محبوب ترین مقالات

عطر آشنایی

🔰گفتارهایی چند پیرامون نهضت عاشوراوامام حسین(علیه السلام)_محرم 1396

 

💢عطر آشنایی 1
💠 راز عزاداری حسینی از اول ماه محرم

❇️  قیل للصادق(علیه السلام)؛

سیدی جعلت فداک! ان المیت یجلسون بالنیاحه بعد موته او قتله، و اراکم تجلسون انتم وشیعتکم من اول شهر بالمأتم و العزا للحسین (علیه السلام).
فقال: ما هذا… إذا هل هلال محرم نشرت الملائکه ثوب الحسین و هو مخرق من ضرب السیوف و ملطخ بالدماء  فنراه نحن و شیعتنا بالبصیره و لا بالبصر فإذا تنفجر دموعنا..

☑️ به امام صادق (علیه السلام)عرض شد: آقای من به فدایتان شوم!…وقتی کسی می میرد یا کشته می شود جلسه نوحه ای برای او می گیرند، و من مشاهده می کنم که شما و شیعیانتان از اول ماه محرم اقامه ی جلسه عزا می کنید.
حضرت فرمودند: این چه حرفی است! هنگامی که هلال ماه محرم دمیده می شود ملائکه پیراهن امام حسین را آویزان می کنند در حالیکه پاره پاره شده از ضربه های شمشیر و آغشته به خون است؛ما و شیعیانمان این پیراهن را با چشم دل (و نه با چشم ظاهری) می بینیم  پس اشک های ما سرازیر می شود.

📚 جزایری، خصائص الزینبیه ص49 ، الهاشمی النجفی، ثمرات الاعواد، ص36.

 

💢عطر آشنایی 2
💠 در عزای سالار شهیدان مشکی بپوشیم!

☑️ برقعی به سندش از امام باقر(علیه السلام) نقل می کندکه فرمود:
چون جدم حسین(علیه السلام) به شهادت رسیدند، زنان بنی هاشم در ماتم او لباس سیاه پوشیدند و آن را در گرما و سرما تغییر ندادند.
و پدرم علی بن الحسین(علیهما السلام) برای آنان در هنگام عزاداری غذا آماده می کرد.

📚 شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه ج2،ص 890

 

💢عطر آشنایی3
💠 تبسّم نکردن در ماه محرّم به ویژه در اولین دهه ی آن

❇️ عنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَبِي مَحْمُودٍ قَالَ: قَالَ الرِّضَا(علیه السلام):  كَانَ أَبِي إِذَا دَخَلَ شَهْرُ الْمُحَرَّمِ لَا يُرَى ضَاحِكاً، وَ كَانَتِ الْكَآبَةُ تَغْلِبُ عَلَيْهِ حَتَّى يَمْضِيَ مِنْهُ عَشَرَةُ أَيَّامٍ، فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْعَاشِرِ كَانَ ذَلِكَ الْيَوْمُ يَوْمَ مُصِيبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُكَائِهِ وَ يَقُولُ: هُوَ الْيَوْمُ الَّذِي قُتِلَ فِيهِ الْحُسَيْنُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ.

☑️ حضرت رضا(علیه السلام) فرمود: عادت پدرم این بود که وقتی ماه محرّم می رسید، دیگر کسی وی را خوشحال و متبسّم نمی دید، و آثار حزن و اندوه در چهره اش ظاهر می شد تا آنکه روز دهم محرم می رسید. این روز، روز مصیبت و اندوه و گریه اش بود و همواره می فرمود: امروز، روزی است که در آن حسین که سلام خدا بر او باد، کشته شد.

📚 علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج44، ص283.

 

💢 عطر آشنایی4
💠 بنوش به یاد حسین(علیه السلام)

❇️ حدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ الْخَشَّابِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ دَاوُدَ الرَّقِّيِّ
قَالَ كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه‌السلام) إِذَا اسْتَسْقَى الْمَاءَ فَلَمَّا شَرِبَهُ رَأَيْتُهُ قَدِ اسْتَعْبَرَ وَ اغْرَوْرَقَتْ عَيْنَاهُ بِدُمُوعِهِ ثُمَّ قَالَ لِي يَا دَاوُدُ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلَ الْحُسَيْنِ (علیه‌السلام) فَمَا مِنْ عَبْدٍ شَرِبَ الْمَاءَ فَذَكَرَ الْحُسَيْنَ (علیه‌السلام) وَ لَعَنَ قَاتِلَهُ إِلَّا كَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِائَةَ أَلْفِ حَسَنَةٍ وَ حَطَّ عَنْهُ مِائَةَ أَلْفِ سَيِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ مِائَةَ أَلْفِ دَرَجَةٍ وَ كَأَنَّمَا أَعْتَقَ مِائَةَ أَلْفِ نَسَمَةٍ وَ حَشَرَهُ اللَّهُ تَعَالَى يَوْمَ الْقِيَامَةِ ثَلِجَ الْفُوءَادِ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ سَعْدِ بْنِ سَعْدٍ مِثْلَهُ

☑️ داود رقّى،مى‏ گويد:

در محضر مبارك امام صادق(عليه السّلام) بودم، حضرت آب طلبيدند و زمانى كه آب را نوشيدند ديدم در حضرت حالت گريه پيدا شد و دو چشم آن حضرت غرق اشك شد سپس به من فرمودند:اى داود! خدا قاتل حسين(عليه السّلام) را لعنت كند، بنده ‏اى نيست كه آب نوشيده و حسين(عليه السّلام) را ياد نموده و كشنده ‏اش را لعنت كند مگر آنكه خداوند منّان صد هزار حسنه براى او منظور مى ‏كند و صد هزار گناه از او محو كرده و صد هزار درجه مقامش را بالا برده و گويا صد هزار بنده آزاد كرده و روز قيامت حق تعالى او را با قلبى آرام و مطمئن محشورش مى کند.
🔘 محمّد بن يعقوب، از علىّ بن محمّد، از سهل بن زياد، از جعفر بن ابراهيم حضرمى، از سعد بن سعد مثل همين حديث را نقل كرده است.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب سی و چهارم

 

💢عطر آشنایی5
💠زیارت حسین بن علی(علیه السلام) در هر روز

❇️ عنْ حَنَانٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عَلَیهِ السَّلامُ:  يَا سَدِيرُ! تَزُورُ قَبْرَ الْحُسَيْنِ عَلَیهِ السَّلامُ  فِي كُلِّ يَوْمٍ؟ قُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاكَ لَا، قَالَ: فَمَا أَجْفَاكُمْ! قَالَ: فَتَزُورُونَهُ فِي كُلِّ جُمْعَةٍ؟ قُلْتُ: لَا، قَالَ: فَتَزُورُونَهُ فِي كُلِّ شَهْرٍ؟ قُلْتُ: لَا، قَالَ: فَتَزُورُونَهُ فِي كُلِّ سَنَةٍ؟ قُلْتُ: قَدْ يَكُونُ ذَلِكَ، قَالَ: يَا سَدِيرُ! مَا أَجْفَاكُمْ لِلْحُسَيْنِ عَلَیهِ السَّلامُ!  أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَلْفَيْ أَلْفِ مَلَكٍ شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَ وَ يَزُورُونَ لَا يَفْتُرُونَ، وَ مَا عَلَيْكَ يَا سَدِيرُ! أَنْ تَزُورَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ عَلَیهِ السَّلامُ  فِي کُلِّ جُمْعَةٍ خَمْسَ مَرَّاتٍ وَ فِي كُلِّ يَوْمٍ مَرَّةً، قُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاكَ، إِنَّ بَيْنَنَا وَ بَيْنَهُ فَرَاسِخَ كَثِيرَةً! فَقَالَ لِي: اصْعَدْ فَوْقَ سَطْحِكَ، ثُمَّ تَلْتَفِتُ يُمْنَةً وَ يُسْرَةً، ثُمَّ تَرْفَعُ رَأْسَكَ إِلَى السَّمَاءِ، ثُمَّ انْحُ نَحْوَ الْقَبْرِ وَ تَقُولُ: «السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ! السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ» تُكْتَبُ لَكَ زَوْرَةٌ، وَ الزَّوْرَةُ حَجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ. قَالَ سَدِيرٌ: فَرُبَّمَا فَعَلْتُ فِي الشَّهْرِ أَكْثَرَ مِنْ عِشْرِينَ مَرَّةً.

📚 کلینی، کافی، ج4، ص589.

☑️ سدیر گفت: حضرت صادق(علیه السلام) به من فرمود: اى سدير! آیا هر روز قبر حسين بن علی(علیه السلام) را زیارت می کنی؟ عرض کردم: خیر، فرمود: چقدر شما جفاکارید! و سپس فرمود: در هر جمعه زیارت می کنید؟ عرض کردم: خیر، فرمود: در هر ماه زيارت مي كنید؟ عرض کردم: خیر، فرمود: در هر سال زيارت مي كنید؟ عرض کردم: گاهى زیارت می کنیم. فرمود: ای سدير! چقدر به حسين (عليه السّلام) جفا می کنيد! آيا نمي دانى خداوند دو میلیون فرشته ژوليده موى و خاك آلود دارد که به طور مداوم بر حسین بن علی(علیه السلام) گريه مي كنند و قبر او را  زيارت مي كنند و خسته نمي شوند؟ای سَدیر! چرا خود را مقیّد نمی سازی که هر جمعه پنج بار، و هر روز یک بار قبر حسین بن علی(علیه السلام) را زیارت کنی؟ عرض کردم: بین ما و قبر او فرسخ ها فاصله است! فرمود: به بلندی برو، به سمت راست و چپ خود توجه کن، سرت را سوی آسمان کن، و سپس به سوی قبر حسین بن علی (علیه السلام) توجّه کن و بگو:
«السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ! السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ»
اگر چنین کنی، برای تو یک زیارت نوشته می شود، و هر زیارت معادل یک حجّ و یک عمره می باشد. سدیر گفت: گاهی می شد که در یک ماه بیش از بیست بار این کار را انجام می دادم.
▪️در روایت مشابهی که در «کامل الزیارات» نقل شده است، جناب سدیر در انتهای حدیث می گوید: فَرُبَّمَا فَعَلْتُهُ فِي النَّهَارِ أَكْثَرَ مِنْ عِشْرِينَ مَرَّةً. یعنی روزهایی می شد که بیش از بیست بار این کار را انجام می دادم.

📚 ابن قولویه، كامل‏ الزيارات، ص287.

 

💢 عطر آشنایی 6
💠 گریستن تمام مخلوقات بر سید الشهداء(علیه السلام)

❇️ حدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ الْقُرَشِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي خَالِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ عَنْ أَبِي إِسْمَاعِيلَ السَّرَّاجِ عَنْ يَحْيَى بْنِ مَعْمَرٍ الْعَطَّارِ عَنْ أَبِي بَصِير عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ :
بَكَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ وَ الطَّيْرُ وَ الْوَحْشُ عَلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ (علیه السلام) حَتَّى ذَرَفَتْ دُمُوعُهَا وَ حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ وَ جَمَاعَةُ مَشَايِخِي عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ وَ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارِ جَمِيعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بِإِسْنَادِهِ مِثْلَهُ.

☑️ ابى بصير، از حضرت ابو جعفر(عليه السّلام) نقل كرده كه آن جناب فرمودند:
انس و جن، پرنده و وحوش بر حسين بن على عليهما السّلام گريستند تا آنجا که اشکهايشان جارى گشت.
▪️{و پدرم عليه الرحمه و جماعتى از اساتيدم از سعد بن عبد اللّه بن ابى خلف و محمّد بن يحيى عطار جملگى از محمّد بن حسين به اسنادش مثل همين خبر را نقل كرده ‏اند}

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب 26، ح1.

 

💢عطر آشنایی 7
💠 یادگار برادر

💢چگونگى اجازه گرفتن جناب قاسم بن الحسن(علیه السلام) از امام حسین(علیه السلام) براى رفتن به میدان، در روز عاشورا حاكى از قوّت معرفت و كمال درایت و شهامت و ایمان اوست.

💢جناب قاسم، آن قدر پافشارى كرد تا اجازه گرفت و در حالى كه اشك بر گونه اش مى غلتید، با خواندن این رَجَز به صف دشمن، حمله بُرد:

إن تُنكِرونی فَأَنَا فَرعُ الحَسَن
سِبطُ النَّبِیِّ المُصطَفى وَالمُؤتَمَن
هذا حُسَینٌ كَالأَسیرِ المُرتَهَن
بَینَ اُناسٍ لا سُقوا صَوبَ المُزَن

یعنی:

اگر مرا نمى شناسید، من شاخه ی حسن        نواده ی پیامبرِ برگزیده و امین هستم
این حسین، همانند اسیرِ به گروگان گرفته شده
در میان مردم است كه از آب باران هم دریغ داشته شده است.
او پس از هلاك نمودن تعدادى از سپاه ابن سعد، به خیل شهیدان پیوست.(1)

💢 در «زیارت رجبیّه»، نام وى آمده و در «زیارت ناحیه مقدّسه» نیز در باره ی وى آمده است:
السَّلامُ عَلَى القاسِمِ بنِ الحَسَنِ بنِ عَلِیٍّ، المَضروبِ عَلى هامَتِهِ، المَسلوبِ لامَتُهُ، حینَ نادَى الحُسَینَ عَمَّهُ ، فَجَلا عَلَیهِ عَمُّهُ كَالصَّقرِ ، وهُوَ یَفحَصُ بِرِجلَیهِ التُّرابَ وَ الحُسَینُ یَقولُ : «بُعداً لِقَومٍ قَتَلوكَ ! و مَن خَصمُهُم یَومَ القِیامَةِ جَدُّكَ و أبوكَ»
یعنی:
سلام بر قاسم، فرزند حسن بن على؛ ضربت خورده بر سرش، و زِرهش كَنْده شده، هنگامى كه عمویش حسین را صدا زد! پس عمویش، خود را مانند بازى شكارى، بر بالاى سرش رسانْد و او، پاهایش را به خاك مى سایید و حسین علیه السلام مى فرمود: «[از رحمت خدا] دور باشند قاتلان تو؛ كسانى كه روز قیامت، دشمنشان، جدّ تو و پدر تو هستند!»
سپس فرمود: «به خدا سوگند، بر عمویت گران است كه او را بخوانى و پاسخت را ندهد یا پاسخت را بدهد، ولى تو كشته شده، بر خاك افتاده باشى و سودى برایت نداشته باشد. به خدا سوگند، امروز، روزى است كه كُشندگان او (عمویت)، فراوان و یاورانش، اندك اند!»
خداوند، مرا در روز قیامت، با شما دو نفر (قاسم و امام حسین علیه السلام)، قرار دهد و در جایگاه شما، جاى دهد. خداوند، قاتلت عمر بن سعد بن عروة بن نُفَیل اَزْدى را لعنت كند و او را به دوزخ برساند و عذابى دردناك، برایش آماده سازد!

💢 شیخ صدوق (رحمه الله علیه) در الأمالى به نقل از امام زین العابدین علیهم السلام می نویسد: پس از على اكبر(علیه السلام)، قاسم بن حسن بن على بن ابى طالب، پا به میدان نهاد.

📚کتابشناسی:
1- ری شهری،دانش نامه امام حسین (علیه السلام)، ج7، ص121
2- همو، ص 226 ح 239

 

 

💢عطر آشنایی8
💠 کوچکترین سردار

💢هنگامى که امام حسین(علیه السلام) شهادت خاندان وفرزندانش را دید و از آنان کسى جز امام و زنان و کودکان و فرزند بیمارش ـ امام سجّاد(علیه السلام) ـ نماند، ندا داد:
«هَلْ مِنْ ذابٍّ یَذُبُّ عَنْ حَرَمِ رَسُولِ اللّهِ؟ هَلْ مِنْ مُوَحِّد یَخافُ اللّهَ فینا؟ هَلْ مِنْ مُغیث یَرْجُوا اللّهَ فِی اِغاثَتِنا؟ هَلْ مِنْ مُعین یَرْجُوا ما عِنْدَاللّهِ فِی اِعانَتِنا»؛
(آیا کسى هست که از حرم رسول خدادفاع کند؟ آیا خداپرستى در میان شما پیدا مى شود که از خدابترسد و ستم بر ما روا ندارد؟ آیا فریادرسى هست که براى خدابه فریاد ما برسد؟ آیا یارى کننده اى هست که با امید به عنایت خداوند به یارى ما برخیزد؟).
با طنین افکن شدن نداى استغاثه امام(علیه السلام)، صداى گریه و ناله از بانوان حرم برخاست.

امام(علیه السلام) به خیمه ها نزدیک شد و فرمود:
«ناوِلُونی عَلِیّاً اِبْنی الطِّفْلَ حَتّى اُوَدِّعَهُ»؛ (فرزند خردسالم «على» را به من بدهید تا با او وداع کنم).
فرزندش را نزد وى آوردند.
امام(علیه السلام) در حالى که طفلش را مى بوسید، خطاب به او فرمود:
«وَیْلٌ لِهوُلاءِ الْقَوْمِ اِذا کانَ خَصْمُهُمْ جَدَّکَ»؛ (بدا به حال این گروه ستمگر آنگاه که جدّت رسول خدا(صلى الله علیه وآله) با آنان به مخاصمه برخیزد؟).(1)

💢معالى السبطین از قول ابومخنف آورده است:
امام(علیه السلام) پس از شهادت على اکبر به خواهرش امّ کلثوم فرمود:
«یا اُخْتاهُ اوُصیکِ بِوَلَدی الصَّغیرَ خَیْراً، فَاِنَّهُ طِفْلٌ صَغیرٌ وَ لَهُ مِنَ الْعُمْرِ سِتَّهُ اَشْهُر»؛ (خواهرم! به فرزند خردسالم نیکى کن، او خردسال است و تنها شش ماه دارد).
امّ کلثوم عرض کرد: «برادرجان! این طفل به مدّت سه روز است که جرعه آبى ننوشیده است، از این گروه کمى آب بطلب!».
امام(علیه السلام) با شنیدن این سخن، طفلش را گرفت و به سوى دشمن روانه شد و فرمود: «یا قَوْمِ قَدْ قَتَلْتُمْ اَخی وَ اَوْلادی وَ اَنْصارِی وَ ما بَقِی غَیْرُ هذَا الطِّفْلِ، وَ هُوَ یَتَلَظّى عَطَشَاً مِنْ غَیْرِ ذَنْب اَتاهُ اِلَیْکُمْ، فَاسْقُوهُ شَرْبَهً مِنَ الْماءِ»؛ (اى مردم! شما برادر و فرزندان و یارانم را کشتید و کسى جز این طفل که بى هیچ گناهى از تشنگى مى سوزد، نمانده است، او را با جرعه آبى سیراب کنید).(2)

💢 به تعبیر «نفس المهموم» امام(علیه السلام) فرمود:
«یا قَوْمِ، اِنْ لَمْ تَرْحَمُونی فَارْحَمُوا هذَا الطِّفْلَ»؛ (اى مردم اگر به من رحم نمى کنید به این طفل خردسال رحم کنید). (3)
امام(علیه السلام) در حال گفتن این سخنان بود که بناگاه تیرى از سوى ستمگرى سیاه دل ـ حرمله بن کامل اسدى ـ حلقوم طفل را پاره کرد و از گوش تا گوش را درید. امام حسین(علیه السلام) کف دستش را زیر گلوى بریده طفل گرفت و چون از خون پر شد، آن را به آسمان پاشید و در روایت دیگر آمده است، امام دستانش را زیر گلوى طفل گرفت و گفت:«یا نَفْسُ اِصْبِری فیما اَصابَکِ، اِلهی تَرى ما حَلَّ بِنا فی الْعاجِلِ فَاجْعَلْ ذلِکَ ذَخیرَهً لَنا فی الاْجِلِ»؛ (اى نفس! در برابر این همه مصیبت شکیبا باش! خدایا! تو مى بینى که در این دنیاى فانى چه مصایبى براى ما رخ داده، پس آن را براى روز رستاخیزمان ذخیره ساز!). (4)

💢در ینابیع الموده آمده است که امام(علیه السلام) گفت:
«اَللّهُمَّ اَنْتَ تَعْلَمُ اَنَّهُمْ دَعَوُنَا لِیَنْصُرُونا فَخَذَلُونا وَ اَعانُوا عَلَیْنا، اَللّهُمَّ احْبِسْ عَنْهُمْ قِطَرَ السَّماءِ، وَ احْرِمْهُمْ بَرَکاتِکَ، اَللّهُمَّ لا تُرْضِ عَنْهُمْ اَبَداً، اَللّهُمَّ اِنَّکَ اِنْ کُنْتَ حَبَسْتَ عَنَّا النَّصْرَ فی الدُّنْیا، فَاجْعَلْهُ لَنا ذُخْراً فِی الاْخِرَهِ وَ انْتَقِمْ لَنا مِنَ الْقَوْمِ الظّالِمینَ»؛ (خدایا! تو مى دانى که اینان ما را دعوت کردند تا به یارى مان بشتابند ولى ما را رها کردند و در برابر ما بپاخاستند، خدایا! باران آسمان را از آنان دریغ دار و آنان را از برکاتت محروم کن. خدایا هرگز از آنان خشنود مشو. خدایا اگر در دنیا، پیروزى را از ما دریغ داشته اى، آن را ذخیره آخرتمان قرار ده و از گروه ستمکاران انتقام ما را بستان). (5)

💢بعد از شهادت آن طفل، امام(علیه السلام) از اسب پیاده شد و با غلاف شمشیر، قبر کوچکى کند و کودکش را به خونش آغشته ساخت و بر وى نمازگذارد (و دفن نمود). (6)

📚منابع:
1) خوارزمی، مقتل الحسين، ج 2، ص 32 و علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 45، ص 46.
2)حائری مازندرانی،ج1،ص419.
3) محدث قمی، ص 349.
4) حائری مازندرانی، ج 1، ص 419.
5) ابن ابی الحدید، ج 3، ص 77.
6) علامه مجلسی، بحارالانوار،ج45،ص46.

 

💢عطر آشنایی 9
💠 آرامش پدر

💢 به‏ گفته‏ ی ابو الفرج‏ «1» و دیگران‏: على‏ اكبر(علیه‏ السّلام‏)نخستین‏ فرد از بنى‏ هاشم‏ بود كه‏ پس‏ از شهادت‏ یاران‏ حسین‏(علیه‏ السّلام)‏ به‏ شهادت‏ رسید. او زمانى‏ كه‏ به‏ تنهایى‏ پدر نگریست‏، در حالى كه سوار بر ذو الجناح بود، نزد پدر شرفیاب شد و از او اجازه میدان خواست، اشك از چشمان پدر جارى شد و سكوت كرد و سپس فرمود:
«اللهم اشهد أنّه قد برز الیهم غلام أشبه الناس خلقا و خلقا و منطقا برسولك و كنّا اذا اشتقنا إلى نبیّك نظرنا إلیه». یعنی: «خدایا! گواه باش! جوانى به نبرد با آنان مى‏ رود كه از حیث اخلاق و شمایل و گفتار، شبیه‏ ترین فرد به پیامبر تو است. ما هرگاه تشنه دیدار پیامبرت مى‏ شدیم، به چهره ی على اكبر می ‏نگریستیم».

💢سپس امام(علیه السّلام) با صداى بلند فرمود: «یا بن سعد! قطع اللّه رحمك كما قطعت رحمی و لم تحفظنى فى رسول اللّه». یعنی: «اى ابن سعد! خدا پیوند خویشاوندى ‏ات را قطع كند كه پیوند خویشاوندى مرا بریدى و حرمت خویشاوندیم با رسول خدا(صلّى اللّه علیه و آله) را زیر پا نهادى».

💢به مجرّد این كه على اكبر(علیه السّلام) از پدر اجازه میدان گرفت با خواندن این رجز بر سپاه دشمن تاخت:

أنا علىّ بن الحسین بن علىّ‏
نحن و بیت اللّه أولى بالنبى‏
و اللّه لا یحكم فینا ابن الدعیّ‏
یعنى: من على بن حسین بن علی‏ ام. ما و خانه كعبه به پیامبر خدا سزاوارتریم. به خدا سوگند! فرزند فرومایگان نباید بر ما حاكمیّت یابد.

💢على اكبر(علیه السّلام)نبرد سختى انجام داد و سپس نزد پدر بازگشت و عرضه داشت:«یا أبت! العطش قد قتلنى و ثقل الحدید قد أجهدنى». یعنی:«پدر! تشنگى، جانم را به لب رسانده و سنگینى اسلحه مرا به زحمت انداخته است».
حسین(علیه السّلام)در این لحظه مى‏ گرید و می ‏فرماید: «وا غوثاه! أنّى لى الماء، قاتل یا بنیّ قلیلا و اصبر، فما أسرع الملتقى بجدّك محمّد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم فیسقیك بكأسه الأوفى شربة لا تظمأ بعدها أبدا». یعنی: «از كدامین سو برایت آب آورم، پسرم! اندكى نبرد كن و صبر و شكیبایى نما، لحظاتى دیگر به دیدار جدّت محمّد(صلّى اللّه علیه و آله) نایل خواهى شد و كام تو را آن گونه سیراب خواهد ساخت كه پس از آن هرگز تشنه نگردى».
على اكبر(علیه السّلام)مانند پدر و جدّ خویش، بر سپاه دشمن یورش برد و مرّة بن منقذ عبدى، با پرتاب تیرى گلوى مبارك وى را هدف قرار داد «2».

💢ابو الفرج می گوید: حمید بن مسلم ازدى گفت: من ایستاده بودم و مرّة بن منقذ كنارم قرار داشت و على بن حسین از چپ و راست بر سپاه حمله مى ‏كرد و آن‏ها را پراكنده می ‏ساخت، مرّة گفت: گناه عرب به گردنم، اگر این جوان گذارش به من بیفتد، پدرش را به عزایش می ‏نشانم!
بدو گفتم: این كار را انجام نده، همان كسانى كه وى را در محاصره دارند براى این كار كافى است.
وى گفت: قطعا این كار را خواهم كرد. على اكبر(علیه السّلام)در حالى كه گروهى از سپاه را عقب می راند، به سمت ما آمد، این فرد با نیزه ضربتى بر قامت استوار اكبر زد و على روى زین اسب خم شد و گردن اسب را بغل گرفت و اسب به اشتباه او را به سمت دشمن برد. آنان وى را به محاصره در آورده و بدن مباركش را با شمشیر قطعه‏ قطعه كردند «3».

💢قبل از جان دادن صدا زد: سلام بر تو پدر! اكنون جدّم رسول خدا(صلّى اللّه علیه و آله)مرا سیراب ساخت و امشب در انتظار توست، حسین(علیه السّلام) به سمت میدان شتافت و كارزار سختى آغاز كرد تا به بالین جوانش با پیكر پاره پاره رسید و فرمود:
«قتل اللّه قوما قتلوك یا بنیّ! فما أجرأهم على اللّه و على انتهاك حرمة الرسول». یعنی:«فرزندم! خدا بكشد مردم ستمگرى كه تو را كشتند، اینان چقدر بر خدا و هتك حرمت‏ رسول خدا(صلّى اللّه علیه و آله)جرى شده‏ اند؟».
سپس اشك از چشمان مباركش جارى گشت و فرمود: «على الدّنیا بعدك العفا؛یعنی: پس از تو اف بر این دنیا!» «4».

💢ابو مخنف و ابو الفرج از حمید بن مسلم ازدى روایت كرده ‏اند كه گفت: گویى زنى را می ‏بینم با فریاد یا حبیباه! یا بن اخیّاه! اى عزیزم! اى پسر برادرم! از خیمه بیرون آمده است.
پرسیدم: آن زن كیست؟
گفتند: زینب دختر على بن أبی طالب (علیه السّلام) است. این زن از راه رسید و خود را بر پیكر على اكبر افكند. حسین نزد خواهر آمد و دست او را گرفت و به خیمه برد و خود بازگشت و به جوانان بنى هاشم فرمود: «احملوا أخاكم؛یعنی: برادرتان را به خیمه ببرید».
آنان بدن نازنین على اكبر را حمل كرده و مقابل خیمه‏ اش قرار دادند «5».

📚 منابع:

  1. ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، 115.
  2. سیدبن طاوس، لهوف، ص166.
  3. ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، 115.
  4. همان، 115؛ سیدبن طاوس، لهوف 167.
  5. طبرى، تاریخ، ج3، ص331(با اندكى تفاوت در برخى كلمات).

 

 

💢 عطر آشنایی 10
💠 سقای تشنه لب

💢 لما رأى وحدته علیه السلام أتى أخاه و قال يا أخي هل من رخصة؟
وقتی كه حضرت ابالفضل تنهایی برادر را ديد، خدمت حضرت امام حسین(علیه السلام) آمد و گفت: يا أخاه! آيا رخصت جهاد به من می ‏دهى؟

💢 فبكى الحسين علیه السلام بكاء شديدا
امام حسين(عليه السلام) گريه شديدى كرد

💢ثم قال يا أَخِي أَنْتَ صَاحِبُ لِوَائِي وَ إِذَا مَضَيْتَ تَفَرَّقَ عَسْكَرِي
بعد فرمود: اى برادر! تو پرچمدار منى، اگه تو شهيد شوی لشكر من از هم می پاشد.

💢 فقَالَ الْعَبَّاسُ: قَدْ ضَاقَ صَدْرِي وَ سَئِمْتُ مِنَ الْحَيَاةِ وَ أُرِيدُ أَنْ أَطْلُبَ ثَأْرِي مِنْ هَؤُلَاءِ الْمُنَافِقِينَ
عباس(علیه السلام)عرضه داشت: سينه ام تنگ شده و از زندگى خسته شده ام. ميخواهم از اين منافقین خونخواهى كنم.

💢فقَالَ الْحُسَيْنُ علیه السلام فَاطْلُبْ لِهَؤُلَاءِ الْأَطْفَالِ قَلِيلًا مِنَ الْمَاءِ
امام حسين(عليه السلام) فرمود: مقدارى آب از براى اين كودكان طلب كن.

💢فذهب العباس و وعظهم و حذرهم فلم ينفعهم
ابا الفضل رفت و آن مردم گمراه را موعظه نمود و از اين جنايت بر حذر داشت، ولى اثرى نكرد.

💢فرجع إلى أخيه فأخبره
به سوى امام حسين(علیه السلام) مراجعت و آن حضرت را آگاه نمود.

💢فسمع الأطفال ينادون العطش العطش
ناگاه شنيد كه كودكان فرياد مي زنند العطش! العطش!

💢فركب فرسه و أخذ رمحه و القربة و قصد نحو الفرات
حضرت عباس(عليه السلام) بر اسب خود سوار شد و نيزه و مشك را برداشت و متوجه‏ فرات گرديد.

💢فأحاط به أربعة آلاف ممن كانوا موكلين بالفرات
تعداد چهار هزار نفر كه موكل آب فرات بودند آن بزرگوار را محاصره كردند.

💢و رموه بالنبال فكشفهم
او را تير باران می کردند ولى او لشكر را شكافت

💢و قتل منهم على ما روي ثمانين رجلا حتى دخل الماء.
تعداد هشتاد نفر از دشمن را كشت تا بر سر آب رسيد.

💢فلما أراد أن يشرب غرفة من الماء ذكر عطش الحسين و أهل بيته فرمى الماء
وقتى خواست مشتى آب بياشامد بياد تشنگى امام حسين و اهل بيت آن حضرت افتاد و آب را ريخت.

💢و ملأ القربة و حملها على كتفه الأيمن و توجه نحو الخيمة
پس از اينكه مشك را پر از آب كرد و بدوش راست خود انداخت متوجه خيمه ‏ها گرديد.

💢 فقطعوا عليه‏ الطريق و أحاطوا به من كل جانب
دشمنان سر راه بر آن حضرت گرفتند و از هر طرفى او را محاصره نمودند.

💢فحاربهم حتى ضربه نوفل الأزرق على يده اليمنى فقطعها
حضرت عباس(عليه السلام)با آنان جنگید تا اينكه نوفل بن ازرق دست راست آن حضرت را قطع كرد.

💢فحمل القربة على كتفه الأيسر فضربه نوفل فقطع يده اليسرى من الزند
آن بزرگوار مشك را بدوش چپ انداخت و نوفل دست چپ وى را هم از بند جدا كرد.

💢فحمل القربة بأسنانه
حضرت عباس(عليه السلام) بناچار مشك را به دندان گرفت.

💢فجاءه سهم فأصاب القربة و أريق ماؤها
ناگاه تيرى به طرف آن بزرگوار آمد و به مشك آب اصابت نموده آب روى زمين ريخت.

💢ثم جاءه سهم آخر فأصاب صدره
سپس تير ديگرى آمد و بر سينه ی مباركش جاى گرفت!

💢 فانقلب عن فرسه
پس از اين جريان بود كه از بالاى اسب خود به زمين سقوط كرد.

💢و صاح إلى أخيه الحسين أدركني
و فرياد زد: يا اخا ادركنى.

💢فلما أتاه رآه صريعا فبكى
وقتى امام حسين(عليه السلام)آمد و آن حضرت را ديد كه از پاى در آمده است گريان شد.

💢و قال الحسين علیه السلام الْآنَ انْكَسَرَ ظَهْرِي وَ قَلَّتْ حِيلَتِي.
امام حسين فرمود: يعنى الان پشتم شكست و راه چاره ‏ام اندك شد.

📚علامه مجلسی، بحارالانوار،ج45،ص41.

 

💢عطر آشنایی11
💠 وقتی اسب،شعورش از انسان بالاتر می رود!

💢 کربلا سرشار از درس های زندگی است، بیشتر ما به دنبال شخصیت شناسی امام حسین(علیه السلام) و یاران باوفایش هستیم؛ اما در روز عاشورا صحنه ای اتفاق افتاد که نشان داد، ذوالجناح،اسب امام حسین(علیه السلام) شعورش از قاتلان پسر پیامبر(صلی الله علیه وآله) بیشتر است!
اینکه چه می شود برخی انسانها را ابر غفلت آن چنان فرا می گیرد که هر چه از عمر خود می گذرد بدتر از گذشته می شوند تا جایی که دیگر نمی فهمند بدی چیست و فقط از دیگران انتظار خوبی دارند، محل تامل است!

💢وقتی که حضرت سید الشهداء(علیه السلام) از بالای اسب روی زمین افتاد ذوالجناح، چند لحظه ای اطراف حضرت می گردید و دشمنان را دور می کرد.

💢ثمَّ تَمَرَّغَ فی دَمِ الحُسَینِ علیه السلام وَ قَصَدَ نَحوَ الخَیمَهِ وَ لَهُ صُهَیلٌ عالٍ وَ یَضرِبُ بِیَدِهِ الاَرضَ
سپس خود را به خون امام حسین(علیه السلام) آغشته نمود و به سمت خیمه ها حرکت نمود و با صدای بلند صیحه می زد و دستش را به زمین می کوبید، و با زبان خود می گفت:

اَلظَّلیمَه اَلظَّلیمَه مِن اُمَّهٍ قَتَلَت اِبنِ بِنتِ نَبیِّها
فریاد از ظلم فریاد از ظلم امتی که پسر دختر پیامبرشان را کشتند.

💢وقتی به نزدیک خیمه ها رسید صدای او را اهل حرم شنیدند از روزنه ی خیام نگاه کردند و ذو الجناح را بی صاحب، با لجام رها شده و زین واژگون و یال غرق به خون دیدند که گاهی صیحه می زند گاهی شیون می کند و گاهی سر بر زمین می کوبد و گاهی سم بر زمین می ساید در حالیکه بدنش پر از خون و تیر است.

💢 ناگاه اهل حرم از خیمه بیرون دویدند و در میانشان ولوله افتاد لطمه به صورت می زدند، گریبان می دریدند گریان و اشک ریزان وا اماما، وا سیدا، وا ابتا، وا رسول الله ، وا علیا و وازهرا گویان، گرد ذو الجناح حلقه زدند و از احوال ابا عبد الله می پرسیدند.
بعضی رکابش را می بوسیدند و بعضی تیر از بدنش در می آوردند و بعضی دست به یال خونی ذو الجناح می کشیدند (که به خون ابا عبد الله آغشته شده بود) و به سر و صورت خود می مالیدند.

💢ام کلثوم(علیهاالسلام) دستها را بر سر نهاده بود و از سوز دل فریاد می زد:
وا محمداه، وا جَدَّاه، وا نَبیّاه، وا اَبا القاسِماه، وا عَلیاه، وا جَعفَراه، وا حَمزَتاه، وا حَسَناه، هذا حُسینٌ بِالعَراء، صَریعٌ بِکَربَلا
یا محمد، یا جدا، ای پیامبر، ای اباالقاسم، یا علی، یا جعفر، یا حمزه، ای امام حسن! این حسین توست که در معرکه افتاده و در کربلا کشته شده!

💢ام کلثوم بعد از این جملات غش کرد
حضرت سکینه(سلام الله علیها) فریاد می زد: ای وای که فخر اولاد آدم کشته شد، ای مرگ چرا مرا نمی بری؟ من زندگی بی پدر را نمی خواهم.

💢 رقیه، دختر کوچک حضرت، خود را بر روی دستهای ذو الجناح انداخت و پرسید:
یا جَوادَ اَبی هَل سُقِیَ اَبی اَم قَتَلُوهُ عَطشاناً…
ای اسب پدرم! آیا به پدرم آب دادند یا او را لب تشنه شهید کردند؟
ای اسب باوفای پدرم! چرا پدرم را نیاوردی؟
ذو الجناح آنقدر صیحه زد و سر به زمین کوبید تا جان داد.

📚منابع:
ابن شهر آشوب،مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۲۱۵.
بحرانی، مدینه المعاجز،ج۳،ص۵۰۶.
مجلسی، بحار الانوار، ج۴۵،ص۵۶و۶۰.
احمد بن اعثم کوفی، کتاب الفتوح،ج۵، ص۱۱۹.
الحائری، معالی السبطین، ج۲، ص۵۰.

 

💢 عطر آشنایی 12
حرکت کاروان اسرا از کربلا

💢 شنبه یازدهم محرم الحرام سال ۶۱ هجری قمری سه رویداد مهم رخ داد:

💢 ۱. حرکت کاروان اسرا از کربلا:
عمر سعد ملعون، روز یازدهم تا وقت ظهر در کربلا ماند، و بر کشتگان سپاه خود نماز گذارد و آنان را به خاک سپرد.
وقتى روز از نیمه گذشت فرمان داد تا دختران پیامبر(صلی الله علیه وآله) را بر شتران بى جهاز سوار کردند و سید سجاد(علیه السلام) را نیز با غلِ جامعه بر شتر سوار کردند.
هنگامى که آنان را از قتلگاه عبور دادند و نظر بانوان بر جسم مبارک امام حسین(علیه السلام) افتاد، لطمه ها بر صورت زدند و صدا به صیحه و ندبه برداشتند.[۱]

💢 ۲. تشکیل مجلس ابن زیاد:
روز یازدهم، عمر سعد به کوفه آمد. ابن زیاد اذن عمومى داد تا مردم در مجلس حاضر شوند. سپس رأس مطهر امام حسین(علیه السلام) را نزد او گذاشتند و او نگاه مى کرد و تبسم مى نمود و با چوبى که در دست داشت جسارت مى نمود.[ ۲]

💢 ۳. حرکت اهل بیت امام حسین(علیه السلام) به سوى کوفه:
عصر روز یازدهم اهل بیت(علیهم السلام) را با حالت اسارت به طرف کوفه بردند.[ ۳] نزدیک غروب حرکت کردند و شبانه به کوفه رسیدند. لذا آن بزرگواران داغدار و مصیبت زده را تا صبح پشت دروازه هاى کوفه نگه داشتند.
هنگام صبح، عمر سعد ملعون از کوفه خارج شد، و بسان فرماندهى که از فتوحات خویش خوشحال است همراه اُسراء وارد کوفه شد.[۴]

📚 منابع:
۱-  محدث قمی، فیض العلام، ص۱۵۶، محلاتی، قلائد النحور، ج محرم و صفر، ص۱۸۴، حائری، معالى السبطین، ج ۲، ص۹۰.
۲- طبرسی، اعلام الورى،ج ۱،ص ۴۷۱.
۳- همو.
۴- محلاتی، قلائد النحور، ج محرم و صفر، ص۲۰۴

 

💢عطر آشنایی13
💠 شهادت افتخار ماست!

💢 بیماری امام سجاد(علیه السلام) لطفی از ناحیه ی خداوند بود، تا بدین وسیله ایشان در جنگ شرکت نکند و جان مبارکش از خطر کشتار جانیان حادثه ی خونین کربلا در امان بماند و در سایه ی این حفاظت، رشته ی پر فروغ امامت تداوم یابد.

💢 اگر حضرت بیمار نبود حتماً در جنگ با یزیدیان شرکت می کرد و در نتیجه ایشان نیز چون پدر بزرگوارشان حسین بن علی(علیه السلام) و سایر شهدای عزیز کربلا، به شهادت می رسید و چراغ امامت برای همیشه خاموش می گشت.

