محبوب ترین مقالات

فضیلت شرکت در جلسه ی علمی

(سرمقاله ی هفتمین شماره ی مجله دانش نامه ی علوم قرآن و حدیث)

 

چه نیک فرموده‌اند بزرگان مذهب بر مبنای فرمایش معصومان(علیهم السلام) که در دین مقایسه نیست؛ چه عقل ما محدود است و مقایسه‌ها بر اساس تصورات و تعلقات شخصی ترسیم می‌شود.

در روایت زیر شخص به دنبال مقایسه بین شرکت در تشیع جنازه و جلسه‌ی دانش‌آموزی است اما پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) افق نگاه او و ما را متفاوت می‌کند:

«جَاءَ رَجُلٌ مِنَ الْأَنْصَارِ إِلَى النَّبِیِّ صلّی اللهُ علیه و آله فَقَالَ: یَا رَسُولَ اللهِ، إِذَا حَضَرَتْ جَنَازَهٌ أَوْ حَضَرَ مَجْلِسُ عَالِمٍ، أَیُّهُمَا أَحَبُّ إِلَیْکَ أَنْ أَشْهَدَ؟ فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلّی الله علیه و آله: إِنْ کَانَ لِلْجَنَازَهِ مَنْ‏ یَتْبَعُهُا وَ یَدْفِنُهَا فَإِنَّ حُضُورَ مَجْلِسِ الْعَالِمِ
أَفْضَلُ مِنْ حُضُورِ أَلْفِ جَنَازَهٍ، وَ مِنْ عِیَادَهِ أَلْفِ مَرِیضٍ، وَ مِنْ قِیَامِ أَلْفِ لَیْلَهٍ، وَ مِنْ صِیَامِ أَلْفِ یَوْمٍ، وَ مِنْ أَلْفِ دِرْهَمٍ ُتَصَدَّقُ بِهَا عَلَى الْمَسَاکِینِ، وَ مِنْ أَلْفِ حِجَّهٍ سِوَى الْفَرِیضَهِ، وَ مِنْ أَلْفِ غَزْوَهٍ سِوَى الْوَاجِبِ تَغْزُوهَا فِی سَبِیلِ اللهِ بِمَالِکَ وَ َفْسِکَ.
وَ أَیْنَ تَقَعُ هَذِهِ الْمَشَاهِدُ مِنْ مَشْهَدِ عَالِمٍ؟! أَ مَاعَلِمْتَ أَنَّ اللهَ یُطَاعُ بِالْعِلْمِ، وَ یُعْبَدُ بِالْعِلْمِ، وَ خَیْرُ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ مَعَ الْعِلْمِ، وَ شَرُّ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ مَعَ الْجَهْل‏؟! (فتال نیشابوری، روضه الواعظین، ج‏۱، ص۱۲)

یکى از انصار نزد رسول خدا(صلی الله علیه و آله) آمد و عرض کرد: اى رسول خدا! اگر بنا باشد جنازه‏اى را تشییع کنم یا در مجلس درس دانشمندى حاضر شوم، حضور مرا در کدام یک از این دو بیشتر دوست دارى؟ رسول خدا(صلی الله علیه و آله)فرمود: اگر کسانى باشند که در پى جنازه رفته و آن را به خاک بسپارند، حاضر شدن در مجلس مرد دانشمند از هزار تشییع جنازه، و دیدار از
هزار بیمار، و قیام به عبادت در هزار شب، و روزه داشتن در هزار روز، وصدقه دادن هزار درهم به بینوایان، و از هزار حجّ مستحبى، و از حضور در هزار جنگ در راه خدا- جز جنگ واجب- و دادن مال و جان در این راه، فضیلتى بیشتر دارد. اینها کجا به پاى حضور در مجلس عالم مى‏رسد؟ آیا نمی دانی که اطاعت و عبادت خدا نیز به علم است، و نیکى دنیا و آخرت با علم است، و شرّ دنیا و آخرت با جهل و نادانى؟!

وقتی علم عظمتی این چنین دارد باید برای کسب آن تلاش نمود و برای وجدان آن توسل تا«علم مصبوب» الهی بر کویر نادانی ما ببارد؛ بدان امید دفتر دیگر از مجله‌ی دانش‌نامه‌ی علوم قرآن و حدیث را می‌گشاییم.