۶۰
🔰 شام غریبان
▪️در این جلسه، چراغ روشن نمی‌کنندو با افروختن چندشمع، روشنی کمی به مجلس می‌دهند. دسته‌های عزادار، عَلَم و کتل بر نمی‌دارند و زنجیر و سینه نمی‌زنند، بلکه با صفوفی نسبتاً منظّم به مجلس می‌آیند، باگریبان‌های باز و با سکوت و متانت، مهموم و مغموم حرکت می‌کنند یا می‌نشینند. سرانجام روضه‌ای خوانده می‌شودکه بیشتر به وقایع شب یازدهم محرم سال ۶۱قمری و سرنوشت اعضای خاندان امام حسین(علیه السلام)مربوط می‌شود.
▪️در این سوگواری از کودکان برای تمثیل واقعه ی عاشورا استفاده می‌شود.
▪️این مراسم یادآور آوارگی اهلبیت امام حسین(علیه السلام) و اسیران و کودکان بازمانده از کربلا است که در غروب عاشورا،بی‌پناه در تاریکی شب، در بیابان کربلا به سرمی‌بردند.
📚محدثی، فرهنگ عاشورا، ص۲۴۰
▪️در کربلااین شب را«لیله الوحشه» نیز می‌نامند.در این شب باذکر مصائب کودکان واسراء،برای نشان‌دادن اندوه شمع روشن می‌کنند.
💠 عطر آشنایی ۱۶۱
🔰 آشنایی با قبیله ی بنی اسد
 ▪️بنی اسد، که با هدایت امام سجاد(علیه السلام) به دفن شهدای کربلا پرداختند نام تیره‏ ای از قبایل عرب، از فرزندان اسد بن خزیمه بن مدرکه هستند؛ این قبیله‏ توفیق و افتخار دفن پیکر مطهر یاران حضرت سید الشهداء(علیه السلام) و انصار آن حضرت را پس از واقعه‏ ی کربلا در سال۶۱ قمری داشتند.
آنان اجساد مطهر شهدای کربلا را نمی شناختند که امام سجاد(علیه السلام) یک به یک به آنان شناساند.
▪️جمعی از اصحاب، علما، شعرا و زعمای امامیه از قبیله ‏ی بنی اسد برخاسته‏ اند.برخی از همسران پیامبر اکرم‏(ص‏لی الله علیه وآله) نیز از همین قبیله بوده‏ اند.
این قبیله درسال۱۹ هجری از بلاد حجاز به عراق رفته، در کوفه و غاضریه از نواحی کربلا سکونت‏ کردند.
▪️از قبایل سلحشور عرب محسوب می‏ گردند.هنگام بنای کوفه، این قبیله محله‏ ی خاصی را در جنوب مسجد کوفه به خویش اختصاص دادند.
▪️در سال۳۶ هجری‌ در جنگ‏ جمل، با علی‏(ع‏لیه السلام) بیعت کردند و در کنار آن حضرت جنگیدند.
📚 نک: دایره المعارف تشیع، ج۳، ص۳۴۰
💠 عطر آشنایی ۱۶۲
🔰تاثیر بانوان قبیله ی بنی اسد در دفن شهدای کربلا
▪️در جریان عاشورا در سال ۶۱ به سه دسته تقسیم شدند: موافق با حضرت و مخالف و بی‏طرف.
حبیب بن مظاهر، انس‏ بن حرث، مسلم بن عوسجه، قیس بن مسهر، موقع بن ثمامه و عمرو بن خالد صیداوی از سران موافق بودند و حرمله بن کاهل اسدی، قاتل طفل شیر خوار، از سران مخالف بود.
▪️گروهی از دسته سوم (بی‏ طرفها) پس از شهادت حسین(علیه السلام)، زنانشان بر میدان جنگ گذر کرده‏ و اجساد را دیدند و تحت تاثیر قرار گرفتند و به سرزمین خود رفته، مردان را جهت دفن‏ اجساد، خبر کردند.
ابتدا زنان بیل و کلنگ به دست گرفته به طرف کربلا روان شدند.پس از مدتی وجدان مردان بنی اسد بیدار گشت و به خود آمدند و به دنبال زنان راه افتاده به دفن ‏اجساد امام و یارانش پرداختند.
▪️این فداکاری سبب شهرت آنان شد و از آن پس شیعیان به‏ نظر احترام و محبت به قبیله بنی اسد می نگرند.
📚 نک: دایره المعارف تشیع، ج۳، ص۳۴۰.
💠 عطر آشنایی ۱۶۴
🔰آل بویه، نخستین سوگواران حسینی
▪️گاهی گفته می شود که تاریخچه ی نخستین سوگواری رسمی بر حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام) و شهدای حماسه عاشورا به زمان حکومت صفویه – که مذهب تشیع به رسمیت شناخته شد- باز می گردد. حال اینکه بنا بر منابع متقن تاریخی، اولین عزاداری رسمی بر کشتگان عاشورا در دوران حکومت آل بویه در سده ی چهارم شکل گرفت و پرچم سوگ سالار شهیدان برای نخستین بار در تاریخ در زمان خلیفه بر بام منازل به اهتزاز درآمد.
▪️سنتی را که دیلمیان پایه گذاری کرده بودند، قریب به ۶۰ سال تداوم یافت، و پس از آن در زمان سلجوقیان_سده ی پنجم تا هشتم هجری- این سنت عمومیت یافت و شاعران و نوحه گران بدون تقیه به سوگ خاندان عصمت می نشستند.