💢 برای روشن شدن این مطلب و اینکه جای هیچ شک و شبهه ای باقی نماند در ادامه به قسمتی از جریان حادثه کربلا اشاره می نمایم:
هنگامی که امام حسین (علیه السلام) تنها ماند و به هر سو نگاه کرد، برای خود یار و یاوری ندید، صدا زد: (هل من ذاب یذب عن حرم رسول الله؟) آیا کسی هست که از حرم رسول خدا(صلی الله علیه و آله) حمایت و دفاع کند؟!…
این سخنان، آنچنان جگر سوز بود که وقتی بانوان حرم، آن را شنیدند، صدای گریه ی آنها بلند شد، در این هنگام امام سجاد(علیه السلام) که سخت بیمار و در بستر بود برخاست و به زحمت از خیمه اش بیرون آمد، به قدری ناتوان بود که نمی توانست شمشیر خود را حمل کند.
ام کلثوم (علیهاالسلام) تا نگاهش به حضرت افتاد، فریاد زد: به خیمه برگردید.
امام سجاد(علیه السلام) فرمود: ای عمّه جان، مرا رها کن تا در رکاب پسر رسول خدا(صلی الله علیه و آله) با دشمن بجنگم.
امام حسین(علیه السلام) متوجه شد و فرمود: ای ام کلثوم، او را نگهدار، تا زمین از نسل آل محمد(صلی الله علیه و آله) خالی نماند. (1)

💢 ابن سعد گزارش می دهد که: پس از کشته شدن حسین بن علی(علیه السلام)، شمر به سوی علی بن الحسین(علیه السلام) آمد و او بیمار بود و در بستر خوابیده بود.
شمر گفت: او را بکشید.
یکی از همراهان وی گفت: سبحان الله! آیا جوانی را که بیمار است و در جنگ هم شرکت نداشته، بکشیم؟
در این هنگام عمر بن سعد سر رسید و گفت: با این زنان و این بیمار کاری نداشته باشید.(2)

💢 بنابراین بیماری امام سجاد(علیه السلام) در جریان ماندگار کربلا، صرفاً مصلحتی بود از جانب خداوند حکیم و علیم و نه چیز دیگر.
پس هرگز نباید دچار این پندار غلط شویم که بیماری آن حضرت، نشان از ضعف و ناتوانی ایشان در مقابل لشگر یزیدیان ملعون است، برای اینکه این پندار غلط برای همیشه از ذهن ها پاک شود، شایسته است که انسان به سخنرانی های آتشین امام سجاد(علیه السلام) در کوفه و شام نظر افکند، مثلا:
◾️وقتی ابن زیاد به دارالاماره آمد، بعد از گفتگوی مختصری که میان او و عقیله بنی هاشم زینب کبری(سلام الله علیها) صورت گرفت، ابن زیاد به سوی امام سجاد(علیه السلام) متوجه شد و گفت: این جوان کیست؟
گفتند: او علی بن الحسین(علیه السلام) است.
ابن زیاد گفت: مگر خدا علی بن الحسین را نکشت؟
زین العابدین(علیه السلام) فرمود: من برادری داشتم که او هم علی بن الحسین نام داشت و مردم او کشتند.
ابن زیاد گفت: بلکه خدا او را کشت.
امام چهارم فرمود: خداوند است که جانها را می گیرد به هنگامی که مرگ آنها فرا رسیده باشد. (یعنی خداوند، جان کسانی را می گیرد که عمر طبیعی خود را کرده باشند و پیمانه ی عمرشان پر شده باشد نه مثل شهدای کربلا که هنوز عمر طبیعی خود را سپری نکرده بودند و لذا قاتل آنها مردم هستند نه خدا)
ابن زیاد با عصبانیّت گفت: تو چطور جرأت می کنی که به من جواب دهی؟
سپس دستور داد او را بیرون برده و گردن بزنند.
زینب کبری(سلام الله علیها) از شنیدن این سخن به خشم آمد و فرمود: ای پسر زیاد تو دیگر کسی را از ما باقی نگذاشتی؛ اگر تصمیم داری که این جوان را بکشی، پس مرا هم با او بکش.امام سجاد(علیه السلام) در این هنگام به عمّه اش زینب فرمود: عمه جان، شما سکوت کن تا من با او سخن بگویم.
سپس آن حضرت به جانب ابن زیاد رو کرد و فرمود: ای پسر زیاد! آیا مرا به کشتن تهدید می کنی؟ مگر نمی دانی که کشته شدن عادت و افتخار ما در شهادت است؟!
با این سخنان آتشین ابن زیاد، چنان مغلوب و در هم شکسته شد که دیگر نتوانست به بحث ادامه دهد و تنها کاری که انجام داد این بود که دستور داد امام چهارم(علیه السلام) و اهل بیت ایشان را در خانه ای که کنار مسجد بزرگ کوفه بود، جای دهند. (3)

📚 پی نوشت ها:
1- محمّدی اشتهاردی،سوگنامه آل محمد(صلی الله علیه وآله)،ص333
2- پیشوایی،سیره پیشوایان، ص236
3- سیدبن طاوس، لهوف، ص190

 

💢 عطر آشنایی 14
💠 سرنوشت اسرا

💢 اسرای اهل بیت(علیهم السلام)در مجلس ابن زیاد:

پس از آنکه اسرا و سرهای مقدس شهدا را در کوفه گردانیدند، ابن زیاد در کاخ خود نشست و دستور داد سر مطهر امام حسین(علیه السلام) را در برابرش بگذارند؛ آنگاه زنان و کودکان آن حضرت را به همراه امام سجاد(علیه السلام) در حالی که به طناب بسته بودند وارد مجلس کرده،در برابر تخت آن ملعون ایستاده نگاه داشتند. در این حال درباریان آن ملعون به تماشا ایستاده بودند.(۱)

💢 اسرای اهل بیت(علیهم السلام) در زندان کوفه:

پس از مجلس شوم ابن زیاد، اهل بیت(علیهم السلام)را با غل و زنجیر وارد زندان کوفه نمودند.(۲)

ابن زیاد به مدینه و شام نامه نوشت و خبر شهادت امام حسین(علیه السلام) را منتشر ساخت.(۳)

💢 شهادت عبدالله بن عفیف:

عبدالله بن عفیف ازدی، بزرگواری از اصحاب امیر المؤمنین(علیه السلام) بود و در جنگ های جمل و صفین دو چشم خود را از دست داده بود. بنابراین مشغول عبادت بود.

او هنگامی که شنید پسر زیاد ملعون به امیر المؤمنین و امام حسین(علیهم السلام) نسبت کذب می دهد، از میان جمعیت بر خاست و گفت: ساکت باش ای پسر مرجانه! دروغگو تویی و پدر تو که به تو این مقام را داد. ای دشمن خدا! فرزندان پیامبر(صلی الله علیه و آله) را می کشی و در منابر مؤمنین این چنین سخن می گویی؟!

مأموران خواستند معترض او شوند که با کمک قبیله اش به خانه رفت، ولی بعد آمدند و خانه او را محاصره کردند.

پس از رشادت هایش، او و دخترش دستگیر شدند و همان طور که از خدا خواسته بود به دست بدترین خلق یعنی ابن زیاد به شهادت رسید.(۴)

📚پی‌نوشت‌ها:

۱-  الملبوبی، الوقایع الحوادث، ج۴،ص ۶۳٫ ، واعظ خیابانی، وقایع الایام، تتمه  محرم، ص۲۵۶

۲- الملبوبی، الوقایع الحوادث، ج محرم ص۹۴، واعظ خیابانی، وقایع الایام، تتمه محرم، ص۲۶۳

۳- الملبوبی، الوقایع الحوادث: ج محرم ۹۶، واعظ خیابانی،وقایع الایام، تتمه محرم، ص۲۶۳

۴- الملبوبی، وقایع الحوادث، ج۴ ص ۸۰،۸۷

 

💢 عطر آشنایی 16
💠منتقم کربلا

💢 امام صادق علیه السلام فرمودند:

«آنگاه که اصحاب امام حسین(علیه السلام) شهید شدند و ایشان تنها ماند، فرشتگان به سوی خدا ضجّه زدند و گریه کردند و گفتند: پروردگارا! با حسین(علیه السلام) پسر پیامبرت، چنین رفتار کنند؟

پس خداوند نور حضرت قائم (عجل الله تعالي فرجه) را به آن ها عرضه کرد و فرمود:

«با مهدی انتقام او را می گیرم»

📚 شیخ کلینی، الکافی، ج ١،ص ٤٦٥

 

 

💢 عطر آشنایی17
💠 سرچشمه ی علم

💢 حکم بن عتیبه نقل می کند که شخصی با امام حسین (علیه السلام) در ثعلبیه درحالیکه حضرت به سوی کربلا درحرکت بود، دیدارکرد.

حضرت ازاو پرسیدند: اهل کدام شهری؟

عرض کرد: از اهل کوفه.

امام فرمودند: ای برادر اهل کوفه! بخداقسم اگرتو را در مدینه دیده بودم,اثر جبرئيل (علیه السلام) را درخانه مان، ونازل شدنش بر جدّمان براي وحي رابه تو نشان مي دادم.

اي برادر اهل كوفه! سرچشمه علم نزد ماست!

آیا آنان(که داعیه علم وخلافت دارند) داناهستند و ما جاهلیم؟

این محال است(که دشمنان پیامبر، وارثان علمش باشند.)

📚 صفارقمی، بصائرالدرجات، ج۱ ،باب۷ ،ح۵۱

 

💢 عطر آشنایی 18
💠 حق رسول خدا(صلی الله علیه و آله)

💢 قال الامام الصادق(عليه السلام):

❇️ لوْ أَنَّ أَحَدَكُمْ حَجَّ دَهْرَهُ ثُمَّ لَمْ يَزُرِ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ علیه السلام لَكَانَ تَارِكاً حَقّاً مِنْ حُقُوقِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله.  لِأَنَّ حَقَّ الْحُسَيْنِ علیه السلام فَرِيضَةٌ مِنَ اللَّهِ تَعَالَى وَاجِبَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ.

💢 اگر يكى از شما تمام عمرش را احرام حج ببندد اما امام حسين(عليه السلام) را زيارت نكند حقى از حقوق رسول خدا(صلوات الله علیه وآله وسلم) را ترك كرده است؛ چرا كه حق حسين(علیه السلام) فريضه الهى و بر هر مسلمانى واجب و لازم است.

📚 شیخ حرعاملی، وسائل الشيعه، ج 14، ص 428، ح 19524

📚 شیخ طوسی، تهذیب الاحکام(تحقیق خرسان)،ج 6، ص٤٢

 

 

💢عطر آشنایی 19
💠 زخم کهنه

💢”شعیب بن عبدالرحمن خزاعی” می گوید:

بعد از حماسه عاشورا، مردان قبیله بنی اسد، هنگامی که خواستند پیکر مطهر حضرت سیدالشهداء(علیه السلام)را دفن کنند، بر دوش آن حضرت، اثر زخمی کهنه یافتند که کاملا از جراحتهای جنگی متفاوت بود و هیچ شباهتی به زخمهای روز عاشورا نداشت.

💢وقتی از امام سجاد(علیه السلام) در این مورد سؤال کردند آن حضرت در پاسخ فرمودند:

“این زخم بر اثر حمل کیسه های غذا و به دوش کشیدن هیزم به خانه های بیوه زنان و یتیمان است”

📚ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب علیهم السلام، ج ۴، ص ۶۶

📚علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۴۴، ص۱۹۰

 

 

💢عطر آشنایی20
💠 وقتی سر بریده، هدایتگر است!

💢یزید بن معاویه، جشن با شکوهی به مناسبت قتل امام حسین(علیه السلام) ترتیب داد و در حالی که سر مطهر سیدالشهداء را مقابل خود قرار داده بود، شراب می نوشید. نماینده پادشاه روم که مسیحی بود از یزید پرسید:

“این سَرِ کیست؟”

یزید پاسخ داد:

“سر فرزند فاطمه زهرا ، دختر رسول الله است!”

مرد مسیحی گفت:

“وای بر شما ! من از نسل داوود نبی هستم و با چندین واسطه به او می رسم ولی مسیحیان، بسیار به من احترام می گذارند. آنگاه شما فرزند دختر پیامبرتان را می کشید و جشن می گیرید؟! این چه دینی است که دارید؟

آیا قضیه “کلیسای سُم الاغ” را شنیده ای؟

کلیسایی وجود دارد که در محراب آن، جعبه ای از طلا گذاشته اند. داخل آن جعبه ، یک “سُم الاغ” هست که مسیحیان آن منطقه معتقدند متعلق به سُم الاغی است که حضرت عیسی بر آن سوار می شده است! مسیحیان دور آن جعبه می چرخند و بوسه می زنند و تبرک می جویند!

این وضع مردمی است که گمان می کنند سُم الاغ پیامبرشان عیسی در آن قرار دارد. آنگاه شما پسر دختر پیامبرتان را می کشید؟!”

یزید گفت:

“این نصرانی را بکشید که اگر به روم برود آبروی ما را می برد!”

مرد مسیحی گفت:

“دیشب خواب پیامبرتان را دیدم که به من وعده بهشت داد! نمی دانستم چرا! حالا می فهمم چرا مرا به بهشت مژده داده است.”

سپس مرد مسیحی سر مطهر امام حسین (علیه السلام) را در آغوش گرفت و گریست و در همین حال، او را کشتند.

📚خوارزمي، مقتل، ص ۲۷۵

📚سیدبن طاوس،لهوف، ص۱۹۱

 

 

💢عطر آشنایی 21
💠تواضع امام حسين (علیه السلام)

💢 روزي امام حسين(علیه السلام) از جايي عبور مي كرد، ديدند چند نفر فقير، پلاسي به زمين انداخته اند و مقدار اندكي نان خشك روي آن نهاده و مي خورند، بر آن ها سلام كردند.

آنها جواب سلام امام(علیه السلام) را دادند و گفتند:

بفرمائيد از اين غذا ميل كنيد، امام(علیه السلام)در كنار آنها روي خاك زمين نشست و فرمود:

اگر اين نان صدقه نبود با شما مي خورم سپس به آنها فرمود:

برخيزيد به خانه من بيایید، امروز مهمان من باشيد.

آنها برخاستند و همراه امام حسين(علیه السلام) به خانه آن حضرت آمدند امام (علیه السلام) به آنها غذا و لباس داد؛ سپس دستور داد به هر كدام مبلغي پول دادند، و با اين شيوه آنها را خشنود كرد…

💢در جایی دیگر، امام حسين(علیه السلام) كنار فقرا نشست و با آنها غذا خورد و فرمود: خداوند متكبران را دوست ندارد.

📚 علامه مجلسی،بحار الانوار ج۴۴،ص۱۹۱

 

 

💢عطر آشنایی22
💠 امامی که نفرین نکرد!

💢اسماعیل بن حزقیل، معروف به صادق الوعد، یکی از انبیاء الهی بود که سالها مردم را به سوی خداوند دعوت نمود ولی قوم او، نه تنها ایمان نیاوردند، بلکه او را به شکل فجیعی شکنجه دادند.

💢در حالی که حضرت اسماعیل صادق الوعد، در خون خود غوطه ور بود، فرشته ای بر او نازل شد و فرمود:

(خداوند مرا به یاری تو فرستاده؛ بگو با این مردم چه کنم و چه عذابی بر آنها نازل شود؟)

حضرت اسماعیل صادق الوعد فرمود:

(من باید حسین بن علی، فرزند خاتم پیامبران را اسوه قرار دهم. پس آنها را نفرین نمی کنم.)

📚شیخ صدوق،علل الشرایع، ص۷۸، ح۳

 

 

💢عطر آشنایی 23
💠 بخشش را به اندازه ی معرفت مخاطب هدیه کنیم!

💢عربی بیابانی خدمت اباعبد الله الحسین(علیه السلام) آمد و گفت: ضامن شده ام که دیه کامله اى را بپردازم؛ اما توان آن را ندارم، ناچار نزد بخشنده ترین مردم؛ یعنى شما خاندان پیامبر آمدم.

💢 حضرت فرمود: سه سؤال از تو مى کنم، اگر به یکى پاسخ دادى، یک سوم مال را به تو مى دهم، اگر به دو سؤال پاسخ دادى، دو سوم مال و اگر به سه سؤال پاسخ دادى، همه آن مال را عطا خواهم کرد.

💢 مرد عرب گفت: شما از خاندان علم و فضیلتى، چگونه مى توانم جواب سوالات کسى همانند شما را بدهم!

💢فرمود: از جدم فرستاده خدا شنیدم «المعروف بقدر المعرفه؛ باب معروف و بخشش را به اندازه معرفت مردم بگشایید».

💢مرد عرب گفت: پرسش هایت را بگو، اگر بدانم پاسخ مى گویم و اگر نه، از شما یاد مى گیرم.

💢حضرت فرمود: افضل عمل ها چیست؟

اعرابى گفت: ایمان به خدا.

💢 امام فرمود: چه چیز سبب نجات مردم از هلاکت و نابودى است؟

عرب گفت: توکل و اعتماد بر خداوند.

💢 امام فرمود: زینت انسان چیست؟

عرب گفت: علمى که همراه عمل باشد.

💢 امام فرمود: اگر این شرافت را نیافت، چه؟

عرض کرد: مالى که با آن مروت و جوانمردى باشد.

💢 حضرت فرمود: اگر این را هم نداشته باشد؟

گفت: فقر و پریشانى که با صبر و شکیبایى توام گردد.

💢امام فرمود: اگر این را نیز نداشت؟ مرد عرب گفت: لایق چنین آدمى آن است که صاعقه اى از آسمان فرود آید و او را بسوزاند!

💢 در این حال امام خنده اش گرفت، سپس کیسه اى که در آن هزار دینار سرخ بود و انگشترى که نگین آن دویست درهم مى ارزید به او عطا کرد و فرمود: با این طلاها دیه را بده و پول این انگشتر را صرف زندگى‌ات کن.

💢اعرابى این آیه را تلاوت کرد: «الله اعلم حیث یجعل رسالته».

📚 علامه مجلسی،بحار الانوار، ج44، ص 196

 

 

💢عطر آشنایی 24
💠 تجلی فزونتر نور ایمان بر دل

💢 جابر مى ‏گويد:

روزی امام سجاد(عليه ‏السلام) از منزل خارج شدند در حالى که چنين مى‏ گفتند:  اى جابر به خدا قسم صبح کردم در حالى که غمگین هستم و قلبم مشغول است!

گفتم: فدایت شوم غم و دل مشغولى شما چیست؟ آیا مربوط به دنیاست؟

💢امام سجاد(علیه ‏السلام) فرمودند:

نه جابر ، بلکه اندوه براى آخرت است.

💢 اى جابر! حقیقت ناب ایمان بر قلب هرکس وارد شود، از هر آنچه زینت دنیایى است رویگردان مى ‏شود.

📚 ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ص 286

 

 

💢عطر آشنایی 25
💠 خطبه ی امام سجاد (علیه السلام) در مسجد شام

💢 یزید به یکی از عالمان و خطیبان درباری دستور داد تا به بدگویی از امام علی(علیه السلام) و اولادش اقدام نماید.

خطیب نیز بر فراز منبر رفت؛ ابتدا حمد و ثنای خداوند را به جای آورد و سپس از امام علی و امام حسین(علیهم السلام) بدگویی کرد و از خدمات و فضائل معاویه و یزید تمجید نمود!

💢 بعد از آن، با تقاضای امام سجاد (علیه السلام) و اصرار شامیان، حضرت زین العابدین بر فراز منبر رفتند.

💢حضرت سجاد(علیه السلام) پس از حمد و ثنای الهی، فضائل اهل بیت و نَسَب خویش را متذکر شدند.

گفتار حماسی و طوفانی امام سجاد در جمعیت شامیان، غوغایی به پا کرد.

یزید که ترسیده بود، دستور داد تا مؤذن شروع به اذان گفتن نماید تا سخن امام سجاد قطع شود.

💢 وقتی مؤذن گفت:

اللَّهُ أَکْبَرُ اللَّهُ أَکْبَرُ

امام سجاد فرمودند:

(آری ! چیزی از خدا بزرگتر نیست.)

💢هنگامی که مؤذن گفت:

أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ

حضرت علی بن الحسین فرمودند:

(گوشت و خون من به یگانگی خداوند شهادت می دهد.)

💢موقعی که موذن گفت:

أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ

امام سجّاد(عللیه السلام) خطاب به یزید فرمودند:

(ای یزید! این محمد، که موذن شهادت به رسالتش داد، جَدّ من است یا جَدّ تو؟

اگر بگویی جد تو است، همه می دانند که دروغ می گویی، ولی اگر جد من است؛ پس چرا پدر مرا کُشتی و مال او را تاراج کردی و اهل بیت او را به اسارت گرفتی؟!

ای یزید! این جنایت را مرتکب شدی و باز می گویی:

محمد رسول خداست؟! و رو به قبله می ایستی؟!)

💢 در میان مردم ، هیاهویی برخواست و در نهایت پراکنده شدند.

📚علامه مجلسی، بحارالانوار ، ج۴۵ ، ص۱۳۷

📚شیخ طبرسی، الاحتجاج ، ج۲ ، ص ۱۳۲

📚قمی، نفس المهموم ، ص ۴۵۰

 

💢عطر آشنایی 25
💠 ‍ زیارت امام حسین(علیه السلام):تکمیل ایمان

💢 امام باقر (علیه السلام)فرمود:

من لَم يَأتِ قَبرَ الحُسَينِ‏ عليه السلام مِن شيعَتِنا كانَ مُنتَقِصَ الايمانِ مُنتَقِصَ الدّينِ.

یعنی: هر كس از شيعيان ما به زيارت امام حسين‏ (عليه السلام)نرود ايمان و دينش ناقص است.

📚 علامه مجلسی،بحار الانوار، ج 98،  ص 4

 

💢عطر آشنایی26
💠 لقب سید الشهداء(علیه السلام)

💢همگان حضرت حمزه(علیه‌السلام) را با عنوان”سید الشهدا”می‌شناسند. اما این لقب برای امام حسین(علیه‌السلام) نیز استفاده شده، پس چگونه می‌توان این لقب را برای دو فرد استفاده کرد؟

💢سلمان نقل کرده وقتی پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در بستر آخرین بیماری خود بود؛ در محضرشان بودم و ایشان به دخترشان،فاطمه(سلام‌الله‌علیها) فرمودند:«شَهِيدُنَا سَيِّدُالشُّهَدَاءِ وَ هُوَ حَمْزَةُ بْنُ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ؛ یعنی: شهید خاندان ما، سید الشهداء، حمزه، فرزند عبدالمطلب است.»

💢سپس حضرت زهرا (سلام الله علیها) می‌پرسند: آیا سید و سالار شهیدانی که همراه شما بودند و شهید شدند؟

پیامبر پاسخ می‌دهند:«لَا بَلْ سَيِّدُ شُهَدَاءِ الْأَوَّلِينَ‏ وَ الْآخِرِينَ‏ مَا خَلَا الْأَنْبِيَاءَ وَ الْأَوْصِيَاءَ؛ یعنی: نه، بلکه سید شهیدان اولین و آخرین هست؛ به جز پیامبران و جانشینان آنها که شهید شدند.»

💢 با توجه به این حدیث می‌توان پاسخ پرسش را داد. چرا که امام حسین(علیه‌السلام) شهیدی از جمع معصومان بوده و سیادت و سروری او بر شهدا گسترده‌تر از سیادت حضرت حمزه بر شهیدان است.

📚 شیخ صدوق، كمال الدين و تمام النعمة، اسلاميه، تهران‏،۱۳۹۵ق‏،ج۱، ص۲۶۴.

 

 

💢 عطر آشنایی 28
💠حکمت تاکید به عزاداری و گریه برای امام حسین(علیه السلام)

💢یکی از مهمترین حکمتهای شهادت امام حسین(علیه السلام)، همان حکمت عزاداری برای اوست.

💢امام صادق(علیه السلام) در دعای خود فرمودند:

“و خونش را به خاطر خدا بذل کرد تا بندگانت را از نادانی و سرگردانی و گمراهی بیرون آورد”

💢 بنابراین اصلی ترین دلیل قیام امام حسین(علیه السلام) مبارزه با نادانی است و تا زمانی که بیماری جهل درمان نشود، نمی توان انتظار داشت که ارزش های دینی، بر جامعه حاکم شود.

📚 شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۱۱

 

 

💢 عطر آشنایی 29
💠 شروع کننده ی جنگ

💢پیش از آغاز نبرد، امام حسین(علیه السلام)دستور دادند تا درون خندقی که اطراف خیمه ها حفر کرده بودند، آتش روشن کنند تا دشمن نتواند از اطراف هجوم آورد.

💢 “شمر بن ذی الجوشن” نزدیک آمد و به امام حسین(علیه السلام) گفت:

حسین! برای ورود به آتش جهنم عجله داری!!

امام حسین پاسخ دادند:

(تو برای ورود در آن، شایسته تری!)

💢 “مسلم بن عوسجه” که ناظر بود، به امام حسین(علیه السلام) گفت:

ای فرزند رسول الله! اجازه می دهید شمر را با تیر بزنم؟ او در تیررس من است و تیرم خطا نمی رود.

💢 امام حسین(علیه السلام) فرمودند:

( نه! او را نزن ! من دوست ندارم که آغازگر جنگ باشم!)

📚شیخ مفید، الارشاد،  ج۲، ص۹۶

📚طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۲۳

 

 

💢 عطر آشنایی 30
💠 شروع غم های دیگر در آغازین روز صفر

💢 وارد كردن سر مطهر امام حسين (عليه السلام) به شام

💢 بنى اميه اين روز را به خاطر ورود سر مطهر امام حسين عليه السلام  به شام  عيد قرار دادند…(1)

💢ورود اهل بيت عليهم السلام به شام(2)

💢 با رسيدن خبر نزديك شدن اسراى اهل بيت(عليهم السلام)به دمشق، يزيد (علیه لعنت الله) دستوراتى صادر كرد:

  1. تاجی جواهر نشان و تختى مرصع به سنگهاى قيمتى آماده كنند.
  2. بزرگان هر صنف با كمك يكديگر شهر را در كمال زيبايى زينت نمايند.
  3. تمام اهل شهر لباسهاى زينتى بپوشند و خود را بيارايند.
  4. همگى در معابر رفت و آمد نموده، به يكديگر تبريك بگويند.
  5. پس از آمادگى كامل با طبل و شيپور به استقبال اسرا بروند.
  6. جارچيان در شهر جار بزنند: سرهاى بريده و زنان و اطفال كسانى بر شهر وارد مى شوند كه به قصد براندازى حكومت عازم عراق بوده اند، ولى عامل خليفه يعنى ابن زياد آنها را كشته است. هر كس خليفه را دوست دارد امروز شادى نمايد.

💢شاميان پست نيز كوتاهى نكرده بر فراز بامها بيرقهاى رنگارنگ برافراشتند و در هر گذرى بساط شراب پهن كردند. نغمه آوازه خوانان بلند بود، و مردم دسته دسته به سوى دروازه كوفه در دمشق مى رفتند و عده اى از شهر خارج شده بودند. اين در حالى بود كه اهل بيت مصيبت زده و داغدار پيامبر(صلى الله عليه و آله) را – كه جبرئيل امين پاسبان حريم محترمشان بود – همراه با نيزه داران تازيانه به دست و بى رحم وارد دروازه ساعات كردند. آن نابخردان پست همين كه جمع نورانى اسرار را ديدند زبان به جسارت گشودند. در آن شهر چه گذشت و با آن بزرگواران چه كردند قلم را يارى نوشتنش نيست…(3)

📚منابع:

  1. محلاتی، قلائد النحور، ج محرم وصفر،ص341
  2. حائری مازندانی،معالی السبطین، ج2، ص140
  3. ملبوبی، الوقایع و الحوادث،ج5، ص6_30

 

 

💢عطر آشنایی 31
💠 نسخه ای برای گناه کردن!

💢مردی خدمت امام حسین(علیه السلام) رسید، و عرض کرد که شخص گنه کاری هستم و نمی توانم خود را از معصیت نگهدارم، لذا نیازمند نصایح آن حضرت می‌باشم.

امام(علیه السلام) فرمودند:

پنج کار را انجام بده، بعد هر گناهی می‌خواهی بکن!

💢 اول: روزی خدا را نخور، هر گناهی مایلی بکن!

💢دوم: از ولایت خدا خارج شو، هر گناهی می‌خواهی بکن!

💢سوم: جایی را پیدا کن که خدا تو را نبیند، سپس هر گناهی می‌خواهی بکن!

💢چهارم: وقتی ملک الموت برای قبض روح تو آمد اگر توانستی او را از خودت دور کن و بعد هر گناهی می‌خواهی بکن!

💢پنجم: وقتی مالک دوزخ تو را داخل جهنم کرد، اگر امکان داشت داخل نشو و آن گاه هر گناهی مایلی انجام بده!

📚 علامه مجلسی، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، ج ۸۷، ص ۱۲۶

 

 

💢عطر آشنایی 32
💠 بهای ریاست طلبی!

💢 روز عاشورا، امام حسین(علیه السلام)، یکی از یاران خود به نام «بریر بن حضیر» را نزد «عمر بن سعد» فرستادند تا او را نصیحت کند.

🔥عمر سعد در پاسخ به نصایح بریر گفت:

«می دانم هر کسی که با حسین بجنگد در آتش دوزخ است!»

💢بریر با تعجب پرسید:

«پس چرا می خواهی با او بجنگی؟!»

‼️عمر سعد پاسخ داد:

«ای بریر! آیا می خواهی حکومت ری را رها کنم تا به کس دیگری برسد؟!»

💢بریر، نزد امام حسین(علیه السلام) برگشت و گفت:

«عمر سعد می خواهد برای رسیدن به حکومت ری، شما را بکشد!»

📚 اعثم کوفی، الفتوح، ج۵، ص۱۷۱

 

 

💢 عطر آشنایی33
💠 تربت سیدالشهدا(علیه السلام) موجب حفظ و امان فرزندان

💢حسین بن ابی العلاء می گوید:

از حضرت ابی عبدالله(علیه السلام) شنیدم که می فرمودند:

فرزندانتان را با تربت حسین (علیه السلام) تحفیک کنید ( یعنی تربت را به سقف دهانشان بمالید ) زیرا تربت موجب امان و حفظ آنها است.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب 92، ح 2،ص 845.

 

 

💢عطر آشنایی 34
💠 نازدانه ی امام حسین (علیه السلام) در مجلس یزید(لعنت الله علیه)

💢 چون سر مبارک امام حسین (علیه السلام) را در مجلس یزید(علیه اللعنة) گذاشتند، او چوب زدن به رأس مقدس را شروع کرد.

💢حضرت رقیه (سلام الله علیها) سه ساله، با زنجیر اسارت، در برابر یزید ایستاده بود و هر دفعه که آن ملعون چوب می‌زد، «آن دخترک هم دست‌ها را بالا می‌برد و بر سر و صورت خود لطمه می‌زد» و می‌گفت:

💢 یا أبَتَاه! لَیْتَنِی کُنْتُ عَمْیَاءٌ وَ لَا أرَاک بِهَذَا الْحَال، یَا أبَتَاه! لَیْتَنِی مُتُّ قَبْلَ هَذَا الْیَومِ وَ لَا أرَیٰ رَأسَکَ مُخَضِّبَاً بِالدِّمَاءِ وَ مَضْرُوبَاً بِرُمَحِ الْاَعْدَاء.

یعنی: ای پدر! کاش کور شده بودم و تو را با این حال نمی‌دیدم.

ای پدر! کاش پیش از این مرده بودم و سر و صورت تو را خونین نمی‌دیدم،

ای کاش می‌مردم و نمی دیدم دشمن با چوب و نیزه بر سر تو می زند.

📚 ابی مخنف، مقتل، ص ۲۰۲.

 

 

💢 عطر آشنایی 35
💠 شهادت حضرت رقیه(سلام الله علیها)

💢 وقتى آل رسول، در شهر شام بر یزید، وارد شدند، او خانه اى به آنها اختصاص داد و آنها در آن، به سوگوارى پرداختند.

💢 سرِ شریف امام حسین(علیه السلام) را كه با دستمالى پوشانده بودند، آوردند و در برابر حضرت رقیه(سلام الله علیها) نهادند و پرده از آن برداشتند.

💢دختر امام (علیه السلام)گفت: این سرِ كیست؟ گفتند: سرِ پدرت است.

💢 آن را از طَبَق برداشت و درآغوش گرفت و مى گفت:

«پدر جان! چه كسى تو را با خونت خضاب كرد؟

پدر جان! چه كسى رگ هاى تو را بُرید؟ پدر جان! چه كسى مرا در كودكى، یتیم كرد؟

پدر جان! پس از تو، ما به چه كسى دل ببندیم؟

پدر جان! چه كسى از یتیم، نگهدارى مى كند تا بزرگ شود؟

پدر جان! چه كسى پاسدار زنانِ رنجور است؟

پدر جان! چه كسى نگهدار بیوه هاى اسیر است؟

پدر جان! چه كسى نوازشگر چشم هاى گریان است؟

پدر جان! پناه دهنده دور افتادگان غریب كیست؟

پدر جان! چه كسى نوازشگر موهاى پریشان است؟

پدر جان! براى ناكامى ما پس از تو، چه كسى هست؟

پدر جان! براى غریبى ما، چه كسى پس از تو هست؟

پدر جان! كاش من، فداى تو مى شدم. پدرجان!

كاش پیش از این، نابینا مى شدم.

پدر جان! كاش من در خاك شده بودم و محاسن تو را خون آلود نمى دیدم» .

💢 آن گاه، دهانش را بر دهان شریف امام(علیه السلام) گذاشت و گریه سختى كرد تا از هوش رفت. وقتى تكانش دادند، دیدند كه روحش از دنیا، جدا شده است.

📚 طریحی،فخرالدین، المنتخب، ص136.

 

 

💢 عطر آشنایی 36
💠 شوق زیارت

💢محمد بن مسلم از حضرت ابی جعفر (علیه السلام)روایت کرده که آن حضرت فرمودند:

اگر مردم می دانستند که در زیارت قبر حضرت حسین بن علی(علیه السلام)چه فضل و ثوابی است حتما از شوق و ذوق قالب تهی می کردند و بخاطر حسرت ها نفس هایشان به شماره افتاده و قطع خواهد شد!

💢راوی می گوید: عرض کردم در زیارت آن حضرت چه اجر و ثوابی می باشد ؟

💢حضرت فرمودند:

کسی که از روی شوق و ذوق به زیارت آن حضرت رود خداوند متعال هزار حج و هزار عمره قبول شده برایش می نویسد و اجر و ثواب هزار شهید از شهداء بدر و اجر هزار روزه دار و ثواب هزار صدقه قبول شده و ثواب آزاد نمودن هزار بنده که در راه خدا آزاد شده باشند برایش منظور می شود؛ و پیوسته در طول ایام سال از هر آفتی که کمترین آن شیطان باشد محفوظ مانده و خداوند متعال فرشته کریمی را بر او موکل کرده که وی از جلو و پشت سر و راست و چپ و بالا و زیر قدم نگهدارش باشد و اگر در اثناء سال فوت کرد فرشتگان رحمت الهی بر سرش حاضر شده و او را غسل داده و کفن نموده و برایش استغفار و طلب آمرزش کرده و تا قبرش مشایعتش نموده و به مقدار طول شعاع چشم در قبرش وسعت و گشایش ایجاد کرده و از فشار قبر در امانش قرار داده و از خوف و ترس دو فرشته منکر و نکیر بر حذرش می دارند و برایش دربی به بهشت می گشایند؛ و کتابش را به دست راستش می دهند و در روز قیامت نوری به وی اعطاء می شود که بین مغرب و مشرق از پرتو آن روشن می گردد و منادی ندا می کند:

این کسی است که از روی شوق و ذوق حضرت امام حسین(علیه السلام) را زیارت کرده و پس از این ندا احدی در قیامت باقی نمی ماند مگر آنکه تمنا و آرزو میکند که کاش از زوار حضرت ابا عبدالله الحسین(علیه السلام) می بود.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب 56 ح 3،ص467

 

 

💢 عطر آشنایی 37
💠 رها کردن برخی از دشمنان توسط سید الشهداء (علیه‌السلام) در روز عاشورا

💢 امام سجاد (علیه‌السلام) فرمودند:

فَرَاَیْتُ شَخْصَاً مِنَ الْکُفَارِ قَدْ طَعَنَ اَبِی عَبْدِ الله عَلَیْهِ السَّلام بِالرُّمْحَ فَلَمْ یَقْتُلهُ اَبِی، فَلَّمَا انْتَقَلَتِ الْاِمَامَةُ اِلَیَّ عَرَفْتُ اَنَّ ذَلِکَ الرَّجُلُ الْکَافِرُ کَانَ فِی صُلْبُهُ مَنْ یَقُولُ بِوِلَایَتِنَا.

💢شرح حدیث:

در روز عاشورا و در گرماگرم جنگ، مردی را دیدم که با نیزه‌ای که به دست داشت، بر پهلوی پدرم زد، اما با اینکه امام حسین (علیه‌السلام) قادر به کشتن او بود ولی از او صرف ‌نظر فرمودند و او را نکشتند.

به این دلیل امام حسین (علیه‌السلام) به علم امامت در صلب و نسل آن کافر، فردی را دیدند که در آینده از شیعیان ما خواهد شد، پس آن کافر را رها کردند.

📚 منابع:

دربندی، اسرار الشهادة، ج ۲، ص ٦٢٦.

شریف کاشانی، تذکرة الشهداء، ج۲، ص ۱۱۱.

حائری مازندرانی، معالی السبطین، ج۲، ص۲۹.

 

 

💢 عطر آشنایی 38
💠 زیارت اربعین، نشان اهل ایمان

💢 قالَ الْحَسَنُ الْعَسْكَرِيُّ (عليه السلام):

عَلَامَاتُ الْمُؤْمِنِ خَمْسٌ: صَلَاةُ إِحْدَى وَ الْخَمْسِينَ وَ زِيَارَةُ الْأَرْبَعِينَ وَ التَّخَتُّمُ بِالْيَمِينِ وَ تَعْفِيرُ الْجَبِينِ وَ الْجَهْرُ بِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم.

یعنی: امام حسن عسكرى (عليه السلام) می فرمایند:

پنج چيز از نشانه هاى مؤمن است. گزاردن پنجاه و يك ركعت نماز واجب و نافله و زيارت اربعين و انگشتر در دست راست كردن و پيشانى بر خاك ساييدن و بلند گفتن بِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم.

📚 فتال نیشابوری، روضه الواعظین ج۱ ص۱۹۵

 

 

💢عطر آشنایی 39
💠 همگام در ثواب

💢امام رضا(علیه السلام) فرمودند:

اگر میل داری شریک ثواب شهدای کربلا باشی و مانند کسانی باشی که با امام حسین شهید شدند، هر وقت آن حضرت را یاد می کنی بگو:

💢《یا لَیتَنی کُنتُ مَعَهُم فَأَفوزُ فَوزاً عَظیما》

💢 یعنی: «ای کاش من با شما بودم و به این فیض و رستگاری عظما می رسیدم»

📚شیخ صدوق، عیون الاخبارالرضا، ج۲، ص ۲۶۹

 

 

💢عطر آشنایی 40
💠 زائران کربلا، برادران امام صادق(علیه السلام)

💢 امام صادق(علیه السلام) در حق صرف کنندگان اموال در راه اهل بیت و زائرین کربلا چنین دعا فرمودند:

«اللهمّ اغْفر لی و لأخوانی و زوّارِ قبرِ أبی الحُسینِ بن علی، الّذین أنفقُوا أموالَهُم رغْبةً فی برِّنا و رَجاءً لما عندک فی صِلَتِنا و سُروراً أدخلوهُ علی نبیِّکَ …»

«بارالها، مرا و زوار قبر حسین(علیه السلام)و برادران مرا که مال خود را از روی میل در راه نیکی به ما و امید به فضل تو و صلة ما و مسرور نمودن نبی تو انفاق کردند، بیامرز».

📚 کلینی، کافی، ج 4،ص 582

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، ص 228

 

 

💢عطر آشنایی 41
💠 یک پذیرایی متفاوت

💢حضرت صادق(علیه‌السلام)فرمودند:

إنَّ فاطمةَ بنتَ محمدٍ صلی‌الله‌علیه‌وآله‌ تَحْضُرُ لِزُوّارِ قبرِ ابنِها الحسينِ – علیه‌السلام – فَتَسْتَغْفِرُ لَهم ذُنوبَهم

💢 همانا فاطمه(علیهاالسلام) دختر محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌) نزد زائران قبر فرزندش حسین(علیه‌السلام) حاضر می‌شود و برای گناهان آنان طلب آمرزش می‌کند.

📚ابن قولویه، کامل الزیارات،ص231

 

 

💢عطر آشنایی 42
💠 اجابت به نام حسین (علیه السلام)

💢امام صادق(علیه السلام)فرمود:

انَّ الرَّجُلَ يَخرُجُ اِلى قَبرِ الحُسَينِ‏ عليه السلام فَاِذا اَتاهُ ناجاهُ اللَّهُ : «عَبدى سَلنى اُعطِكَ».

یعنی: وقتى كسى به زيارت امام حسين‏ (عليه السلام) می آید خداوند با او مناجات می کند و می فرمايد: «بنده من، از من درخواست كن تا به تو عطا كنم».

📚 علامه مجلسی، بحار الانوار: ج98  ص 24.

 

 

💢 عطر آشنایی 43
💠 آرامش ثارالله

💢 امام حسين(علیه السلام) به فرزندش امام سجاد(علیه السلام)فرمود:

“فرزندم! علـــی جان!

به خدا سوگـند خون من آرام نخواهـد گرفت تا آنگاه که خداونـد مهــــدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را مبعوث کند و او هفتــاد هزار تن از منافقیــن و فاسق را به قتــل برسانـــد.”

📚علامه مجلسی، بحارالانوار، ج45،ص 89

 

 

💢عطر آشنایی 44
💠 برتری کربلا نسبت به کعبه

💢عنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ الْبَزَوْفَرِيِّ قَالَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عليه السلام قَالَ خَلَقَ اللَّهُ كَرْبَلَاءَ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ الْكَعْبَةَ بِأَرْبَعَةٍ وَعِشْرِينَ أَلْفَ عَامٍ وَقَدَّسَهَا وَبَارَكَ عَلَيْهَا فَمَا زَالَتْ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ اللَّهُ الْخَلْقَ مُقَدَّسَةً مُبَارَكَةً وَلَا تَزَالُ كَذَلِكَ.

💢امام باقر(عليه السلام) مى‌فرمايد: خداوند کربلا را ۲۴ هزار سال قبل از آنکه کعبه را خلق نمايد آفريد و آن زمين را مقدس نمود و برکت داد و قبل از آن به  مقدّسى و مبارکى مانند آن زمين خلق ننموده بود.

📚الطوسي، الشيخ ابوجعفر، محمد بن الحسن بن علي بن الحسن (متوفاي460هـ)، تهذيب الأحكام،ج 6، ص 72، تحقيق: السيد حسن الموسوي الخرسان، ناشر: دار الكتب الإسلامية ـ طهران، الطبعة الرابعة،‌1365

 

 

‍💢 عطر آشنایی 45
💠 شوق زیارت

💢امام باقر (علیه السلام)فرمود:

من كانَ لَنا مُحِباً فَلْيَرغَب فى زيارَةِ قَبرِ الحُسَينِ‏ عليه السلام.

💢هر كس ما را دوست دارد در زيارت قبر امام حسين‏(عليه السلام)رغبت نشان دهد.

📚علامه مجلسی،بحار الانوار،ج 98،ص4

 

 

💢عطر آشنایی 46
💠درخواست فرشتگان برای زیارت قبر حضرت سیدالشهداء(علیه السلام)

💢 حدَّثَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ :

لَيْسَ مِنْ مَلَكٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ إِلَّا وَ هُمْ يَسْأَلُونَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يَأْذَنَ لَهُمْ فِي زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ (علیه السلام) فَفَوْجٌ يَنْزِلُ وَ فَوْجٌ يَعْرُجُ

💢اسحاق بن عمّار، از حضرت صادق(عليه السّلام)نقل می کند: از آن حضرت شنيدم كه می فرمودند:

هيچ فرشته‏ اى در آسمان‏ها نيست مگر آنكه از خداوند عزّ و جلّ در خواست دارد كه حق تعالى به او اذن دهد كه قبر حضرت حسين(عليه السّلام)را زيارت كند لذا فوجى از آسمان به زير آمده و به زيارت حضرتش رفته و فوجى از زيارت برگشته و به آسمان عروج مى ‏كنند.

📚ابن قولویه، کامل الزیارات، باب سی و نهم ،ح۱

 

 

💢 عطر آشنایی 47
💠 اجر زائران پیاده

💢 امام صادق (علیه السلام) فرمود:

من اَتى قَبرَ الحُسَينِ‏ عليه السلام ماشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ قَدَمٍ يَرفَعُها وَ يَضَعُها عِتقَ رَقَبَةٍ مِن وُلدِ اِسماعيلَ.

💢هر كس پياده به زيارت امام حسين‏ (عليه السلام) بيايد خداوند به هر قدمى كه بر مى‏ دارد و می گذارد ثواب آزاد سازى بنده ‏اى از فرزندان حضرت اسماعيل(‏عليه السلام) را به او عطا می‏ كند.

📚 علامه مجلسی، بحار الانوار، ج 98، ص 36

 

 

💢عطر آشنایی 48
💠 اشتیاق به محبوب

💢امام صادق(علیه السّلام) فرمودند:

هر بنده ای با دیدگان گریان محشور می گردد مگر گریه کنندگان بر جدّم حسین(علیه السّلام) که در حالی محشور می گردد که دیده اش روشن است و مژده به او می رسد و شادمانی بر چهره اش نمودار است.

💢خلایق در بیم و هراسند در حالی که اینان ایمن می باشند و خلایق عرضه می شوند، در حالی که اینان زیر عرش و در سایۀ آن با امام حسین(علیه السّلام) هم سخن خواهند بود.

💢 از سختی روز حساب ترسان نیستند،

به ایشان گفته می شود: داخل بهشت شوید، پس امتناع می ورزند (جواب رد می دهند) و سخن و مجلس آن حضرت را بر می گزینند و همانا حوریان (بهشتی) به آن ها پیغام می دهند:

ما اشتیاق شما را داریم(که هر چه زودتر وارد شوید)، پس آن ها به سوی حورالعین سر بر نمی دارند(حتی به آنها نگاه نمی کنند)، به جهت آنچه از خوشی و بزرگواری در مجلسشان می بینند.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، ص۸۱

📚حاجی نوری، مستدرک الوسائل، ج۱۰، ص ۳۱۳

 

 

💢 عطر آشنایی 49
💠 شرط آمرزش گناهان گذشته و آینده ی زائر

💢امیرالمومنین علی(علیه السلام)می فرماید:

مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ عليه السلام عَارِفاً بِحَقِّهِ، غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ

💢كسى كه به زيارت قبر حسين(عليه السّلام) رود، و عارف‌‌ به حقّ(امامت و ولایت) او باشد، خداوند گناهان گذشته و آينده اش را می‌بخشد.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب۵۴،ص۶۹

 

 

💢عطر آشنایی 50
💠 رزق مادی و معنوی در زیارت امام حسین(علیه السلام)

💢امام صادق(علیه السلام)می فرماید:

هر كه امام حسین را زيارت كند، خداوند نيازهايش را برآورد و آنچه از امور دنيا كه برایش اهمیت داشته را كفايت فرمايد؛ و همچنین زيارت امام حسین(علیه السلام) رزق بنده را زیاد می‌کند، و آن چه برای زیارت هزينه كند،‌ برمی‌گردد.

📚شیخ طوسی، تهذیب الاحکام،ج۶،ص۴۵

 

🔰گفتارهایی چند پیرامون نهضت عاشوراوامام حسین(علیه السلام)_محرم 1397

 

💢 عطر آشنایی ۵۱
💠 چشم‌روشنی برای گریه‌کنندگان!

🔰حضرت امام صادق(علیه‌السلام) فرمودند:

❖ «مَا مِنْ عَبْدٍ يُحْشَرُ إِلَّا وَ عَيْنَاهُ‏ بَاكِيَةٌ إِلَّا الْبَاكِينَ عَلَى جَدِّيَ الْحُسَيْنِ علیه السلام فَإِنَّهُ يُحْشَرُ وَ عَيْنُهُ قَرِيرَةٌ وَ الْبِشَارَةُ تِلْقَاهُ وَ السُّرُورُ بَيِّنٌ عَلَى وَجْهِه»

▪️ هیچ بنده‌ای روز قیامت محشور نمی‌شود مگر آن‌که چشمانش گریان باشد، غیر از کسانی که برای جدّم حسین (علیه‌السلام)گریسته‌اند،

که او در حالی محشور می‌شود که چشمش روشن است. بشارتى به سوی او می‌آید و آثار سرور در صورتش نمایان است.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، ص81

 

💠 عطر آشنایی ۵۲
🔰لمَّا أَخْبَرَ اَلنَّبِيُّ صَلَّى‌اللَّهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ اِبْنَتَهُ فَاطِمَةَ بِقَتْلِ وَلَدِهَا اَلْحُسَيْنِ وَ مَا يَجْرِي عَلَيْهِ مِنَ اَلْمِحَنِ، بَكَتْ فَاطِمَةُ بُكَاءً شَدِيداً وَ قَالَتْ:

يَا أَبَهْ؛ مَتَى يَكُونُ ذَلِكَ؟

قَالَ: فِي زَمَانٍ خَالٍ مِنِّي وَ مِنْكِ وَ مِنْ عَلِيٍّ.

فَاشْتَدَّ بُكَاؤُهَا وَ قَالَتْ:

يَا أَبَهْ؛ فَمَنْ يَبْكِي عَلَيْهِ وَ مَنْ يَلْتَزِمُ بِإِقَامَةِ اَلْعَزَاءِ لَهُ؟

فَقَالَ اَلنَّبِيُّ:

يَا فَاطِمَةُ؛ إِنَّ نِسَاءَ أُمَّتِي يَبْكُونَ عَلَى نِسَاءِ أَهْلِ بَيْتِي وَ رِجَالَهُمْ يَبْكُونَ عَلَى رِجَالِ أَهْلِ بَيْتِي

وَ يُجَدِّدُونَ اَلْعَزَاءَ جِيلاً بَعْدَ جِيلٍ فِي كُلِّ سَنَةٍ.

فَإِذَا كَانَ اَلْقِيَامَةُ، تَشْفَعِينَ أَنْتِ لِلنِّسَاءِ وَ أَنَا أَشْفَعُ لِلرِّجَالِ

وَ كُلُّ مَنْ بَكَى مِنْهُمْ عَلَى مُصَابِ اَلْحُسَيْنِ، أَخَذْنَا بِيَدِهِ وَ أَدْخَلْنَاهُ اَلْجَنَّةَ.

يَا فَاطِمَةُ؛ كُلُّ عَيْنٍ بَاكِيَةٌ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ إِلاَّ عَيْنٌ بَكَتْ عَلَى مُصَابِ اَلْحُسَيْنِ.

فَإِنَّهَا ضٰاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ بِنَعِيمِ اَلْجَنَّةِ.

▪️هنگامى که رسول‌خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) حضرت‌فاطمه(سلام‌الله‌علیها) را از شهادت فرزندش حسین و آن مصائبى که بر ایشان گذشت، آگاه نمودند، حضرت زهرا گریه شدیدى کرده و عرض کردند:

پدر جان؛ این [مصیبت‌ها] در چه زمانی رخ می‌‌دهد؟

پیامبر فرمودند: زمانى که نه من در دنیا هستم و نه تو و نه على (علیهم‌السلام).

گریه ی حضرت زهرا شدیدتر شده و عرض کردند:

پدر جان؛ پس چه کسى براى او گریه کرده و چه کسى مجلس عزای او را بر پا خواهد داشت؟

پیامبر فرمودند:

اى فاطمه؛ همانا زنان امت من بر زنان اهل‌بیتم و مردان امت من نیز بر مردان اهل‌بیتم گریه خواهند کرد،

و هر سال، عزای او را گروهى پس از گروه دیگر تازه می‌‌کنند.

پس هنگامى که روز قیامت فرا رسد، تو شفاعت زنان امت و من نیز شفاعت مردان را خواهم کرد.

و هر کس از آنها که بر مصیبت حسین علیه‌السلام گریه کند، ما دست او را گرفته و داخل بهشت می‌‌‌نمائیم.

اى فاطمه؛ هر چشمى در روز قیامت گریان است به جز چشمى که در مصیبت حسین گریه کرده باشد.

همانا صاحب آن چشم، خندان بوده و مژده نعمت‌هاى بهشت به وى داده خواهد شد.

📚علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج۴۴، ص۲۹۲

 

💠 عطر آشنایی ۵۳
🔻از امام صادق(علیه السلام) روایت شده است که فرمودند:

🔰منْ اراد سبحة من تربة الحسین علیه السلام مرة واحدة بالاستغفار أو غیره کتب اللّه سبعین مرّة .

▪️حضرت می فرمایند:

کسی که با تسبیحی که از تربت حسین علیه السلام درست شده است

یک مرتبه استغفار کند ثواب هفتاد مرتبه استغفار برای او نوشته می شود.

📚 شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه،ج۱،ص۲۶۸

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۴
▪️امام صادق(علیه السلام) فرمودند:

«آنگاه که اصحاب امام حسین(علیه السلام) شهید شدند و ایشان تنها ماند، فرشتگان بسوی خدا ضجّه زدند و گریه کردند و گفتند: پروردگارا! با حسین(علیه السلام) پسر پیامبرت، چنین رفتار کنند؟

پس خداوند نور حضرت قائم (عجل الله تعالي فرجه) را به آن ها عرضه کرد و فرمود:

«با مهدی(عجل الله تعالی فرجه) انتقام او را می گیرم»

📚 شیخ کلینی، الکافی، ج ١،ص٤٦٥

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۵
🔰قالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ علیهما السلام:

يَقُولُ أَيُّمَا مُؤْمِنٍ دَمَعَتْ عَيْنَاهُ لِقَتْلِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ(علیهما السلام) دَمْعَةً – حَتَّى تَسِيلَ عَلَى خَدِّهِ بَوَّأَهُ اللَّهُ بِهَا فِي الْجَنَّةِ غُرَفاً- يَسْكُنُهَا أَحْقَاباً – وَ أَيُّمَا مُؤْمِنٍ‏ دَمَعَتْ عَيْنَاهُ دَمْعاً حَتَّى تَسِيلَ عَلَى خَدِّهِ- لِأَذًى مَسَّنَا مِنْ عَدُوِّنَا فِي الدُّنْيَا – بَوَّأَهُ اللَّهُ مُبَوَّأَ صِدْقٍ فِي الْجَنَّةِ، وَ أَيُّمَا مُؤْمِنٍ مَسَّهُ أَذًى فِينَا- فَدَمَعَتْ عَيْنَاهُ حَتَّى تَسِيلَ دَمْعُهُ عَلَى خَدَّيْهِ- مِنْ مَضَاضَةِ مَا أُوذِيَ فِينَا صَرَفَ اللَّهُ عَنْ وَجْهِهِ الْأَذَى- وَ آمَنَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنْ سَخَطِهِ وَ النَّارِ.

▪️هر مؤمنى كه به خاطر شهادت حسین بن علىّ(عليهما السّلام)گريه كند تا اشکش بر گونه ‏هايش جارى گردد خداوند منّان غرفه‏ اى در بهشت به او دهد كه مدّت‏ ها در آن ساكن گردد،

▪️و هر مؤمنى به خاطر ايذاء و آزارى كه از دشمنان ما در دنيا به ما رسيده گريه كند تا اشکش بر گونه ‏هايش جارى شود خداوند متعال در بهشت به او جايگاه شايسته ‏اى دهد،

▪️و هر مؤمنى در راه ما اذيت و آزارى به او رسد پس بگريد تا اشکش بر گونه ‏هايش جارى گردد خداوند متعال آزار و ناراحتى را از او بگرداند و در روز قيامت از غضب و آتش دوزخ در امانش قرار دهد.

📚 علی بن ابراهیم قمی، التفسير، ج‏2، ص292-29

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۶
🔰قالَ الإمام الْحُسَيْنُ(علیه السلام):

أَنَا قَتِيلُ الْعَبْرَةِ قُتِلْتُ مَكْرُوباً وَ حَقِيقٌ عَلَيَّ أَنْ لَا يَأْتِيَنِي مَكْرُوبٌ قَطُّ إِلَّا رَدَّهُ اللَّهُ وَ أَقْلَبَهُ إِلَى أَهْلِهِ مَسْرُورا.

▪️من كشته اشک هستم، من در حالى كه غمگين و اندوهگين بودم كشته شدم و سزاوار است بر خدا كه هر مكروب و اندوهگينى كه به زيارت من مى‏ آيد را با قلبى مسرور و شاد به اهلش برگرداند.

📚 ابن قولویه قمی،كامل الزيارات، ص109

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۷
شیوه ی ناجوانمردانه ی تشنه نگه داشتن سپاه مقابل در جنگ از اتفاقات ناگوار واقعه ی کربلاست.

سپاه عمرسعد به دستور ابن زیاد از روز هفتم محرم از رسیدن آب به خیمه گاه امام حسین(علیه السلام) جلوگیری کرد.

عمروبن حجاج با پانصد سوار مامور شدند فرات را در محاصره ی خود قرار دهند و از سه روز مانده به شهادت امام و اصحاب باوفایش مانع آب برداشتن ایشان شدند.

📚امین، اعیان الشیعه،ج۱، ص۵۹۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۸
🔰عنْ كَثِيرِ بْنِ شَاذَانَ، قَالَ:

شَهِدْتُ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ (عَلَيْهِمَا السَّلَامُ) وَ قَدْ اشْتَهَى عَلَيْهِ ابْنُهُ عَلِيٌّ الْأَكْبَرُ عِنَباً فِي غَيْرِ أَوَانِهِ، فَضَرَبَ يَدَهُ إِلَى سَارِيَةِ الْمَسْجِدِ فَأَخْرَجَ لَهُ عِنَباً وَ مَوْزاً فَأَطْعَمَهُ، وَ قَالَ: مَا عِنْدَ اللَّهِ لِأَوْلِيَائِهِ أَكْثَر.

▪️ابن شاذان گوید: در محضر امام حسین(سلام الله علیه) بودم؛ فرزندش علی اکبر(صلوات الله علیه) نیز حضور داشت.

وی از پدر بزرگوارش انگور خواست و حال آنکه فصل انگور نبود.

ناگاه امام حسین(سلام الله علیه) دست مبارک خود را بر ستون زد و از آن خوشه ای از انگور و موز بیرون آورد و به فرزندش داد تا میل کند

آنگاه رو به من کرد و فرمود: آنچه در نزد خداست برای اولیای الهی بیشتر است …

📚طبری،دلائل الإمامة (ط – الحديثة)، ص183

📚 همو،نوادر المعجزات، ص243

📚 بحرانی،مدينة المعاجز، ج‏3، ص452

 

 

💠 عطر آشنایی ۵۹
◾️ روز غم انگیز تاسوعا…

▪️1. محاصره ی خيمه ها در كربلا:

امام صادق (عليه السلام) فرمودند: تاسوعا روزى بود كه حسين (عليه السلام) و اصحابش را در كربلا محاصره كردند و سپاه شام بر قتال آن حضرت اجتماع نمودند، و پسر مرجانه و عمر سعد به خاطر كثرت سپاه و لشكرى كه براى آنها جمع شده بود خوشحال شدند، و آن حضرت و اصحابش را ضعيف شمردند و يقين كردند كه ياورى از براى او نخواهد آمد و اهل عراق حضرتش را مدد نخواهند نمود(۱).

▪️2. آمدن امان نامه براى فرزندان ام البنين (عليه السلام):

در اين روز شمر ملعون براى حضرت عباس (عليه السلام) و برادرانش امان نامه آورد (۲). آن لعين خود را نزديک خيام با جلالت حضرت اباعبدالله(عليه السلام) رسانيد و بانگ بر آورد: پسران خواهر ما كجايند؟

ولى آن بزرگواران جواب ندادند.

امام حسين (عليه السلام) فرمود: جواب او را بدهيد اگر چه فاسق است.

حضرت عباس (عليه السلام) در جواب فرمودند: چى مى گويى؟

شمر گفت: از جانب امير براى شما امان نامه آورده ام، شما خود را به خاطر حسين(عليه السلام) به كشتن ندهيد.

حضرت عباس(عليه السلام) با صداى بلند فرمود: لعنت خدا بر تو و بر امير تو باد. ما را امان مى دهيد در حاليكه پسر رسول خدا را امان نباشد؟! (۳)

▪️3. در خواست تاخير جنگ از سوى امام حسين (عليه السلام):

در عصر تاسوعا امام (عليه السلام) براى به تعويق انداختن جنگ يک شب ديگر مهلت گرفتند(۴).

چون عمر سعد لشكر را آماده جنگ با امام (عليه السلام) نمود و معلوم شد كه قصد جنگ دارند، حضرت به برادرش عباس (عليه السلام) فرمود تا يك شب ديگر مهلت بگيرد. آنها در ابتدا قبول نكردند، ولى بعد قبول نمودند كه شبى را صبر كنند(۵).امام شب عاشورا را به دعا و مناجات و قرائت قرآن مشغول بود.

▪️4. آمدن لشكر تازه نفس به كربلا:

در اين روز لشكر مجهزى به دستور ابن زياد از كوفه وارد كربلا شد، و شمر نامه ی ابن زياد را آورد(۶).

▪️5. خطابه ی امام حسين (عليه السلام) براى اصحابش:

در عصر اين روز امام حسين (عليه السلام) در جمع ياران خطبه اى قرائت فرمودند، و اصحاب اعلام وفادارى نمودند(۷).

📚منابع:

۱- شیخ کلینی، الكافى، ج 4، ص 147.

۲- طبرسی، اعلام الورى، ج1، ص455؛ قمی،فيض العلام، ص 146؛ علامه مجلسی،بحار النوار، ج44،ص 361.

۳- ذهنی، از مدينه تا مدينه، ص 381و38۲

۴- طبرسی، اعلام الورى، ج 1، ص 455؛ قمی، فيض العلام، ص 146؛ علامه مجلسی، بحار الانوار،،ج 44، ص392.

۵- ابن شهر آشوب، المناقب، ج4، ص107.

۶- طبرسی، اعلام الورى، ج 1،ص 455؛ قمی، فيض العلام،ص 146.

۷- ابن شهر آشوب، المناقب، ج4، ص107.

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۰
🔰حضرت امام رضا(علیه السلام) فرمودند:

“مَنْ تَرَكَ السَّعْيَ فِي حَوَائِجِهِ يَوْمَ عَاشُورَاءَ قَضَى اللَّهُ لَهُ حَوَائِجَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمَنْ كَانَ يَوْمُ عَاشُورَاءَ يَوْمَ مُصِيبَتِهِ وَحُزْنِهِ وَبُكَائِهِ يَجْعَلُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَوْمَ فَرَحِهِ وَسُرُورِهِ”

▪️کسی که در روز عاشورا به دنبال حوایج و خواسته هایش نرود خداوند نیاز دنیا و آخرت او را برآورده می کند؛ و کسی که روز عاشورا، روز مصیبت و غم و گریه برایش باشد، خداوند تعالی روز قیامت را روز شادی و سرور او قرار می دهد.

📚شیخ صدوق، علل الشرائع، ج‌1، ص227

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۱
▪️امام حسین(علیه السلام) فرمودند: «دوازده مهدي از ما هست که نخستين آنها علي بن ابي طالب و آخرين آنها نهمين فرزند من است که او امام قائم به حق است. خداوند زمين مرده را به وسيله‏ ی او زنده مي‏کند و دين حق را بر تمام اديان پيروز مي‏ گرداند.

براي او غيبتي است که گروه‌هايی در آن از دين برمي‏ گردند و گروه‌هايی ديگر بر آيين خود استوار مي‏ مانند و در اين راه آزارها مي ‏بينند، به آنها گفته مي ‏شود: «اين وعده کي خواهد شد اگر راستگو هستید؟»، آنانکه بر اين آزارها و تکذيب‌ها صبر کنند همانند کسي هستند که شمشير به دست گرفته در پيشاپيش رسول اکرم جهاد می کنند».

📚 علامه مجلسی، بحار الانوار، ج۵۱، ص۱۳۳

 

 

💠عطر آشنایی۶۲
یکی دیگر از کسانی به هنگام آوردن اسرای کربلا به مسجد شام راه هدایت را یافت، و توفیق شهادت در راه خدا را پیدا کرد پیرمردی بود که ابتدا با اهانت به اهل بیت(علیهم السلام) سخن خود را با  امام سجاد(علیه السلام)آغاز کرد اما، با راهنمایی های آن حضرت به راه حق پی برد.

▪️ جریان این پیرمرد چنین نقل شده است:

پیرمردی از راه رسید، در حالیکه زنان و اهل بیت امام حسین(علیه السلام) بر پله های در مسجد ایستاده بودند، به آنها نزدیک شد و گفت:

سپاس مخصوص خدایی است که شما را و خاندان شما را کشت و شهرها را از مردان شما آسوده ساخت و امیرمؤمنان را بر شما مسلط گردانید.

▫️علی بن الحسین، امام سجاد (علیه السلام)، فرمودند: ای پیرمرد آیا قرآن خوانده ای؟

گفت: آری.

فرمودند: آیا با این آیه آشنایی داری که می فرماید: (قل لا أسالکم علیه أجرا الا المودة فی القربی)   (شوری،۲۳)؟

گفت: آری، آن را خوانده ام.

▫️علی بن الحسین (علیه السلام) به او فرمودند: ای پیرمرد، آن قربی(خویشان پیامبر) ما هستیم.

▫️پس از آن فرمودند: آیا این آیه را خوانده ای (و اعلموا انما غنمتم من شی ء فان لله خمسه و للرسول و لذی القربی)   (انفال، ۴۱)؟ گفت: آری.

علی بن الحسین (علیه السلام) فرمودند: پس، ما هستیم آن قربی.

▫️ آیا این آیه را خوانده ای(انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس أهل البیت و یطهرکم تطهیرا)  (احزاب،۳۳)؟

پیرمرد گفت: آری، آن را خوانده ام.

علی بن الحسین (علیه السلام) فرمودند: ای پیرمرد، ما هستیم اهل بیتی که آیه طهارت، به ما اختصاص داده شده است.

▫️پس، آن پیرمرد، در حالیکه از آنچه گفته بود، پشیمان بود، ساکت ماند

و گفت: شما را بخدا، همانا، اینها (قربی)، شما هستید؟!

علی بن الحسین (علیه السلام) فرمودند: به خدا قسم همانا بی تردید آن (قربی)، ما هستیم، به جدمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) سوگند که همانا آنها (قربی)، ما هستیم.

▫️پیرمرد به گریه افتاد و عمامه اش را پرتاب کرد و سرش را به طرف آسمان برد و گفت:

بارالها، همانا، من برائت می جویم به سوی تو از دشمن آل محمد (صلی الله علیه و آله وسلم) از جن و انس،

سپس گفت: آیا، توبه ای برای من هست؟ آن حضرت فرمودند: آری، اگر توبه کنی خدا توبه تو را می پذیرد و با ما خواهی بود.

پس گفت: من توبه می کنم. جریان این پیرمرد به گوش یزید بن معاویه رسید، یزید دستور کشتن او را داد و آن پیرمرد کشته شد.

📚 علامه مجلسی بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۱۲۹. این جریان با اندکی تفاوت در همین جلد از بحارالانوار صفحه ۱۶۶ نیز نقل شده است.

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۳
🔰قال الامام الحسين(عليه السلام):

أنَا قَتيلُ العَبَرَةِ لايَذكُرُني مُؤمِنٌ إلاّ استَعبَرَ ؛

▪️امام حسين (عليه السلام) فرمودند:

من كشته ی اشكم؛ هر مؤمنى مرا ياد كند، اشكش روان شود.

📚 علامه مجلسی،بحار الأنوار، ج 44، ص284.

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۴
🔰حدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو سَعِيدٍ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ زَكَرِيَّا الْعَدَوِيُّ الْبَصْرِيُّ عَنْ هَيْثَمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الرُّمَّانِيِّ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا(عليه السلام) عَنْ أَبِيهِ(عليه السلام) قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ الصَّادِقُ (عليهما السلام) إِنَّ أَيَّامَ زَائِرِي الْحُسَيْنِ(عليه السلام) لَا تُحْسَبُ مِنْ أَعْمَارِهِمْ وَ لَا تُعَدُّ مِنْ آجَالِهِمْ

▪️هيثم بن عبد اللّه رمّانى از حضرت ابى الحسن الرضا(عليه السّلام) نقل نموده و آن جناب از پدر بزرگوارشان حكايت كرده اند كه ابو عبد اللّه جعفر بن محمّد الصادق (عليهما السّلام) فرمودند:

ايّام زيارت حضرت امام حسين(عليه السّلام)جزء عمر زائر شمرده نشده و از اجلشان محسوب نمى گردد.

📚ابن قولویه،کامل الزیارات،باب ۵۱

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۵
▫️سعد بن عبدالله قمي در  گفتگويي كه با امام حسن عسكري(عليه السلام) داشته، روايت مي كند كه ايشان به من فرمودند: چه چيز تو را به اين جا آورده است اي سعد؟

گفتم: احمد بن اسحاق مرا به ديدار مولايم تشويق نموده است.

ايشان فرمودند: پس مسائلي كه مي­خواستي در موردشان بپرسي چيست؟

گفتم: به موقع ­اش اي مولاي من.

ايشان فرمودند: حال از نور چشمم در مورد آنان بپرس، و با دست به فرزندش  يعني حضرت قائم(عجل الله تعالي فرجه الشريف) اشاره كرد و او به من فرمود: هر آن چه كه برايت مطرح است از من بپرس.

▫️او مسئله ها را بيان نمود تا اين كه به اين جا رسيد و گفت:  به آن حضرت گفتم: اي فرزند رسول خدا! مرا از تاويل آيه «كهيعص» باخبر سازيد؟

▫️ايشان فرمودند: اين حروف از اخبار غيبي است و خداوند بنده ­اش زكريا را از آن مطلع نمود و سپس آن را براي محمد(صلي الله عليه و آله و سلم)حكايت كرد و قضيه از اين قرار است كه زكريا(عليه السلام)از پروردگارش پرسيد كه اسماء پنج تن را به او بياموزد و خداوند نيز جبرئيل را بر او فرو فرستاد و آن را بدو ياد داد و هرگاه زكريا، محمد و علي و فاطمه و حسن(صلوات الله عليهم اجمعين) را ياد مي­كرد، اندوهش از بين مي­ رفت و غصه­ اش برطرف مي گشت، اما هرگاه حسين(عليه السلام) را به ياد مي آورد، بغض گلويش را مي­ گرفت و چشمانش تار مي ­شد.

به همين خاطر روزي عرض كرد: پروردگارا! مرا چه شده كه هرگاه چهار نفر از آنان را ياد مي كنم، با نام­هايشان اندوهم برطرف گردد و هرگاه حسين(عليه السلام) را به ياد مي­ آورم، چشمانم اشكبار مي ­گردد و آه و ناله ­ام به هوا بلند مي­ شود؟

▫️سپس خداوند تبارك و تعالي او را از داستان حسين(عليه السلام) مطلع نمود و گفت: «كهيعص»، و اين چنين كاف، اسم كربلا است، و هاء به معناي هلاك عترت، و ياء، يزيد ملعون است كه به حسين(عليه السلام) ظلم مي­ كند و عين، عطش حسين(عليه السلام)مي باشد و صاد نيز بيانگر صبر او است.

▫️هنگامي كه زكريا(عليه السلام)اين را شنيد، سه روز از مسجد بيرون نيامد و مردم را از داخل شدن به آن منع مي كرد و شروع به ناله و گريه مي ­نمود و دعايش اين بود: خدايا! آيا بهترين مخلوقت را به مصيبت فرزندش داغدار مي­كني؟ خدايا، آيا اندوه اين مصيبت را بر ساحت او فرود مي آوري؟ پروردگارا! آيا جامه مصيبت را بر تن علي و فاطمه(عليهما السلام) مي­ پوشاني و داغ اين مصيبت را بر خانه ی آنان نازل مي­ گرداني؟

▫️در ادامه مي ­گفت: خدايا! مرا فرزندي عطا كن كه در پيري موجب روشني چشمم گردد، و او را وارث و وصي من بگردان و جايگاه او را نسبت به من به مانند جايگاه حسين(عليه السلام) قرار ده و هرگاه او را به من عطا نمودي، مرا با دوستي او مورد آزمايش قرار بده و سپس همان طور كه حبيبت محمد(صلي الله عليه و آله و سلم)را داغدار مصيبت فرزندش كردي، مرا نيز داغدار مصيبت فرزندم كن.

▫️سپس خداوند، يحيي(عليه السلام) را بدو بخشيد و او را داغدار فرزندش كرد، و مدت بارداري مادر يحيي(عليه السلام) شش ماه بود، چنان كه مدت بارداري مادر حسين(عليه السلام) نيز چنين بود

📚 شیخ صدوق،كمال الدين و تمام النعمة، ص ۴۱۵، ح ۲۱، باب: من سماهم القائم عجل الله تعالي فرجه الشريف

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۶
🔻حضرت زینب(سلام الله علیها) از امیرالمومنین(علیه السلام) روایت می کنند که در هنگام احتضار از وقائع عاشورا صحبت فرموده و سپس فرمودند:

🔰إنّ إبلیس فی ذلک الیوم یطیر فرحاً فیحول الأرض کلّها فی شیاطینه و عفاریته فیقول: یامعشر الشیاطین! قد أدرکنا من ذریة آدم الطلبه و بلغنا فی هلاکهم الغایة و أورثنا هم السوء إلاّ من اعتصم بهذه العصابه فاجعلوا شغلکم بتشکیک النّاس فیهم….

▪️به درستی که ابلیس در این روز(بعد از واقعه کربلا)حول زمین پرواز می کند در حالی که شادمان است و تمامی شیاطین و اجنه خبیث را جمع می کند و می گوید:

ای گروه شیاطین! هماناکه ما انتقام و طلب خود را از ذریه ی آدم گرفتیم و مردم را اهل جهنم کردیم مگر کسی که در این مصیبت گریه کند و به دوستی آل  محمّد پایدار باشد.

پس تا می توانید مردم را به شک  اندازید و از این مصیبت باز دارید، تا زحمت من به هدر نرود….

📚 علامه مجلسی،بحارالأنوار،ج ۲۸، صص 58ـ 59

شریف کاشانی، تذکرة الشهداء، ج۲، ص۳۴۷

 

💠 عطر آشنایی ۶۷
(یَا عَلِیُّ! بَلَغَنِی أَنَّ قَوْماً مِنْ شِیعَتِنَا یَمُرُّ بِأَحَدِهِمُ السَّنَةُ وَ السَّنَتَانِ لَا یَزُورُونَ الْحُسَیْنَ؟ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنِّی أَعْرِفُ أُنَاساً کَثِیرَةً بِهَذِهِ الصِّفَةِ. قَالَ أَمَا وَ اللَّهِ لِحَظِّهِمْ أَخْطَئُوا وَ عَنْ ثَوَابِ اللَّهِ زَاغُوا وَ عَنْ جِوَارِ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله تَبَاعَدُوا…… أَمَا إِنَّهُ مَا لَهُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ عُذْرٍ وَ لَا عِنْدَ رَسُولِهِ مِنْ عُذْرٍ یَوْمَ الْقِیَامَةِ)

▪️امام صادق(علیه السلام) به یکی از دوستان‌شان فرمود: شنیده‌ام برخی از شیعیان ما هستند که دو سه سال بر آنها گذشته ولی به کربلا و زیارت امام حسین(علیه السلام) نرفته‌اند.

آن شخص پاسخ داد: خیلی‌ها هستند که این‌گونه هستند.

حضرت با تعجب فرمود: مگر می‌شود؟! این افراد در روز قیامت چگونه می‌خواهند جواب پیامبر(صلی الله علیه و آله) را بدهند؟

از حضرت پرسیدند که حداکثر چه مدت یک‌بار باید به زیارت امام حسین(علیه السلام) برویم؟

حضرت فرمود: نباید بیشتر از سه سال غیبت کسی-یا نرفتنش به کربلا- طول بکشد و در غیر اینصورت مورد عاق رسول خدا(صلی الله علیه وآله) قرار می‌گیرد.

📚 ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ص296

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۸
▪️امام حسین علیه السلام فرمودند:

این امر (ظهور) که منتظرش هستید فرا نمی رسد تا اینکه بعضی از شما شیعیان از بعضی دیگر از خودتان تبری و بیزاری بجویند …

و بعضی از شما به کفر دیگری از خودتان شهادت دهند و بعضی از خودتان دیگران از خودتان را لعن کنند

راوی پرسید:

ایا در آن زمان خیری هست؟

امام حسین (علیه السلام) فرمود؟

همه ی خیر در آن زمان است زیرا قائم ما اهل بیت ظهور میکند و کل آن فتنه را دفع می کند.

📚 النعمانی، الغیبه،ص۲۰۶

 

 

💠 عطر آشنایی ۶۹
▪️عمرو بن قیس مشرقی با پسر عمویش در منزلی بین راه بر امام حسین(علیه السلام) وارد شدند. بعد از سلام از امام(علیه السلام)

▪️پرسیدند: «این سیاهی که در محاسن شما می بینیم، از خضاب است یا رنگ موی شما است؟»

▪️حضرت فرمود: خضاب است، موی ما بنی هاشم زود سفید می شود.

▪️آنگاه امام پرسید: آیا به یاری من می آیی؟

▪️عمرو گفت: من مرد عائله مندی هستم و مال بسیاری از مردم نزد من است و نمی دانم کار به کجا می انجامد و خوش ندارم امانت مردم از بین برود. البته پسر عموی او نیز همین پاسخ را داد.

▪️امام(علیه السلام)فرمود: «فَانْطَلِقَا فَلَا تَسْمَعَا لِي وَاعِيَةً وَ لَا تَرَيَا لِي سَوَاداً فَإِنَّهُ مَنْ سَمِعَ وَاعِيَتَنَا أَوْ رَأَى سَوَادَنَا فَلَمْ يُجِبْنَا وَ لَمْ يُعِنَّا كَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يُكِبَّهُ عَلَى مَنْخِرَيْهِ فِي النَّارِ»یعنی: پس از اینجا بروید که هر کس فریاد ما را بشنود و یا ما را ببیند و لبیک نگوید و به فریاد ما برنخیزد، بر خداوند است که او را با صورت در آتش اندازد!

📚 شیخ صدوق، ثواب الاعمال، ص۲۵۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۰
🔰امام صادق(علیه السلام) به زراره فرمودند: «ما من باك يبكيه إلّا وقد وصل فاطمة و أسعدها علیه و وصل رسول الله و أدّی حقّنا»

▪️ هیچ کسی بر امام حسین(علیه السلام)گریه نمی کند مگر اینکه به فاطمه(علیهاالسلام)میرسد و او را یاری میکند و به پیامبر(صلی الله علیه و آله)می رسد و حق ما را ادا می کند.

📚 ابن قولویه،کامل الزیارات ص۸۱-۸۲

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۱
ابوالسیع حدیثی نقل کرد و گفت:شخصی از حضرت اباعبدالله(علیه السلام) سوال کرد و من می شنیدم، وی پرسید:

آیا از تربت قبر امام حسین(علیه السلام) بردارم و با آن طلب برکت کنم؟

حضرت فرمودند:

هیچ باکی نیست.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات،ص۸۴۶، باب۹۲،ح۳

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۲
🔰عنْ عَلِیِّ بْنِ مَیْمُونٍ الصَّائِغِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: یَا عَلِیُّ زُرِ الْحُسَیْنَ وَ لَا تَدَعْهُ. قَالَ قُلْتُ: مَا لِمَنْ أَتَاهُ مِنَ الثَّوَابِ؟

قَالَ مَنْ أَتَاهُ مَاشِیاً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَى عَنْهُ سَیِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً.

▪️یعنی: امام صادق(علیه السلام) به یکی از دوستان خود می‌فرماید:

مزار امام حسین(علیه السلام) را زیارت کن و ترک مکن.

پرسیدم: ثواب کسى که آن حضرت را زیارت کند چیست؟

حضرت فرمود: کسى که با پای پیاده به زیارت امام حسین(علیه السلام) برود خداوند به هر قدمى که برمى ‏دارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو مى‏ فرماید و یک درجه مرتبه‏ اش را بالا مى ‏برد.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات،ص۱۳۴

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۳
🔰امام رضا(عليه السّلام) فرمودند:

…إن بَكَيتَ عَلَى الحُسَينِ حَتّى تَصيرَ دُموعُكَ عَلى خدَّيكَ غَفَرَاللّه ُ لَكَ كُلَّ ذَنبٍ أذنَبتَهُ

▪️…اگر بر حسين(علیه السّلام) بگريى ، چنان كه اشك هايت بر گونه ات جارى شود، خداوند تمام گناهانت را مى آمرزد.

📚 علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج 44، ص286

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۴
حضرت امام صادق(علیه‌السلام)فرمودند:

🔰 «إِذَا بَعُدَتْ‏ بِأَحَدِكُمُ‏ الشُّقَّةُ وَ نَأَتْ بِهِ الدَّارُ فَلْيَعْلُ أَعْلَى مَنْزِلِهِ وَ لْيُصَلِّ رَكْعَتَيْنِ وَ لْيُومِ بِالسَّلَامِ إِلَى قُبُورِنَا فَإِنَّ ذَلِكَ يَصِلُ إِلَيْنَا»

▪️ هرگاه (زیارت) بر یکی از شما سخت و طاقت فرسا بود و خانه اش هم دور بود، پس بر بام خانه اش بالا رود و دو رکعت نماز بخواند و با سلام دادن به قبر ما اشاره و قصد کند، یقیناً سلام او به ما می رسد.

📚 شیخ کلینی، الکافی، ج۴، ص۵۸۷، ح۱

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۵
🔰قال السجاد( علیه السلام):

أيها الناس! فأي رجالات منكم يسرون بعد قتله؟ أم أية عين منكم تحبس دمعها وتضن عن انهمالها، فلقد بكت السبع الشداد لقتله، وبكت البحار بأمواجها والسماوات بأركانها، والأرض بأرجائها، والأشجار بأغصانها، والحيتان ولجج البحار والملائكة المقربون، وأهل السماوات أجمعون أيها الناس أي قلب لا ينصدع لقتله، أم أي فؤاد لا يحن إليه، أم أي سمع يسمع هذه الثلمة التي ثلمت في الاسلام أيها الناس أصبحنا مطرودين مشردين مذودين شاسعين عن الأمصار كأنا أولاد ترك وكابل، من غير جرم اجترمناه، ولا مكروه ارتكبناه، ولا ثلمة في الاسلام ثلمناها، ما سمعنا بهذا في آبائنا الأولين، إن هذا إلا اختلاق والله لو أن النبي تقدم إليهم في قتالنا كما تقدم إليهم في الوصاءة بنا لما ازدادوا على ما فعلوا بنا، فان الله وإنا إليه راجعون، من مصيبة ما أعظمها، وأوجعها‌وأفجعها، وأكظها، وأفظها، وأمرها، وأفدحها؟ فعند الله نحتسب فيما أصابنا‌وما بلغ بنا إنه عزيز ذو انتقام.