💠 عطر آشنایی ۱۶۵
🔰قدمت عزاداری بر امام حسین(علیه السلام)در نگاه ابوریحان بیرونی
▪️أبوریحان بیرونى، در کتاب آثارالباقیه که در حدود سنه ی سیصد و نود تألیف شده است، شرحى مى‏ نویسد، مبتنى بر این که روز عاشورا تا پیش از واقعه ی کربلا روز میمون و مبارکى محسوب مى‏ شد و بعد از آن که حادثه ی کربلا اتفاق افتاد، روز عزادارى و سوگوارى گردید.
▪️بنى أمیه این روز را باز (به مناسبت انتقامى که از بنى هاشم گرفته بودند) مبارک و میمون مى‏ داشتند و جشن مى‏ گرفتند اما شیعیان در این روز نوحه‏ سرایى و عزادارى مى‏ کنند .
▪️به طورى که از نوشته ی أبوریحان مستفاد مى‏ شود، عزادارى عاشورا از قدیم یعنى خیلى جلوتر از زمان أبوریحان و تألیف آثار الباقیه (۳۹۰هجرى) معمول و مرسوم بوده و در زمان خود أبوریحان نیز آن مراسم به پا مى‏ شده است.
📚نک:زمینه های قیام امام حسین(علیه السلام)،ج‏۲، عاشورا شناسى، جمعی از نویسندگان
💠 عطر آشنایی ۱۶۶
🔰 آغاز دسته بری عزای امام حسین(علیه السلام)
▪️پیش از قرن چهارم، برگزاری مراسم عزاداری برای امام حسین(علیه السّلام) آشکار نبود و پنهانی انجام می‌گرفت. اما از اوائل قرن چهارم به بعد، عزاداری‌ها از گوشه ی خانه‌ها و کنج خفا بیرون آمده و عیان گشت و پدیداری آن به صورت دسته جمعی و با حرکت هیأت‌های عزاداری در خیابان‌ها نمایان شد و شیعیان در این ایام به صورت آشکار به عزاداری پرداختند.
▪️مرحوم کاشف الغطاء در این مورد می‌نویسد: … آغاز بیرون آمدن دسته‌های عزاداری برای سیدالشهداء، در زمان معزالدوله و رکن الدوله بود، که دسته‌های عزاداران، در حالی که برای حسین (علیه السّلام) ندبه می‌کردند و شب مشعل‌هایی به دست داشتند، بغداد و راه‌هایش یکباره پر از شیون می‌شد. و این به نقل «ابن اثیر» در تاریخ خودش، اواخر قرن چهارم بود.
📚 نک: محمد حسین کاشف الغطاء، مواکب الحسینیه، ص۱۵
💠 عطر آشنایی ۱۶۷
🔰 پیدایش عزاداری
▪️گاهی گفته می شود که تاریخچه نخستین سوگواری رسمی بر حضرت ابا عبد الله الحسین(علیه السلام) و شهدای حماسه ی عاشورا به زمان حکومت صفویه – که مذهب تشیع به رسمیت شناخته شد- باز می گردد.
▪️حال اینکه بنا بر منابع متقن تاریخی، اولین عزاداری رسمی بر کشتگان عاشورا در دوران حکومت آل بویه در سده چهارم شکل گرفت.
▪️نوحه سرائی و نوحه خوانی نیز در زمان اهل‌بیت( علیهم السلام ) رواج یافت.
▪️تأکید فراوان پیامبر و امامان شیعه در مورد گریستن بر اهل‌بیت به ویژه حضرت سیدالشهداء و یاد کردن مصائب خاندان پیامبر و عزاداری برای آنان و مرثیه سرودن بر ایشان، بیانگر ریشه‌ای بودن مسئله ی نوحه سرایی در وصف اهل‌بیت (علیهم السّلام)ست.
💠 عطر آشنایی ۱۶۸
🔰 عزاداری در فرهنگ اهل بیت(علیهم السلام)
▪️امام باقر (علیه السّلام) به کسانی که نمی‌توانند روز عاشورا به زیارت امام حسین(علیه السّلام) در کربلا بروند، دستور می‌‌‌دهند که در خانه‌ها برای امام حسین(علیه السّلام) گریه و ندبه کنند و اهل خانه را هم به گریستن و اقامه سوگواری برای آن حضرت سفارش کنند.
📚کامل الزیارات، ص۱۷۵.
▪️پس از واقعه ی عاشورا، نخستین مرثیه سرایان سیّد الشهدا(علیه السلام) و یارانش، فرزندش امام زین العابدین(علیه السلام)،خواهر بزرگوارش زینب کبری (علیهاالسلام) دختران امام علیه السلام (اُمّ کلثوم و فاطمه صغرا) و همسرش رَباب بوده اند که در کربلا، کوفه و شام، با مرثیه سرایى هاى هدفمند خود، راه سالار شهیدان را ادامه دادند.
📚 ر. ک: ص۳۹۷ به بعد از دانشنامه امام حسین، ری شهری (فصل یکم / نخستین برگزار کننده سوگوارى) و ج۱۰ ص۲۰۳ (بخش دوازدهم / فصل یکم : نمونه مرثیه هاى که در قرن نخست ، سروده شده اند) .
💠 عطر آشنایی ۱۶۹
🔰 نخستین عزاداری در مدینه النبی
▪️در مدینه، نخستین مرثیه سرا پس از شهادت امام حسین(علیه السلام) اُمّ سَلَمه، همسر بزرگوار پیامبر(صلى الله علیه و آله) بود.