📚 سیدبن طاوس، لهوف، ص۱۰۹

علامه  مجلسی، بحارالانوار،ج۴۵، ص ۱۴۸

🔰امام سجاد(علیه السلام) فرمود:

ای مردم! کدام یک از مردان شما می تواند پس از کشته شدن حسین علیه السّلام شاد و خرم باشد؟ یا کدامین قلب است که برای او اندوهگین نشود؟ یا کدامین چشمی است که بتواند اشکش را نگه دارد و از دیدگان جاری نسازد؟

▪️ در حالیکه آسمان های هفتگانه بر او گریستند و ارکان آسمان به خروش آمد و زمین با اعماق و اطرافش و درختان با شاخه هایشان و ماهیان در قعر دریا و ملائکه ی مقرّب الهی و جمیع اهل آسمان ها براو گریستند.

▪️ای مردم! کدام دل است که در شهادت او نشکند و کدام قلبی است که در مصیبت او ننالد؟ کدام گوشی است که بشنود این شکاف بزرگی را که در اسلام پدیدار شد و کَر نشود؟

▪️ای مردم! ما را پراکنده ساختند و از خانه هایمان دور کردند و آوارۀ بیابان ها نمودند! گویا ما فرزندان تُرک و کابل هستیم. بی آنکه جرمی داشته باشیم و یا کار زشتی از ما سر زده باشد، یا رخنه ای در اسلام ایجاد کرده باشیم، و این رفتاری که با ما کردند نظیر آن در امت های پیشین سراغ ندارم و این بدعتی بیش نیست.(إنالله و إنا إلیه راجعون).

▪️ از این مصیبت بزرگتر و دردناکتر و فجیعتر و گلوگیرتر و ناگوارتر و تلختر و دشوارتر نیست. ما همۀ مصائب را به حساب خدا می گذاریم که او قادر و منتقم می باشد.

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۶
🔰قال الصادق(علیه السلام):

مَنْ زَارَهُ کَانَ اللهُ لَهُ مِنْ وَرَاءِ حَوَائِجِهِ وَ کَفَاهُ مَا أَهَمَّهُ مِنْ أَمْرِ دُنْیَاهُ وَ إِنَّهُ یَجْلِبُ الرِّزْقَ عَلَی العُبدِ، وَ یُخلِفُ عَلَیهِ مَا یُنفِقُ.

▪️امام صادق(علیه السلام) فرمودند:

هر کس که او(امام حسین علیه السلام) را زیارت کند، خداوند در پی بر آوردن نیازهایش خواهد بود و از کارهای دنیا چیزهایی که برای او اهمیّت داشته را نیز بسنده می کند و به درستی که زیارت آن حضرت باعث کشش رزق بنده می شود و آن چه را که در راه این سفر خرج کرده است به او برمی‌گردد.

📚 شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۶،ص٤۵

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۷
محمد بن زیاد از عمه اش نقل کرده که وی گفت:

از حضرت ابی عبدالله(علیه السلام) شنیدم که می فرمودند :

تربت حائری که حضرت امام حسین(علیه السلام) در آن هستند شفاء از هر دردی بوده و امان از هر خوف و هراسی است.

📚 ابن قولویه،کامل الزیارات، باب۹۲، ص۸۴۷، ح۴

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۸
داود رقّی می گوید: حضرت امام صادق(علیه السلام)، آب خواستند و زمانى كه آب را نوشيدند، در حضرت حالت گريه پيدا شد به گونه ای که دو چشم آن حضرت غرق اشك شد سپس رو به من کردند و فرمودند:

اى داود خدا قاتلان حسين را لعنت كند، بنده‏ اى نيست كه آب نوشيده و حسين را ياد نموده و قاتلانش را لعنت كند مگر آنكه خداوند منّان صد هزار حسنه براى او منظور مى‏ كند و صد هزار گناه از او محو كرده و صد هزار درجه مقامش را بالا برده و گويا صد هزار بنده آزاد كرده و روز قيامت حق تعالى او را با قلبى آرام و مطمئن، محشورش مى‏ كند.

📚 ابن قولویه، كامل الزيارات، باب۴۳، ص۲۳۶، ح۳۰۴

 

 

💠 عطر آشنایی ۷۹
👈 عبدالملك گوید: از جانب ابن زیاد، مأمور به خبر دادن قتل حسین(علیه السلام) در مدینه شدم. سوار شدم و به جانب مدينه شتاب كردم و در نواحى مدينه مردى از قبيله قريش مرا ديدار كرد و گفت: چنين شتاب زده از كجا مى رسى و چه خبر مى رسانى؟

گفتم: خبر در نزد امير است، خواهى شنيد آن را.

آن مرد گفت: اِنّا لِلّه وَاِنَّا اِلَيْهِ راجعُون، به خدا قسم كه حسين(عليه السّلام)كشته شده!

پس من داخل مدينه شدم و به نزد عمرو بن سعيد رفتم، عمرو گفت: خبر چيست؟ گفتم: خبر خوشحالى است اى امير! حسين كشته شد!️ گفت بيرون برو و در مدينه ندا كن و مردم را به قتل حسين خبر ده.

بيرون آمدم و ندا به قتل حسين در دادم. زنان بنى هاشم چون اين ندا شنيدند چنان صيحه و ضجّه از ايشان برخاست كه تاكنون چنين شورش و شيون و ماتم نشنيده بودم.

آنگاه به نزد عمرو بن سعيد رفتم، عمرو چون مرا ديد بر روى من تبسّمى كرد و شعر عمرو بن معدى كرب را خواند:

(عَجَّتْ نِساءُ بَنى زِيادٍ عَجَّةً

كَعَجيجِ نِسْوَتِنا غَداةَ الاَْرْنَبِ)

آنگاه عمرو گفت: «هذِهِ واعِيَةٌ بِواعَيةِ عُثمانَ» يعنى: اين شيونها و ناله‌ها كه از خانه هاى بنى هاشم بلند شد به عوض شيونها است كه بر قتل عثمان از خانه هاى بنى اميّه بلند شد.

️بنى هاشم سبب قتل عثمان شدند و او را كشتند، حسين نيز به قصاص خون عثمان كشته شد. آنگاه به مسجد رفت و بر منبر آمد و مردم را از قتل حسين(عليه السّلام) آگاهى داد.

📚منمحدث قمی، منتهی الامال، ج۱، ص۹۶۴

▪️ لازم به ذکر است، به شهادت صریح تاریخِ موافق و مخالف، بنی هاشم هیچ نقشی در کشتن عثمان نداشتند، بلکه آنهایی که جنگ جمل را به پا کردند بانی قتل عثمان بودند. اما این بهانه ای بود تا غریبانه و مظلومانه خون نوه پیامبر اکرم اسلام و حجت خدا را بریزند و چنین فاجعه بی نظیری را در تاریخ رقم بزنند.

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۰
حضرت موسی کلیم الله(علیه السلام) به خداوند عرض کرد: پروردگارا، به چه جهت امت حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) را بر دیگر امت ها برتری دادی؟

خدای عزوجل فرمود: «به ده ویژگی، آنان را برتری دادم.»

حضرت موسی عرض کرد: آن ویژگی ها چیست که ایشان به آن عمل می کنند؟ به من بگو تا من نیز به بنی اسرائیل بگویم به آن عمل کنند.

▪️«قال الله تعالى الصلاة و الزكاة و الصوم و الحج و الجهاد و الجمعة و الجماعة و القرآن و العلم و العاشوراء. قال موسى: يا ربّ و ما العاشوراء؟ قال البكاء و التباكي على سبط محمّد والمرثيّة والعزاء على مصيبة ولد المصطفى»

یعنی: خداوند فرمود: «نماز، زکات، روزه، حج، جهاد، نماز جمعه، نماز جماعت، قرآن، عِلم و عاشورا.»

حضرت موسی عرض کرد: خدایا، عاشورا چیست؟

خداوند فرمود: «گریه و تباکی بر فرزند محمد (صلی الله علیه و آله) و مرثیه خواندن و عزاداری در مصیبت فرزندان مصطفی.

ای موسی، هیچ یک از بندگان من در آن زمان بر فرزندان مصطفی گریه و تباکی و عزاداری نمی کند، مگر آنکه بهشت برای او حتمی خواهد بود و هیچ بنده ای از مال خود از روی محبت به پسر دختر پیامبر به درهمی برای اطعام یا جز آن خرج نمی کند، مگر آنکه در همین دنیا به دارایی او برکت می دهم؛ هر درهمی را به هفتاد درهم و با عافیت در بهشت جای خواهم داد و گناهانش را می بخشم. به عزت و جلال خود سوگند هر مرد یا زنی که اشک او در روز عاشورا و غیر عاشورا به مقدار قطره ای خارج شود، پاداش صد شهید برای او منظور می گردد.

📚 حاجی نوری، مستدرک الوسائل،ج۱۰، ص ۳۱۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۱
▪️مرحوم کراجکی(م499 هجری) در کتاب « التعجّب من أغلاط العامة في مسألة الإمامة» می نویسد:

تعجب از عدّه ای است که به کارهایی که پدرانشان با حسین بن علی(علیه السلام) انجام دادند، شاد شدند و آنها را به واسطه ی کار و اثری که در قتل آن حضرت داشتند، بزرگ داشتند و به آن افتخار کردند، و به همین جهت در سرزمین شام به این القاب مشهور و شناخته شدند. این عده عبارتند از:

1)«و أمّا بنو السراويل: فأولاد الذي سلب سراويل الحسين عليه السّلام»

بنو سراويل: اولاد كسى بودند كه پيراهن حسين بن علی(علیه السلام) را روز عاشورا از تن مباركش در آورد و برد.

2)«و أمّا بنو السرج: فأولاد الذين أسرجت خيله لدوس جسد الحسين عليه السّلام، و وصل بعض هذه الخيل إلى مصر، فقلعت نعالها من حوافرها و سمّرت على‏ أبواب الدور ليتبرّك بها، و جرت بذلك السنّة عندهم حتّى صاروا يتعمّدون عمل نظيرها على أبواب دور أكثرهم»

بنو سرج: اولاد کسی هستند که اسبانش را زين کرد تا جسد امام حسين بن علی(علیه السلام) را لگدمال کند. بعضي از اين اسب ها به مصر رسید، پس نعل آن اسب ها را جدا کردند و از باب تبرّک بر سر خانه هایشان آويختند، و اين کار نزدشان رسم و سنّت گشت.

3)«و أمّا بنو سنان: فأولاد الذي حمل الرمح الذي على سنانه رأس الحسين عليه السّلام»

بَنُو سِنان: اولاد کسی هستند که نيزه ‏اى را حمل می کرد كه سر حسين بن علی(علیه السلام) بر آن بود.

4)«و أمّا بنو المكبّري: فأولاد الذي كان يكبّر خلف رأس الحسين عليه السّلام»

بنو المُكَبِّرِى: اولاد کسی هستند که پشت سر بریده حسین بن علی(علیه السلام) تکبیر می گفت.

5)«و أمّا بنو الطشتي: فأولاد الذي حمل الطشت الذي ترك فيه رأس الحسين عليه السّلام، و هم بدمشق معروفون»

بَنُو الطَّشتى: اولاد کسی هستند كه سر حسین بن علی(علیه السلام) را در طشت حمل می کرد، و آنان در دمشق معروف هستند.

6)«و أمّا بنو القضيبي: فأولاد الذي أحضر القضيب إلى يزيد لعنه اللّه لنكت ثنايا الحسين عليه السّلام»

بَنُو القَضِيبى: اولاد كسی هستند كه برای یزید ملعون، آن تکه چوب را آورد و یزید ملعون با آن چوب، به دندان های حسین بن علی(علیه السلام) می زد.

7)«و أمّا بنو الدرجي: فأولاد الذي ترك الرأس في درج جيرون‏

بنو الدَّرَجى: اولاد كسى كه سر حسین بن علی(علیه السلام)را بر پله‏ هاى باب جيرون(در دمشق) نهاد.

📚 همو،التعجّب من أغلاط العامة في مسألة الإمامة، ص116-117

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۲
🔰عنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ علیهم السلام قَالَ قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ علیه السلام‏:

فِي التَّاسِعِ مِنْ وُلْدِي سُنَّةٌ مِنْ يُوسُفَ وَ سُنَّةٌ مِنْ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ علیه السلام وَ هُوَ قَائِمُنَا أَهْلَ الْبَيْتِ يُصْلِحُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَمْرَهُ فِي لَيْلَةٍ وَاحِدَةٍ.

▪️ امام صادق(علیه السلام) به نقل از پدران طاهرینش از امام حسین(علیه السلام) روایت فرمود:

در نهمین [فرزند] از نسلِ من سُنتی از یوسف(علیه السلام) و سنتی از موسی بن عمران (علیه السلام) باشد، او قائم ما اهل بیت است، خدای تبارک و تعالی امر او را در یک شب اصلاح می نماید (سامان می دهد).

📚 شیخ صدوق، كمال الدين و تمام النعمة، ج‏1، ص316

💢با تشکیل خانواده ی حدیث و بررسی سایر روایات مراد از این سنتها مشخص می شود، نظیر این روایت:

🔰عنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ:

صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ تَغِيبُ وِلَادَتُهُ عَنْ هَذَا الْخَلْقِ كَيْ لَا يَكُونَ لِأَحَدٍ فِي عُنُقِهِ بَيْعَةٌ إِذَا خَرَجَ وَ يُصْلِحُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَمْرَهُ فِي لَيْلَةٍ وَاحِدَةٍ.

▪️ امام صادق(علیه السلام) فرمود:

صاحبِ این امر، ولادتش از این مردم پوشیده خواهد بود تا در هنگام خروجش برای احدی بر گردن او بیعتی نباشد و خدای عزّ و جلّ امر ایشان را در یک شب اصلاح می نماید.

📚 همان، ج‏2، ص480

 

 

💠 عطرآشنایی ۸۳
🔻امام حسین(علیه السلام) در منابع اهل تسنن

پیامبر(صلی الله علیه وآله)میفرماید:

حسین از من است ومن ازحسین  خدادوست می داردهرکه حسین را دوست دارد.

👈 با سندصحیح

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۴
🔻اثبات وجود حضرت رقیه(سلام الله  علیها)

▪️لوطِ بْنِ يَحْيَى‏ ملقّب به أَبُو مِخْنَف‏ أَزْدِي متوفای ۱۵۷ هجری قمری، در مقتل خود، هنگام وداع امام حسین علیه السلام با اهل بیت گرامیشان چنین آورده است:

ثم نادی یا ام کلثوم و یا زینب و یا سکینه و یا رقیه و یا عاتکه و یا صفیه علیکن منی السلام

آنگاه فریاد برآورد: ای اُمّ کلثوم، ای زینب، ای سکینه، ای رقیه، ای عاتکه، ای صفیه، من نیز رفتم ، خداحافظ

مَقْتَلُ الْحُسَین وَ مَصْرَعُ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ أَصْحابِهِ فی کَرْبَلاءْ ، أَلْمُشْتَهَرْ بـ مَقْتَل أَبی مِخْنَف ، طبع مکتبة الفین کویت، صفحه ۱۳۱

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۵
🔻حضرت رقيه در منابع تاريخي

▪️ابن فُندُق بيهقي (م 565 ق) در لباب الأنساب نام حضرت رقیه را جزء اسامی فرزندان امام حسین(علیه السلام) می شمارد.

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۷
روایت شده است که : امام حسن و امام حسین(علیهم السلام) هر کدام خطی نوشته بودند امام حسن(علیه السلام)به برادرش فرمودند: خط من زیباتر از خط شماست.

امام حسین(علیه السلام) فرمودند: اینطور نیست بلکه خط من زیباتر است.

هر دو به مادر خود حضرت فاطمه(سلام الله علیها)عرض کردند: شما بین ما داوری کنید.حضرت زهرا(سلام الله علیها) دوست نداشت یکی از آن دو آزرده خاطر شوند لذا فرمودند از پدرتان امیرالمؤمنین(علیه السلام) سؤال کنید وقتی از آن حضرت درخواست کردند او هم مایل نبود یکی از آن دو عزیز دل آزرده شوند به همین خاطر فرمودند از جد خود رسول خدا(صلی الله علیه و آله) سؤال کنید.

رسول خدا(صلی الله علیه و آله)فرمودند من بین شما قضاوت نمی کنم تا از جبرئیل سؤال کنم وقتی جبرئیل آمد او هم عرض کرد:من داوری نمی کنم تا اسرافیل داوری کند،اسرافیل عرض کرد: من حکم نمی کنم ولی از خداوند متعال درخواست می کنم تا او قضاوت کند وقتی از درگاه الهی مسألت نمود فرمود من هم داوری نمی کنم ولی مادرشان حضرت زهرا(سلام الله علیها) باید داوری کند فاطمه(علیها السلام) عرض کرد:

پروردگارا فرمان تو را اطاعت کرده و داوری می کنم. حضرت زهرا(علیها السلام)گردنبندی داشت به دو نور چشمانش فرمودند:من مرواریدهای این گردنبند را بین شما روی زمین می ریزم هر کدام از شما تعداد بیشتری برداشت خط او زیباتر است آنگاه گردن بند را باز کرد و روی زمین ریخت، جبرئیل در این هنگام کنار عرش الهی بود خداوند تبارک و تعالی به او فرمان داد فورأ به زمین فرود آمده و آن مروارید ها را بین آن دو نصف کن تا هیچکدام از آنها آزرده نشوند جبرئیل هم به خاطر احترام و بزرگداشت آنها این کار را فورأ انجام داد.

📚 علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۴۳، ص ۳۰۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۸۸
ام سعید احمسیه از حضرت ابی عبدالله(علیه السلام) نقل کرده که امام(علیه السلام) به من فرمودند:

ای ام سعید آیا قبر حسین(علیه السلام) را زیارت میکنی؟

عرض کردم: بلی

فرمودند:به زیارت آن حرم مطهر برو زیرا زیارت مزار حسین(علیه السلام) بر مردان و زنان واجب است.

📚 ابن قولویه،کامل الزیارات،باب۴۳،ص۳۹۷،ح۳

 

 

💠 عطر آشنایی۸۹
حافظ سندی:بغض حسنین علیهم السلام همان بغض رسول الله(صلی الله علیه و آله) است؛ چون در جزئیت وکلیت اتحاد دارند!

📚 سنن ابن ماجه، دارالمعرفه بیروت، چاپ پنجم، ۲۰۰۹م

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۰
🔰… حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ عَاصِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِيهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ علیه السلام قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله وَ عِنْدَهُ أُبَيُّ بْنُ كَعْبٍ فَقَالَ لِي رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله مَرْحَباً بِكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ يَا زَيْنَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِينَ قَالَ لَهُ أُبَيٌّ وَ كَيْفَ يَكُونُ يَا رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله

زَيْنَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِينَ أَحَدٌ غَيْرُكَ قَال‏ يَا أُبَيُّ وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ نَبِيّاً إِنَّ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ فِي السَّمَاءِ أَكْبَرُ مِنْهُ فِي الْأَرْضِ وَ إِنَّهُ لَمَكْتُوبٌ عَنْ يَمِينِ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِصْبَاحُ هُدًى وَ سَفِينَةُ نَجَاةٍ وَ إِمَامٌ غَيْرُ وَهْنٍ وَ عِزٌّ وَ فَخْرٌ وَ عِلْمٌ وَ ذُخْرٌ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ رَكَّبَ فِي صُلْبِهِ نُطْفَةً طَيِّبَةً مُبَارَكَةً زَكِيَّةً وَ لَقَدْ لُقِّنَ دَعَوَاتٍ مَا يَدْعُو بِهِنَّ مَخْلُوقٌ إِلَّا حَشَرَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَعَهُ وَ كَانَ شَفِيعَهُ فِي آخِرَتِهِ وَ فَرَّجَ اللَّهُ عَنْهُ كَرْبَهُ وَ قَضَى بِهَا دَيْنَهُ وَ يَسَّرَ أَمْرَهُ وَ أَوْضَحَ سَبِيلَهُ وَ قَوَّاهُ عَلَى عَدُوِّهِ وَ لَمْ يَهْتِكْ سِتْرَه‏ …

▪️شیخ صدوق با سندش از علی بن عاصم از  امام جواد(عليه السّلام) و آن حضرت نيز به واسطه پدران بزرگوار خود از حضرت حسين(عليهم السّلام) چنين نقل كردند كه گفت:

روزى به خدمت جدّم رسول خدا(صلى اللَّه عليه و آله) رسيدم، ابی بن كعب نيز در آنجا بود، پيامبر خدا(صلى اللَّه عليه و آله) فرمودند: خوش آمدى اى أباعبداللَّه! اى زينت بخش آسمانها و زمين‏ها!

▪️ابىّ پرسيد: چگونه ممكن است كسى غير از شما زينت بخش آسمانها و زمين‏ها باشد؟

رسول اکرم فرمودند: قسم به خدایی كه به حقّ مرا پيامبر فرموده‏ است، [مقام‏] حسین بن علی در آسمان بالاتر از [مقام‏] او در زمين است، و در طرف راست عرش الهی در باره او چنين نوشته شده است:

چراغ هدایت و كشتى نجات، امام استوار، مايه عزّت و افتخار و [درياى‏] علم و گنجينه، و خداوند در صلب او نطفه ه‏اى پاك و پاكيزه و مبارك قرار داده است، دعاهايى به او تعليم داده شده است كه اگر هر مخلوقى آنها را بخواند خداوند- عزّوجلّ- وى را به همراه او (امام حسين عليه السّلام) محشور می ‏فرمايد و در آخرت [حسين‏] شفيع او خواهد بود، و خداوند ناراحتى او را برطرف خواهد كرد، و به واسطه ی آن دعاها دِين او را اداء كرده، كارش را آسان می ‏گرداند و راهش را روشن كرده، او را در مقابل دشمن قوى می گرداند، و عيوب او را آشكار نخواهد كرد…

📚 شیخ صدوق،عيون أخبار الرضاعليه السلام،ج۱، ص۵۹

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۱
▪️جبله مكيه روايت كرد كه از جناب ميثم تمار (رضوان الله علیه) شنيدم که مي‌گفت:

به خدا سوگند، اين امت جفاكار

فرزند پيامبرشان را در دهم ماه محرم مي‌كشند و دشمنان خدا، آن روز را جشن گرفته و عيد مي‌گيرند…

سپس گفت: و ان ذلك لكائن قد سبق في علم الله تعالي ذكره، أعلم ذلك بعهد عهده الِّي مولاي اميرالمؤمنين علیه‌السلام ولقد اخبرني انه يبكي عليه كلّ شئي…؛

یعنی:

اين مسئله، انجام شدني است كه در علم ازلي خداوند متعال گذشت و آن را سرورم اميرمؤمنان(علیه‌السلام) كه بهتر از هر كسي مي‌داند، طي عهدي مرا به آن مطلع نمود و به من خبر داد كه براي مظلوميت امام حسین(علیه‌السلام)تمام موجودات مي‌گريند.

📚 علامه مجلسی،بحارالانوار، ج45،ص202، ح4

📚 شیخ صدوق،علل الشرایع، ج1،ص217

📚شیخ صدوق، امالی،مجلس27، ح1

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۲
🔰امام صادق(عليه السلام)فرمود:

▪️هنگامی که حضرت نوح(علیه السلام) سوار کشتی شد، سرزمينهاي مختلف را سیر نمود، اما چون به کربلا رسید، طوفان شدت عجيبي يافت، و کشتی نوح به تلاطم افتاد، و نوح از غرق شدن ترسید، پس به پروردگار خود عرض کرد: خدایا! همه ی دنیا را گشتم چنین حالتی مثل این زمین به من دست نداد، در اين سرزمين چه خبر است؟

▪️پس جبرئیل نازل شد، و فرمود: ای نوح! در این محل حضرت حسین فرزند محمد خاتم انبیاء(صلي الله عليه و آله)، و فرزند علی(علیه السلام) خاتم اوصیاءکشته می شود.

▪️حضرت نوح پرسید: ای جبرئیل، قاتل او کیست؟

پاسخ داد: قاتل او ملعون هفت آسمان و زمین می باشد.

▪️حضرت نوح ٤ مرتبه او را لعن کرد، پس به بركت آن ٤ لعن، طوفان آرام شد، سپس کشتی سیر نمود، تا به جودی رسید، و در آنجا مستقر شد.

📚 علامه مجلسی،بحار الأنوار،ج 44، ص243، ح 38

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۳
شیخ جعفر شوشتری می‌فرماید:

مقام زائر آن حضرت به جایی می‌رسد که به او می‌گویند:

تو هم از ساقی‌های کوثر باش، خودت سیراب شو و دیگران را هم سیراب کن.

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۴
▪️امام صادق(عليه السّلام)فرمودند:

چهار هزار فرشته به زمين فرود آمدند و خواستند همراه امام حسين(عليه السّلام) به قتال بپردازند، ولى آن جناب به ايشان اذن ندادند.

سپس بار ديگر كه به زمين فرود آمده براى اذن گرفتن، آن حضرت شهيد شده بودند، لذا ايشان بر سر مزار آن جناب به حالتى ژوليده و گرفته باقى مانده و تا روز قيامت مى گريند.

سرپرست ايشان فرشته اى است كه به او منصور مى گويند.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، باب ۲۷،حدیث۲

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۵
🔰قال رسول الله (صلی الله علیه وآله) :

بي انذرتم وبعلي بن ابي طالب (عليهماالسلام) اِهتديتم،وقراَ: إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ و بالحسن اُعطيتم الاِحسان و بالحسین تَسعَدون و به تَشقون، اَلا و اِنّ الحسین باب من ابواب الجنة، من عاداه حرّم الله علیه رائحة الجنة.

▪️پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله):

شما توسط من هشدار داده شده وبه واسطه ی علی بن ابی طالب(عليهماالسلام) هدایت شدید،

سپس این آیه را قرائت فرمودند:

همانا تو هشدار دهنده ای وبرای هر قومی هدایت کننده ای است،(سوره رعد، آیه 7)

آنگاه فرمودند:

به واسطه ی حسن به شما احسان ونیکی عطا شد و به سبب حسین عده ای به سعادت رسیده و گروهی دچار شقاوت وبدبختی وگمراهی می شوند،آگاه باشید که حسین دری از درهای بهشت است، هر کس با او دشمنی کند، خداوند بوی بهشت را بر او حرام می گرداند.

📚 علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 35 ص405، ح28

📚 بحرانی، تفسیر البرهان،ج 2،ص281 ،ح18

📚خوارزمی، مقتل الحسین (علیه السلام)، ج1،ص145.

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۶
🔰امام صادق(علیه السلام) فرمود:

إِذا زُرْتَ أَبا عَبْدِ اللّه ِعلیه السلام فَزُرْهُ وَأَنْتَ حَزینٌ مَکْرُوبٌ شَعِثٌ مُغْبَرٌّ جائِعٌ عَطْشانُ فَإِنَّ الْحُسَیْنَ علیه السلام قُتِلَ حَزینا مَکْرُوبا شُعثٌ مُغْبَرّا جائِعا عَطْشانا وَاسْأَلْهُ الْحَوائِجَ وَانْصَرِفْ عَنْهُ وَلا تَتَّخِذْهُ وَطَنا.

▪️هرگاه خواستی امام حسین(علیه السلام)را زیارت کنی پس در حالتی که غمگین، اندوهگین، ژولیده موی، غبارآلود، گرسنه و تشنه ای او را زیارت کن، زیرا همانا حسین(علیه السلام) غمگین، اندوهگین، ژولیده مو، غبارآلود، گرسنه و تشنه به شهادت رسیده، و درخواست‌های خود را بخواه و سپس بازگرد و آنجا را اقامتگاه خود قرار نده.

📚 شیخ صدوق،ثواب الاعمال، ص۸۸

📚علامه مجلسی،بحار الانوار، ج۹۸، ص۱۴۰

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۷
زمان شهادت امام حسين(علیه السلام)، از زير سنگها خون بيرون مي آمد، آسمان محزون شد.

🔺در منابع اهل تسنن

 

 

💠 عطر آشنایی ۹۸
✅ حسین بن ثویربن ابى فاخته، از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده است که به من فرمود:

▪️ اى حسین! هر کس به قصد زیارت قبر حسین بن على (علیه السلام) از خانه اش بیرون آید، اگر پیاده باشد خداوند به ازاى هر گامى که برمى دارد حسنه اى برایش ثبت و گناهى از او پاک مى کند، و اگر سواره باشد، خداوند به ازاى هر قدمى که مرکبش بر مى دارد، حسنه اى براى او مى نویسد و گناهى از او پاک مى سازد، و هنگامى که به حائر حسینى برسد خداوند او را از رستگاران و حاجت رواشدگان منظور مى فرماید؛ و چون اعمالش را تمام کند، خداوند او را از افراد ظفرمند و پیروز ثبت مى کند، و هنگامى که مى خواهد (به شهر و دیار خود) باز گردد، فرشته اى به نزد او آمده و به او مى گوید که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به تو سلام مى رساند و مى فرماید که: عملت را از نو آغاز کن که خداوند گناهان گذشته تو را بخشید».

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، ص۲۵۳

 

 

‍ 💠 عطر آشنایی ۹۹
🏴 هيچ فرشته ‏اى در آسمانها و زمين نيست مگر اين كه مى ‏خواهد خداوند متعال به او رخصت دهد تا به زيارت امام حسين (عليه السلام) مشرف شود، چنين است كه همواره فوجى از فرشتگان به كربلا فرود آيند و فوجى ديگر عروج كنند و از آنجا اوج گيرند.

📚 ابن قولویه، کامل الزیارات، ص۲۴۸

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۰
🔻امام حسن عسکری(علیه السلام) می فرمایند:

نشانه‌هاي مؤمن پنج چيز است:

یکی از آنها زیارت اربعین است …

 

🔰امام حسین(علیه السلام)‌در نگاه اهل تسنن_محرم 1398

 

💠 عطرآشنایی ۱۲۲
▪️ امام حسین(علیه السلام)‌در نگاه اهل تسنن

🖋 وقتی حضرت زینب(سلام الله علیها) از کنار بدن برخاک افتاده برادرش حسین(علیه السلام) می‌گذشت، می‌گفت:
«ای رسول الله، ای رسول الله
فرشتگان آسمان بر تو صلوات گویند.
این حسین است که در دشت افتاده،
آغشته به خون،
و اعضایش بریده شده!
ای محمد!
دخترانت اسیرند،
ذریه‌ات کشته شده‌اند
و باد بر بدن آنها می‌وزد.»

این سخنان زینب(سلام الله علیها)، دوست و دشمن را به گریه انداخت.

📚البدایه و النهایه، ج۸، ص ۱۹۳
📚وقعة الطف، ص ۲۵۹
📚مثیرالاحزان، ص۸۴

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۲۸
▪️ امام حسین(علیه السلام)‌در نگاه اهل تسنن

🖋 ابن عساكر در تاريخ خود از عبد الله بن عمرو روايت مي‌كند:

رسول الله(صلى الله عليه وآله وسلم) فرمود:
يزيد، كه خداوند او را مبارك نگرداند كه مورد طعن و لعن است. اوست كه حبيب من حسين را به شهادت مي‌رساند، و براي من خاك و تربت او را آورده، و قاتلش را به من نشان داده‌اند، بدانيد كه او را گروهي به شهادت مي‌رسانند و هيچ كس به ياري او نمي‌شتابد مگر گروهي كه خداوند عذاب و عقاب خود را از آن‌ها برداشته است.

📚كنز العمال في سنن الأقوال والأفعال، اسم المؤلف: علاء الدين علي المتقي بن حسام الدين الهندي الوفاة: ۹۷۵هـ ، ج ۱۲ ص ۵۸ ، دار النشر : دار الكتب العلمية – بيروت – ۱۴۱۸هـ-۱۹۹۸م ، الطبعة: الأولى، تحقيق: محمود عمر الدمياطي ـ سبل الهدى والرشاد في سيرة خير العباد، اسم المؤلف: محمد بن يوسف الصالحي الشامي الوفاة: ۹۴۲هـ ، دار النشر: دار الكتب العلمية – بيروت – ۱۴۱۴هـ ، الطبعة: الأولى، تحقيق: عادل أحمد عبد الموجود وعلي محمد معوضج ۱۰، ص۸۹

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۲۹
▪️ امام حسین(علیه السلام)‌در نگاه اهل تسنن

🖋 گروهى كه همراه اسيران كربلا از كوفه به شام آمده بودند پس از ورود به شهر، سر بريده امام حسين را به مسجد دمشق بردند.مروان حكم گفت: چه كار كرديد؟ گفتند: هيجده نفر از مردان بنى هاشم به ميدان آمدند و ما هيچ‌يك را زنده نگذاشتيم، اين هم سرهاى بريده و اسيران آنان، مروان ناراحت شد و مجلس را ترك كرد.برادرش يحى بن حكم همين سؤال را پرسيد و همان جواب را شنيد، ولى او در جواب گفت: در قيامت بين خودتان و محمّد پرده افكنديد، من هيچ‌گاه با شما در كارى همراهى نخواهم كرد، سپس حركت كرد و رفت.

اسيران و سرهاى بريده را نزد يزيد بردند و او را از آنچه اتفاق افتاده بود آگاه كردند، هند دختر عبد اللّه بن عامر بن كريز، همسر يزيد وقتى كه گزارش شهادت و اسارت اهل بيت را شنيد از حرمسرا بيرون آمد و وارد مجلس يزيد شد و با ديدن سر بريده امام حسين ندبه و نوحه سر داد.

سپس يزيد دستور داد مردم وارد قصرش شوند تا فتح و پيروزى بزرگش را تماشا كنند، سر بريده را مقابلش گذاشته بود و با چوب به دندان‌هاى امام اشاره مى‌كرد، يكى از اصحاب پيامبرصلي الله عليه و آله به نام أبو برزه اسلمى كه در مجلس حاضر بود اعتراض كرد و گفت: چوب را از لب و دندان‌هاى حسين بردار كه من خودم ديدم رسول خدا لب‌هاى حسين را مى‌بوسيد، اى يزيد قيامت خواهد آمد و شفيع تو ابن زياد خواهد بود و شفيع حسين جدّش پيامبر خدا.

📚 تاريخ طبرى، ج۴، ص ۳۵۵و ۳۵۶ ـ تاريخ مدينة دمشق، ابن عساكر، ج۶۲، ص۸۵ـ مقتل الحسين(علیه السلام)، أبو مخنف أزدي، ص۲۱۹ و ۲۲۰ ـ الكامل في التاريخ، ابن الأثير، ج۴،ص۸۵ ـ أسد الغابة، ابن الأثير، ج۲، ص۲۱ ـ الوافي بالوفيات، صفدي، ج۱۲، ص۲۶۴.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۳۰
▪️ امام حسین(علیه السلام)‌در نگاه اهل تسنن

🖋عن أَبُو قَبِيلٍ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ (عليه السلام) كُسِفَتِ الشَّمْسُ كَسْفَةً بَدَتِ الْكَوَاكِبُ نِصْفَ النَّهَارِ حَتَّى ظَنَنَّا أَنَّهَا هِي.

📚تهذيب الكمال، المزي، ج۶، ص۴۳۳و تاريخ مدينة دمشق، ابن عساكر ، ج۱۴، ص ۲۲۸و تلخيص الحبير، ابن حجر، ج۵ ، ص۸۴ و السنن الكبرى، البيهقي، ج۳،ص۳۳۷.

هنگامى كه امام حسين(عليه السلام) به شهادت رسيد، خورشيد گرفت و آن قدر تاريك شد كه هنگام ظهر ستارههاى آسمان ظاهر گرديدند؛ از اين اتفاق چنين پنداشتم كه قيامت برپا شده است.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۳۷
▪️ امام حسن(علیه السلام)‌ و امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن

🖋احمد بن حنبل در مسندش روایتی با سندقوی از ابو هریره نقل می کند:

👈قالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ و(آله و)َسَلَّمَ: ” مَنْ أَحَبَّهُمَا فَقَدْ أَحَبَّنِي، وَمَنْ أَبْغَضَهُمَا فَقَدْ أَبْغَضَنِي ، يَعْنِي حَسَنًا وَحُسَيْنًا.

📚 مسند الإمام أحمد بن حنبل،ج۱۳، ص۲۶۰، ح۷۸۷۶

▪️ هرکس حسن وحسین مرا دوست داشته باشد در حقیقت مرا دوست داشته و هرکه آن دو را دشمن بدارد مرا دشمن داشته است.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۳۹
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋تاريک شدن دنيا بعد ازشهادت امام حسين (عليه السلام‌)

▫️حدثنا خلف بن خليفة، عن أبيه، قال : لما قتل الحسين اسودت السماء، وظهرت الكواكب نهارا حتى رأيت الجوزاء عند العصر وسقط التراب الأحمر .
📚تهذيب الكمال، المزي، ج۶ ، ص ۴۳۱– ۴۳۲ و تهذيب التهذيب، ابن حجر، ج۲ ، ص۳۰۵ و تاريخ مدينة دمشق، ابن عساكر، ج۱۴، ص۲۲۶.

▫️خلف بن خليفه از پدرش نقل مي کند که گفت: زماني که امام حسين (عليه السلام) به شهادت رسيد، آن قدر آسمان تاريک شد که هنگام ظهر ستاره هاي آسمان ظاهر شدند؛ تا جایي که ستاره جوزا در عصر ديده شده و خاک سرخ از آسمان فرو ريخت.

▫️وقال: وقال علي بن مسهر، عن جدته: لما قتل الحسين كنت جارية شابة، فمكثت السماء بضعة أيام بلياليهن كأنها علقة .
📚تهذيب الكمال، المزي، ج۶، ص۴۳۲ و تاريخ مدينة دمشق، ابن عساكر ، ج۱۴ ، ص۲۲۶.

▫️علي بن مسهر از جده اش نقل مي كند كه مي گفت: هنگامي كه امام حسين به شهادت رسيد من دختري نوجوان بودم، آسمان چند شبانه روز درنگ نمود كه گويا لخته خون بود.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۰
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋خواب ام الفضل درباره شهادت امام حسین (علیه السلام)

🔳 ام الفضل دختر حارث روزى حضور رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) شرفياب شده عرضه داشت ديشب خواب وحشتناكى ديدم. آن حضرت فرمود: خواب خود را بگو. عرضه كرد خواب عجيبى است كه از اظهار آن خوددارى می كنم .
فرمود: در عين حال باز هم خوابت را نقل كن. عرض كرد: در خواب ديدم مانند آن كه قطعه از بدن شما جدا شد و در دامن من افتاد.
رسول خدا فرمود: خواب بسيار خوبى ديدى. به زودى فاطمه (عليها السلام) فرزندى خواهد آورد و آن فرزند در دامن تو خواهد بود و چون حسين (عليه السلام) متولد شد آن حضرت در دامن من قرار گرفت.

روزى همچنان كه حسين (عليه السلام) در دامن من بود به ر رسول خدا (صلي الله عليه وآله وسلم) وارد شدم. حضرت نگاهى به حسين نمود و ديدگانش اشك آلود شد. عرضه داشتم پدر و مادرم فداى شما باد چرا گريستيد؟
فرمود: هم اكنون جبرئيل بر من نازل شد و خبر داد امت من به زودى همين فرزند مرا شهيد می كنند و خاكى از خاك سرخ رنگ او براى من آورد .

🔳حاکم نيشابوري بعد از نقل حديث مي گويد:هذا حديث صحيح على شرط الشيخين ولم يخرجاه.

📚الحاكم النيسابوري، المستدرك، ج۳، ص۱۷۶_۱۷۷ و تاريخ مدينة دمشق ، ابن عساكر ، ج۱۴، ص۱۹۶_۱۹۷و البداية والنهاية، ابن كثير ، ج۶، ص۲۵۸

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۱
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋دیدگاه بنیان گذار مکتب اشاعره

ابوالحسن اشعري مي نويسد: «چون ستمگري يزيد از حد گذشت امام حسين ـ عليه السلام ـ با ياران خود عليه بيداد او قيام كرد و در كربلا به شهادت رسيد».
📚بر شطّي از حماسه و حضور، مجموعه مقالات، قم، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامي، چاپ اول، ۱۳۷۵، ص۲۸۲، به نقل از «مقالات الاسلاميين و اختلاف المصلين»، ص۴۵.

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۲
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋دیدگاه عالم حنبلی پیرامون قاتلان سیدالشهداء(علیه السلام)

ابوفلاح حنبلي مي نويسد: «شانزده تن از اهل بيت امام حسين ـ عليه السلام ـ كه در آن روزگار كسي همانند آنها نبود همراه او به شهادت رسيدند. خدا انجام دهنده آن را بكشد و خوار گرداند هر آن كس را كه بدان امر كرد و رضايت داد».

📚بر شطّي از حماسه و حضور، مجموعه مقالات، قم، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامي، چاپ اول، ۱۳۷۵، ص۲۸۲، به نقل از «شذرات الذهب من اخبار من ذهب»، ج۲، ص۶۷.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۳
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋دیدگاه ابن خلدون، نام آورترین مورخ تاریخ تمدن در نزد اهل تسنن

▫️ابن خلدون مي نويسد: «اين عمل يزيد يكي از اعمالي است كه فسق او را تأئيد مي كند، و حسين در اين واقعه شهيد و در نزد خدا مأجور است و عمل او بر حق و از روي اجتهاد است».(۱)

▫️ابن خلدون يزيد را ظالم و قيام امام حسين ـ عليه السلام ـ را قيام عليه ظلم معرفي مي كند «… يزيد از عدالت به دور بوده و حسين ـ عليه السلام ـ عليه يك حاكم ظالم قيام كرده بود».(۲)

▫️ابن خلدون، در «العبر»،‌ يزيد را فردي ستم كار، بزه كار و شارب خمر و فاعل ساير معاصي مي داند وي مي نويسد: «چون ستم يزيد و عمالش همه جا را فراگرفت و بزه كاري هايش چون كشتن سبط رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ و ياران او و نيز شرب خمر و اشتغال او به ديگر معاصي آشكار شد، نخست مردم مدينه بر عامل خود بشوريدند…»(۳)

▫️البته اين مورخ در برخي از موارد اشتباهاتي را از قبيل تحليل غلط نسبت به سرانجام قيام هم به امام حسين(عليه السلام)نسبت مي دهد.

📚 کتابشناسی:
۱. ابن خلدون، مقدمه، ترجمه محمد پروين گنابادي، تهران مركز انتشارات علمي فرهنگي، چاپ چهارم، سال۱۳۶۲، ج۱، ص۴۱۷.

۲. همان، ص۴۱۷.

۳. ابن خلدون، العبر، ترجمه عبدالحميد آيتي، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگي، چاپ اول، ۱۳۶۳، ج۴، ص۳۷.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۴
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋«عبدالرحمان شرقاوي» در كتابش «الحسين ثائراً و شهيداً» حركت امام حسين ـ عليه السلام ـ را كاملاً تأئيد مي كند و رضايت يزيد را از اعمالي كه انجام داده در كربلا بيان مي كند.

📚 شرقاوي،عبدالرحمن، الحسين ثائراً و شهيداً، بيروت، العصر الحديث لِلنشر و التوزيع، چاپ دوم، ۱۴۰۵ق.

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۵
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋 شباهت پیکر امام حسین(علیه السلام)به پیکر رسول خدا(صلی الله علیه و آله)

✍🏻 طبرانی از علمای بزرگ اهل تسنن روایت کرده است:
۲۸٤٥- حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ الْعَزِيزِ، حَدَّثَنَا الزُّبَيْرُ بْنُ بَكَّارٍ، حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الضَّحَّاكِ بْنِ عُثْمَانَ الْحِزَامِيُّ، قَالَ: «كَانَ جَسَدُ الْحُسَيْنِ شِبْهَ جَسَدِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ»

🔸 ضحاک بن عثمان الحزامی گفت: پیکر حسین (علیه السلام) شبیه پیکر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بود.

📚 المعجم الکبیر، تألیف طبرانی، ج۳، ص ۱۲۳، ح۲۸۴۵، چاپ مکتبة ابن تیمیة

اسکن کتاب:
http://bit.ly/2pToka1

👤هیثمی عالم بزرگ اهل تسنن در مورد سند روایت می‌نویسد:

✍🏻 روَاهُ الطَّبَرَانِيُّ، وَرِجَالُهُ ثِقَاتٌ.

این حدیث را طبرانی روایت کرده و راویان روایت ثقه و مورد اطمینان هستند.

📚 مجمع الزوائد و منبع الفوائد، تألیف هیثمی، ج۹، ص ۱۸۵، چاپ دار الکتاب العربی

اسکن کتاب:
http://bit.ly/2pNXD6N

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۶
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن

🖋در معتبرترین کتب اهل تسنن آمده که هم سیدالشهدا و هم امام مجتبی(علیهم السلام)شبیه ترین افراد به رسول خدا بوده‌اند؛ آیاامت بعد از نبی مکرم به این موضوع نیاندیشیدند؟!

۷۷۶_حدثنا حجاج حدثني إسرائيل عن أبي إسحاق عن هانئ عن علي رضي الله عنه قال 👈 الحسن أشبه الناس برسول الله صلى الله عليه وسلم ما بين الصدر إلى الرأس 👈 والحسين أشبه الناس بالنبي صلى الله عليه وسلم ما كان أسفل من ذلك👉
📚 مسند أحمد، مسند العشرة المبشرين بالجنة، مسند الخلفاء الراشدين، ومن مسند علي بن أبي طالب رضي الله عنه.

✴️ و همچنین از امام علی(علیه السلام) روایت کرده اند که:
۱۷۶۸ – حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ الْحَارِثِ الْمُرْهِبِيُّ، قَالَ: ثنا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللهِ الْحَضْرَمِيُّ، ثنا عَبْدُ اللهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ، ثنا إِبْرَاهِيمُ بْنُ يُوسُفَ بْنِ أَبِي إِسْحَاقَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ، عَنْ هُبَيْرَةَ بْنِ يَرِيمَ، عَن عَلِيٍّ، قَالَ:
👈«مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَنْظُرَ إِلَى أَشْبَهِ النَّاسِ بِرَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَا بَيْنَ عُنُقِهِ إِلَى وَجْهِهِ وَسَمْعِهِ فَلْيَنْظُرْ إِلَى الْحَسَنِ،
وَمَنْ سَرَّهُ أَنْ يَنْظُرَ إِلَى أَشْبَهِ النَّاسِ بِرَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَا بَيْنَ عُنُقِهِ إِلَى كَعْبِهِ خَلْقًا وَلَوْنًا فَلْيَنْظُرْ إِلَى الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ»

📝… هر کس از این شاد و خوشحال میشود که شبیه ترین شخص به رسول خدا رو ببیند (بخصوص)از گردن تا کمر، هم از نظر خُلق و هم رنگ بدن، به پسرم حسین علیه السلام نگاه کند.

📚أبو نعيم أحمد بن عبد الله بن أحمد بن إسحاق بن موسى بن مهران الأصبهاني (م.۴۳۰ق)، معرفة الصحابة،ج۲،ص۶۶۳،تحقيق:عادل بن يوسف العزازي الناشر:دار الوطن للنشر، الرياض الطبعة:الأولى ۱۴۱۹هـ – ۱۹۹۸م،

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۷
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن

🖋رسول خدا(صلی الله علیه وآله) از خانه ی عایشه خارج شد و صدای گریه ابی‌عبدالله را از خانه صدیقه طاهره(سلام الله علیها)شنید به ایشان فرمود :آیا نمیدانی که گریه حسین مرا اذیت میکند؟

۲۸۴۷ – حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ الْعَزِيزِ، ثنا أَبُو نُعَيْمٍ، ثنا عَبْدُ السَّلَامِ بْنُ حَرْبٍ، عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِي زِيَادٍ، قَالَ: خَرَجَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ بَيْتِ عَائِشَةَ رَضِي اللهُ عَنْهَا،
فَمَرَّ عَلَى بَيْتِ فَاطِمَةَ، فَسَمِعَ حُسَيْنًا يَبْكِي رَضِيَ اللهُ عَنْهُ،
فَقَالَ: «أَلَمْ تَعْلَمِي أَنَّ بُكاءَهُ يُؤْذِينِي؟»

📚المعجم الكبير،ج۳،ص۱۱۶
المؤلف:سليمان بن أحمد بن أيوب بن مطير اللخمي الشامي، أبو القاسم الطبراني (م۳۶۰ق )المحقق:حمدي بن عبد المجيد السلفيدار النشر:مكتبة ابن تيمية،القاهرةالطبعة:الثانيةعدد الأجزاء:۲۵

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۸
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن
🖋اتمام حجت رسول خدا(صلی الله علیه و آله)با اصحاب

۵۷۷- حدثنا عبد الله حدثني نصر بن علي الأزدي أخبرني علي بن جعفر بن محمد بن علي بن الحسين بن علي حدثني أخي موسى بن جعفر عن أبيه جعفر بن محمد عن أبيه عن علي بن حسين رضي الله عنه عن أبيه عن جده أن رسول الله صلى الله عليه وسلم
أخذ بيد حسن وحسين رضي الله عنهما فقال :
من أحبني وأحب هذين وأباهما وأمهما كان معي في درجتي يوم القيامة

👈 رسول خدا دست دو ریحانه خود را در دست گرفته و به صحابه احتجاج کردند و فرمودند:
بدانید هر مرا و این دو گل من و ریحانه مرا و پدر و مادر این را دوست داشته باشد با من و در درجه من در بهشت خواهد بود.

📚 مسند أحمد » مسند العشرة المبشرين بالجنة » مسند الخلفاء الراشدين » ومن مسند علي بن أبي طالب رضي الله عنه

 

 

💠 عطرآشنایی ۱۴۹
▪️ امام حسین(علیه السلام) در نگاه اهل تسنن

🖋۳۶۴ – حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ صَالِحٍ قَالَ: حَدَّثَنَا مُعَاوِيَةُ بْنُ صَالِحٍ، عَنْ رَاشِدِ بْنِ سَعْدٍ، عَنْ يَعْلَى بْنِ مُرَّةَ أَنَّهُ قَالَ: خَرَجْنَا مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَدُعِينَا إِلَى طَعَامٍ فَإِذَا 👈حسَيْنٌ يَلْعَبُ فِي الطَّرِيقِ،
👈فأَسْرَعَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَمَامَ الْقَوْمِ، ثُمَّ بَسَطَ يَدَيْه👉،
فَجَعَلَ يَمُرُّ مَرَّةً هَا هُنَا وَمَرَّةً هَا هُنَا،
يُضَاحِكُهُ حَتَّى أَخَذَه،
👈فجَعَلَ إِحْدَى يَدَيْهِ فِي ذَقْنِهِ وَالْأُخْرَى فِي رَأْسِهِ، ثُمَّ اعْتَنَقَهُ فَقَبَّلَهُ، ثُمَّ قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: 👈«حُسَيْنٌ مِنِّي وَأَنَا مِنْهُ، أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّ الْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ، سَبِطَانِ مِنَ الْأَسْبَاطِ»👉
[قال الشيخ الألباني] :
✔️حسن✔️

📚الأدب المفرد،ج۱-ص۱۴
المؤلف:محمد بن إسماعيل بن إبراهيم بن المغيرة البخاري، أبو عبد الله (المتوفى:۲۵۶هـ)المحقق:محمد فؤاد عبد الباقيالناشر:دار البشائر الإسلامية – بيروت الطبعة:الثالثة، ۱۴۰۹_ ۱۹۸۹عدد الأجزاء:۱

📝یعلی بن مره روایت میکند روزی با رسول خدا خارج شدیم و ما را دعوت به غذایی کردند و حسین در راه بازی میکرد
پس رسول خدا سریع دوید، دستهای مبارک سیدالشهدا را گرفت حضرت بازم شروع کرد به بازی کردن و این طرف و آن طرف دویدن نمود و این عمل رسول خدا را بسیار خندان کرد و دوباره ایشان را گرفتند و یک دستشان را روی چانه حضرت سیدالشهدا و دست دیگرشان را روی سر مبارک ایشان قرار دادند و ایشان را بغل نموده و می‌بوسیدند.

بعد فرمودند:
حسین از من است و من هم از حسینم خدا دوست بدارد هر کس حسن و حسین مرا دوست بدارد، دو نوه (سرور تمام)از نوه ها.

 

🔰ادامه ی شناخت نامه ی امام حسین(علیه السلام)‌ و جریان کربلا_محرم 1399

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۱
🔰 آشنایی با خاندان آل عقیل

▪️آل عقیل، جمعي از فرزندان عقيل، چه فرزندان خود او يا نوه‏ هايش از شهداي کربلا و حماسه ‏آفرينان نهضت‏ حسيني بودند که جان خويش را فداي امام کردند.

▪️پيشتر نيز  جناب مسلم بن ‏عقيل، فداي دين خدا و راه حسين‏ «علیه السلام» شده بود.

▪️دو تن از پسران مسلم از شهداي کربلا بودند.اين حماسه آفرينان از نسل ابو طالب که عموزاده خويش، سيد الشهدا «علیه السلام» را ياري‏ کردند عبارتند از: عبدالله بن مسلم، محمد بن مسلم، جعفر بن عقيل، عبد الرحمان بن عقيل، محمد بن عقيل، عبدالله الاکبر، محمد بن ابي سعيد بن عقيل، علي بن عقيل و عبدالله بن ‏عقيل.اين نه نفر، که برخي‏شان فقيه و عالمي بزرگ بودند، هر کدام پس از نبردي ‏شورانگيز، به شهادت رسيدند.

▪️شاعري شهداي کربلا از نسل علي بن ابي طالب را هفت ‏شهيد و از نسل عقيل، نه شهيد دانسته و چنين سروده است:

عين جودي بعبرة و عويل

و اندبي ان ندبت آل الرسول

سبعة کلهم لصلب علي

قد اصيبوا و تسعة لعقيل[۱] .

روز عاشورا نيز که فرزندان عقيل به ميدان مي‏ رفتند، امام دعايشان مي‏ کرد و کشندگان ‏آنان را لعن کرده و آل عقيل را به مقاومت دعوت مي‏ کرد و به بهشت مژده مي‏ داد: «اللهم ‏اقتل قاتل آل عقيل… صبرا آل عقيل ان موعدکم الجنة‏»[۲] .

و به خاطر اين فداکاريها بود که پس از عاشورا، امام زين العابدين‏ «علیه السلام» به خانواده آنان ‏بيشتر عاطفه و لطف نشان مي‏ داد و آنان را بر بقيه برتري مي‏ داد، وقتي از او در اين باره‏ مي‏ پرسيدند، مي‏ فرمود: من رفتار و عملکردشان را روز عاشورا با ابا عبدالله‏ «ع‏لیه السلام» به ياد مي‏ آورم و دلم به حالشان رقت و عطوفت مي‏ يابد.از اين رو، امام سجاد «ع‏لیه السلام» با اموالي که ‏مختار پس از خروج، به آن حضرت داد، خانه‏ هايي براي آل عقيل ساخت که حکومت ‏اموي آنها را خراب کرده بود.[۳] .

📚پی نوشتها:

[۱] حياة الامام الحسين، ج۳، ص۲۴۹.

[۲] همان.

[۳] حياة الام زين العابدين، ج۱، ص۱۸۶.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۲
🔰 آشنایی با غاضريه

▪️نام سرزمين کربلا، روستايي از نواحي کوفه نزديک کربلا.منسوب به غاضره از طايفه‏ بني اسد. اين روستا پس از انتقال بني اسد به عراق در صدر اسلام، پديد آمد.[۱]

▪️ امام باقر «علیه السلام»فرمود: «الغاضرية هي البقعة التي کلم الله فيها موسي بن عمران و ناجي نوحا فيها و هي اکرم‏ارض الله عليه و لو لا ذلک ما استودع الله فيها اولياءه و ابناء نبيه، فزوروا قبورنا بالغاضرية.»[۲]یعنی: غاضريه، همان بقعه‏ اي است که خداوند در آن با موسای کليم هم سخن شد و با نوح مناجات کرد و آن گراميترين سرزمين نزد خداست و اگر چنان نبود، خداوند اولياءخويش و فرزندان پيامبرش را در آن به وديعت نمي‏ نهاد.پس قبور ما را در غاضريه ‏زيارت کنيد.

▪️روايت است که امام حسين‏ «علیه السلام» آن نواحي را که قبرش در آنجاست، از اهل ‏نينوا و غاضريه به شصت هزار درهم خريد و آن را بر اهالي همانجا صدقه داد و بخشيد و با آنان شرط کرد که مردم را به محل قبر او راهنمايي کنند و زائران قبرش را سه روز ضيافت و پذيرايي کنند.[۳] وقتي حسين‏ «علیه السلام» به کربلا مي‏ آمد، چون نام سرزمين را پرسيد، ازجمله نامها غاضريه بود و تصميم گرفت آنجا فرود آيد.

📚 پی نوشتها:
[۱] موسوعة العتبات المقدسه، ج۸، ص۳۱.
[۲] بحار الانوار، ج۹۸، ص ۱۰۹، ج۱۰۱، ص۱۰۸.
[۳] مجمع البحرين، واژه کربلا.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۳
🔰 آشنایی با آل زیاد

▪️از جمله گروههايي که به اسلام ضربه ی بسيار زده‏ اند و در زيارت عاشورا مورد لعنت‏ هستند، «آل زياد» ند (و العن… آل زياد و آل مروان الي يوم القيامه).نسل ناپاک‏ «زياد»، دستشان به‏ خون عترت پيامبر(صلی الله علیه وآله) آميخته است.

▪️عبيد الله بن زياد که والي کوفه و بصره بود و امام حسين(علیه السلام) رادر کربلا کشت، فرزند همين زياد است.مادر زياد، سميه نام داشت، از زنان زناکار صاحب‏ پرچم بود؛ زياد از طريق آميزش نامشروع و زنا توسط غلام سميه به نام‏ «عبيد ثقفي‏» به دنيا آمد؛ به همین جهت زياد را زياد بن عبيد مي‏ گفتند.از بدعتهاي معاويه، آن بود که بر خلاف حکم پيامبر، اين زنا زاده را به دودمان بني اميه ملحق ساخت و از آن پس او را «زياد بن ابي سفيان‏» مي‏گفتند.[۱] اين موضوع که به‏ «مساله ی استلحاق‏» معروف است، در سال۴۴ هجري انجام‏ گرفت و مورد اعتراض بسياري از بزرگان از جمله سيد الشهداء(علیه السلام) بود که در نامه‏ اش به ‏معاويه، اين کار را در رديف کشتن حجر بن عدي و عمرو بن حمق، آورده[۲] و او رانکوهش کرده است.
پس از انقراض امويان، مردم زياد را به اسم مادرش سميه يا به نام ‏پدري ناشناخته، زياد بن ابيه (زياد، پسر پدرش) مي‏خواندند.[۳]

▪️ امام حسين‏ «علیه السلام» روز عاشورا در يکي از خطبه‏ هايش جمله‏ «الا و ان الدعي بن‏الدعي…» دارد، که اشاره به ناپاک زادگي ابن زياد و پدرش زياد است که هر دو نسبي ‏پست و آلوده داشتند و عبيد الله هم از کنيز زنا کاري به نام مرجانه به دنيا آمده بود و به‏ «ابن‏ مرجانه‏» مشهور بود.

▪️حاکميت ‏يافتن کسي چون پسر زياد، فاجعه‏ اي بود که عزت و کرامت مسلمين و عرب را نابود کرد.زيد بن ارقم وقتي در کوفه شاهد آن بود که ابن زياد بر لبهاي سر بريده ابا عبدالله‏ «علیه السلام» مي‏زند، گريه کنان و با اعتراض برخاست و از مجلس ‏بيرون آمد و مي‏گفت: اي جماعت عرب!از اين پس برده شده‏ ايد.پسر فاطمه را کشته و پسر مرجانه را به امارت پذيرفته‏ ايد… [۴] در همان ايام، آل زياد بعنوان گروهي فاسد و شيطاني به شمار مي‏رفتند.حتي يکي از شهداي کربلا به نام مالک بن انس مالکي يا انس بن‏ حارث کاهلي در رجزي که در ميدان مي‏ خواند، يکي از ابيات آن چنين بود:

آل علي شيعة الرحمان
آل زياد شيعة الشيطان[۵] .

آل زياد، طبق روايات، دلهايي مسخ شده، دودماني ننگين و مورد خشم بودند و روز عاشورا را به خاطر کشته شدن حسين بن علي، مبارک دانسته و به شادماني روزه‏ مي‏گرفتند.[۶]

▪️هم چنین «آل زياد» نام سلسله‏ اي از خلفاست که از نسل زياد بن ابيه بودند و از سال۲۰۴ تا ۴۰۹هجري بر يمن حکومت کردند.آغاز حکومتشان از زمان هارون الرشيد بود و ماموريتشان سرکوبي علويان آن ديار.[۷] .

📚پی نوشتها:
[۱] الغدير، ج۱۰، ص۲۱۸
[۲] معادن الحکمه، محمد بن فيض کاشاني، ج۲، ص۳۵ (چاپ جامعه مدرسين)، بحار الانوار، ج۴۴، ص۲۱۲.
[۳] الغدير، ج۱۰، ص۲۱۸.
[۴] بحار الانوار، ج۴۵، ص۱۱۷.
[۵] همان، ص۲۵ (آل علي پيروان خدايند و آل زياد پيروان شيطانند).
[۶] همان، ص۹۵.
[۷] ر.ک: دائرة المعارف تشيع، ج۱.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۴
🔰 آشنایی با حر بن یزید ریاحی

▪️وی، از خاندانهاي معروف عراق و از رؤساي کوفيان بود.به ‏درخواست ابن زياد، براي مبارزه با حسين‏ «ع‏لیه السلام» فراخوانده شد و به سرکردگي هزار سوار برگزيده گشت.

▪️گفته‏ اند وقتي از دار الاماره کوفه، با ماموريت بستن راه بر امام حسين‏ «ع‏لیه السلام»
بيرون آمد، ندايي شنيد که: اي حر!مژده باد تو را بهشت… [۱]

▪️در منزل‏ «قصر بني مقاتل‏» يا «شراف‏»، راه را بر امام بست و مانع از حرکت آن حضرت به سوي کوفه شد. کاروان ‏حسيني را همراهي کرد تا به کربلا رسيدند و امام در آنجا فرود آمد.حر وقتي فهميد کارجنگ با حسين بن علي‏ «ع‏لیه السلام» جدي است، صبح عاشورا به بهانه ی آب دادن اسب خويش، از اردوگاه عمر سعد جدا شد و به کاروان حسين‏ «ع‏لیه السلام» پيوست.
توبه کنان کنار خيمه‏ هاي امام آمد و اظهار پشيماني کرد، سپس اذن ميدان طلبيد.اين انتخاب شگفت و برگزيدن راه بهشت بر دوزخ، از حر، چهره‏ اي دوست داشتني و قهرمان ساخت.

▪️حر با اذن‏ امام به ميدان رفت و در خطابه‏اي مؤثر، سپاه کوفه را به خاطر جنگيدن با حسين‏ «ع‏لیه السلام» توبيخ‏ کرد. چيزي نمانده بود که سخنان او، گروهي از سربازان عمر سعد را تحت تاثير قرار داده‏ از جنگ با سيد الشهداء «ع‏لیه السلام»منصرف سازد، که سپاه عمر سعد، او را هدف تيرها قرار داد.نزد امام‏ بازگشت و پس از لحظاتي دوباره به ميدان رفت و با رجز خواني، به مبارزه پرداخت و پس‏ از نبردي دليرانه به شهادت رسيد.

▪️رجز او چنين بود:

اني انا الحر و ماوي الضيف
اضرب في اعناقکم بالسيف

عن خير من حل بارض الخيف
اضربکم و لا اري من حيف[۲] .

که حاکي از شجاعت او در شمشير زني در دفاع از سيد الشهداء و حق دانستن اين راه‏ بود.

▪️ حسين بن علي‏ «ع‏لیه السلام» بر بالين حر حضور يافت و خطاب به آن شهيد، فرمود: تو همانگونه که مادرت نامت را «حر» گذاشته است، حر و آزاده‏ اي، آزاد در دنيا و سعادتمند در آخرت! «انت الحر کما سمتک امک، و انت الحر في الدنيا و انت الحر في الآخرة‏» و دست بر چهره‏ اش کشيد.[۳]

▪️ امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» با دستمالي سر حر را بست.پس از عاشورا بني‏ تميم او را در فاصله يک ميلي از امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» دفن کردند، همانجا که قبر کنوني اوست، بيرون کربلا در جايي که در قديم به آن‏ «نواويس‏» مي‏گفته‏ اند.[۴]

▪️نقل است‏ شاه اسماعيل‏ صفوي قبر حر را گشود و پيکرش را سالم يافت، چون خواست پارچه‏ اي را که بر سرش‏بسته بود باز کند، خون جاري شد و دوباره آن را بستند، آنگاه بر قبرش قبه‏ اي ساختند.[۵]

▪️سرگذشتهاي مربوط به حر و نقش او در حادثه ی کربلا، از نخستين بر خوردش با کاروان‏ سيد الشهداء، سپس توبه‏ اش و پيوستن به جبهه حق و شهادت در رکاب سالار شهيدان، درهمه مقتلها و کتابهاي تاريخ عاشورا نگاشته شده است و توبه او شاخص‏ترين بخش‏ نوراني زندگي اوست.

📚کتابشناسی:
[۱] قاموس الرجال، ج۳، ص۱۰۳ و شیخ صدوق، ص۱۳۱.
[۲] بحار الانوار، ج۴۵، ص۱۴.
۳] همان.
[۴] الحسين في طريقه الي الشهادة، ص۹۷.
[۵] سفينة البحار، ج۱، ص۲۴۲ به نقل از انوار نعمانيه، سيد نعمت الله جزايري.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۵

🔰 شناخت آل امیه

▪️طايفه‏ اي از قريش، که نسب آنان به امية بن خلف از فرزندان‏ «عبد شمس‏» مي‏ رسد.اميه ‏از دشمنان سرسخت پيامبر اسلام‏ «ص‏لی الله علیه وآله» بود و فرزندان او و کلاً بني اميه همواره با بني هاشم‏ مخالف و کينه توز بودند.[۱] با پيامبر به نحوي، با علي‏ «علیه السلام » به نحو ديگر و با امام حسن و امام‏ حسين‏ «عليهما السلام‏» و ساير ائمه(علیهم السلام) به گونه ديگري خصومت مي‏ ورزيدند.

▪️رسول ‏خدا «ص‏لی الله علیه وآله» آنان را لعنت کرد.در قرآن، «شجره ی ملعونه‏» (الاسراء، ۶۰) به بني اميه‏ تفسير شده است.[۲]

▪️ بزرگاني این دودمان درجنگهاي صدر اسلام به تيغ مسلمانان کشته شده بودند. يزيد و معاويه از نسل اينان بودند که آن دشمني ها را با علي و آل علي نشان دادند. «اينان از زمان معاويه در سال ۴۱هجري به‏ حکومت رسيدند و تا سال ۱۳۲ هجري حکومت داشتند و مرکز حکومتشان در شام بود.
به تبع حکومتهاي روم و فارس، بساط و تشريفات و تجملات و عيش و نوش هايي راه‏ انداخته بودند.بعضي از خلفاي بني اميه عبارت بودند از: معاويه، يزيد، مروان، عبد الملک، وليد، سليمان، عمر بن عبد العزيز، هشام و… که با مروان حمار، در جريان قيام ابو مسلم خراساني اين سلسله منقرض شد.»[۳]

▪️مدت حکومتشان هزار ماه[۴] بود، از زمان امام حسن‏ مجتبي‏ «ع‏لیه السلام» تا زمان روي کار آمدن سفاح، يعني۹۰ سال و ۱۱ ماه و ۱۳روز دقيقا طول‏ کشيد.
آيه‏ ی «ليلة القدر خير من الف شهر» در روایات بر هزار ماه حکومت آنان تاويل ‏شده است.[۵]

▪️ابو سفيان، در اولين روز به خلافت رسيدن عثمان به او توصيه کرد که: پس از قبيله تيم وعدي (که ابو بکر و عمر از آن بودند) اينک حکومت به دست تو افتاده است، آن را همچون توپي در ميان بني اميه دست به دست بگردان.اين سلطنت است نه چيز ديگر، من به بهشت و جهنمي باور ندارم.[۶] .

▪️امويان سنت رسول خدا(صلی الله علیه وآله) را تغيير دادند.خود پيامبر پيشگويي کرده بود که چنين‏ خواهد شد: «ان اول من يبدل سنتي رجل من بني امية‏» اين شعر نيز که بي‏ان اعتقادي امويان ‏را به خدا و قيامت و وحي مي‏ رساند، از زبان يزيد نقل شده است که:

لعبت هاشم بالملک فلا
خبر جاء و لا وحي نزل[۷] .

▪️در زيارت عاشورا، از آل ابو سفيان، آل زياد، آل مروان و بني اميه نام برده شده و مورد لعنت قرار گرفته‏ اند.

▪️امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» نيز در پاسخ سخن مصرانه ی مروان که مي‏ خواست امام ‏با يزيد بيعت کند، فرمود: از جدم شنيدم که مي‏ فرمود خلافت بر آل ابو سفيان حرام است‏ «الخلافة محرمة علي آل ابي سفيان‏».

📚 کتابشناسی:
[۱] ر.ک: «النزاع و التخاصم بين بني امية و بني هاشم‏» از: مقريزي.
[۲] سفينة البحار، ج۱، ص ۴۶.
[۳] معارف و معاريف، ج۱، ص۴۱۲.درباره ی وقايع زمان خلفاي بني اميه و شناخت آنها، از جمله رجوع کنيد به: تتمة‏المنتهي، شيخ عباس قمي و نيز منتهي الارب (ترجمه) جلد۵ و۶.
[۴] کتاب‏ «هزار ماه سياه‏» شرح جنايات امويان را در بردارد.نيز ر.ک: «شيعه و زمامداران خودسر» ترجمه‏ «الشيعة و الحاکمون‏» از محمد جواد مغنيه.
[۵] مروج الذهب، ج۳، ص۲۳۵.
[۶] استيعاب، ج۲، ص۶۹۰.
[۷] اشعار از «ابن زبعري‏» است که يزيد به آنها استشهاد کرده است.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۶

🔰 شناخت حضرت قاسم بن حسن(علیه السلام)

▪️ فرزند گرامي امام حسن مجتبي‏ «ع‏لیه السلام» وي صاحب همان سخن معروف‏ «احلي من العسل‏» در شب عاشوراست که مرگ را شيرين‏ تر از عسل مي‏ دانست.

▪️روز عاشورا سن او به بلوغ نرسيده بود.براي ميدان رفتن از امام خويش اجازه خواست.ابا عبدالله‏ «ع‏لیه السلام» چون نگاه به او افکند، وي را به آغوش کشيد و گريست، بعد از اصرار فراوان او، آنگاه اجازه داد.[۱]

▪️ حضرت قاسم(علیه السلام) خوش سيما بود. سوار بر اسب شد و عازم ميدان گشت.
رجزي که مي‏خواند، در معرفي خود و مظلوميت‏ حسين‏ «ع‏لیه السلام» بود:

ان تنکروني فانا ابن الحسن
سبط النبي المصطفي و المؤتمن

هذا حسين کالاسير المرتهن
بين اناس لا سقوا صوب المزن

▪️هنگامي که بر زمين مي‏افتاد، عمويش اباعبدالله‏ «ع‏لیه السلام» خود را به بالين او رساند ولي او در حال جان دادن بود.پيکر او را آورد و کنار شهداي اهل بيت قرار داد.[۲]

▪️در زيارت ناحيه ی مقدسه که از زبان امام زمان‏ «علیه السلام» است، نام او همراه با سلام حضرت مهدي بر او بيان شده و اشاره به کيفيت رفتن سيد الشهدا «ع‏لیه السلام» به‏ بالين او و نفرين قاتلان قاسم شده است: «السلام علي القاسم بن الحسن بن علي، المضروب ‏هامته المسلوب لامته، حين نادي الحسين عمه فجلي عليه عمه کالصقر و هو يفحص برجليه ‏التراب، و الحسين يقول: بعدا لقوم قتلوک و من خصمهم يوم القيامة جدک و ابوک، ثم قال:
عز و الله علي عمک ان تدعوه فلا يجيبک، او ان يجيبک و انت قتيل جديل فلا ينفعک، هذا و الله يوم کثر واتره و قل ناصره.»[۳]

📚 کتابشناسی:
[۱] مقتل الحسين، مقرم، ص۳۳۱.
[۲] بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۴.
[۳] همان، ص۶۷.

 

 

💠 عطر آشنایی۱۰۷

🔰 آشنایی با حرمله

▪️حرمَلَة بن کاهِل اَسدی، از چهره‌های منفور واقعه ی کربلا نزد شیعیان و از تیراندازان سپاه عمر بن سعد در روز عاشورا و قاتل عبدالله بن حسین و عبدالله بن حسن بود و در شهادت عباس بن علی(علیه السلام) نیز نقش داشت.

▪️حرمله از قبیله بنی اسد بود. منابع تاریخی درباره ی تولد و زندگی او پیش از واقعه ی عاشورا چیزی بیان نکرده‌اند. در برخی منابع نام او حرملة بن کاهن ثبت شده است.[۱]

▪️ او با تیری عبدالله بن حسین، طفل شیرخوار امام حسین(علیه السلام) را در دامان پدرش به شهادت رساند.[۲] همچنین قاتل عبدالله بن حسن نیز معرفی شده[۳] و در شهادت عباس بن علی(علیه السلام) نیز نقش داشت[۴]و حامل سر ایشان به کوفه بود.[۵]

▪️حرمله در زیارت ناحیه ی امام زمان (علیه السلام) لعن شده است.[۶]

▪️به گفته ی منهال بن عمرو در سفری که به حج داشت و در مدینه با امام سجاد(علیه السلام) دیدار کرد. آن حضرت ضمن پرسش از وقایع قیام مختار و کشتن قاتلان کربلا از وضع حرمله نیز پرسید، هنگامی که از زنده بودن حرمله باخبر شد، فرمود:
«خداوندا، حرارت آتش و آهن را به او بچشان![۷] بِشر بن غالب اسدی نیز در دیداری که با امام سجاد(علیه السلام) داشته است. از نفرین آن حضرت درباره ی حرمله یاد کرده است.[۸]

▪️حرمله در قیام مختار، دستگیر شد. به فرمان مختار بن ابوعبید ثقفی، دست و پای او را قطع کردند. سپس او را در آتش سوزاندند. منهال بن عمرو هنگامی که از سفر حج به کوفه برگشت و صحنه ی مرگ حرمله را از نزدیک مشاهده کرد، ماجرای ملاقاتش با امام سجاد (علیه السلام) و نفرین آن حضرت در حق حرمله را برای مختار تعریف کرد. مختار، از این که دعای امام سجاد (علیه السلام) به دست او تحقق یافته است، سجده شکر به جای آورد.[۹]

📚 کتابشناسی:
۱_طبری، تاریخ، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۴۶۸؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۹۶۵م، ج۴، ص۹۲.
۲_ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۰۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۵، ص۶۵، ج۹۸، ص۲۶۹.
۳_ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، دار المعرفه، ص۹۳؛ طبری، تاریخ، ۱۹۶۷م، ج۵، ص۴۶۸.
۴_ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۰۱.
۵_ همو، ج۱۳، ص۲۵۶.
۶_ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۵، ص۶۵.
۷_ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۱۱۲؛ طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۲۳۸-۲۳۹؛ ابن نما حلی، ذوب النضار، ۱۴۱۶ق، ص۱۲۱.
۸_ ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۹، ص۲۳۶ به نقل از شجری، امالی، ج۱، ص۱۸۸؛ ابن نما حلی، ذوب النضار، ۱۴۱۶ق، ص۱۲۱.
۹_ اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۱۱۲؛ طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۲۳۸-۲۳۹.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۸

🔰 شناخت حضرت علی اکبر(علیه السلام)

▪️فرزند بزرگ سيد الشهداء که مادرش، بانو ليلا دختر ابي مره بود.
در کربلا حدود ۲۵ سال داشت.سن او را ۱۸ سال و ۲۰ سال هم‏ گفته‏ اند.
او اولين شهيد عاشورا از بني هاشم بود.[۱]

▪️حضرت علي اکبر شباهت بسياري به پيامبر(صلی الله علیه وآله) داشت، هم در خلقت، هم در اخلاق و هم در گفتار.به همين جهت روز عاشورا وقتي اذن ‏ميدان طلبيد و عازم جبهه پيکار شد، امام حسين‏ «علیه السلام» چهره به آسمان گرفت و گفت: «اللهم‏ اشهد علي هؤلاء القوم فقد برز اليهم غلام اشبه الناس برسولک محمد خلقا و خلقا و منطقا و کنا اذا اشتقنا الي رؤية نبيک نظرنا اليه…»[۲] .

▪️شجاعت و دلاوري جناب علي اکبر و رزم آوري و بصيرت ديني و سياسي او، در سفر کربلا بويژه در روز عاشورا تجلي کردکه سخنان، فداکاريها و رجزهايش دليل آن است.

▪️وقتي امام‏ حسين(علیه السلام) از منزلگاه‏ «قصر بني مقاتل‏» گذشت، روي اسب چشمان او را خوابي ربود و پس از بيداري‏ «انا لله و انا اليه راجعون‏» گفت و سه بار اين جمله و حمد الهي را تکرار کرد.علي‏ اکبر وقتي سبب اين حمد و استرجاع را پرسيد، حضرت فرمود: در خواب ديدم سواري‏ مي‏ گويد اين کاروان به سوي مرگ مي‏ رود.پرسيد: مگر ما بر حق نيستيم؟ فرمود: چرا. گفت: «فاننا اذا لا نبالي ان نموت محقين» پس باکي از مرگ در راه حق نداريم![۳]

▪️روز عاشورا نيز پس از شهادت ياران امام، اولين کسي که اجازه ميدان طلبيد تا جان را فداي ‏دين کند او بود.گر چه به ميدان رفتن او بر اهل بيت و بر امام بسيار سخت بود، ولي از ايثار و روحيه ی جانبازي او جز اين انتظار نبود.

▪️وقتي به ميدان مي‏رفت، امام حسين‏ «علیه السلام» در سخناني سوزناک به آستان الهي، آن قوم ناجوانمرد را که دعوت کردند ولي تيغ به رويشان‏ کشيدند، نفرين کرد.

▪️ جناب علي اکبر چندين بار به ميدان رفت و رزمهاي شجاعانه‏ اي با انبوه سپاه دشمن نمود. هنگام جنگ، اين رجز را مي‏ خواند که نشان دهنده ی روح بلند و درک عميق اوست:

انا علي بن الحسين بن علي
نحن و رب البيت اولي بالنبي

تالله لا يحکم فينا ابن الدعي
اضرب بالسيف احامي عن ابي

ضرب غلام هاشمي عربي[۴] .

▪️پيکار سخت، او را تشنه‏ تر ساخت.به خيمه آمد.بي آنکه آبي بتواند بنوشد، با همان ‏تشنگي و جراحت دوباره به ميدان رفت و جنگيد تا به شهادت رسيد.قاتل او مرة بن منقذ عبدي بود. پيکر علي اکبر با شمشيرهاي دشمن قطعه قطعه شد.وقتي امام بر بالين او رسيد که جان باخته بود.صورت بر چهره خونين علي اکبر نهاد و دشمن را باز هم نفرين کرد: «قتل الله قوما قتلوک…» و تکرار مي‏ کرد که: «علي الدنيا بعدک العفا».و جوانان هاشمي‏ را طلبيد تا پيکر او را به خيمه گاه حمل کنند.[۵]

▪️ حضرت علي اکبر، نزديکترين شهيدي است که با امام حسين‏ «علیه السلام» دفن شده است.مدفن او پايين پاي ابا عبدالله الحسين‏ «ع‏لیه السلام» قرار دارد و به اين‏ خاطر ضريح امام، شش گوشه دارد.[۶] .

📚 کتابشناسی:
[۱] حياة الامام الحسين، ج۳، ص۲۴۵و مقاتل الطالبيين.
[۲] بحار الانوار، ج۴۵، ص۴۳.
[۳] اعيان الشيعه، ج۸، ص۲۰۶.
[۴] همان، ص۲۰۷.
[۵] حياة الامام الحسين، ج۳، ص۲۴۸.
[۶] از جمله براي شرح حال او ر.ک: «علي الاکبر» از عبد الرزاق الموسوي، چاپ۱۳۶۸ قمري، نجف.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۰۹

🔰 شناخت حضرت عباس(علیه السلام)

▪️فرزند اميرالمؤمنين، برادر سيد الشهداء، فرمانده و پرچمدار سپاه امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» در روزعاشورا.

▪️عباس در لغت، به معناي شير بيشه، شيری که شيران از او بگريزند است[۱] .

▪️مادرش‏ «فاطمه کلابيه‏» بود که بعدها با کنيه‏ «ام البنين‏» شهرت يافت.علي‏ «علیه السلام» پس ازشهادت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) با بانو ام البنين ازدواج کرد که عباس(علیه السلام)، ثمره ی اين ازدواج بود. ولادتش را در ۴ شعبان سال۲۶ هجري در مدينه نوشته‏ اند و بزرگترين فرزند ام البنين بود و اين چهار فرزند رشيد، همه در کربلا در رکاب امام حسين‏ «علیه السلام» به شهادت رسيدند.

▪️وقتي ‏امير المؤمنين(علیه السلام) شهيد شد، عباس چهارده ساله بود و در کربلا ۳۴سال داشت.

▪️کنيه‏ اش‏ «ابوالفضل‏» و «ابوفاضل‏» بود و از معروفترين لقبهايش، قمر بني هاشم، سقاء، صاحب لواء الحسين، علمدار، ابو القربه، عبد صالح، باب الحوائج و… است.

▪️عباس با لبابه، دختر عبيد الله بن عباس (پسر عموی پدرش) ازدواج کرد و ثمره ی اين‏ ازدواج، دو پسر به نامهای عبيد الله و فضل بود. بعضی دو پسر ديگر برای او به نامهای محمد و قاسم ذکر کرده‏ اند.

▪️آن حضرت، قامتي رشيد، چهره‏ اي زيبا و شجاعتي کم نظير داشت و به خاطر سيماي‏ جذابش او را «قمر بني هاشم‏» می گفتند.در حادثه کربلا، سمت پرچمداري سپاه‏ حسين‏«علیه السلام» و سقايي خيمه‏ هاي اطفال و اهل بيت امام را داشت و در رکاب برادر، غير از تهيه ی آب، نگهبانی خيمه‏ ها و امور مربوط به آسايش و امنيت‏ خاندان حسين‏«علیه السلام» نيز برعهده او بود و تا زنده بود، دودمان امامت، آسايش و امنيت داشتند[۲] روز تاسوعا که امام، او را برای مهلت گرفتن نزد سپاه کوفه فرستاد، تعبير والا و بالاي «بنفسي انت يا اخي«[۳] یعنی:(جانم فدايت ای برادر) به کار برد.