▪️یعقوبى در این باره مى نویسد: نخستین ضجّه زننده اى که در مدینه، ضجّه اش [بر حسین علیه السلام ]بلند شد، اُمّ سَلَمه بود.
پیامبر خدا(صلى الله علیه و آله)شیشه اى را که در آن ، خاکى قرار داشت، به اُمّ سَلَمه داده و به او فرموده بود که: إذا صارَت دَما عَبیطا فَاعلَمی أنَّ الحُسَینَ قَد قُتِلَ ؛ هر گاه این خاک، تبدیل به خون تازه شود، حسین(علیه السلام) کشته شده است. روز عاشوراى سال۶۱هجرى، آن خاک ، تبدیل به خون تازه شد. اُمّ سَلَمه نیز با دیدن آن ، فریاد کشید: وا حُسَینا! واى از مصیبت پسر پیامبر خدا! شیون و زارى و مرثیه سرایى اُمّ سَلَمه براى امام حسین(علیه السلام) به گونه اى بود که به دنبال آن، مدینه، یکپارچه عزادار شد: و زنان، شیون کردند تا این که در مدینه، چنان وِلوله اى بر پا شد که تا آن زمان، شنیده نشده بود.
▪️سال۶۱ هجرى، سال حُزن نامیده شد.
📚مقتل الحسین علیه السلام، خوارزمى،ج۲،ص۴۰، التذکره ، قرطبی،ج۲،ص۴۵۳.
💠 عطر آشنایی ۱۷۰
🔰 اهل بیت(علیهم السلام)چه زمانی از عزا بیرون آمدند؟
▪️ تا به هلاکت رسیدن ابن زیاد(لعنت الله علیه)، خانواده ی امام(علیه السلام) از عزا بیرون نیامدند: هیچ یک از زنان ما خضاب نکرد و روغنى استفاده نکرد و سُرمه نکشید و [مویش را ]شانه نزد تا این که سرِ عبید اللّه بن زیاد را برایمان آوردند. ما همواره، پس از آن ماجرا ، گِریان بودیم .
📚ن.ک: ری شهری، دانشنامه امام حسین،ج ۹، ص۴۲۷
▪️بر پایه ی گزارش دعائم الإسلام از امام صادق(علیه السلام)، پس از واقعه ی عاشورا، سه سال تمام بر امام حسین(علیه السلام) مرثیه سرایى مى شد.
📚 همان
💠 عطر آشنایی ۱۷۱
🔰تطور عزاداری امام حسین (علیه السلام)
▪️ مراسمی که اهل بیت(علیهم السلام) برگزار می کردند با توجه به فشار حکومت عباسی و خفقان موجود، در خفا صورت می‌پذیرفت. تا آنکه ـ همان طوری که گفته شد ـ معزالدوله دیلمی دستور به برپایی مراسم علنی عزاداری را صادر کرد.
▪️ روش او به معنای آن نیست که عزاداری در آن زمان پدید آمد، بلکه با پیدا شدن زمینه‌های مناسب، مجالس عزاداری از حالت پنهانی خارج شده و نمود اجتماعی یافت.
▪️ از سال ۳۵۲ تا اواسط قرن پنجم که حکومت آل بویه از میان رفت ـ در بیشتر سال‌ها مراسم عاشورا به ترتیب مزبور کم و بیش انجام می‌گرفت.
▪️بنابراین حرف کسانی که می گویند عزاداری از زمان صفویه مرسوم شده است نادرست است زیرا این واقعه یک نمونه از عزاداری ها است که در سال ۳۵۲ یعنی ۵۵۵  سال قبل از شروع سلطنت سلسله صفویه بوده است.
▪️بعد از دوره‌ی حکومت آل بویه، شیعه تحت فشار قرار گرفت و عزاداری را در خانه‌ها برگزار کرد تا این که در دولت صفوی، قضیه‌ی عزاداری ظهور بیشتری یافت؛ بنابراین ریشه‌ی عزاداری به دوره‌ی صفویه برنمی‌گردد.
💠 عطر آشنایی ۱۷۲
🔰 روز عاشورا در عهد آل بویه
▪️ آل بویه اقدامات زیادی در ترویج و گسترش مهمترین شعائر مذهبی شیعیان امامیه داشت. که یکی از این اقدامات برگزاری عزاداری روز عاشورابود.
▪️ در این روز دسته‌های عزاداری به شکلی که بعدها در دوره صفویه شکل نمایشی به خود گرفت، نخستین بار در سال ۳۵۲ قمری به وجود آمد. به دستور معزّالدوله، در عاشورای این سال عزای عمومی اعلام شد و از مردم خواسته شد که با پوشیدن جامه سیاه، اندوه خود را نشان دهند. زنان با موی پریشان و چهره سیاه‌کرده از خانه‌هایشان خارج می‌شدند و بر سر و صورت می‌کوفتند و جامه بر تن می‌دریدند و در عزای امام حسین (علیه السلام) می‌گریستند.
📚ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۳۹۱ق، ج۳، ص ۴۲۵؛ همدانی، تَکْمِله تاریخ الطبری، ۱۹۶۱م، ج۱، ص۱۸۳.
💠 عطر آشنایی ۱۷۳
🔰 وضعیت بازار و مردم در روز عاشورا در عهد آل بویه
▪️ به احترام این روز، خرید و فروش ممنوع شد، قصّابان ذبح نکردند و صنف آشپز غذا نپختند و سقّاها از کار بازداشته شدند و چادرهایی در بازارها برپا شد.