▪️روز عاشورا، سه برادر ديگر عباس پيش از او به شهادت رسيدند.وقتي علمدار کربلا از امام حسين‏ «علیه السلام» اذن ميدان طلبيد حضرت از او خواست که براي کودکان تشنه و خيمه‏ های بي‏ آب، آب تهيه کند.ابوالفضل‏ «علیه السلام» به فرات رفت و مشک آب را پر کرد و دربازگشت به خيمه‏ ها با سپاه دشمن که فرات را در محاصره داشتند، درگير شد و دستهايش ‏قطع گرديد و به شهادت رسيد. البته پيش از آن نيز چندين نوبت، هم رکاب با سيد الشهداء به ‏ميدان رفته و با سپاه يزيد جنگيده بود.

▪️عباس، مظهر ايثار و وفاداري و گذشت بود.وقتي‏ وارد فرات شد، با آنکه تشنه بود، اما بخاطر تشنگي برادرش حسين‏«علیه السلام» آب نخورد و خطاب به خويش چنين گفت:
يا نفس من بعد الحسين هوني
و بعده لا کنت ان تکوني

هذا الحسين وارد المنون
و تشربين بارد المعين

تالله ما هذا فعال ديني
و سوگند ياد کرد که آب ننوشد.[۴]

▪️وقتي دست راستش قطع شد، اين رجز را می خواند:

و الله ان قطعتموا يميني
اني احامي ابدا عن ديني

و عن امام صادق اليقين
نجل النبي الطاهر الامين

و چون دست چپش قطع شد، چنين گفت:
يا نفس لا تخشي من الکفار
و ابشري برحمة الجبار

مع النبي السيد المختار
قد قطعوا ببغيهم يساري

فاصلهم يا رب حر النار

▪️شهادت عباس، براي امام حسين(علیه السلام) بسيار ناگوار و شکننده بود.جمله ی پر سوز امام، وقتي‏ که به بالين عباس رسيد، اين بود: «الآن انکسر ظهري و قلت‏حيلتي و شمت بي عدوی».[۵] و پيکرش، کنار «نهر علقمه‏» ماند و سيد الشهداء به سوي خيمه آمد و شهادت او را به اهل بيت‏ خبر داد. هنگام دفن شهداي کربلا نيز، در همان محل دفن شد.از اين رو امروز حرم‏ اباالفضل‏«علیه السلام» با حرم سيد الشهداء فاصله دارد.

▪️مقام والاي عباس بن علي‏ «ع‏لیه السلام» بسيار است.تعابير بلندی که در زيارتنامه اوست، گوياي ‏آن است. اين زيارت که از قول حضرت صادق‏ «ع‏لیه السلام» روايت‏ شده، از جمله چنين آمده است: «السلام عليک ايها العبد الصالح المطيع لله و لرسوله و لامير المؤمنين و الحسن و الحسين… اشهد الله انک مضيت علي ما مضي به البدريون و المجاهدون في سبيل الله المناصحون في‏جهاد اعدائه المبالغون في نصرة اوليائه الذابون عن احبائه…»[۶] که تاييد و تاکيدی بر مقام ‏عبوديت و صلاح و طاعت او و نيز تداوم خط مجاهدان بدر و مبارزان با دشمن و ياوران‏ اولياء خدا و مدافعان از دوستان خداست.
📚کتابشناسی:
[۱] لغت نامه دهخدا.
[۲] اليوم نامت اعين بک لم تنم و تسهدت اخري فعز منامها.
[۳] الارشاد، ج۲۷،ص۹۰.
[۴] بحار الانوار، ج۴۵، ص۴۱.
[۵] معالي السبطين، ج۱، ص۴۴۶.مقتل خوارزمي، ج۲، ص۳۰.
[۶] مفاتيح الجنان، ص۴۳۵

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۰

🔰 پیراهن کهنه

▪️از قساوتهاي دشمنان در کربلا، عريان نهادن جسم حسين‏ «ع‏لیه السلام» بر روي خاک بود.

▪️امام، براي پيشگيري از اين ظلم، روز عاشورا قبل از عزيمت به ميدان شهادت، کنار خيمه‏ ها آمد و از خواهرش زينب، جامه و شلواری کهنه طلبيد و آنها را با دست پاره پاره کرد و بر تن‏ پوشيد تا کسي پس از شهادتش در آن جامه‏ ها رغبت نکند و به طمع آن لباس، او را عريان ‏نسازد، فرمود: «ائتوني ثوبا لا يرغب فيه احد اجعله تحت ثيابي لئلا اجرد منه بعد قتلي…»[۱]

▪️«ابجر (ابحر) بن کعب‏» جنايت کرده آن را پس از شهادت امام از تن او درآورد و حسين ‏را عريان در کربلا نهاد. از آن پس دستهايش خشک شد، مثل دو تکه چوب.[۲] و به نقلي ‏شلواري را که درآورد، در نتيجه از دو پا فلج و زمين‏ گير شد.[۳] .

لباس کهنه بپوشيد زير پيرهنش
که تا برون نکند خصم بدمنش ز تنش

لباس کهنه چه حاجت که زير سم ستور
تني نماند که پوشند جامه يا کفنش[۴] .

در برخي نقلها تغيير «عتيق‏» آمده، يا «ثوب خلق‏»، که همان‏ «لباس کهنه‏» است.

📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۵، ص۵۴
[۲] اثبات الهداة، ج۵، ص۲۰۱، عوالم (امام حسين)، ص۲۹۷.
[۳] بحار الانوار، ج۴۵، ص۵۷
[۴] وصال شيرازي.

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۱
🔰 آتش زدن به خیمه ها

▪️از جنايتهاي سپاه عمر سعد، آتش زدن خيمه‏ هاي امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» و اهل بيت او در روزعاشورا بود.

▪️پس از آنکه امام به شهادت رسيد، کوفيان به غارت خيمه‏ ها پرداختند، بانوان را از خيمه‏ ها بيرون آوردند، سپس خيمه‏ ها را به آتش کشيدند.

▪️اهل حرم، گريان و پابرهنه دردشت پراکنده شدند و به اسارت در آمدند.[۱]

▪️امام سجاد «ع‏لیه السلام» در ترسيم آن صحنه فرموده‏ است: به خدا قسم هر گاه به عمه‏ ها و خواهرانم نگاه مي‏کنم، اشک در چشمانم مي‏دود و به‏ ياد فرار آنها در روز عاشورا از خيمه‏اي به خيمه ديگر و از پناهگاهي به پناهگاه ديگرمي‏افتم، که آن گروه فرياد مي‏زدند: خانه ی ظالمان را بسوزانيد![۲]

▪️اين آتش، امتداد همان آتش ‏زدني بود که پس از شهادت پيامبر(صلی الله علیه و آله)، در خانه زهرا «سلام الله علیها» با آن سوخت و آتش کينه‏ هايي بود که ‏از بني هاشم و اهل بيت در سينه‏ ها داشتند.

▪️به ياد اين حادثه، در مراسم عاشورا در برخي‏ مناطق رسم است که خيمه‏ هايي به نشان خيام اهل بيت بر پا مي‏ کنند، ظهر عاشورا به آتش ‏مي‏ کشند، تا احياگر ياد آن ستمي باشد که روز عاشورا بر خاندان رسالت رفت.

آتش به آشيانه مرغي نمي‏زنند
گيرم که خيمه، خيمه آل عبا نبود

📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۵، ص۵۸.
[۲] حياة الامام الحسين، ج۳، ص۲۹۹.

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۲
🔰 دفن شهدای کربلا

▪️ به یقین بدن امام حسین(علیه السلام) را شخص امام سجاد(علیه السلام) دفن کرده است چنانچه علامه مجلسی پس از نقل مطالب فوق در باره ی دفن امام می نویسد: به حسب ظاهر چنین بود(که بنی اسد خود، بدن امام را دفن کردند) اما در واقع امام را به غیر از امام دفن نمی کند. حضرت امام زین العابدین(علیه السلام) به اعجاز امامت آمد و جسد مطهر آن حضرت و بلکه سایر شهدا را دفن کرد.[۱]

▪️چنانکه در جریان شهادت امام رضا(علیه السلام) که در طوس به شهادت رسید امام جواد(علیه السلام)به قدرت الهی از مدینه به طوس آمد و امور غسل و کفن امام را خود عهده دار شد.[۲]

▪️مقرم نیز در مقتل اش می نویسد:
چون امام سجاد(علیه السلام) آمد، بنی اسد را دید که کنار کشتگان گرد آمده‌اند و سرگردانند؛ نمی‌دانند چه کنند و کشته‌ها را نمی‌شناسند، چون بین بدن‌ها و سرهای مقدس جدایی انداخته بودند و گاهی از بستگان آنان می‌پرسیدند.امام سجاد(علیه السلام) به آنان خبر داد که برای دفن این اجساد پاک آمده است. آنان را با نام و مشخصات معرفی کرد. هاشمیان را از دیگران شناساندند. ناله و شیون برخاست و اشک‌ها جاری شد و زنان بنی اسد مو پریشان کردند و سیلی به صورت زدند و بلند گریه کردند. به محل قبر آمد، کمی از خاک‌ها را کنار زد. قبر حاضر و آماده و صندوقی شکافته آشکار شد. حضرت دستان خود را زیر کمر امام حسین(علیه السلام) گشود و گفت: بسم الله و بالله وعلى ملّة رسول الله، صدق الله ورسوله،‌ ماشاء ولا حول ولا قوة إلاّ بالله العظیم. امام به تنهایی بی‌آنکه بنی اسد در این کار همراهی‌اش کنند پیکر مطهر را وارد قبر کرد و به آنان گفت: همراه من کسی هست که یاری می‌کند.
چون او را در قبر نهاد، ‌صورت بر آن رگ‌های بریده نهاد و گفت: خوشا سرزمینی که پیکر پاک تو را در بر گرفت! دنیا پس از تو تاریک است و آخرت با فروغ جمالت روشن است. اما شبِ بیداری و غم است و اندوهگین همیشگی، تا آنکه خداوند برای خاندان تو سرای آخرت را برگزیند که تو در آنی. سلام و رحمت و برکات الهی بر تو باد از من، ای فرزند رسول خدا!
و بر قبر نوشت: این قبر حسین بن علی بن ابی طالب است که او را لب تشنه و غریب شهید کردند…[۳]

▪️نتیجه: آنچه مسلم است این است که بدن مطهر سید الشهداء(علیه السلام) به وسیله ی امام سجاد (علیه السلام) دفن شده است اما بدن باقی شهدای کربلا با راهنمایی امام سجاد(علیه السلام) به دست قبیله بنی اسد بوده است.

📚 کتابشناسی:
[۱] علامه مجلسی، جلاء العیون، ص۳۸۰
[۲] اربلی، کشف الغمه، ج ۳، ص ۱۶۸؛ به نقل از مقتل سید الشهداء، ص۹۰۰-۹۰۳
[۳] مقرم، مقتل الحسین، مقرم، ص۴۶۹.

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۳
🔰 مفهوم شناسی تعبیر آل الله

▪️مقصود از آل الله و خاندان خدا، اهل بيت پيامبر «ص‏لی الله علیه وآله» اند.
امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» خود و دودمان پيامبر را آل الله دانسته است، آنجا که مي‏ فرمايد:
«نحن آل الله و ورثة رسوله‏»،[۱] ؛یعنی: ما آل خدا و وارثان پيامبر اوييم.

▪️در زيارت نيمه ی رجب امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» نيز مي‏ خوانيم:
«السلام عليکم يا آل الله‏» که به عنوان زيارت اربعين هم نقل شده است.
اين، بخاطر شدت ارتباط و انتساب عترت پيامبر و امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» با خداوند و دين اوست.

▪️تعبير آل الله را جابر بن عبدالله انصاري هنگام حضور بر سرمزار حسين بن علي‏ «ع‏لیه السلام» در اربعين شهادتش در زيارتي که خوانده، به کار برده است.

▪️به قريش نيز «آل الله‏» مي‏ گفته‏ اند، زيرا در خانه ی توحيد و مسجد الحرام بودند و با خانه ی ‏خدا مرتبط بودند.

▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» مي‏ فرمايد: «انما سموا آل الله، لانهم في بيت الله‏ الحرام‏» [۲] بويژه که عظمت قريش با تولد پيامبر اسلام در ميان آنان افزايش يافت و با بعثت‏ آن رسول خدا، انتسابشان به خداوند افزون ‏تر شد «و عظمت قريش في العرب و سموا آل الله‏».

📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۴، ص۱۱و‌۱۸۴.
[۲] همان، ج۱۵، ص۲۵۸.

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۴
🔰 شناخت آل ابی سفیان

▪️ابو سفيان بن حرب، بزرگ طايفه ی بني اميه بود.خودش و دودمانش با بني هاشم و دودمان رسول خدا(صلی الله علیه و آله) و با دين اسلام دشمني داشتند.
ابوسفيان درلشکر کشيها بر ضد اسلام شرکت داشت.
▪️پسرش معاويه، با علي و امام حسن‏ «ع‏لیه السلام» جنگيد، نوه‏ اش يزيد، حسين بن علي«ع‏لیه السلام» را در کربلا کشت.
▪️نسل ابو سفيان ضد توحيد بودند، از اين ‏رو پيامبر فرموده بود: «الخلافة محرمة علي آل ابي سفيان‏».[۱]یعنی: خلافت بر آل ابوسفيان حرام است.
▪️اينکه در زيارت عاشورا هم‏ خود ابو سفيان وهم اين دودمان لعن شده‏ اند به خاطر درگيري و مبارزه آنان با اساس اسلام است.(اللهم العن ابا سفيان، اللهم العن… و آل ابي ‏سفيان)
▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» نزاع ميان ‏اهل بيت پيامبر (صلی الله علیه وآله)و آل ابي سفيان را، نزاعي مکتبي و بر سر عقيده مي‏ دانست، نه شخصي و مي‏ فرمود: «انا و آل ابي سفيان اهل بيتين تعادينا في الله، قلنا: صدق الله و قالوا: کذب الله‏»[۲] ؛ ما و دودمان ابوسفيان اهل دو خاندانيم که بر سر مسأله ی خدا با هم دشمني کرديم. ما گفتيم خدا راست گفته، آنان گفتند خدا دروغ گفته است.
▪️هم چنین، مايه ی از بين رفتن حکومتشان را دست آلودن به خون حسين‏ «ع‏لیه السلام» مي‏دانست: «ان آل‏ ابي سفيان قتلوا الحسين بن علي صلوات الله عليه فنزع الله ملکهم‏».[۳] یعنی: آل ابوسفيان حسين بن علی(عليه السلام) را کشتند، خداوند هم حکومت را از آنان گرفت.
▪️سيد الشهداء «ع‏لیه السلام» روز عاشورا، سپاه کوفه را که براي کشتن او آمده بودند، پيروان اين ‏دودمان خطاب کرد و چون شنيد به طرف خيمه‏ ها حمله آورده‏ اند، فرمود: «وَيْحَكُمْ يا شيعَةَ آلِ أَبي سُفْيانَ! إِنْ لَمْ يَكُنْ لَكُمْ دينٌ، وَ كُنْتُمْ لا تَخافُونَ الْمَعادَ، فَكُونُوا أَحْراراً في دُنْياكُمْ هذِهِ، وَارْجِعُوا إِلى أَحْسابِكُمْ إِنْ كُنْتُمْ عَرَبَاً كَما تَزْعُمُونَ»؛ یعنی:واى بر شما! اى پيروان آل ابى سفيان! اگر دين نداريد و از حسابرسى روز قيامت نمى ترسيد لااقل در دنياى خود آزاده باشيد، و اگر خود را عرب مى دانيد به خلق و خوى عربى خويش پايبند باشيد.
شمر صدا زد: اى پسر فاطمه! چه مى گويى؟ امام(عليه السلام) فرمود: «أَنَا الَّذي أُقاتِلُكُمْ، وَ تُقاتِلُوني، وَ النِّساءُ لَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُناحٌ، فَامْنَعُوا عُتاتَكُمْ وَ طُغاتَكُمْ وَ جُهّالَكُمْ عَنِ التَّعَرُّضِ لِحَرَمي ما دُمْتُ حَيّاً»؛ [۴]یعنی:من با شما جنگ دارم و شما با من، ولى زنان كه گناهى ندارند، پس تا زمانى كه زنده هستم، سپاهيان طغيانگر و نادان خود را از تعرّض به حرم من باز داريد.
📚 کتاب شناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۴، ص۳۲۶.
[۲] همان، ج۳۳، ص۱۶۵، ج۵۲، ص۱۹۰.
[۳] همان، ج۴۵، ص۳۰۱، ج۴۶، ص۱۸۲.
[۴] همان، ج۴۶، ص۵۱.

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۵
🔰 شناخت منتقم آل الله
✍️ قیام توابین و مختار باعث شد در عصر آنان برخی در شناخت منتقم واقعی خون امام حسین(علیه السلام)دچار تردید شوند، متاسفانه این تردید امروز هم وجود دارد، در حالی که منابع شیعه، منتقم را در امام زمان(علیه السلام) معرفی می کند:

▪️حدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْجُنَيْدِ التَّفْلِيسِيِّ عَنْ رَزِينٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‏ لَمَّا ضُرِبَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ (علیه السلام) بِالسَّيْفِ فَسَقَطَ ثُمَّ ابْتَدَرَ لِيَقْطَعَ رَأْسَهُ نَادَى مُنَادٍ مِنْ بُطْنَانِ الْعَرْشِ أَلَا أَيَّتُهَا الْأُمَّةُ الْمُتَجَبِّرَةُ الضَّالَّةُ بَعْدَ نَبِيِّهَا لَا وَفَّقَكُمُ اللَّهُ لِأَضْحًى وَ لَا فِطْرٍ قَالَ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فَلَا جَرَمَ وَ اللَّهِ مَا وُفِّقُوا وَ لَا يُوَفَّقُونَ حَتَّى يَثُورَ ثَائِرُ الْحُسَيْنِ(علیه السلام).(۱)

▫️ابن بابویه در علل الشرایع به نقل از امام صادق (علیه السلام) آورده است:
راوى مى ‏گويد: عرض كردم فدايت شوم در باره عامّه چه مى ‏فرماييد، چه آنكه روايتى را شنيده‏ ايم كه ايشان موفّق به‏ روزه نمى ‏شوند آيا اين روايت صحيح است؟

حضرت به من فرمودند: توجّه كن دعای ملك و فرشته درباره ی ايشان به اجابت رسيده.

عرض كردم: فدايت شوم چه دعايى؟

حضرت فرمودند: هنگامى كه حضرت حسين بن على (صلوات اللَّه عليه) را شهيد كردند حق تعالى فرشته ‏اى را مأمور ساخت كه نداء كند: اى امّت ظالم و قاتل عترت پيامبر خدا شما را براى روزه و درك فطر موفق نكند و در حديث ديگر آمده است كه خدا شما را براى درك فطر و قربان موفّق نكند.

سپس راوى گفت، امام (عليه السّلام) فرمودند: به خدا سوگند موفّق نشده و نخواهند شد تا وقتى كه منتقم‏ خون حسين (عليه السّلام) قيام كند. (۲)

▪️این حدیث که در کتاب کافی، جلد دوم، صفحه 18، باب ایمان وکفر ذکر شده است، امام صادق (علیه السلام) فهم دقیق زمان روزه داری، که از ارکان پنجگانه اسلام است، را به زمان ظهورحضرت حجه (عجل الله فرجه) موکول می نماید و حضرت را انتقام گیرنده خون اباعبدالله (علیه السلام) معرفی می‌کنند.

▪️در مجمع البحرین در حدیثی آمده است: إِذَا خَرَجَ الْقَائِمُ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) يَطْلُبُ بِدَمِ الْحُسَيْنِ (علیه السلام) وَ هُوَ يَقُولُ: نَحْنُ أَهْلُ الدَّمِ طُلَّابُ الثرة [التِّرَةِ]. (۳)
یعنی: هنگامی که قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) خروج کند، خون حسین (علیه السلام) را طلب می‌کند و می فرماید: ما اولیای دم هستیم و طالبان خون ایشان و خونخواه حسین (علیه السلام) ما هستیم.

▪️در دعای ندبه به نقل از محدث قمی در مفاتیح الجنان آمده است:
«أَيْنَ الطَّالِبُ بِذُحُولِ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَبْنَاءِ الْأَنْبِيَاءِ أَيْنَ الطَّالِبُ بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِكَرْبَلاَءَ»
یعنی:کجاست خواهنده خون پیامبران و فرزندان پیامبران؟ کجاست خواهنده خون کشته شده در کربلا؟

▪️شیخ عباس قمی این دعا را از سید بن طاووس نقل می کند، در این دعا نیز حضرت حجه بن الحسن (عجل الله تعالی فرجه الشریف) منتقم خون اباعبدالله (علیه السلام) و جمیع پیامبران و فرزندان ایشان معرفی شده اند.

▪️در فرازی از زیارت ‌نامه حضرت حجه بن الحسن (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در سرداب که در کتاب بحارالانوار، جلد۹۹، صفحه۸۶، باب۷ نقل شده است؛ می خوانیم:
« ای طالب خون پیامبران و فرزندانشان و ای خواهنده خون کشته شده در کربلا»

السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا صَاحِبَ الْفَتْحِ وَ نَاشِرَ رَايَةِ الْهُدَى السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مُؤَلِّفَ شَمْلِ الصَّلَاحِ وَ الرِّضَا السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا طَالِبَ ثَارِ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَبْنَاءِ الْأَنْبِيَاءِ وَ الثَّائِرَ بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِكَرْبَلَاءَ السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْمَنْصُورُ عَلَى مَنِ اعْتَدَى. (۴)

📚 کتابشناسی :
(۱) علل الشرائع، ج۲، ص۳۸۹
(۲)همان، ۲۶۰
(۳) مجمع البحرين، ج۳، ص۲۳۴
(۴) بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج۹۹، ص۸۸

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۶
🔰 واکنش آلوسی به قاتلان امام حسین(علیه السلام)

✍️ شهاب الدين محمود شکري آلوسي بغدادي (م. 1270 ه. ق) از علماي اهل تسنن است.

▪️ وی از نقل سخنان پوچ و شرم آور ابن‏ العربي و هم مسلکان او سخت خشمگين شده به گونه‏ اي که وقتي اسم قاضي ابن‏ العربي را ذکر مي‏ کند مي‏ گويد: «عليه من الله تعالي ما يستحقه» يعني: بر او باد از خداي تعالي آنچه مستحق است.

▪️ آلوسي پس از نقل مطالب مفصل مي‏ گويد:
«اگر هم پذيرفته شود که يزيد خبيث مسلمان بوده، مسلماني بوده که به قدري مرتکب کبائر شده که از عهده ی بيان خارج است، و به رأي من لعن او جايز است، و ظاهر اين است که آن ملعون توبه نکرده و احتمال توبه او از احتمال ايمان ضعيف‏تر است، و در حکم اوست ابن‏ زياد و ابن‏ سعد و گروهي، پس لعنت خداي عزوجل باد بر همگي آنان و بر ياران و پيروانشان و بر کسي که ميل به سوي آنان کند تا روز قيامت مادامي که چشمي بر ابي‏ عبدالله الحسين(عليه‏السلام) اشک مي‏ ريزد.

▪️آلوسي پس از مطالب کوتاهي، مطلب خود را چنين ادامه مي‏ دهد: «و هر کس بترسد از قيل و قال به جهت تصريح به لعن اين گمراه، پس بگويد: خداي عزوجل لعنت کند هر کسي را که راضي شد به قتل حسين و کسي را که آزرد عترت پيامبر را به ناحق و هر کسي را که حق آنان را غصب نمود. پس او در اين صورت يزيد را لعن کرده، به خاطر دخول او (يزيد) تحت عموم، دخول اوليه در نفس الامر، و کسي مخالف جو از لعن با اين الفاظ نيست، جز ابن‏ العربي و موافقان و هم مسلکان او، زيرا آنان برحسب آنچه از آنها نقل شده، تجويز نمي‏ کنند لعن کسي را که راضي شد به قتل حسين، و سوگند به جان خودم که اين گمراهي بزرگي است که نزديک است بر گمراهي يزيد فزوني يابد.
📚 همو، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی، ج۶، ص۱۹۲

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۷
🔰 شناخت آل مروان

▪️دودمان مروان بن حکم که از تيره بني اميه بودند و از سال۶۴ هجري روي کار آمدند.

▪️آغاز سلطه ی اين خاندان با به خلافت رسيدن مروان بود.مروان از خشن‏ترين و عنودترين‏ دشمنان اهل بيت و امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» بود و نزد پيامبر و مردم ملعون و مطرود و تبعيد شده بود.

▪️(مروان) پس از او عبد الملک مروان، وليد بن عبد الملک، سليمان بن عبدالملک، عمر بن عبد العزيز، يزيد بن عبد الملک، هشام بن عبد الملک، وليد بن يزيد، يزيد بن وليد، مروان بن محمد، به ترتيب نزديک به هفتاد سال حکومت کردند[۱] و دوران حکومتشان ازسخت ‏ترين دورانهاي شيعه بود.

▪️بني مروان جنايتکارترين افراد را در شهرها به ولايت‏ مي‏گماشتند که حجاج يکي از آنان بود.

▪️در زيارت عاشورا «آل مروان‏» نيز همچون آل زياد و آل ابي سفيان و بني اميه مورد لعن قرار گرفته‏ اند.

📚منبع:
حوادث خلفاي آل مروان را در مروج الذهب، ج۳، ص۹۱ به بعد، مطالعه کنيد.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۸
🔰تل زينبيه

▪️ تل، به معناي تپه، توده خاک و ريگ است، پشته برآمده از زمين، سرزمين کربلا، ناهموار و داراي تل و تپه بود.

▪️در حادثه ی کربلا، تل و تپه‏اي مشرف بر شهادتگاه شهداي ‏کربلا بود و حضرت زينب‏ «علیها السلام» بالاي آن مي‏ آمد تا وضع برادرش امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» را درميدان نبرد، بررسي کند و جوياي حال او شود.

▪️در حال حاضر، بنايي به همين نام در سمت‏ غرب صحن سيد الشهداء(علیه السلام)طرف درب‏ «زينبيه‏» وجود دارد.

▪️تجديد بناي تل زينبيه در اين ‏اواخر، در سال ۱۳۹۸قمري بوده است.[۱] قبلا اتاقي کوچک بود که در بازسازي اخير، به صورت مجلل و مرتفع تر از سطح خيابان، به اندازه يک مسجد کوچک است.

📚 کتاب شناسی:
[۱] تراث کربلا، سلمان هادي طعمه، ص۱۲۸

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۸
🔰آشنایی با شام

▪️شام به سرزمين منطقه ی سوريه، فلسطين، لبنان، اردن و اطراف آنها گفته مي‏ شد که به آن شامات هم مي‏ گويند.
اين سرزمين در صدر اسلام فتح شد و معاويه در دوره ی عثمان والي ‏آنجا بود و امويان از آن پس بر آن منطقه استيلا يافتند و از حکومت مشروع امام علي‏ «علیه السلام» سر برتافتند. دمشق، پايتخت امويان بود که يزيد هم آنجا حکومت مي‏ کرد[۱].

▪️از سرزمين شام در روايات، نکوهش شده و ائمه(علیهم السلام) از آن به بدي ياد کرده‏ اند.

▪️اهل شام ‏به ويژه در عهد معاويه، با امام علي(علیه السلام) دشمني بسيار مي‏ کردند و از جمله علل آن، تبليغات گسترده‏ ی معاويه و امويان بر ضد علي‏ «ع‏لیه السلام» و بني هاشم بود و چون در آن منطقه نفوذ داشتند، افکار را بر ضد اهل بيت(علیهم السلام) منحرف مي‏ ساختند و بذر دشمني آنان را در دلها مي‏ پراکندند.

▪️در دوره‏هاي بعد هم ميان شاميان و عراقيان خصومت و ناسازگاري ادامه يافت و شهرها و مردم عراق، اغلب زير بار حکومت دمشق نمي‏ رفتند.

▪️سرهاي حضرت مسلم بن عقيل(علیه السلام) و جناب هاني(رحمه الله علیه) را پس از شهادتشان به شام که مقر حکومت‏ يزيد بود، فرستادند.

▪️اهل بيت‏ سيد الشهدا «ع‏لیه السلام» پس از واقعه ی کربلا که به اسارت دشمن در آمدند، ابتدا به کوفه ‏و از آنجا در نوزدهم محرم الحرام به شام برده شدند و چند روزي در دمشق اقامت کردند.

▪️ديدارشان با يزيد در دار الخلافه در همين شهر بود که حضرت زينب و امام سجاد «ع‏لیهما السلام» در بارگاه يزيد خطبه‏ خواندند و يزيد را رسوا ساختند.[۲]

▪️ مزار نورانی حضرت زينب و رقيه (علیهما السلام) که هر دو بصورت حرم و زيارتگاه شيعه است، در شام است.
مزار حضرت رقيه نزديک مسجد جامع دمشق و حرم حضرت ‏زينب در زينبيه، بيرون از دمشق است.[۳]

▪️سفر به شام براي اهل بيت‏ امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» بسيار تلخ و مصيبتهاي دوران اسارت در اين ديار، برايشان از سخت ترين مصيبتها بوده است.

▪️وقتي از امام سجاد(علیه السلام) پرسيدند: در سفر کربلا، سختترين مصيبتهاي شما کجا بود، سه بار فرمود: «الشام، الشام، الشام‏».[۴] .

📚 کتاب شناسی:
[۱] دائرة المعارف الاسلامية، ج۱۳، ص۸۱.
[۲] سفينة البحار، ج۱، ص۶۸۰.
[۳] درباره ی شام و قبور متبرکه و مدفونين در آنجا، از جمله ن.ک: «شام سرزمين خاطره‏ ها» مهدي پيشوايي.
[۴] عنوان الکلام، فشارکي، ص۱۱۸.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۱۹
🔰بازار شام

▪️بازاري است واقع در شهر دمشق، که نزديک مسجد جامع شهر بوده است.بقاياي آن ‏را امروز «بازار حميديه‏» مي‏ نامند.

▪️«معروف است که پس از حادثه عاشورا، ابن زياد خاندان حضرت سيد الشهدا را اسير نمود و آنان را از کوفه به شام گسيل داشت.يزيد دستور داد تا شهر شام را آينه بندي و چراغاني کرده، خاندان امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» را در کوچه و بازار بگردانند.از جمله جاهايي که اسيران را عبور دادند، همين بازار شام بود که براي‏ديدار اسراي خاندان نبوت‏ «علیهم السلام»، جمعيت زيادي در دو طرف بازار صف کشيده بودند.

▪️اين بازار امروزه حدود پانصد متر طول و ده متر عرض دارد، در دو طبقه و تاريخ بناي آن ‏به عصر عثماني مي‏رسد… آغاز بازار شام، خياباني عريض، واقع در غرب بازار و پايان آن‏ محوطه مقابل مسجد اموي است… فاصله آخرين ستون تا محوطه مقابل در غربي مسجد اموي حدود سي متر است و ظاهرا اسراي خاندان عصمت و نبوت از همين درب اصلي‏ مسجد اموي وارد مسجد گشتند…»[۱] .

📚 منبع:
[۱] دايرة المعارف تشيع، ج۳، ص۳۴.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۰
🔰 تخریب مزار امام حسین(علیه السلام) در عصر اهل بیت(علیهم السلام)

▪️توصيه‏ هاي اکيد ائمه(علیهم السلام) نسبت به‏ زيارت قبر امام حسين‏«ع‏لیه السلام» سبب شد که حکام ستمگر همواره احساس خطر کنند و اين کانون را از هم بپاشند.از دوران بني اميه که زيارت آن‏ حضرت، ممنوع و تحت کنترل بود، تا زمان هارون الرشيد که حتي درخت ‏سدري را که ‏سايه‏ بان زائران بود قطع کردند[۱]، تا زمان متوکل عباسي که اوج آن سختگيري ها و ممانعت ها بود، تا زمان استيلاي وهابيون و غارت کربلا و تخريب حرم حسيني، همه و همه گوياي ‏وحشت دشمنان اهل بيت، از جلوه‏ گري اين خورشيد تابان بود.

▪️متوکل عباسي، پاسگاهي در نزديکي کربلا زده و به افراد خويش فرمان اکيد داده بودکه: هر کس را ديديد قصد زيارت حسين را دارد، بکشيد.[۲] به امر متوکل، هفده بار قبرحسين‏ «ع‏لیه السلام» را خراب کردند.[۳]

▪️در يکي از اين نوبتها، «ديزج يهودي‏» را مامور تغيير و تبديل ‏و تخريب قبر مطهر کرد.او نيز با غلامان خويش سراغ قبر رفت و حتي قبر را شکافت و به‏ حصيري که پيکر امام در آن بود برخورد کرد که از آن بوي مشک مي‏ آمد.دوباره خاک‏ روي آن ريختند و آب بستند و آن زمين را مي‏خواستند با گاو، شخم بزنند که گاوها پيشروي نمي‏ کردند.[۴]

▪️هارون الرشيد نيز يک بار به والي کوفه فرمان داد تا قبر حسين بن‏ علي‏ «ع‏لیه السلام» را خراب کند.اطراف آن را عمارتها ساخته و زمين هايش را زير کشت و زراعت‏ بردند.[۵] .

📚 کتابشناسی:
[۱] تاريخ الشيعه، مظفري.ص۸۹، بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۹۸.
[۲] بحار الانوار، ج۴۵، ص۴۰۴.
[۳] همان، ص۴۱۰، تتمة المنتهي، ص۲۴۱.
[۴] بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۹۴.
[۵] تتمة المنتهي، ص۲۴۰.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۱
🔰 تخریب مزار امام حسین(علیه السلام) در عصر متوکل

▪️به متوکل خبر دادند که مردم در سرزمين‏ «نينوا» براي زيارت قبر حسين‏ «ع‏لیه السلام» جمع ‏مي‏ شوند و از اين رهگذر، جمعيت انبوهي پديد مي‏ آيد و کانون خطري تشکيل مي‏ شود.

▪️ متوکل به يکي از فرماندهان ارتش خود در معيت تعدادي از لشگريان ماموريت داد تا مرقد مطهر را بشکافند و مردم را متفرق ساخته، از تجمع بر سر قبر آن حضرت و زيارت ‏مزار او جلوگيري کنند.او هم طبق دستور، مردم را از پيرامون قبر پراکنده ساخت.

▪️اين حادثه ‏در سال ۲۳۷ هجري رخ داد.ولي مردم در موسم زيارت، باز هم تجمع کرده، عليه او شورش‏ کردند و بي‏ باکانه به ماموران خليفه گفتند: اگر تا آخرين نفر هم کشته شويم، دست برنمي‏داريم و بازماندگان ما به زيارت خواهند آمد.وقتي حادثه به متوکل گزارش شد، به‏ آن فرمانده نوشت که دست از مردم بردارد و به کوفه بازگردد و چنين وانمود کند که‏ مسافرتش به کوفه در رابطه با مصالح مردم بوده… تا اينکه در سال ۲۴۷ باز تجمع مردم ‏زياد شد.به نحوي که در آن محل، بازاري درست‏ شد.مجددا بناي سخت‏گيري گذاشتند.[۲]

▪️روز به روز بر زائران افزوده مي‏ شد، متوکل سرداري فرستاد و ميان مردم اعلام کردند که ‏ذمه ی خليفه از کسي که به زيارت کربلا رود بيزار است.باز هم آن منطقه را ويران کردند و آب بستند و شخم زدند و قبر را شکافتند.[۲] اينگونه برخوردها و جفاها، همه براي پراکندن ‏مردم از گرد اين کانون حرارت و شوق بود، اما کمترين نتيجه‏ اي نمي‏ گرفتند و بر شوق‏ مردم افزوده مي‏ شد.
📚 کتابشناسی:
[۱] اعيان الشيعه، ج۱، ص۶۲۸، تراث کربلا، ص۳۴ (با اختلاف در عبارات).
[۲] تتمة المنتهي، ص۲۴۱.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۲
🔰 تخریب مزار امام حسین(علیه السلام) در عصر حاضر

▪️ وهابيان در سال ۱۲۱۶ قمری به کربلا حمله کردند و اين تهاجمها، ده سال ادامه ‏داشت.
هم شهر را غارت و هم مردم را قتل عام و هم قبر مطهر را خراب کردند.

▪️يک بار هم‏ «امير مسعود» در سال ۱۲۲۵ با سپاهي متشکل از ۲۰ هزار جنگجوي وهابي به نجف واز آنجا به کربلا تاختند.[۱] .

▪️در عصر حاضر نيز، حکومت بعثي عراق، براي در هم کوبيدن حرکت انقلابي شيعيان‏ اين سرزمين، در سال ۱۳۷۰ شمسی با انواع سلاحها مردم را در نجف و کربلا به خاک و خون‏ کشيد و با توپخانه، گنبد و بارگاه امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» را مورد هجوم قرار داد.و اين پس از قيام ‏مردمي بر ضد حکومت‏ «صدام‏» بود که شهر نجف و کربلا را به تصرف در آوردند و رژيم‏ عراق، براي باز پس‏ گيري آنها از دست انقلابيون، با خشونت تمام وارد ميدان شد و ساختمان حرم امير المؤمنين و سيد الشهدا و حضرت اباالفضل(عليهم السلام) و گنبد و دربها و ضريح، آسيب ديد.

📚 کتابشناسی:
[۱] براي آشنايي با فتنه‏ ها و تهاجمات وهابي ها به اعتاب مقدسه، از جمله ر.ک: «کشف الارتياب‏»، سيد محسن امين، «اعيان الشيعه‏»، ج۱، ص۶۲۸، «تراث کربلا»، سلمان هادي الطعمه، ص۲۶۲، «موسوعة العتبات المقدسه‏»، کربلا، جزء۱، ص۲۰۱، «فرقه وهابي‏»، محمد حسين قزويني، «تاريخ کربلا» عبد الجواد کليددار، ص۲۳۴.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۳
🔰 تربت حسینی

▪️ تربت به معنای خاک است.
خاک قبر امام حسين‏ «ع‏لیه السلام».
تربت به معناي مقبره هم آمده است.در فارسي هم‏ «رفتن سر خاک‏» به معناي زيارت قبر است.

▪️خداوند، به پاس فداکاري عظيم امام‏ حسين‏ «ع‏لیه السلام» و شهادتش در راه احياي دين، آثار ويژه و احکام خاصي در تربت مقدس ‏سيد الشهداء(علیه السلام) و خاک کربلا قرار داده است.

▪️تربت‏ خونين کربلا که در برگيرنده ی آن پيکر پاک ‏است، الهام بخش فداکاري و عظمت و يادآور جان باختن در راه ارزشهاي الهي است.از اين رو، هم سجده بر آن تربت مستحب است، هم ذکر گفتن با تسبيح تربت، فضيلت بسيار دارد، هم شفا دهنده بيماري است، هم شايسته است که هنگام تولد کام کودک را با آن بردارند و هم در هنگام دفن ميت، اندکي تربت‏ همراه او گذاشته شود يا با حنوط مخلوط شود، هم دفن شدن در کربلا ثواب دارد و ايمني‏ از عذاب مي‏ آورد و هم نجس ساختن آن حرام است و اگر در بيت الخلا بيفتد بايد از آنجا پرهيز کرد يا از آنجا در آورد و احکام و آثار ديگر که در فقه مطرح است[۱] .

▪️رسول خدا «ص‏لی الله علیه وآله» مقداري تربت کربلا به‏ «ام سلمه‏» داد و فرمود: هر گاه ديدي اين ‏خاک، تبديل به خون شد، بدان که حسين‏ «ع‏» کشته شده است.[۲] .

▪️گر چه خوردن خاک، حرام است، اما خوردن اندکي از خاک قبر سيد الشهداء به نيت ‏شفاگرفتن (استشفاء) جايز، بلکه مؤکد است و آداب و حدودي دارد.[۳]

▪️امام رضا «علیه السلام» فرمود:
«کل طين حرام کالميتة و الدم و ما اهل لغير الله به، ما خلاطين قبر الحسين‏ «ع‏لیه السلام» فانه شفاء من ‏کل داء»[۴] یعنی:هر خاکي حرام است، مثل مردار، خون و ذبح شده بي‏نام خدا، مگر خاک قبر حسين‏ «ع‏لیه السلام» که درمان هر درد است.

▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» فرمود: «في طين قبر الحسين شفاء من‏ کل داء و هو الدواء الاکبر».[۵] یعنی: در خاک قبر حسين‏ «ع‏لیه السلام» شفاي هر درد است و آن دواي‏ بزرگتر است.

▪️روايت است که از فضيلتهاي ويژه حسين بن علي‏ «ع‏لیه السلام» اين است: «الشفاء في‏تربته و الاجابة تحت قبته و الائمة من ذريته‏».[۶] یعنی: شفا در تربتش، اجابت دعا در زير قبه حرم اوست و امامان از نسل اويند.

📚 کتابشناسی:
[۱] براي توضيح بيشتر ر.ک: «دائره المعارف تشيع‏»، ج۴، ص۲۵.
[۲] سفينة البحار، ج۱، ص۱۲۲ و ۴۶۳.
[۳] همان، ج۲، ص۱۰۳.
[۴] همان.
[۵] من لا يحضره الفقيه، ج۲، ص۵۹۹ (چاپ جامعه مدرسين)، المزار، شيخ مفيد، ص۱۴۳.
[۶] مناقب، ج۴، ص۸۲.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۴
🔰 واکنش اهل بیت(علیهم السلام) به تربت حسینی

▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» دستمال زردي داشت که در آن تربت ‏حضرت سيد الشهداء(علیه السلام)بود.وقت ‏نماز که مي‏ شد همان تربت را در موضع سجودش مي‏ريخت و بر آن سجده مي‏کرد.[۱] و نيز آن حضرت فرمود: «السجود علي تربة الحسين يخرق الحجب السبع‏».[۲] یعنی: سجده بر تربت‏ حسيني، حجاب هاي هفتگانه را کنار مي‏زند.

▪️همچنين روايت ‏شده است که امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» جز بر تربت ‏سيد الشهداء(علیه السلام)سجده نمي‏ کرد، به عنوان فروتني و تواضع در برابر خداوند: «کان‏الصادق لا يسجد الا علي تربة الحسين تذللا لله و استکانة اليه‏».[۳]

▪️ نسبت به برداشتن کام ‏نوزادان با تربت کربلا نيز احاديث فراواني است، از جمله از امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» روايت است‏ که: «حنکوا اولادکم بتربة الحسين فانها امان‏».[۴] کام فرزندان خود را با تربت‏ حسين‏ «ع‏لیه السلام» برداريد، که اين تربت، امان است.

📚 کتابشناسی:
[۱] منتخب التواريخ، ص۲۹۸
[۲] بحار الانوار، ج۸۲، ص۱۵۳ و۳۳۴
[۳] همان، ص۱۵۸ حديث۲۵
[۴] وسائل الشيعه، ج۱۰، ص۴۱۰، روايات تربت را از جمله در وسائل الشيعه، ج۱۰، ص۴۰۸ تا ۴۲۰ و ج۳، ص۶۰۷، المزار، شيخ مفيد، ص۱۴۳ و نيز بحار الانوار، ج۹۸، ص۱۱۸ ملاحظه فرماييد.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۲۵
🔰 تسبیح تربت

▪️تسبيحي که با تربت‌ امام حسین(علیه السلام) ‏گفته شود، اجر مضاعف دارد.

▪️از امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» احاديثي در فضيلت تسبيح تربت ‏سيد الشهداء(علیه السلام)روايت ‏شده است.[۱] .

▪️حضرت زهرا «سلام الله علیها» از تربت ‏حمزه سيد الشهداء، تسبيحي ساخته و به نخ کرده بود و با آن، ذکر تسبيحات مي‏ گفت، مردم هم چنان کردند.چون امام حسين‏ «علیه السلام» شهيد شد، به خاطر مزيت‏ و فضيلت تربت او، اين کار درباره ی تربت مزار آن امام شهيد انجام گرفت.[۲] پيش از تسبيح ‏گلي، حضرت زهرا تسبيحي داشت از نخ پشمين که به آن گرههاي متعدد زده بود و آن را مي‏گرداند و تسبيح و تکبير مي‏گفت، تا آنکه حضرت حمزه در جنگ احد به شهادت ‏رسيد.آنگاه از تربت او تسبيحي ساخت.رسم مردم بر اين جاري شد تا آنکه پس از شهادت امام حسين، از تربت قبر او تسبيح فراهم مي‏کردند:
«فلما قتل الحسين صلوات الله عليه عدل بالامر اليه فاستعملوا تربته لما فيه من الفضل و المزيه.»[۳]

▪️دو حديث در فضيلت تسبيح تربت:
امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» فرمود: «من کانت معه سبحة من‏طين قبر الحسين عليه السلام کتب مسبحا و ان لم يسبح بها»[۴] هر که تسبيحي از تربت قبرحسين‏ «ع‏لیه السلام» داشته باشد، تسبيح گوي نوشته مي‏ شود، هر چند با آن تسبيح نگويد.
امام‏ کاظم‏ «علیه السلام» فرمود: «لا يستغني شيعتنا عن اربع:… و سبحة من طين قبر الحسين فيها ثلاث و ثلاثون حبة…»[۵] شيعه ما از چهار چيز بي‏ نياز نيست:… يکي هم تسبيحي با۳۳دانه از خاک ‏قبر امام حسين عليه السلام.[۶] .
📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۹۸، ص۱۳۳.
[۲] همان، المزار، شيخ مفيد (چاپ کنگره شيخ مفيد،۱۴۱۳ق) ص۱۵۰.
[۳] همان، ج۸۲، ص۳۳۳.
[۴] همان، ص۳۴۰.
[۵] همان.در «المزار» شيخ مفيد، ص۱۵۲، عدد سي و چهار دانه آمده است.
[۶] براي آگاهي از تاريخچه تسبيح و تسبيح تربت و آداب آن ر.ک: «دايرة المعارف تشيع‏»، ج۴، ص۲۰۵.

 

 

💠 عطر آشنایی۱۲۶
🔰 حائر حسینی
▪️حائر و حاير، اصطلاحا به حرم سيد الشهداء «ع‏لیه السلام» گفته مي‏ شود و اين هم ريشه لغوي ‏دارد، هم تاريخي.

▪️در لغت، «حائر» جاي مطمئني است که آب در آن نگهداري و جمع‏ مي‏ شود: «الموضع المطمئن الذي يحار فيه الماء»[۱] به معناي سرگردان هم آمده است، از ريشه حيران.
در قديم به کربلا «حير» نيز گفته مي‏ شده است.
همچنين به معناي منطقه بلند و گسترده که از قديم، محل سکونت اقوامي از عرب بوده است.
در اصطلاح فقهي و عبادي، به محدوده ی حرم حسيني و اطراف آن که شامل قبر مطهر، صحن، رواقها و موزه و… است، چه قسمتهاي قديم و چه جديد، حائر اطلاق مي‏ شود.

▪️اقامت در حائر و عبادت در آن فضيلت دارد و نيز از جمله مواردي که مسافر، مخير است‏ نمازش را قصر يا تمام بخواند و ميان علما محل بحث است، حائر ابا عبدالله‏ «ع‏لیه السلام» است.[۲]

▪️ برخي هم حد حاير را همان محدوده ی حرم دانسته‏ اند، نه بيشتر.

▪️حاير حسيني بسيار مقدس ‏است و دعا در آنجا مستجاب است.حتي برخي ائمه براي شفا به حاير حسيني متوسل ‏مي‏ شدند، از جمله امام هادي‏ «ع‏لیه السلام» که بيمار بود، کسي را به حاير امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» فرستاد، تا آن حضرت را آنجا دعا کند.[۳]

▪️به اهل کربلا و ساکنان حرم حسيني نيز «حائري‏» گفته‏ مي‏ شود.

▪️تناسب تاريخي اين نام براي حرم سيد الشهداء آن است که وقتي در زمان متوکل‏ عباسي و به دستور او براي تخريب آثار قبر و متفرق ساختن شيعه از تجمع پيرامون آن‏ مرقد مطهر و الهام بخش، که کانون خطري براي خلافت جور شده بود، به آن منطقه آب‏ بستند، آب به آن محل که مي‏ رسيد از پيشروي باز مي‏ ماند و روي هم انباشته مي‏ شد و برمي‏ گشت و مثل ديواري، آب گرد قبر مي‏ ايستاد و محوطه قبر همچنان خشک بود.[۴] و چون محل جمع شدن آب را حاير گويند، محدوده قبر آن حضرت حائر نام گرفت.

▪️از شهيد هم نقل شده است: «في هذا الموضع حار الماء لما امر المتوکل باطلاقه علي‏ قبر الحسين ليعفيه فکان لا يبلغه‏».[۵] چون متوکل دستور داد به قبر حسين‏ «ع‏لیه السلام» آب ببندند تا آن را محو کند، آب که به اين مکان مي‏ رسيد جمع مي‏ شد و به قبر نمي‏ رسيد.طبق نقلهاي ‏ديگري وقتي به دستور او با گاوها مي‏ خواستند زمين آنجا را شخم زنند، همه آن منطقه و قبور را شخم مي‏ زدند، به قبر امام که مي‏ رسيدند، متوقف مي‏ شدند.[۶] .

📚کتابشناسی:
[۱] لسان العرب، سفينة البحار، ج۱، ص۳۵۷.
[۲] بحار الانوار، ج۸۶، ص۸۸، المزار، شيخ مفيد، ص۱۴۰.
[۳] همان، ج۵۰، ص۲۲۵.
[۴] الاعلام، زرکلي، ج۸، ص۳۰ (پاورقي)، بحار الانوار، ج۵۰، ص۲۲۵، سفينة البحار، ج۱، ص۳۵۸.
[۵] بحار الانوار، ج۸۶، ص۸۹.
[۶] اثبات الهداة، ج۵، صص۱۸۳.

 

 

💠 عطر آشنایی۱۲۷
🔰خون تازه

▪️در روايات آمده که پس از کشته شدن امام حسين‏ «ع‏ِلیه السلام» عصر عاشورا، در زمين و آسمان‏ نشانه‏ هاي شگفتي ديده شد که برخي از آنها تا مدتها باقی بود.

▪️يکي از اين علايم و آثار، خون تازه (دم عبيط) بود.در نقلهايي آمده است که پس از کشته شدن امام، در بيت‏ المقدس، هر سنگي را که از زمين بر مي‏ داشتند، زير آن خون تازه بود و سه روز از آسمان‏ خون باريد.[۱]

▪️ بارش خون از آسمان و رويش خون تازه از زمين و از زير سنگها، گريه‏ آسمان و زمين در سوگ ابا عبدالله‏ «ع‏لیه السلام» بیان شده است.

▪️در زمينه ی همين عبيط، از قول ‏ابو سعيد نقل شده است که: «ما رفع حجر من الدنيا الا و تحته دم عبيط و لقد مطرت السماء دما بقي اثره في الثياب مدة حتي تقطعت‏».[۲]

▪️در مورد خواب ام سلمه نيز آمده است که ‏حضرت رسول(صلی الله علیه وآله) را در خواب ديد. حضرت به او فرموده: هر گاه شيشه‏اي که در نزد توست‏ و خاک در آن است، ديدي که خاکش به خون تازه (دم عبيط) رنگين شد، بدان که‏ حسين‏ «ع‏» کشته شده است.[۳] .

📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۵، ص۲۰۴، اثبات الهداة، حر عاملي، ج۵، ص۱۸۰، امالي صدوق، ص۱۴۲.
[۲] احقاق الحق، ج ۱۱، ص۴۶۲ و ۴۸۲.
[۳] بحار الانوار، ج۴۵، ص۲۳۱.

 

 

💠 عطر آشنایی۱۲۸
🔰خون خواهی امام حسین(علیه السلام)

▪️ خونخواهي، خون، قيام براي خونخواهي، «طلب ثار»
▪️امام باقر «ع‏لیه السلام» ضمن بيان اينکه ‏حسين بن علي و ما اهل بيت(علیهم السلام)، همان مظلومي هستيم که در آيه ی قرآن آمده است: «و من قتل‏ مظلوما فقد جعلنا لوليه سلطانا» (اسراء،۳۳)، فرمود: «القائم منا اذا قام طلب بثار الحسين…».[۱]یعنی: قائم از ما هر گاه قيام کند خون حسين را خواهد طلبيد.

▪️نامگذاري امام عصر «عج‏ل الله فرجه» به‏ «منتقم‏» نيز به خاطر همين قيام براي‏ خونخواهي است.[۲]

▪️در زيارت عاشورا هم اين آرزو در دعا آمده است: «و ان يرزقني‏ طلب ثاري (ثارکم) مع امام هدي ظاهر… و ان يرزقني طلب ثارک مع امام منصور…» و دردعاي ندبه، از اوصاف حضرت مهدي‏ «ع‏جل الله فرجه»، خونخواهي سيد الشهداء(علیه السلام)بيان شده است: «اين‏ الطالب بدم المقتول بکربلا».[۳] .

▪️شعار ياران‏ حضرت مهدي(علیه السلام) نشات گرفته از همین فرهنگ خونخواهی خواهد بود (شعارهم: يا لثارات الحسين).[۴] بالاتر از همه آنکه خودخداوند، خون خواه حسين‏ «ع‏لیه السلام» است، آنگونه که مي‏ گوييم: «اشهد ان الله تعالي الطالب‏ بثارک‏».[۵]

📚 کتابشناسی:
[۱] بحارالانوار، ج۴۴، ص۲۱۸.
[۲] عوالم (امام حسين)، ص۴۷۴.
[۳] نک: مفاتيح الجنان، محدث قمی.
[۴] بحار الانوار، ج۵۲، ص۳۰۸.
[۵] مفاتيح الجنان، محدث قمي، ص۵۵۷ (صلوات بر حسن و حسين علیهما السلام).

 

 

💠 عطر آشنایی۱۲۹
🔰جلوه ای از بزرگترین مصیبت

✍️ اینکه در زیارت عاشورا می خوانیم (اعظم مصیبتها) روز شهادت امام حسین(علیه السلام) است در زندگی اهل بیت(علیهم السلام) دیده می شود؛ بطوری که وقتی امام صادق(علیه السلام) با دیدن نوادگان امام حسین(علیه السلام) به هم می‌ریزد و نمی‌تواند اشکش را نگاه دارد …

🔹 حدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (عليه السلام) أُحَدِّثُهُ فَدَخَلَ عَلَيْهِ ابْنُهُ فَقَالَ لَهُ مَرْحَباً وَ ضَمَّهُ وَ قَبَّلَهُ وَ قَالَ حَقَّرَ اللَّهُ مَنْ حَقَّرَكُمْ وَ انْتَقَمَ مِمَّنْ وَتَرَكُمْ وَ خَذَلَ اللَّهُ مَنْ خَذَلَكُمْ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكُمْ وَ كَانَ اللَّهُ لَكُمْ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ نَاصِراً فَقَدْ طَالَ بُكَاءُ النِّسَاءِ وَ بُكَاءُ الْأَنْبِيَاءِ- وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ مَلَائِكَةِ السَّمَاءِ ثُمَّ بَكَى وَ قَالَ يَا أَبَا بَصِيرٍ إِذَا نَظَرْتُ إِلَى وُلْدِ الْحُسَيْنِ أَتَانِي مَا لَا أَمْلِكُهُ بِمَا أَتَى إِلَى أَبِيهِمْ وَ إِلَيْهِمْ…

▪️ یعنی: ابوبصير نقل كرده كه: محضر مبارك امام صادق (عليه السّلام) بودم و براى آن جناب سخن مى‌گفتم، در اين هنگام يكى از فرزندان حضرت داخل شد. امام عليه السّلام به او فرمودند: خوش آمدی، و او را به سينه خود چسبانده و وى را بوسيده و فرمودند: خداوند ذليل كند كسانى را كه شما را ذليل كنند، و انتقام گیرد از آنان كه بشما ظلم كنند، و خوار كند افرادى را كه شما را خوار كنند، و لعنت كند اشخاصى را كه شما را مى كُشند، و خداوند سرپرست و حافظ و ناصر شما باشد. براستی که گریه زنان و انبياء و صديقين و شهداء و فرشتگان آسمان زیاد و طولانی شد. سپس آن حضرت گريسته و فرمودند: اى ابوبصير، هرگاه به بچه‌هاى حضرت حسين عليه السّلام مى نگرم، بخاطر مصيبت و ظلمى كه به پدرشان و خودشان شده حالتى بمن دست مى دهد كه قابل كنترل نيست….

📚 کامل الزیارات، باب ٢٦، حدیث ٧

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۳۰
🔰 توصیف شرم آور خارجی

▪️خارجی، عنواني که از سوي يزيد و ابن زياد به امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» داده شد.

▪️اصل معناي آن به معناي‏ شورشي و ياغي است، نه اتباع کشورهاي بيگانه.

▪️اين اصطلاح به زمان امير المؤمنين‏ «ع‏لیه السلام» بر مي‏ گردد.

▪️به نوشته ی يکي از محققان: خروج، صرفا ترک مکه از سوي امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» به‏ سوي کوفه نبود، بلکه از زماني که در جنگ صفين، عده‏ اي به عنوان سرپيچي و تمرد ازفرمان علي‏ «ع‏لیه السلام» شورش کردند (و بعدا خوارج نام گرفتند) بوي خاصي پيدا کرد و اين ‏عنوان، بويژه در عراق مفهومي ناپسند يافت.سلطه ی ابن زياد هم باعث شد از آغاز،حرکت امام حسين(علیه السلام) اقدامات ایشان نزد عوام به عنوان‏ «خروج‏» قلمداد شود.[۱]

▪️البته خروج و سر بر تافتن از حکومت و شورش کردن، اگر بر ضد حکومت مشروع اسلامي باشد، شورشگران بعنوان‏ «فئه باغيه‏» مهدور الدم هستند و مبارزه با آنان به عنوان جنگ با متجاوزان داخلي لازم است.يزيد، براي مشروعيت بخشيدن به کار خويش در کشتن امام حسين‏ «ع‏لیه السلام » اين عنوان را مستمسک قرار داد و خود را سرکوب کننده ی يک شورش بر ضد خليفه اسلامي‏ مي‏ پنداشت!

▪️امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» نيز درباره ی امتناع از بيعت با يزيد و بيرون آمدن از مدينه و عزيمت به مکه، از واژه ی خروج‏ استفاده کرده است (اني لم اخرج اشرا و لا بطرا… انما خرجت لطلب الاصلاح) و خروج‏ خود را بعنوان اصلاح طلبي در امت پيامبر(صلی الله علیه وآله) معرفي کرده است.

📚 کتابشناسی:
[۱] انصار الحسين، ص۲۷ (پاورقي).

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۳۱
🔰ذاکر

▪️ به معنای ياد آورنده است، کسي که از مصايب اهل بيت(علیهم السلام) مي‏ گويد و مردم را مي‏ گرياند، چه مداح باشد و چه واعظ و منبري.

▪️ «ذاکر اهل بيت‏»، عنواني افتخارآميز است براي آنانکه با مداحي و مرثيه‏ خواني، نام و ياد و فضايل و مظلوميتهاي خاندان پيامبر(علیهم السلام) را زنده نگه مي‏ دارند و نقشه‏ ی دشمنان را در به فراموشي سپردن ظلمهاي خود به دودمان رسالت، خنثي مي‏ سازند.

▪️ ذکر و ياد ائمه و شهداي کربلا، مورد تشويق امامان بود و خودشان همواره از ذاکران و احياگران حادثه ی کربلا و مظلوميت اهل بيت بودند و بر آن مي‏ گريستند.

▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» فرمود: «من ذکرنا عنده ففاضت عيناه حرم الله وجهه علي النار».[۱] یعنی: هر کس که نزد او يادشويم و چشمانش اشک آلود شود، خداوند چهره‏ اش را بر آتش حرام مي‏ کند.

📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۴۴، ص ۲۸۵.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۳۲
🔰 چوب خیزران

▪️چوب و ترکه‏اي که يزيد، با آن بر سر بريده امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» اشاره مي‏ کرد و بر لب و دندان مي‏ زد.
ابو برزه اعتراض کرد که: اي فاسق!چوبت را از لبهاي حسين‏ «ع‏لیه السلام» بردار، به ‏خدا من لبهاي پيامبر را ديدم که جاي اين چوب را مي‏بوسيد.[1]

▪️در زيارتنامه آن حضرت‏ نيز آمده است: «السلام علي الثغر المقروع بالقضيب‏». یعنی: سلام بر آن دندانهايي که با قضيب، کوبيده و آزرده شد.

📚 کتابشناسی:
[۱] مناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۱۱۴.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۳۳
🔰 خرابه ی شام

پس از خطبه زينب‏ «ع‏لیها السلام» در مجلس يزيد که اوضاع را بر ضد او متحول ساخت، يزيد ناچار اهل بيت را در خرابه‏اي بي سقف جاي داد.

▪️آنان سه روز در آن خرابه بودند و برحسين‏ «ع‏لیه السلام» نوحه و عزاداري مي‏کردند.[۱]

▪️ رقيه، دختر خردسال امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» نيز در همانجا پدر را در خواب ديد و پس از بيداري گريه سر داد و سر سيد الشهداء را برايش‏ آوردند و با ديدن آن صحنه مرغ جانش پر کشيد و جان داد.

▪️مدفن حضرت رقيه(سلام الله علیها)نيز همانجاست‏ که بعدها حرمي برايش ساختند.

📚 کتابشناسی:
[۱] مقتل خوارزمي، ج۲، ص۷۴، عوالم (امام حسين) ص۴۱۴، رياض القدس، ج۲، ص۲۹۲.

 

 