📚ابن الجوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الأمم، ۱۳۵۸ق، ج۷، ص۱۵؛ ابو المحاسن، النجوم الزاهره، ۱۳۴۲ق، ج ۲، ص ۴۲۷.
▪️بنا به نوشته ابن الجوزی، در این روز گریه و شیون برای امام حسین (علیه السلام) و نوحه‌خوانی و برپایی ماتم برای آن امام برگزار شد.
📚 همان
💠 عطر آشنایی ۱۷۴
🔰 اقدامات فرهنگی آل بویه
▪️اهمیت گرامیداشت عید غدیر بر یک مسلمان آزاداندیش پوشیده نیست چرا که با این اقدام است که می توان به شکل منطقی از به وجود آمدن کژروی در دین که منجر به عاشورا شود جلوگیری کرد.
 از این رو فرمانروایان آل بویه، به بزرگداشت واقعه ی غدیر به منزله ی عید بزرگ شیعیان پرداختند.
به دستور معزالدوله، از سال ۳۵۲ قمری، برپائی این جشن در بغداد آغاز شد.
📚نک: ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۳۹۱ق، ج۳، ص۴۲۵-۴۲۰ و ابن الجوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ۱۳۵۸ق، ج ۶، ص ۱۶۳
▪️ هم چنین عبارت ” حی علی خیر العمل” که نشانه ی بارز شیعیان است در اذان مرسوم شد که تا اوایل غلبه سلجوقیان ادامه داشت.
📚مقریزی، السلوک، ۱۹۴۲م، ج۴، ص ۱۸۴؛ابن الجوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ۱۳۵۸ق، ج۸، ص۱۶۴؛ابن خلدون، ، ج۳، ص۴۶۰.
💠 عطر آشنایی ۱۷۵
🔰زیارت عتبات عالیات در عهد آل بویه
▪️ در کنار این امور گسترش سنت زیارت قبور ائمه شیعه یکی دیگر از سنّت‌های بود که در زمان آل بویه مورد توجه فراوان قرار گرفت.
▪️ بدین منظور آنان نسبت به قبور ائمه مدفون در عراق اقداماتی انجام دادند؛ مرمّت و بازسازی قبور ائمّه (علیهم السلام)، برپا کردن گنبد و بارگاه باشکوه بر مزار ایشان
📚ذهبی، العبر من خبر من غبر، ۱۴۰۵ق، ص ۲۳۲.
▪️اهدای نذورات و اختصاص موقوفات به این زیارتگاه‌ها، ایجاد تسهیلات برای زائران و تشویق مردم به سکونت در جوار این مکان‌های مقدّس و اعطای مستمری و صله به مجاوران این بارگاه‌ها.
📚 نک: خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۲۴.
▪️برخی از محققان ساخت مقابر شیعه، به ویژه حرم حضرت علی(علیه السلام) و امام حسین(علیه السلام) و امام رضا(علیه السلام) و زیارت این مشاهد توسط آل بویه را از عوامل مهم شیعه امامی بودن این سلسله برشمرده اند.
📚 ن.ک: ظهیرالدین مرعشی، تاریخ طبرستان، ص۶۷ / خاجویان، پیشین، ص ۱۳۵/ علی اصغر فقیهی، آل بویه و اوضاع زمان ایشان، ص۴۸۱.
💠 عطر آشنایی ۱۷۶
🔰 برنامه معزالدوله برای احیای امر زیارت
▪️از آغاز سلطه آل بویه بر بغداد، حکمرانان و صاحب منصبان این سلسله با زیارت قبور ائمّه شیعه(علیهم السلام) به ترویج این سنّت کمک کردند.
▪️معزّالدوله روزهای پنج شنبه با وزرا و اعیان و اشراف و فرماندهان به زیارت کاظمین مشرّف می شد و صبح شنبه به مقرّ حکومت خویش در بغداد بازمی گشت.
📚ذهبی، العبر من خبر من غبر، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی تا، ص ۱۳۲.
💠 عطر آشنایی ۱۷۷
🔰 برنامه عزالدوله برای زیارت عتبات
▪️ابن مسکویه از عزیمت عزّالدوله بختیار، به نجف اشرف و زیارت مرقد حضرت علی(علیه السلام) در سال های ۳۶۱ و ۳۶۴ خبر می دهد.
📚 ابن مسکویه الرازی ابوعلی تجارب الامم، تهران، دار سروش للطباعه و النشر، ۱۳۷۹، ج۶، ص۳۰۴ و ۳۰۵.
▪️همچنین همدانی می نویسد: او در سال ۳۶۶، شریف ابوالحسن محمّد بن عمر را به نیابت خود در بغداد معیّن کرد و خود با وزیرش به زیارت کربلا رفت.
📚 همو، محمد بن عبدالملک، تَکْمِله تاریخ الطبری، بیروت، مطبعه الکاتولیکیه، ۱۹۶۱م، ج۱، ص۲۳۱.
💠 عطر آشنایی ۱۷۸
🔰 اقدامات عضد الدوله برای زیارت
▪️عضدالدوله، در سال ۳۷۱ عازم زیارت کربلا و نجف شد.
📚 غیاث الدین السید عبدالکریم ابن طاووس، فَرِحَهُ الْغُری فیتَعْیینِ قبرامیرالمؤمنین علیه السلام ، ص۱۳۲
▪️ ابواسحق صابی به مناسبت بازگشت عضدالدوله از سفرهای زیارتی و احسانی که وی در این سفرها به مردم می کرد، اشعاری سروده است.
📚 ابواسحاق صابی، یتیمه الدهر،ج۱، ص۷۱ وج۲، ص۵۲
💠 عطر آشنایی ۱۷۹
🔰 خاکساری امیر امیرمعزّالدوله در زیارت
▪️ظهیرالدین مرعشی می نویسد: امیرمعزّالدوله مشهد مبارک حضرت امیر(علیه السلام) را در نجف و مشهد حضرت سید الشهداء(علیه السلام) را در کربلا و مشهد حضرت موسی و جواد(علیهماالسلام) را در کاظمین و مشهد حضرت عسکری(علیه السلام) را در سرّ من رأی عمارت بسیار فرمود و بر در حرم حضرت امیر(علیه السلام) نام خود را نوشت و در آنجا آیه ۱۸ سوره ی کهف (وَ کَلْبُهُمْ باسِطٌ ذراعَیْهِ بِالْوَصید) را ثبت کرد.
📚ظهیر الدین مرعشی، تاریخ طبرستان، ص۶۷.
💠 عطر آشنایی ۱۸۰
🔰 رونق دادن زیارت
▪️بنا کردن کاخ ها و دفن برخی از امرا در جوار مرقد ائمّه شیعه(علیهم السلام) از دیگر اقدامات آل بویه بود.
▪️معزّالدوله در سال ۳۳۶ فرمان داد تا ساختمان قدیمی کاظمین را خراب کرده، ساختمان عظیم و باشکوهی به جای آن برپا کنند.
▪️همچنین بر فراز هر کدام از مقبره امامان شیعه (امام کاظم و امام جواد علیهماالسلام ) ضریح جداگانه ای ساخت و خود در کنار ضریح، کاخی باشکوه بنا نمود.
📚ذهبی، العبر من خبر من غبر، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی تا، ص۲۳۲
💠 عطر آشنایی ۱۸۱
🔰پیاده روی امیران آل بویه در زیارت
▪️در سال۴۳۱ جلال الدوله، یکی از نوادگان عضدالدوله، با فرزندان و جمعی از یاران خود برای زیارت، رهسپار کربلا و نجف شد.
▪️او در کربلا از جلوی قبرستان پابرهنه شد و از خندق شهر کوفه تا مشهد امیرالمؤمنین(علیه السلام) در نجف را، که یک فرسنگ فاصله بود، پیاده و با پای برهنه پیمود.
📚 ابن الجوزی، ابی الفرج عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الأمم، حیدر آباد، دائره المعارف العثمانیه، ۱۳۵۸ ق، ج۸، ص۱۰۵.
💠 عطر آشنایی ۱۸۲
🔰بازسازی حرم امام حسین(علیه السلام)
▪️عضدالدوله مرقد امام حسین(علیه السلام) در کربلا را بازسازی کرد و گنبد باشکوهی بر فراز آن بنا نمود.
📚 مستوفی،حمدالله، تاریخ گزیده، تهران، امیرکبیر،۱۳۶۲ش، ص۴۱۵.
▪️همچنین با هزینه کردن اموال زیادی، بنایی باشکوه بر آرامگاه حضرت علی(علیه السلام) و اطراف آن برپا کرد.
📚 الدیلمی، الحسن بن ابی الحسن محمد،
ارشاد القلوب، قم،الشریف الرضی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۴۳۶.
▪️عضدالدوله در سال ۳۷۱ هنگام زیارت مرقد امام حسین(علیه السلام) و حضرت علی(علیه السلام) مبالغ هنگفتی وجوه نقدی و همچنین کمک های غیرنقدی بین علویان مجاور آن زیارتگاه ها تقسیم کرد.
📚 ابن طاووس، غیاث الدین السید عبدالکریم، فَرِحَهُ الْغُری فیتَعْیینِ قبرامیرالمؤمنین علیه السلام، ص۱۳۲.
💠 عطر آشنایی ۱۸۳
🔰روش شناسی آل بویه در رونق حرمهای مطهر اهل بیت(علیهم السلام)
▪️آل بویه، اوقافی به زیارتگاه های شیعه اختصاص دادند و مردم را به سکونت در پیرامون آن ها تشویق کردند.
▪️آن ها برای افزایش علاقه مردم به سکونت در جوار بارگاه ائمّه شیعه علیهم السلام اقدامات عمرانی انجام دادند و آب هایی بر در خانه ها و منازل مردم جاری ساختند و مستمری ماهیانه و صله هایی برای ساکنان مجاور مشاهد شریف مقرّر کردند.
▪️در نتیجه ی اقدامات مختلف حاکمان آل بویه، شیعیان در این دوران پیاده و سواره برای زیارت قبور اهل بیت(علیهم السلام) با هم به رقابت می پرداختند و از اطراف و اکناف برای سکونت در جوار بارگاه امامان شیعه(علیهم السلام) به آن نقاط مهاجرت می کردند.
📚مظفّر، محمد حسین، تاریخ شیعه، ترجمه محمدباقر حجتی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی،۱۳۷۹، ص۱۵۴.
💠 عطر آشنایی ۱۸۴
🔰 نذورات حاکمان آل بویه
▪️خطیب بغدادی از نذورات امرای آل بویه، از جمله معزّالدوله و عضدالدوله برای امام زادگان و علویان خبر می دهد.
📚 همو، تاریخ بغداد، او مدینه السلام منذ تأسیسها حتی سنه۴۶۳ ق، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی تا، ج۱، ص۴۲۴.
💠 عطر آشنایی ۱۸۵
🔰 تنبیه هتک حرمت حرم امام حسین(علیه السلام) در حکومت آل بویه
▪️ از آغاز قدرت و نفوذ آل بویه نسبت به زوّار کربلا توجه می شد و خیمه های بزرگی برای اسکان زوّاری که از نقاط دوردست می آمدند، برپا شده بود.
📚 همدانی، محمد بن عبدالملک، تَکْمِله تاریخ الطبری، بیروت، مطبعه الکاتولیکیه، ۱۹۶۱م، ص۱۲۱ و ۱۵۹.
▪️در مقابل، کسانی که به حرم امامان شیعه جسارت می کردند، به سختی تنبیه می شدند.
چنان که فردی که به حرم امام حسین(علیه السلام) بی ادبی کرده بود به دستور عضدالدوله به سختی تنبیه شد.
📚ابن مسکویه، الرازی ابوعلی تجارب الامم، تهران، دار سروش للطباعه و النشر، ۱۳۷۹ش، ج۶، ص۴۱۶.
💠 عطر آشنایی ۱۸۶
🔰روز هفتم صفر: شهادت امام مجتبی(علیه السلام)
▪️به نظر می رسد این قول از زمان امام کاظم(علیه السلام)و از سوی قاسم بن ابراهیم الرسّیپ «البرسی» ۱۶۹-۲۴۶ق عنوان شده است.
▪️نجاشی، در مورد قاسم اینگونه می‌نویسد: «قاسم پسر ابراهیم طباطبا پسر اسماعیل پسر ابراهیم پسر حسن مثنّی پسر امام مجتبی(علیه السلام)است. او صاحب کتاب(تثبیت الامامه)می‌باشد که از امام صادق(علیه السلام) با واسطه و از امام کاظم(علیه السلام) بدون واسطه روایت می‌کند.»
ابوالحسن العمری در کتاب (المجدی فی انساب الطالبییّن)می نویسد: «کنیه او ابامحمّد فردی عفیف و زاهد بوده است و از سلاطین جور وقت دوری جسته و هدایا و مراحم آنان را اگر چه از طلا و نقره بوده، نپذیرفته است و مردم را به وصایت امام رضا(علیه السلام)دعوت می کرده و از سال ۲۲۰ق تا۲۴۶ق که از دنیا رحلت نمود، درجبل الرسّ–کوهی در نزدیک حله– مخفی بوده است.»
▪️شیخ آقا بزرگ تهرانی در الذریعه او را سیدی شریف و از سادات بنی الحسن(علیه السلام) دانسته است.
💠 عطر آشنایی ۱۸۷
🔰کدام یک از علما هفتم صفر را شهادت امام حسن مجتبی(علیه السلام) می دانند؟
▪️از روایت قاسم بن ابراهیم که دلیل سابق و مقدم بر دلیل دو قول دیگر است، بزرگانی از فقهاء همچون شهید اول در(الدروس)، کفعمی در (المصباح)، والد شیخ بهائی در(وصول الاخبار الی اصول الاخبار)، شیخ بهائی در(توضیح المقاصد)، علامه مجلسی در(بحار الانوار)، شیخ عبدالله بحرانی در(عوالم العلوم)، شیخ محمد حسن نجفی در(جواهر الکلام)، شیخ جعفر کاشف الغطاء در(کشف الغطاء) و شیخ عباس قمی در(انوار البهیّه) پس از قرن هفتم تا زمان حاضر تبعیت نموده‌اند. (توضیح المقاصد،ص۶ مصباح کفعمى، ج۲، ص ۵۹۸)
▪️شیخ عباس قمی، پس از تحقیق در اقوال، قول هفتم صفر را اختیار کرده و دو قول دیگر را ضعیف شمرده است.
💠 عطر آشنایی ۱۸۸
🔰 وصیت محل دفن حاکمان آل بویه
▪️برخی از فرمانروایان آل بویه وصیت می کردند که جسدشان در جوار مرقد ائمّه شیعه(علیهم السلام) دفن شود.
▪️گاهی نیز فرزندانشان اجساد آن ها را در یکی از مشاهد شریفه دفن می کردند.
▪️ابن اثیر نخستین فرمانروایی را که در نجف در جوار مرقد علی(علیه السلام) دفن شد، عضدالدوله می داند.
▪️به گفته ی او، عضدالدوله نخست در کاخ بغداد مدفون بود و سپس جنازه اش را به نجف منتقل کردند و در جوار مزار علی(علیه السلام) دفن نمودند.
📚 ابن اثیر، عزالدین ابی الحسن، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۷ ق _۱۹۸۷ م، ج۹، ص۱۸.
💠 عطر آشنایی ۱۸۹
🔰 ترویج استفاده از مهر و تربت امام حسین(علیه السلام):
▪️استفاده از مُهر نماز، به‌خصوص مهری که از تربت امام حسین(علیه السلام) ساخته شده باشد، از نشانه‌های دیگر شیعیان امامیه محسوب می‌شود.
▪️در دوران آل بویه، افرادی بودند که از تربت امام حسین(علیه السلام) تسبیح و مُهر تهیه می‌کردند و به مردم هدیه می‌دادند.
📚ثعالبی، یتیمه الدهر، ۱۳۵۲ق، ج۳، ص۱۸۳.
▪️پیش از آن، این کار جرم به حساب می آمد و خلیفه ی بغداد به شدت با آن مقابله می کرد. چنانچه در سال ۳۱۳ خلیفه مسجد «براثا» را، که محل تجمّع شیعیان بود، محاصره کرد؛ گفته می شد آن ها برای لعن صحابه گرد هم آمده اند. دستگیری ۳۰ تن از نمازگزارانی که مهرهایی از گل سفید منقوش به نام امام همراه داشتند، سبب شد که خلیفه دستور تخریب مسجد «براثا» را صادر کند.
📚 نک: آدام متز، تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگزلو، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۲ش، ص ۸۶
💠 عطر آشنایی ۱۹۰
🔰عزاداری در عهد تیموریان
▪️پس از دوران آل بویه، دوران تیموریان از این جهت بسیار پراهمیت است که شاهد گسترش تدریجی تشیع، به ویژه در خراسان و ماوراء النهر (مرکز حکومت تیموریان) هستیم، به طوری که برخی از پژوهش گران، از تسنن دوازده امامی در این دوره نام برده اند.
📚 نک: تاریخ تشیع در ایران، رسول جعفریان، قم، انصاریان، چ۱، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۷۳۰.
▪️ نوشته اند در این زمان در ماوراءالنهر، همه ساله در سالروز عاشورا، مراسمی برپامی شد.
📚 روضه الشهداء، ملا حسین کاشفی سبزواری، تحقیق: عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، قم، نوید اسلام، ج۱، ص۲۲.
💠 عطر آشنایی ۱۹۱
🔰 تالیف کتاب در عصر تیموریان
▪️ملا حسین کاشفی، چهره شاخص دوره ی تیموریان و نگارنده ی کتاب روضه الشهداء است.
▪️برخی گفته اند در این دوره، گریه بر امام حسین(علیه السلام) در هرات، جانشین ذکر صوفیانه شده بود که نقشبندیه آن را ملغی کرده بودند.
📚 کامل مصطفی، تشیع و تصوف،ترجمه ی قراگزلو، تهران، امیرکبیر، صص ۳۲۷ – ۳۲۵
💠 عطر آشنایی ۱۹۲
🔰وضعیت عزاداری در ایران بعد از تیموریان
▪️پس از تیموریان، با روی کار آمدن صفویه و رسمیت یافتن مذهب شیعه و فزونی گرفتن شمار شیعیان، بر کمیت و گستره ی مراسم عزاداری افزوده شد و از آن پس نیز با توجه به شیعی بودن همه ی حاکمان ایرانی، همین روند با ابعاد وسیع تری ادامه یافت.
▪️ این مراسم هم چنان تا زمان قاجاریه ادامه یافت. در دوره ی رضاشاه پهلوی، با آن که خود او با تظاهر شدید به حمایت از تشیع و علما و مظاهر تشیع و به راه انداختن دسته و همراهی با عزاداران توانسته بود حکومت را بدست گیرد، ولی در نیمه ی دوم حکومتش به شدت با عزاداری مبارزه کرد و آن را ممنوع ساخت.
▪️ در زمان پهلوی دوم، ممنوعیت عزاداری برداشته شد و مردم توانستند با آزادی نسبی به عزاداری بپردازند.
 💠 عطر آشنایی ۱۹۳
🔰 تاریخ عزاداری امام حسین(علیه السلام) در میان اهل تسنن
▪️ با توجه به تبلیغ وسیع وهابیت در نفی عزاداری و به ویژه عزاداری سید الشهداء(علیه السلام )به دست آوردن سیره ی عالمان و بزرگان اهل تسنن و گذشته ی تاریخی این موضوع در میان ایشان، جایگاه والایی می یابد.
▪️به همین جهت، مختصری به این موضوع می پردازیم.
💠 عطر آشنایی ۱۹۴
🔰اولین گزارش از اعتراض صحابه
▪️ به نظر می رسد نخستین گزارشی که از اعتراض و گریه یکی از بزرگان صحابه پس از شهادت امام حسین(علیه السلام) و اسارت اهل بیت(علیهم السلام) ثبت شده، اعتراض و گریستن زیدبن ارقم در مجلس ابن زیاد است.
▪️هنگامی که ابن زیاد با چوب دستی بر لب و دندان امام(علیه السلام) می زد، زید با اعتراض گفت: چوب دستی ات را بردار، به خدا شاهد بودم که رسول خدا(صلی الله علیه و آله)مابین دو لب حسین(علیه السلام) را می بوسید و سپس گریست.
ابن زیاد او را تهدید به مرگ کرد.
پس زید فریاد زد: ای مردم! شما از این پس جزو بردگانید؛ پسر فاطمه را کشته اید و پسر مرجانه را امارت داده اید…
📚تاریخ طبری، بیروت لبنان: ج۴، ص۳۴۹ و تذکره الخواص، سبط این جوزی، قم: شریف رضی،۱۴۷۱ ق، ص۲۳۱.
💠 عطر آشنایی ۱۹۵
🔰 واکنش تابعان به شهادت امام حسین(علیه السلام)
▪️به جز زیدبن ارقم، از کسانی که گریستن و عزاداری ایشان بر حسین بن علی(علیه السلام) ذکر شده، می توان به حسن بصری اشاره کرد که پس از شنیدن خبر شهادت امام حسین(علیه السلام) به شدت گریست و گفت: امت ذلیل، امتی است که پس دختر پیامبرش را می کشد.
📚تذکره الخواص، ص۲۴۰.
▪️ هم چنین از امام شافعی می توان نام برد. شافعی با وجود طعن مخالفان، از ابراز محبت به اهل بیت(علیهم السلام) ابا نمی ورزید.
📚نک: مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص۱۲۴.
▪️وی در قصیده ای، به مدح اهل بیت(علیهم السلام) و ابراز اندوه از شهادت امام حسین(علیه السلام) می پردازد.
▪️نیز می توان از رثای خالدبن معران، یکی از تابعان و مرثیه احمد بن منصور بن علی قطیعی درباره امام حسین(علیه السلام) یاد کرد.
📚 همان، ص۱۴۱.
💠 عطر آشنایی ۱۹۶
🔰قصیده سرایی اهل تسنن در رثای اباعبدالله (علیه السلام)
▪️ سبط ابن جوزی و یحیی بن سلامه حفصکی قصیده ای در مدح دوازده امام و قصیده ای دیگر در رثای اباعبدالله الحسین(علیه السلام) دارند.
📚رسول جعفریان، تاملی در نهضت عاشورا، قم: انصاریان، ج۲، ۱۳۸۱ ش، صص ۲۸۲ – ۲۸۳.
▪️ هم چنین می توان به کسانی چون ابن صباغ مالکی، شمس الدین محمد بن طولون، قندوزی حنفی و فضل الله بن روزبهان که همگی آنان سنی های معتدلی هستند، اشاره کرد.
💠 عطر آشنایی ۱۹۷
🔰 واکنش علمای اهل تسنن به مخالفان سنی عزاداری
▪️عبدالجلیل رازی، از عالمان قرن ششم و صاحب کتاب النقض، در مقابل نویسنده ی سنی مذهب دیگری که به عزاداری امام حسین(علیه السلام) خرده گرفته بود، به دفاع از آن برمی خیزد و می نویسد:« بزرگان و معتبران ائمه از اصحاب امام مقرم بوحنیفه و امام مکرم شافعی و علما و فقهای طوایف فریقین، خلفاً عن سلف، این سنت را رعایت کرده اند».
📚عبدالجلیل قزوینی رازی، کتبا النقض، به سعی سید جلال الدین محدث، تهران، ۱۳۳۱ش، ج۱، ص۴۰۲.
▪️ اطلاعاتی که وی از عزاداری امام حسین(علیه السلام) در میان اهل تسنن می دهد، بسیار ارزش مند است.
▪️وی از شخصیت های برجسته ی زیادی از اهل تسنن چون خواجه بو منصور در اصفهان و خواجه علی غزنوی حنفی در بغداد نام می برد که، در روز عاشورا با شور و هیجان فراوانی به سوگواری امام حسین(علیه السلام) می پرداخته اند.
📚 همان، صص۴۰۲_۴۰۵
▪️ وی هم چنین به مجلس «شهاب مشاط» در بغداد اشاره می کند.
💠 عطر آشنایی ۱۹۸
🔰ارادت جامی از علمای اهل تسنن به امام حسین(علیه السلام)
▪️در اینجا باید از عبدالرحمن جامی(۸۱۷_ ۸۹۸ ق) حنفی مذهب یاد کرد که علاقه بسیاری به خاندان عترت داشته و اشعاری در این باره سروده است.
📚کلیات دیوان جامی، عبدالرحمان جامیف تصحیح، شمس بریلوی، تهران، هدایت، ج۱، ۱۳۶۲، ص۲۷.
▪️ او هنگام دیدار از کربلا اشعاری در وصف امام حسین(علیه السلام) می سراید:
کردم زدیده، پای سوی مشهد حسین
هست این سفر به مذهب عشاق فرض عین
📚 همان، ص۲۵.
💠 عطر آشنایی ۱۹۹
🔰نگارش آثار عالمان حنفی مذهب
▪️برخی عالمان حنفی کتاب هایی در رثای امام حسین(علیه السلام)نگاشته اند: محمودبن عثمان حنفی رومی:مقتل الامام الحسین ابن علی ابن ابیطالب رضی الله عنهما فی کربلا
📚عبدالحی بن فخر الدین حسنی،نزهه الخواطر وبهجه المسامع والنواظر،حیدر آباددکن: دائره المعارف العثمانیه، چ۲، ج۸، ص۳۰۷
▪️قادربخش بن حسن علی حفنی:جورالاشقیا، علی ریحانه سیدالانبیاء
📚نزهه الخواطر وبهجه المسامع والنواظر، عبدالحی بن فخرالدین حسنی،حیدر آباد دکن: دائره المعارف العثمانیه، چ۲، ج۸، ص۳۰۷
▪️شیخ علی انوربن علی اکبرحنفی:شهاده الکونین فی مقتل سیدناالحسین السبط.
📚همان،ص۳۲۸
▪️ امروزه نیزبرخی ازاهل تسنن،یاخود به عزاداری می پردازندویا باشیعیان مشارکت می کنند؛ چنانچه دکترعلی الوردی در کتاب”دراسه فی طبیعه المجتمع العراقی”به این اشتراک در عزای حسینی اشاره می کندومی نویسد:کم دیده نمی شودکه محله ی سنی نشین با محله ی شیعه نشین دربعضی مجالس حسینی مشارکت می کنندوگاهی نیزدر تقدیس مراقدوامامان شیعه این مشارکت دیده می شود.
📚 همو،تاریخ النیاحه، ج۲، ص۴۷به نقل ازدارسه فی طبیعه المجمتع العراقی،ص۲۳۶