💠 عطر آشنایی ۱۳۴
🔰 دير ترسا
▪️نام محلي در سرزمين شام، که اسيران اهل بيت(علیهم السلام) از آن گذشتند.در اين سفر، که اسرا به‏ همراه نيروهاي يزيدي به شام برده مي‏ شدند، سرهاي شهدا نيز همراه قافله بود.
▪️در يکي ازمنزلگاههاي راه، به محلي رسيدند به نام‏ «قنسيرين‏» که راهبي در ديري به عبادت مشغول ‏بود.
▪️نگاه راهب از صومعه به سر مطهر امام حسين‏ «علیه السلام» افتاد که نور از آن به آسمان مي‏ رفت.
با ديدن اين صحنه، ده هزار درهم به نگهبانان سر داد و آن سر را آن شب نزد خود در صومعه نگهداشت.
▪️شب هنگام، راهب از آن سر مقدس، شگفتيها و کراماتي ديد و به برکت آنها مسلمان شد.[۱]
▪️اين دير، هم اکنون در منطقه راه سوريه به لبنان موجود است و بر يک بلندي مشرف به‏ جاده قرار دارد.
📚 کتابشناسی:
[۱] مناقب،ج۴، ص۶۰، بحار، ج۴۵، ص۱۷۲، احقاق الحق، ج۱۱، ص۴۹۸، اثبات الهدة، ج۵، ص۱۹۳.
💠 عطر آشنایی ۱۳۵
🔰 یادگاران حضرت امام حسن (علیه السّلام) در واقعه ی عاشورا
▪️طبق برخی از مقاتل و منابع تاریخی هفت فرزند حضرت امام حسن مجتبی (علیه السّلام) در دشت کربلا حضور داشته اند و برخی از منابع از حضور سه فرزند حضرت امام حسن مجتبی (علیه السّلام) سخن گفته اند.
▪️در کتاب حقایق پنهان در این باره چنین آمده است: «بررسي کتابهاي تاريخي و واقعه ‏نگاري کربلا نشان مي ‏دهد که از فرزندان حسن بن علي (عليه السلام) هفت نفر در واقعه‏ ی خونين عاشورا شرکت داشتند، پنج نفر از آنان ضمن حماسه ‏آفريني به شهادت رسيدند و يک نفر مجروح گرديد و يک نفر هم که کودکي خردسال بود، به همراه حضرت امام زين‏ العابدين (عليه‏السلام) با قافله‏ ی کربلا به مدينه‏ ی منوره بازگشت که مجموعه‏ آنان بدین ترتيب است: عمرو بن حسن، ابوبکر بن حسن، قاسم بن حسن، عبدالله اکبر بن حسن، عبدالله اصغر بن حسن و بشر بن حسن و حسن بن حسن مجروح معرکه نينوا که او را حسن مثني نيز مي ‏ناميدند.» [۱]
▪️در کتاب موسوعة الامام الحسين درباره ی فرزندان حضرت امام حسن(علیه السّلام) که در واقعه ی عاشورا حضور داشتند؛ آمده است: از فرزندان امام حسن مجتبی(علیه السّلام) با حضرت امام حسین(علیه السّلام) هفت نفر بودند: حسن مثنی، عبدالله اکبر، عبد الله اصغر، قاسم، عمر بن حسن، ابوبکر بن حسن و در خبر از حضور زید بن حسن با امام حسین(علیه السّلام) خبر داده اند. و الله اعلم. گفته می شود که پنج نفر از ایشان با حضرت امام حسین(علیه السّلام) به شهادت می رسند. [۲]
▪️در الارشاد شیخ مفید از سه فرزند حضرت امام حسن(عليه السلام) نام می برد که در حادثه ی کربلا به شهادت رسیدند: «عمر و قاسم و عبد اللَّه فرزندان ديگر حسن بن على(عليه السلام) هستند که در ركاب عموى خويش حسين بن على(عليه السّلام) در كربلا شهيد شدند. خداوند از ايشان خوشنود باشد و آنان را خوشنود سازد و به خاطر دفاعى كه از اسلام و مسلمين كردند پاداش نيكو عطا فرمايد. [۳]
▪️محمد جواد نجفی در نقدی بر این مطلب کتاب الارشاد می نویسد: «عمر، قاسم، عبدالله اين سه نفر در کربلا در رکاب عموي خود حضرت امام حسين(عليه ‏السلام) بودند. شيخ مفيد مي ‏نويسد: ايشان در کربلا شهيد شدند ولي آنچه که از کتب مقاتل به دست مي ‏آيد اين است که قاسم و عبدالله در کربلا شهيد شدند و عمر بن حسن در کربلا کشته نشد بلکه او را نيز اسير کردند. [۴]
📚 کتابشناسی:
 [۱]حقایق پنهان، احمد زمانی، صفحه۳۵۹
[۲]موسوعة الامام الحسين(عليه‏السلام)، ج۴، ص۱۲۷ به نقل از معالي السّبطين، ج۱، ص۴۵۶.
[۳]الإرشاد، ج۲، ص۲۲
[۴] ستارگان درخشان (سرگذشت امام حسن) ، محمد جواد نجفي، ج۴ ،ص۱۲۸
💠 عطر آشنایی ۱۳۶
🔰  درخت‏ سدر
در دوره ی هارون الرشيد، اطراف قبر امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» خانه‏ ها و بناهايي احداث شده بود؛ درخت‏ سدري وجود داشت که هم نشانه‏ اي براي زائران و مسافران بود و هم سايه‏ باني‏ برايشان.
به دستور هارون آن درخت را قطع کردند.اين حادثه پيش از تخريب هايي بود که‏ در عصر متوکل چندين نوبت نسبت به قبر سيد الشهداء «ع‏لیه السلام» انجام گرفت.[۱]
▪️نيز نقل شده که‏ موسي بن عبد الملک، دستور به قطع آن درخت داد.در حديثي هم از پيامبر(صلی الله علیه وآله) نقل شده است ‏که سه بار فرمود: «لعن الله قاطع السدرة‏».[۲] یعنی:خداوند لعنت کند قطع کننده ی درخت‏ سدر را.
▪️تا زمان هارون الرشيد مردم نمي‏ دانستند معناي اين حديث چيست و به چه جنايتي اشاره‏ دارد.
▪️جرير بن عبد الحميد،از مردي عراقی پرسيد، چه خبر؟ وقتي او خبر تخريب قبر امام و قطع درخت ‏سدر را گفت، جرير دستانش را بلند کرد و گفت: الله‏ اکبر!حديثي از پيامبر(صلی الله علیه وآله) روايت ‏شده که قطع کننده ی سدر را لعن نموده است، ولي تا امروز معنايش را نمي‏ فهميديم.قصد او تغيير موضع قبر حسين‏ «ع‏لیه السلام» است تا مردم ندانند قبرش‏ کجاست.[۳] .
📚 کتابشناسی:
[۱] تاريخ الشيعه، محمد حسين المظفري، ص۸۹.
[۲] مناقب، ج۴، ص۶۴.
[۳] همان،۶۳، بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۹۸.
💠 عطر آشنایی ۱۳۷
🔰روضة الحسين‏
▪️به حرم سيد الشهدا «ع‏لیه السلام» در کربلا روضة الحسين‏ «ع‏لیه السلام» گويند؛ چرا که حرم هر يک از ائمه‏ و حرم نبوي، روضه و باغي از باغهاي بهشتي است.
▪️نسبت به مدفن آن حضرت، امام‏ صادق‏ «علیه السلام» فرموده است: «موضع قبر الحسين منذ يوم دفن فيه روضة من رياض الجنة‏».[۱] یعنی: جايگاه قبر امام حسين، از روزي که در آن دفن شدن، باغي از باغهاي بهشت است.
📚 کتابشناسی:
[۱] من لا يحضره الفقيه، صدوق، ج۲، ص۶۰۰، المزار، شيخ مفيد، ص۱۴۱
💠 عطر آشنایی ۱۳۸
🔰 ذوالجناح
▪️ یعنی: بال دار، نام اسب حسين بن علي‏ «ع‏لیه السلام» که روز عاشورا بر آن نشسته بود.از آن جهت که ‏اين اسب، رهوار و تندرو بوده است، به آن ذو الجناح مي‏گفته‏ اند.اين اسب، پس از شهادت‏ آن حضرت، از پيکر وي دفاع مي‏ کرد و به سواران دشمن حمله مي‏ نمود و به اين طريق، تعدادي را کشت.[۱]
▪️سيد الشهداء(علیه السلام) تا آخرين حد و لحظه توان خود، سوار بر اين اسب بود و مقاومت و جنگ مي‏ کرد. در پايان از روي اين اسب بر زمين کربلا افتاد.
▪️پس از شهادت امام حسين‏ «ع‏لیه السلام»، اسب او کاکل خود را به خون امام آغشته کرد و باصيحه و فرياد و گام بر زمين زدن به سوي خيمه‏ ها دويد تا شهادت امام را به اهل بيت ‏خبر دهد.بانوان متوجه شهادت امام شدند و شيون آنان برخاست.[۲]
▪️در برخي منابع نقل شده که‏ اسب امام، پس از شهادت حضرت، وحشتزده از نزد بانوان گريخت و خود را به آب فرات‏ انداخت و ناپديد شد.[۳]
▪️در زيارت ناحيه ی مقدسه از اين اسب، با عنوان‏ «جواد» ياد شده که بازين و حالت پريشان روي به خيمه‏ ها نهاد: «فلما نظرن النساء الي الجواد مخزيا و السرج‏ عليه ملويا خرجن من الخدور ناشرات الشعور، علي الخدود لاطمات و للوجوه سافرات و بالعويل داعيات…».[۴] و روايت است که پس از شهادت امام، اين اسب با هم همه مي‏ گفت: «الظليمة الظليمة لامة قتلت ابن بنت نبيها».[۵] .
📚 کتابشناسی:
[۱] مناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۵۸.
[۲] بحار الانوار، ج۴۵، ص۶۰.
[۳] تذکرة الشهدا، ملا حبيب الله کاشي، ص۳۵۳.
[۴] حياة الامام الحسين، ج۳، ص۲۹۸.
[۵] بحار الانوار، ج۴۴، ص۲۶۶.
💠 عطر آشنایی ۱۳۹
🔰رجز
▪️ شعرهاي حماسي که جنگاوران در ميدانهاي نبرد مي‏خوانند، رجز نامیده می شود، هم چنین رجز نام يکي از بحور شعري عربي است که نوعي تحرک و رواني در آن است.
▪️در دوران جاهليت، از اين وزن شعر، بيشتر در اشعاري که جنبه ی مبارزه، دشنام يا تفاخر داشته، استفاده مي‏ شده ‏است اما در ادامه به کارگيري اين وزن و آهنگ در شعرهاي حماسي که مبارزان در ميدانهاي جنگ‏ مي‏ خواندند، سبب شده که به آن اشعار، رجز گويند.معمولا رجز، ابياتي کوتاه داشته و بصورت ارتجالي در ميدان سروده مي‏ شده است.از اين رو گاهي هم خطاهاي دستوري و ادبي دارد.»[۱] البته این اشکال در رجزهای خاندان و صحابه دیده نمی شود.
▪️بيشتر افراد، هنگام رجز خواندن در ميدان مبارزه، اشعار شعراي عرب را که باحال و وضع آنان مطابق بود مي‏ خواندند و اگر خود جنگجو طبع شعر داشت، في البديهه‏ در وصف و معرفي خويش شعر مي‏ سرود و نام خود و پدر و قبيله و سوابق دليري‏ هاي ‏خود و قبيله‏ اش را در آن بيان مي‏ کرد.
▪️رجز، هم براي تقويت نيرو و روحيه خود بود، هم‏ براي ترساندن رقيب. «رجز، سرود نظامي رايج در آن دوره‏ ها بود که جنگاوران در اثناء جنگ، آن را مي‏ خواندند و به شجاعت و قهرماني هاي خويش مي‏ باليدند و دشمنانشان را به‏ کشتن و تار و مار کردن تهديد مي‏ کردند.
▪️رجز در آن ميدانهاي نبرد، مانند يک سلاح پيکارمؤثر بود و رزم آوران همان گونه که بر شمشيرها و تيرها و نيزه‏ ها اعتماد مي‏ کردند، بر رجزهاي خود نيز تکيه مي‏ کردند.»[۲] .
▪️در کربلا نيز، امام حسين بن علي‏«ع‏لیه السلام» و فرزندان و برادران و يارانش در ميدانهاي نبرد، رجز مي‏ خواندند.
▪️رجزهايي که اصحاب امام روز عاشورا مي‏ خواندند، نمايانگر عقيده و هدفي ‏که در راه آن از شهادت استقبال مي‏ کردند و انگيزه ی جهادشان بود، که در چه راهي و براي ‏چه هدفي است و نشان دهنده ی يقين، ثبات قدم، آگاهي و بصيرتشان بود.مثلا حضرت ‏اباالفضل(علیه السلام)، گفته است:
و الله ان قطعتموا يميني
اني احامي ابدا عن ديني
▪️قاسم بن حسن‏ «ع‏لیه السلام» رجز مي‏ خواند که: «ان تنکروني‏ فانا ابن الحسن…»
▪️عمرو بن جناده رجز مي‏خواند:
اميري حسين و نعم الامير
سرور فؤاد البشير النذير…
▪️جناب علي اکبر «ع‏لیه السلام» مي‏ خواند:
انا علي بن الحسين بن علي
نحن و بيت الله اولي بالنبي
تالله لا يحکم فينا ابن الدعي
اضرب بالسيف احامي عن ابي
ضرب غلام هاشمي عربي
▪️يا خود ابا عبدالله الحسين‏ «علیه السلام» رجزهاي متعددي دارد، از جمله:
القتل اولي من رکوب العار
و العار اولي من دخول النار
يا اين رجز که:
انا الحسين بن علي
اليت ان لا انثني
احمي عيالات ابي
امضي علي دين النبي
که همه و همه، سرشار از روحيه بالا و انگيزه‏ هاي والا و دليري و ثبات و پايداري ‏شجاعانه است.[۳] .
📚کتابشناسی:
[۱] دائرة المعارف الاسلاميه، ج۱۰، ص۵۰ به بعد (نقل به تلخيص).
[۲] حياة الامام الحسين، ج۳، ص۱۵۵.
[۳] رجزهاي امام و فرزندان و اصحاب، در کتابهاي تاريخ و مقتل بطور مبسوط آمده است.از جمله ر.ک: بحار الانوار، ج۴۵، ص۱۳به بعد، مناقب، ج۴، ص۱۰۰ به بعد.در همين مجموعه نيز، رجزهاي برخي از شهداي کربلا، ذيل ‏معرفي خودشان آورده شده است.درباره رجز، بحثي در «الاغاني‏» ابو الفرج اصفهاني است، ج۱۸، ص۱۶۴).
💠 عطر آشنایی ۱۴۰
🔰زيارت رجبيه
▪️زيارتنامه‏ اي است که با کيفيت ‏خاص خطاب به امام حسين بن علي‏ «ع‏لیه السلام» و شهداي کربلا در روز اول ماه رجب و نيمه شعبان خوانده مي‏ شود و متن آن در کتب دعا و زيارت آمده است.[۱]
▪️در ادامه ی  اين زيارتنامه، متني خطاب به شهداي کربلا با ذکر نام آنها آمده است و شامل ۷۵اسم است.
▪️منبع اين زيارت، «الاقبال‏» سيد بن طاووس است و با زيارت ناحيه ی مقدسه که آن‏ هم مشتمل بر اسامي شهداي کربلاست، نقاط مشترک و اسامي متفاوت دارد.
▪️در پايان اين‏ زيارتنامه، تعبيرهايي چون: ربانيون، برگزيدگان خدا، ويژگان الهي، شهداي در راه دعوت‏ به حق، ياوران وفادار و جان نثار، سعادتمندان کامياب و شرافتمندان آخرت، درباره ی ‏اصحاب امام حسين‏ «علیه السلام» به کار رفته است.
▪️اين زيارت و زيارت ناحيه ی مقدسه، از منابع‏ شناسايي نام آن اصحاب شهيد به شمار مي‏ آيند.[۲] .
📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج۹۸ (بيروت) ص۳۳۶، مفاتيح الجنان، ص۴۳۸.
[۲] به بحث تحليلي و مقايسه‏ اي بين اين دو متن، و نيز ميزان صحت و استناد اين دو زيارت در کتاب‏ «انصار الحسين‏»، محمد مهدي شمس الدين، مراجعه کنيد.
💠 عطر آشنایی ۱۴۱
🔰زيارت عاشورا
▪️از زمانهاي بسيار مناسب و با فضيلت براي زيارت امام حسين‏ «ع‏لیه السلام»، روز عاشوراست، چه به صورت حضوري و رفتن به ديدار مرقد سيد الشهداء «علیه السلام» در کربلا و چه خواندن ‏زيارتنامه از دور.
▪️امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» فرمود: «من زار الحسين‏ «ع‏لیه السلام» يوم عاشورا وجبت له ‏الجنة‏».[۱] یعنی: کسي که حسين‏ «ع‏لیه السلام» را روز عاشورا زيارت کند، بهشت براي او واجب است.
▪️درحديث ديگري زيارت آن روز، مانند به خون خويش غلتيدن پيش روي آن حضرت ‏به شمار آمده است: «من زار قبر الحسين يوم عاشورا کان کمن تشحط بدمه بين يديه‏»[۲] .
▪️متن زيارتنامه‏ اي هم که از سوي ائمه(علیهم السلام) دستور به خواندن آن داده شده به‏ «زيارت ‏عاشورا» شهرت يافته است و خواندن همه وقت و همه روز آن، آثار و برکات زيادي دارد.
▪️ اين زيارت را امام باقر «علیه السلام» به علقمة بن محمد حضرمي آموخته که هر گاه خواست از دور و با اشاره آن امام را زيارت کند، پس از دو رکعت نماز زيارت، چنين بخواند: «السلام عليک‏ يا ابا عبدالله، السلام عليک يابن رسول الله…»[۳] تا آخر، که در کتب زيارت آمده است.
▪️اين ‏زيارت، تجديد عهد همه روزه پيروی حسين بن علي‏ «ع‏لیه السلام» با مولاي خويش است که همراه با «تولي‏» و «تبري‏» است و خط فکري و سياسي زائر را در برابر دوستان و دشمنان اسلام واهل بيت، ترسيم مي‏ کند و اعلام همبستگي و سلم و صلح با موافقان راه حسين‏ «علیه السلام» و اعلان‏ جنگ و مبارزه با دشمنان حق است.
▪️«زيارت عاشورا»، منشور «تولي‏» و «تبري‏» نسبت به جريان حق و باطل‏ در همه جا و همه زمانهاست.
📚 کتابشناسی:
[۱] کامل الزيارات، ص۱۷۴، المزار، شيخ مفيد، ص۵۲.
[۲] همان.
[۳] همان، ص۱۷۶، بحار الانوار، ج۹۸، ص۲۹۱
💠 عطر آشنایی ۱۴۳
🔰 زيارت ناحيه ی مقدسه
▪️زيارتنامه‏ اي است که به امام زمان‏ «ع‏لیه السلام» نسبت داده شده و شيخ طوسي با سندهاي خود آن را روايت کرده است؛ به اين صورت که در سال۲۵۱هجري از ناحيه ی مقدس حضرت‏ حجت‏ «عج‏ل الله فرجه» اين روايت به دست‏ شيخ محمد بن غالب اصفهاني صادر شده است.
▪️متن‏ زيارت، خطاب به سيد الشهداء(علیه السلام)‌و شهداي کربلاست و نام يکايک آنان، اغلب با ذکر اوصاف ‏و خصوصيات شان و نيز اسامي قاتلان آن شهداء در آن آمده است.
▪️آغاز زيارت، اين گونه ‏است: «السلام عليک يا اول قتيل من نسل خير سليل…».
▪️متن زيارت، در کتاب الاقبال سيد بن‏ طاووس، ص۵۷۳ و نيز در بحار الانوار، ج۹۸، ص۲۶۹ نقل شده است.
▪️در اين زيارت، به برخي حوادث پس از شهادت امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» و اوضاع کربلا و اهل بيت و ذو الجناح و سراسيمه شدن عترت پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در آن صحرا نيز اشاره شده است.[۱] .
📚 کتابشناسی:
[۱] براي تحقيق پيرامون سند اين زيارت و صحت آن، ر.ک: «انصار الحسين‏»، ص۱۴۶ تا ۱۶۲.
هم چنین در بحار الانوار، ج۴۵، ص۶۵ نيز اين زيارت آمده است.
💠 عطر آشنایی ۱۴۴
🔰زيارت وارث
▪️يکي از زيارتهاي سيد الشهدا «ع‏لیه السلام» که آن حضرت را به عنوان وارث آدم، نوح، ابراهيم، موسي، عيسي، محمد، علي، فاطمه زهرا، خديجه کبري(علیهم السلام) خطاب مي‏ کند، زيارت وارث است که از امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» روايت‏ شده است.[۱] و همراه آداب خاصي است و فضيلت بسيار دارد.
▪️ «زيارت وارث به زائر مي‏ آموزد که اسلام امامت، رسالت تاريخي اديان توحيدي را بردوش دارد و به همين دليل، خاتم الاديان و پيامبرش خاتم الانبياء (صلی الله علیه وآله)است و در اينجاست که‏ معناي امامت را مي‏ يابد.
▪️زائر در اين زيارت، رسالت همه ی پيامبران بزرگ تاريخ را بر دوش ‏امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» مي‏ يابد و چنين مي‏ فهمد که گويي عاشورا نقطه اوج نبرد همه ی توحيد تاريخي با همه ی شرک تاريخي است‏»[۲] .
📚 کتابشناسی:
[۱] مفاتيح الجنان، ص۴۲۷ به نقل از مصباح المتهجد، شيخ طوسي.
[۲] چشمه خورشيد، ج۱، ص۹۷، مقاله‏ «ادبيات عاشورا».
💠 عطر آشنایی ۱۴۵
🔰مفهوم زندگي در فرهنگ عاشورا
▪️زندگی در کربلا، بالاتر و والاتر از بودن و نفس کشيدن است.
امام ‏عاشورا، زندگي را تنها در صورت‏ «حيات طيبه‏» بودن قبول دارد، آن هم وقتي است که‏ همراه با شرافت و آزادگي باشد.در غير اين صورت بي‏ ارزش است.
▪️مرگ با عزت در اين ‏فرهنگ، «زندگي‏» است و زندگي ذليلانه، «مرگ‏» است.اين ديدگاه، ميراث علي‏ «علیه السلام» بود که‏ مي‏فرمود: «الموت في حياتکم مقهورين و الحياة في موتکم قاهرين‏».[۱]
▪️سيد الشهدا «ع‏لیه السلام» نيزدر دوران سلطه ی ستم، مرگ شرافتمندانه را سعادت مي‏ ديد و زندگي زير دست ‏ستمگران را مايه ی خواري و ننگ: «لا اري الموت الا سعادة و الحياة مع الظالمين الا برما».[۲]
▪️در سخني ‏ديگر، آن حضرت مرگ را پلي براي عبور از تنگناي دنيا به وسعت و نعمت آخرت‏ مي‏ شمرد (فما الموت الا قنطرة…).و آن هنگام که تصميم حرکت از مکه به سوي عراق‏ گرفت، افراد زيادي او را از عواقب اين کار و بي وفايي کوفيان بر حذر داشتند.حضرت اين‏ اشعار را مي‏ خواند:
سامضي فما بالموت عار علي الفتي
اذا ما نوي حقا و جاهد مسلما
و واسي الرجال الصالحين بنفسه
و فارق مثبورا و خالف محرما[۳] .
که نشان مي‏ داد آن حضرت، مرگ در راه حق و جهاد و جانبازي در راه صالحان و دوري از حرام را ننگ نمي‏ شمارد و از چنين مرگي-که عين حيات است- استقبال مي‏ کند.
▪️تربيت ‏يافتگان اين فرهنگ، زندگي را در مرگ و بقا را در فنا مي‏ دانستند.چه حضرت قاسم‏ «علیه السلام» که ‏مرگ را شيرين‏ تر از عسل مي‏ دانست، چه حضرت علي اکبر«ع‏لیه السلام» که چون کلمه ی استرجاع را از زبان ‏پدر شنيد و پرسيد مگر ما بر حق نيستيم؟ پدر فرمود: چرا.
گفت: پس چه باک از مرگ؟ «فاذا لا نبالي بالموت‏».
▪️شب عاشورا نيز که حضرت فرمود: برويد، بيعت از شما برداشتم، سخن همه اين بود که برويم تا پس از تو زنده بمانيم؟خدا چنان روز را نياورد.
▪️فرزندان ‏مسلم بن عقيل مي‏ گفتند: در رکابت مي‏ جنگيم تا به شهادت برسيم، زشت باد زندگي پس ‏از تو.[۴]
▪️زهیر بن قين، روز عاشورا در ميدان با «شمر»، حرفهاي تندي رد و بدل مي‏ کند، آنگاه‏ خطاب به شمر مي‏ گويد: «افبالموت تخوفني؟و الله للموت معه (الحسين) احب الي من‏ الخلد معکم‏».[۵] آيا مرا از مرگ مي‏ ترساني؟ به خدا قسم مرگ با حسين‏«علیه السلام» برايم محبوبتر از زندگي هميشگي با شماست، و اگر زندگي جز اين باشد، به ظاهر زندگي است و گرنه‏ واقعيت آن مرگ است.
▪️زندگي آن است که از ويژگيهاي حيات برخوردار باشد و تلاش ‏انسان در مسير يک فکر و ايمان پيش رود.
▪️”شهيد”چنين حياتي دارد و به تعبير قرآن‏ «احياء عند ربهم‏» اند، اگر چه تن مادي‏شان زير خاک مي‏ رود ولي نام و مرام و مکتب و هدفشان باقي است و اين همان‏ «زندگي‏» است.
📚 کتابشناسی:
[۱] نهج البلاغه، صبحي صالح، خطبه۵۱.
[۲] مناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۶۸.
[۳] مقتل الحسين، مقرم، ص۱۹۹.
[۴] الکامل، ابن اثير، ج۲، ص۵۵۹.
[۵] همان، ص۵۶۳.
💠 عطر آشنایی ۱۴۶
🔰سنگباران
▪️از شيوه‏ هاي سپاه کوفه در مقابله با حماسه آفريني هاي ياران شجاع امام، استفاده از سنگباران بود.
▪️وقتي در نبرد تن به تن، سپاه کوفه پياپي تلفات مي‏ داد، چندين نوبت عمرسعد و فرماندهان ديگر، سربازان خود را از رويارويي انفرادي منع کردند و دستور دادند که سنگباران کنند و اين را تنها راه مقابله با دلاوران عاشورايي مي‏دانستند: «و الله لو لم ترموهم الا بالحجارة لقتلتموهم…»[۱]
▪️ گاهي هم از حمله دسته جمعي به يک نفر استفاده‏ مي‏ کردند، نسبت به عابس بن ابي شبيب هم عمر سعد دستور داد سنگباران کنند.
📚 کتابشناسی:
[۱] کامل، ابن اثير، ج۲، ص۵۶۵.
💠 عطر آشنایی ۱۴۷
🔰سوره ی فجر
▪️اين سوره، در روايت امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» به سوره ی امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» مشهور است و توصيه‏ شده که در نمازهاي واجب و مستحب، خوانده شود: «اقرؤا سورة الفجر في فرائضکم و نوافلکم، فانها سورة الحسين‏ «ع‏لیه السلام» و ارغبوا فيها».[۱]
▪️در ذيل روايتي از امام صادق‏«ع‏لیه السلام»، علت ‏نامگذاري اين سوره به سوره  ی فجر، اين بيان شده که سيد الشهداء(علیه السلام)نفس مطمئنه و راضيه و مرضيه است و يارانش نيز اين گونه‏ اند: «فهو ذو النفس المطمئنة الراضية المرضية و اصحابه ‏من آل محمد هم الراضون عن الله يوم القيامة و هو راض عنهم‏»[۲] .
📚کتابشناسی:
[۱] سفينة البحار، ج۲، ص ۳۴۶، العوالم (امام حسين)، ص۹۷.
[۲] العوالم (امام حسين)، ص۹۸.
💠 عطر آشنایی ۱۴۸
🔰شفاعت
▪️واسطه شدن در آمرزش گناهان نزد خداوند.
▪️مقام برجسته‏ اي که خداوند به پيامبر و ائمه و علما و شهداء داده است.
▪️مفسران تعبير «مقام محمود» را در قرآن، به شفاعت تفسير کرده‏ اند.
▪️يکي از شفيعان روز جزا هم حسين بن علي‏ «ع‏لیه السلام» است.
شفاعت‏ حسين‏ «ع‏لیه السلام» هم در آخرت‏سبب نجات گنهکاران از عذاب دوزخ است، هم در دنيا سبب فلاح و رستگاري‏ علاقه‏ مندان به آن حضرت و سوگواران در عزاي اوست.
▪️به فرموده ی پيامبر(صلی الله علیه وآله)، همه ی ديده‏ ها در قيامت گريانند، مگر چشمي که در عزاي حسيني گريسته باشد، که خندان و مژده يافته به‏ بهشت است‏ «کل عين باکية يوم القيامة الا عين بکت علي مصاب الحسين فانها ضاحکة‏ مستبشرة بنعيم الجنة‏».[۱]
▪️طبق احاديثي، رسول خدا(صلی الله علیه وآله) پاداش شهادت حسين‏ «ع‏لیه السلام» را به صورت ‏حق شفاعت براي گنهکاران امت از خدا دريافت کرده است.
▪️حسين بن علي‏ «ع‏لیه السلام» شفيع شيعيان است.
▪️در زيارتنامه او هم آمده است: «و ان شفعت ‏شفعت‏».[۲] «فکن لي شفيعا الي الله‏»[۳] و «اللهم ارزقني شفاعة الحسين يوم الورود»[۴]
▪️محبان امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» به شفاعت او معتقدند و باور دارند که بخاطر گريه و عزاداري ‏و محبت نسبت به ابا عبدالله‏ «ع‏لیه السلام»، خداوند آنان را عذاب نخواهد کرد.
ناگفته نماند که حسين بن علي‏ «ع‏لیه السلام» گر چه شفيع محشر است و گريه ی بر او گر چه‏ بيمه کننده ی از عذاب دوزخ است، ليکن لياقت شفاعت‏ يافتن براي ما، در سايه ی صلاح و پاکي است.
عقيده به شفاعت‏ امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» نبايد دوستداران را به گناه و معصيت، گستاخ و جري سازد.اينکه بگوييم: «تمام غرق گناهيم و يک حسين داريم‏»، مجوزي براي ارتکاب‏ گناه نيست.همانگونه که مسيحيان معتقدند مسيح به دار آويخته شد تا موجب آمرزش ‏مسيحيان شود، عده‏ اي نيز فکر مي‏ کنند فلسفه ی شهادت سيد الشهدا آمرزش‏ گناهان امت مصطفي‏ «ص‏لی الله علیه وآله» است که اين خطاست و چنين تفکري زمينه‏ ساز جرات برمعصيت است.
به عبارت دیگر ارتکاب گناه و بي مبالاتي در امردين، به اميد شفاعت آن حضرت، انحراف است.
▪️شفاعت آن حضرت شامل کساني‏ مي‏ شود که نماز و واجبات ديني را سبک نشمارند و حق مردم را تضييع نکنند و لايق‏ شفاعت او باشند.
📚 کتابشناسی:
[۱] بحار الانوار، ج ۴۴، ص۲۹۳.روايات مربوط به آثار و پاداش گريه بر آن حضرت در بحار الانوار، ج۴۴، ص۲۷۸به بعد.
[۲] مفاتيح الجنان، ص۴۱۹، اعمال حرم مطهر امام حسين‏ «ع‏لیه السلام».
[۳] همان، ص۴۴۲، زيارت نيمه رجب.
[۴] همان، ص۴۸۵ زيارت عاشورا.
💠 عطر آشنایی ۱۴۹
🔰زیارت اربعین
▪️اربعين، چهلمين روز شهادت امام حسين(عليه السلام) است که جان خود و يارانش را فداي دين کرد.
▪️از آنجا که گراميداشت‏ خاطره ی شهيد و احياء اربعين وي، زنده نگهداشتن‏ نام و ياد و راه اوست و زيارت، يکي از راههاي ياد و احياء خاطره است، زيارت‏ امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» بويژه در روز بيستم ماه صفر که اربعين آن حضرت است، فضيلت بسيار دارد.
▪️امام حسن عسکري‏ «ع‏لیه السلام» در حديثي علامتهاي‏ «مؤمن‏» را پنج چيز شمرده است: نماز پنجاه و يک رکعت(واجب و نافله)، زيارت اربعين، انگشتر کردن در دست راست، پيشاني بر خاک نهادن‏ و «بسم ا…» را در نماز، آشکارا گفتن[1]
 ▪️زيارت اربعين که در اين روز مستحب است، در کتب دعا آمده است‏ و به اينگونه شروع مي‏ شود: «السلام علي ولي الله و حبيبه…» که اين متن، از طريق‏ صفوان جمال از امام صادق‏ «ع‏لیه السلام» روايت‏ شده است.
▪️زيارت ديگر آن است که جابر بن‏ عبدالله انصاري در اين روز خوانده است و متن زيارت به عنوان زيارتنامه آن امام در نيمه‏ ی ماه رجب نقل شده و با جمله‏ «السلام عليکم يا آل الله…» شروع مي‏ شود.[۲] .
▪️مورخان نوشته‏ اند که جابر بن عبدالله انصاري، همراه عطيه عوفي موفق شدند که در همان اولين اربعين پس از عاشورا به زيارت امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» نائل آيند.
وي که آن هنگام‏ نابينا شده بود، در فرات غسل کرد و خود را خوشبو ساخت و گامهاي کوچک برداشت تا سر مزار حسين بن علي‏ «ع‏لیه السلام» آمد و با راهنمايي عطيه، دست روي قبر نهاد و بي هوش شد، وقتي به هوش آمد، سه بار گفت: يا حسين!سپس گفت: «حبيب لا يجيب حبيبه…» آنگاه ‏زيارتي خواند و روي به ساير شهدا کرد و آنان را هم زيارت نمود.[۳] .
پی نوشتها :
[۱] بحار الانوار، ج ۹۸، (بيروت) ص۳۲۹، المزار، شيخ مفيد، ص۵۳.
[۲] مفاتيح الجنان، زيارت اربعين.
[۳] منتهي الآمال، ج۱، حوادث اربعين، نفس المهموم ص۳۲۲، بحار الانوار، ج۹۸، ص۳۲۸.
💠عطر آشنایی ۱۵۰
🔰دعوت نامه
◾️هميشه يکي از سندهای قابل اعتماد و رسمي‏ «نامه‏» بوده است.مکاتبات اداري، رسمي و سياسي و عزل و نصبها و فرمانها و درخواستها به صورت نامه (و اصطلاحاکتاب) در نهضت کربلا و قبل و بعد از عاشورا هم به چشم مي‏ خورد.
 ◾️چه نامه‏ هايی که ‏سيد الشهدا «ع‏لیه السلام» به معاويه نوشت و نسبت به کشتن حجر بن عدي و يارانش اعتراض کرد، وچه آنچه به علما نگاشت و چه آنچه در جريان نهضت عاشورا، به بستگان خود و کوفيان، بصريان، ياران و نمايندگان خويش نوشت، حتي آنچه که به صورت وصيتنامه کتبي آن‏حضرت به محمد حنفيه ثبت است (لم اخرج اشرا…) از اين دست است.
◾️نامه‏ هايي را هم ‏بزرگان شيعه و هواداران آن امام، از بصره و بويژه کوفه به آن حضرت نوشتند و او را به ‏آمدن به آن پايگاه شيعی دعوت کردند و قول هر گونه مساعدت و ياري دادند.
▪️مجموعه نامه‏ های ائمه‏ «ع‏لیهم السلام» در کتاب دو جلدی «معادن الحکمة‏» از محمد بن فيض کاشاني گرد آمده است.نامه‏ هاي ‏سيد الشهدا (علیه السلام) را نيز از جمله در «موسوعة کلمات الامام الحسين‏» و «بلاغة الحسين» می توانید ملاحظه کنيد.
🌔
💠عطر آشنایی ۱۵۰
🔰محتوای نامه های امام حسین(علیه السلام)
▪️سيد الشهدا(علیه السلام) در پی دعوتنامه‏ ها، نماينده ی خويش، مسلم بن عقيل را به کوفه فرستاد، باز همراه وی نامه‏ ای به شيعيان نوشت.[۱] .
◾️نامه‏ هايي که در مدت اقامت امام حسين‏ «ع‏لیه السلام» در مکه، از کوفه برای آن حضرت‏ فرستادند و دعوت به کوفه کردند، بسيار بود.تا حدود ۱۲هزار نامه و بيشتر هم گفته‏ اند.
◾️نامه‏ ها برخی بصورت فردی بود، برخي بصورت گروهی و با امضاهای بی شمار.
◾️نامه‏ های سيد الشهدا «ع‏لیه السلام» به آنان نيز اغلب، پاسخ به آن دعوتها يا فراخوانی برای ياری بود.
◾️علت آنکه نامه‏ هاي دعوت، اغلب از کوفه ‏بود، آن بود که کوفيان دل خوشی از معاويه نداشتند و هوادار اهل بيت(علیهم السلام) بودند.
پس از مرگ ‏او، تصميم به خلع يزيد از خلافت و مبارزه با او گرفتند.
نامه‏ هايشان هم در پی همين ‏هدف و با مضمونی انتقادآميز از حکومت امويان و اعلام هواداری نسبت به ‏سيد الشهدا«ع‏لیه السلام» و دعوت به آمدن و قبول رهبری و قول نصرت و ياری و چشم به راه مقدم‏ او بودن بود.
📚 [۱] سفينة البحار، ج۲، ص۴۶۷.
💠عطر آشنایی ۱۵۲
🔰اتمام حجت امام به نامه ها
▪️نامه‏ هايی ميان امام و برخی از شيعيان در بصره رد و بدل شد.
◾️آخرين‏ نامه‏ ای که از کوفيان به دست امام رسيد، اين متن را داشت: «عجل للقدوم يا بن رسول الله، فان لک بالکوفة ماة الف سيف فلا تتاخر»[۱] یعنی: اي پسر پيامبر!هر چه زودتر بيا!در کوفه‏ صد هزار شمشير در اختيار توست، دير مکن!
▪️در مسير راه کوفه، وقتي سپاه حر، راه را برامام گرفت، حضرت به انبوه نامه‏ های دعوت استناد کرد و حر از آنها اظهار بي اطلاعي‏ مي‏ کرد.
◾️روز عاشورا هم امام در يکي از خطبه‏ های اتمام حجت ‏خويش، کساني همچون ‏شبث بن ربعي، حجار بن ابجر، قيس بن اشعث، يزيد بن حارث و… را مخاطب قرار دارد که… مگر به من ننوشتيد که ميوه‏ ها رسيده و همه جا سرسبز است و آماده، زود بشتاب و به‏ سوي سپاهي سازمان يافته بيا؟… [۲].
📚[۱] حياة الامام الحسين، ج۲، ص۳۳۵.
📚[۲] کامل، ابن اثير، ج۲، ص۵۶۲، اعيان الشيعه، ج۱، ص۶۰۲
💠عطر آشنایی ۱۵۳
🔰سخنان امام حسین(علیه السلام) و حر
▪️سلام داد و گفت: ای فرزند رسول خدا،جانم فدایت باد، من کسی بودم که بر تو سخت گرفتم، و در این مکان فرود آوردم، گمان نمی‌کردم که این گروه با تو چنین رفتار کنند.
به خدا سوگند اگر می‌دانستم که این گروه باتو چنین رفتار می‌کنند،هرگز دست به چنین کاری نمی‌زدم. من از آن‌ چه انجام داده‌ام به درگاه خدای بزرگ توبه می‌کنم.آیا توبه من پذیرفته می‌شود؟امام برایش استغفار نمودوفرمود که تو در دنیا و آخرت آزادمرد هستی.
📚بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۸۹ وشیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۰۱
▪️حضرت فرمود: آری،خدا توبه تو را می‌پذیرد، پیاده شو.حرّ گفت:من سواره باشم برای شمابهتر است از پیاده بودن.
📚خوارزمی، ج۲، ص۱۳ وابن طاووس،الملهوف علی قتلی الطفوف،ص۱۶۰.
▪️برخی از مورّخان نوشته‌اندکه حرّ گفت:چون من اوّلین کس بودم که راه را بر تو سد کردم، اجازه فرما نخستین شهید راهت نیز باشم،شاید از کسانی باشم که در قیامت باجدّت مصافحه می‌کنند.
📚ابن طاووس، ص۱۶۰وخوارزمی، ج۲، ص۱۳
سید می گوید: مقصود حرّ نخستین شهید در آن ساعات بود وگرنه پیش از این جماعتی به شهادت رسیده بودند.
💠عطر آشنایی ۱۵۴
🔰 خواب امام حسین(علیه السلام)
شبي که فردايش امام از مدينه به سوي مکه حرکت کرد، برای وداع با مدينه‏ وقبر مطهر جدش رسول خدا (صلی الله علیه و آله)به حرم آن حضرت رفت وچندين رکعت نماز خواند و دعا کردوگريست، تا نزديکی هاي صبح، سر بر روی مزار نهاد و خوابش برد.در خواب، رسول خدا را ديد که او را به سينه چسبانده و می بوسد و می فرمايد: مي‏ بينم که بزودي ‏آغشته به خون، تشنه لب در کربلا شهيد خواهي شد.پدر و مادرت و برادرت، اينجا مشتاق تو هستند.
📚 بحريني، العوالم، جلد امام حسين‏، ص۱۷۶
اين خواب، خبر از شهادت آن حضرت مي‏ داد.چنين خوابي را صبح‏ عاشورا هم ديده بود.در مدينه، وقتي پيامبر(صلی الله علیه و آله) را در خواب ديد، آن حضرت به امام فرمود: «يا حسين، اخرج فان الله تعالي شاء ان يراک قتيلا».وقتي محمد حنفيه از امام‏ می پرسد پس چرا خانواده و زنان و کودکان را می بري، فرمود: خدا خواسته آنان را اسير ببيند. «قال الحسين: قد شاء الله تعالي ان ‏يراهن سبايا».
📚مقرم، مقتل الحسين، ص۱۹۵
نيز آن حضرت، جدش را خواب ديد که به او فرمود: «ان لک في الجنة ‏درجات لا تنالها لها الا بالشهاده‏»:و رسيدن به آن درجات بهشتي را در سايه شهادت اعلام‏ کرد.
📚 شیخ صدوق، الامالی،۱۳۰
💠عطر آشنایی ۱۵۵
🔰بر پا داشتن مراسمی به یاد سیدالشهداء(علیه السلام)در ایام مختلف
▪️این عمل، بويژه دهه ی محرم و روز عاشورا مورد تشويق اولياء دين است و خود معصومان، در راه اقامه ی عزاي حسينی مي‏ کوشيدند.
📚نک: تاريخچه عزاداري حسيني، ترجمه‏ «تاريخ النياحة علي الامام الشهيد» از سيد صالح الشهرستاني
◾️کساني که روز عاشورا نمي‏ توانند به‏ زيارت آن حضرت بروند،نیک است به این امر اهتمام داشته باشند.
امام باقر(ع‏لیه السلام) در زمينه ی برپايي عزا در خانه‏ ها براي امام حسين‏ (ع‏لیه السلام) مي‏ فرمايد: «ثم ليندب الحسين و يبکيه و يامر من في داره بالبکاء عليه‏ و يقيم عليه و يقيم في داره مصيبته باظهار الجزع عليه و يتلاقون بالبکاء بعضهم بعضا في‏البيوت و ليعز بعضهم بعضا بمصاب الحسين.»
📚 ابن قولویه، کامل الزيارات، ص۱۷۵.
یعنی: بر حسين‏(ع‏لیه السلام) ندبه و عزاداری و گريه‏ کند و به اهل خانه خود دستور دهد که بر او بگريند و در خانه‏ اش با اظهار گريه و ناله برحسين‏(ع‏لیه السلام)مراسم عزاداری برپا کنند و يکديگر را با گريه و تعزيت و تسليت‏ گويي در سوگ حسين(عليه السلام) در خانه‏ هايشان ملاقات کنند.
💠عطر آشنایی ۱۵۶
🔰 رفتار امام حسین(علیه السلام) بعد از شهادت حضرت علی اصغر علیه السلام
▪️امام حسین (علیه‌السلام) پس از هدف قرار گرفتن علی‌اصغر، دست را زیر گلوی او گرفت و چون از خون پر شد آن را به آسمان پاشید (امام باقر (علیه‌السلام) فرمود: قطره‌ای از این خون به زمین ریخته نشد.
 و فرمود: آن‌چه بر من نازل شد، برایم آسان است زیرا در راه خدا است و او می‌بیند.
📚سید ابن طاووس، الملهوف، ج۱، ص۱۶۹.
▪️برخی نیز نوشته‌اند که فرمود: خدایا -شهادت- این -کودک‌- نزد تو، کمتر از -کشتن‌- ناقه ی صالح پیامبر (علیه‌السلام) نیست.
📚محلاتی، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۷۲.
▪️ خدایا اگر امروز فتح و نصرت خویش را از ما باز داشته‌ای آن را در چیزی که برای ما بهتر است قرار ده.
📚خوارزمی، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۲، ص۳۷.
▪️ در این حال ندایی از آسمان برخاست که یا حسین! شیر‌خوارت را واگذارم که هم‌اکنون شیردهنده‌ای، در بهشت برایش مهیا است.
📚 سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، ج۱، ص۲۲.
💠 عطر آشنایی ۱۵۷
🔰 حضرت علی اکبر(علیه السلام) از مصادیق آیه ی تطهیر
▪️در زیارت علیّ بن الحسین (علی اکبر) علیه السلام در نیمه ی شعبان منقول از مرحوم شیخ مفید چنین آمده است:
«السَّلَامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الصِّدِّيقُ الطَّيِّبُ الزَّكِيُّ الْحَبِيبُ الْمُقَرَّبُ!…
جَعَلَكَ مِنْ أَهْلِ الْبَيْتِ الَّذِينَ أَذْهَبَ اللهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ تَطْهِيراً.
یعنی: سلام بر تو ای بسیار راستگوی پاک نیکو و محبوب و مقرّب درگاه الهی!
خداوند تو را در زمره ی اهل بیتی قرار داده است که خداوند از ایشان رجس و پلیدی را برداشته است و ایشان را به طور ویژه پاک گردانیده است.
📚بحارالأنوار، ج۱۰۱، ص۳۳۸
💠 عطر آشنایی ۱۵۸
🔰 یک شب فرصت!
▪️سپاه عمربن سعد، به سوی خیمه‌های امام حسین(علیه‌السّلام) به حرکت در آمدند. امام با مشاهده این صحنه به برادرش فرمود: «ای عباس، جانم به فدایت؛ سوار اسبت شو و از آنها بپرس مگر چه روی داده و برای چه به اینجا آمده‌اند»
ایشان به همراه بیست تن از یاران امام به سوی سپاه دشمن رفت، تا دلیل تحرکات آنان را بپرسد. آنها گفتند: فرمان امیر است که یا حکم او را بپذیرید و یا آماده جنگ شوید. قمر بنی هاشم پیام را به امام رساند. امام به ایشان فرمود: «ارجع الیهم فان استطعت ان تؤخرهم الی الغدوة و تدفعهم عنا العشیة لعلنا نصلی لربنا اللیلة و ندعوه و نستغفره فهو یعلم انی قد احب الصلاة له و تلاوة کتابه و الدعاء و الاستغفار»
«به نزدآنها بازگرد و اگر می‌توانی تا فردا از ایشان مهلت بگیر و امشب ایشان را از ما باز گردان تا امشب برای پروردگار خود نماز خوانده دعا کنیم و از او آمرزش خواهی نمائیم؛ زیرا خدا می‌داند من نماز و تلاوت کتابش قرآن و دعای بسیار و استغفار را دوست دارم.»
▪️عباس نزد سپاهیان دشمن بازگشت و از آنها شب عاشورا را برای نمازوعبادت مهلت خواست.
📚شیخ مفید،الارشاد، ج۲، ص۹۱-۹۳.
💠 عطر آشنایی ۱۵۹
🔰 دو وداع امام
 علامه مجلسی، دو وداع برای امام حسین(علیه السلام) نوشته است: یکی پس از شهادت اطفال شیرخوار: «و پردگیان سرادق عصمت راطلبیدودختران وخواهران رادربرکشیدوهر یک رابه ثواب‌های خدا تسلی بخشیدوصدای شیون ازخیمه‌های حرم بلند شد…»
📚مجلسی، جلاء العیون، ص۳۷۳
 ▪️بار دوم پس از نقل خبر رفتن امام(علیه‌السّلام) با اسب، کنار شریعه ی فرات برای نوشیدن آب واینکه به حضرت گفتند که لشکر به خیمه‌گاه حمله کرده است:«پس بار دیگربااهل خیام وداع نمود…».
📚همان،ص۳۷۴
▪️محدث قمی نیزاین دووداع راباتفصیل بیشتری آورده است.
📚همو، منتهی الامال، ج۲، ص۸۸۷
 در این هنگام،در حالی که سکینه ناله می‌کرد، حضرت اورابه سینه‌اش چسباندوفرمود:سیطول بعدی یاسکینة فاعلمی منک البکاء اذاالحمام دهانی لاتحرقی قلبی بدمعک حسرة مادام منی الروح فی جثمانی واذا قتلت فانت اولی بالذی تاتینه یاخیرة النسوان
📚ابن شهرآشوب،مناقب آل ابیطالب،ج۳،ص۲۵۷
یعنی:ای سکینه، بدان، وقتی که مرگ من فرارسد،پس ازمن گریه توطولانی خواهد بود.تا زمانی که روح دربدنم است،با اشک حسرت،دل مراآتش نزن.
‌ای بهترین زنان،هروقت کشته شدم،تونسبت به این کار، اولی هستی.
💠 عطر آشنایی ۱۶۰
🔰 شام غریبان
▪️در این جلسه، چراغ روشن نمی‌کنندو با افروختن چندشمع، روشنی کمی به مجلس می‌دهند. دسته‌های عزادار، عَلَم و کتل بر نمی‌دارند و زنجیر و سینه نمی‌زنند، بلکه با صفوفی نسبتاً منظّم به مجلس می‌آیند، باگریبان‌های باز و با سکوت و متانت، مهموم و مغموم حرکت می‌کنند یا می‌نشینند. سرانجام روضه‌ای خوانده می‌شودکه بیشتر به وقایع شب یازدهم محرم سال ۶۱قمری و سرنوشت اعضای خاندان امام حسین(علیه السلام)مربوط می‌شود.
▪️در این سوگواری از کودکان برای تمثیل واقعه ی عاشورا استفاده می‌شود.
▪️این مراسم یادآور آوارگی اهلبیت امام حسین(علیه السلام) و اسیران و کودکان بازمانده از کربلا است که در غروب عاشورا،بی‌پناه در تاریکی شب، در بیابان کربلا به سرمی‌بردند.
📚محدثی، فرهنگ عاشورا، ص۲۴۰
▪️در کربلااین شب را«لیلة الوحشة» نیز می‌نامند.در این شب باذکر مصائب کودکان واسراء،برای نشان‌دادن اندوه شمع روشن می‌کنند.
💠 عطر آشنایی ۱۶۱
🔰 آشنایی با قبیله ی بنی اسد
 ▪️بنی اسد، که با هدایت امام سجاد(علیه السلام) به دفن شهدای کربلا پرداختند نام تيره‏ ای از قبايل عرب، از فرزندان اسد بن خزيمه بن مدرکه هستند؛ اين قبيله‏ توفيق و افتخار دفن پيکر مطهر یاران حضرت سيد الشهداء(علیه السلام) و انصار آن حضرت را پس از واقعه‏ ی کربلا در سال۶۱ قمری داشتند.
آنان اجساد مطهر شهدای کربلا را نمی شناختند که امام سجاد(علیه السلام) یک به یک به آنان شناساند.
▪️جمعي از اصحاب، علما، شعرا و زعمای اماميه از قبيله ‏ی بنی اسد برخاسته‏ اند.برخي از همسران پيامبر اکرم‏(ص‏لی الله علیه وآله) نيز از همين قبيله بوده‏ اند.
اين قبيله درسال۱۹ هجری از بلاد حجاز به عراق رفته، در کوفه و غاضريه از نواحی کربلا سکونت‏ کردند.
▪️از قبايل سلحشور عرب محسوب مي‏ گردند.هنگام بناي کوفه، اين قبيله محله‏ ی خاصی را در جنوب مسجد کوفه به خويش اختصاص دادند.
▪️در سال۳۶ هجری‌ در جنگ‏ جمل، با علي‏(ع‏لیه السلام) بيعت کردند و در کنار آن حضرت جنگيدند.
📚 نک: دايرة المعارف تشيع، ج۳، ص۳۴۰
💠 عطر آشنایی ۱۶۲
🔰تاثیر بانوان قبیله ی بنی اسد در دفن شهدای کربلا
▪️در جریان عاشورا در سال ۶۱ به سه دسته تقسيم شدند: موافق با حضرت و مخالف و بي‏طرف.
حبيب بن مظاهر، انس‏ بن حرث، مسلم بن عوسجه، قيس بن مسهر، موقع بن ثمامه و عمرو بن خالد صيداوی از سران موافق بودند و حرملة بن کاهل اسدی، قاتل طفل شير خوار، از سران مخالف بود.
▪️گروهي از دسته سوم (بي‏ طرفها) پس از شهادت حسين(علیه السلام)، زنانشان بر ميدان جنگ گذر کرده‏ و اجساد را ديدند و تحت تاثير قرار گرفتند و به سرزمين خود رفته، مردان را جهت دفن‏ اجساد، خبر کردند.
ابتدا زنان بيل و کلنگ به دست گرفته به طرف کربلا روان شدند.پس از مدتی وجدان مردان بنی اسد بيدار گشت و به خود آمدند و به دنبال زنان راه افتاده به دفن ‏اجساد امام و يارانش پرداختند.
▪️اين فداکاری سبب شهرت آنان شد و از آن پس شيعيان به‏ نظر احترام و محبت به قبيله بنی اسد می نگرند.
📚 نک: دايرة المعارف تشيع، ج۳، ص۳۴۰.
💠 عطر آشنایی ۱۶۴
🔰آل بویه، نخستین سوگواران حسینی
▪️گاهی گفته می شود که تاریخچه ی نخستین سوگواری رسمی بر حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام) و شهدای حماسه عاشورا به زمان حکومت صفویه – که مذهب تشیع به رسمیت شناخته شد- باز می گردد. حال اینکه بنا بر منابع متقن تاریخی، اولین عزاداری رسمی بر کشتگان عاشورا در دوران حکومت آل بویه در سده ی چهارم شکل گرفت و پرچم سوگ سالار شهیدان برای نخستین بار در تاریخ در زمان خلیفه بر بام منازل به اهتزاز درآمد.
▪️سنتی را که دیلمیان پایه گذاری کرده بودند، قریب به ۶۰ سال تداوم یافت، و پس از آن در زمان سلجوقیان_سده ی پنجم تا هشتم هجری- این سنت عمومیت یافت و شاعران و نوحه گران بدون تقیه به سوگ خاندان عصمت می نشستند.
💠 عطر آشنایی ۱۶۵
🔰قدمت عزاداری بر امام حسین(علیه السلام)در نگاه ابوریحان بیرونی
▪️أبوریحان بیرونى، در كتاب آثارالباقیه كه در حدود سنه ی سیصد و نود تألیف شده است، شرحى مى‏ نویسد، مبتنى بر این كه روز عاشورا تا پیش از واقعه ی كربلا روز میمون و مباركى محسوب مى‏ شد و بعد از آن كه حادثه ی كربلا اتفاق افتاد، روز عزادارى و سوگوارى گردید.
▪️بنى أمیه این روز را باز (به مناسبت انتقامى كه از بنى هاشم گرفته بودند) مبارك و میمون مى‏ داشتند و جشن مى‏ گرفتند اما شیعیان در این روز نوحه‏ سرایى و عزادارى مى‏ كنند .
▪️به طورى كه از نوشته ی أبوریحان مستفاد مى‏ شود، عزادارى عاشورا از قدیم یعنى خیلى جلوتر از زمان أبوریحان و تألیف آثار الباقیة (۳۹۰هجرى) معمول و مرسوم بوده و در زمان خود أبوریحان نیز آن مراسم به پا مى‏ شده است.
📚نک:زمینه های قیام امام حسین(علیه السلام)،ج‏۲، عاشورا شناسى، جمعی از نویسندگان
💠 عطر آشنایی ۱۶۶
🔰 آغاز دسته بری عزای امام حسین(علیه السلام)
▪️پیش از قرن چهارم، برگزاری مراسم عزاداری برای امام حسین(علیه السّلام) آشكار نبود و پنهانی انجام می‌گرفت. اما از اوائل قرن چهارم به بعد، عزاداری‌ها از گوشه ی خانه‌ها و كنج خفا بیرون آمده و عیان گشت و پدیداری آن به صورت دسته جمعی و با حركت هیأت‌های عزاداری در خیابان‌ها نمایان شد و شیعیان در این ایام به صورت آشكار به عزاداری پرداختند.
▪️مرحوم كاشف الغطاء در این مورد می‌نویسد: … آغاز بیرون آمدن دسته‌های عزاداری برای سیدالشهداء، در زمان معزالدوله و ركن الدوله بود، كه دسته‌های عزاداران، در حالی كه برای حسین (علیه السّلام) ندبه می‌كردند و شب مشعل‌هایی به دست داشتند، بغداد و راه‌هایش یكباره پر از شیون می‌شد. و این به نقل «ابن اثیر» در تاریخ خودش، اواخر قرن چهارم بود.
📚 نک: محمد حسین كاشف الغطاء، مواكب الحسینیه، ص۱۵
💠 عطر آشنایی ۱۶۷
🔰 پیدایش عزاداری
▪️گاهی گفته می شود که تاریخچه نخستین سوگواری رسمی بر حضرت ابا عبد الله الحسین(علیه السلام) و شهدای حماسه ی عاشورا به زمان حکومت صفویه – که مذهب تشیع به رسمیت شناخته شد- باز می گردد.
▪️حال اینکه بنا بر منابع متقن تاریخی، اولین عزاداری رسمی بر کشتگان عاشورا در دوران حکومت آل بویه در سده چهارم شکل گرفت.
▪️نوحه سرائی و نوحه خوانی نیز در زمان اهل‌بیت( علیهم السلام ) رواج یافت.
▪️تأكید فراوان پیامبر و امامان شیعه در مورد گریستن بر اهل‌بیت به ویژه حضرت سیدالشهداء و یاد كردن مصائب خاندان پیامبر و عزاداری برای آنان و مرثیه سرودن بر ایشان، بیانگر ریشه‌ای بودن مسئله ی نوحه سرایی در وصف اهل‌بیت (علیهم السّلام)ست.
💠 عطر آشنایی ۱۶۸
🔰 عزاداری در فرهنگ اهل بیت(علیهم السلام)
▪️امام باقر (علیه السّلام) به كسانی كه نمی‌توانند روز عاشورا به زیارت امام حسین(علیه السّلام) در كربلا بروند، دستور می‌‌‌دهند كه در خانه‌ها برای امام حسین(علیه السّلام) گریه و ندبه كنند و اهل خانه را هم به گریستن و اقامه سوگواری برای آن حضرت سفارش كنند.
📚كامل الزیارات، ص۱۷۵.
▪️پس از واقعه ی عاشورا، نخستین مرثیه سرایان سیّد الشهدا(علیه السلام) و یارانش، فرزندش امام زین العابدین(علیه السلام)،خواهر بزرگوارش زینب كبری (علیهاالسلام) دختران امام علیه السلام (اُمّ كلثوم و فاطمه صغرا) و همسرش رَباب بوده اند كه در كربلا، كوفه و شام، با مرثیه سرایى هاى هدفمند خود، راه سالار شهیدان را ادامه دادند.
📚 ر. ك: ص۳۹۷ به بعد از دانشنامه امام حسین، ری شهری (فصل یكم / نخستین برگزار كننده سوگوارى) و ج۱۰ ص۲۰۳ (بخش دوازدهم / فصل یكم : نمونه مرثیه هاى كه در قرن نخست ، سروده شده اند) .
💠 عطر آشنایی ۱۶۹
🔰 نخستین عزاداری در مدینه النبی
▪️در مدینه، نخستین مرثیه سرا پس از شهادت امام حسین(علیه السلام) اُمّ سَلَمه، همسر بزرگوار پیامبر(صلى الله علیه و آله) بود.
▪️یعقوبى در این باره مى نویسد: نخستین ضجّه زننده اى كه در مدینه، ضجّه اش [بر حسین علیه السلام ]بلند شد، اُمّ سَلَمه بود.
پیامبر خدا(صلى الله علیه و آله)شیشه اى را كه در آن ، خاكى قرار داشت، به اُمّ سَلَمه داده و به او فرموده بود كه: إذا صارَت دَما عَبیطا فَاعلَمی أنَّ الحُسَینَ قَد قُتِلَ ؛ هر گاه این خاك، تبدیل به خون تازه شود، حسین(علیه السلام) كشته شده است. روز عاشوراى سال۶۱هجرى، آن خاك ، تبدیل به خون تازه شد. اُمّ سَلَمه نیز با دیدن آن ، فریاد كشید: وا حُسَینا! واى از مصیبت پسر پیامبر خدا! شیون و زارى و مرثیه سرایى اُمّ سَلَمه براى امام حسین(علیه السلام) به گونه اى بود كه به دنبال آن، مدینه، یكپارچه عزادار شد: و زنان، شیون كردند تا این كه در مدینه، چنان وِلوله اى بر پا شد كه تا آن زمان، شنیده نشده بود.
▪️سال۶۱ هجرى، سال حُزن نامیده شد.
📚مقتل الحسین علیه السلام، خوارزمى،ج۲،ص۴۰، التذكرة ، قرطبی،ج۲،ص۴۵۳.
💠 عطر آشنایی ۱۷۰
🔰 اهل بیت(علیهم السلام)چه زمانی از عزا بیرون آمدند؟
▪️ تا به هلاكت رسیدن ابن زیاد(لعنت الله علیه)، خانواده ی امام(علیه السلام) از عزا بیرون نیامدند: هیچ یك از زنان ما خضاب نكرد و روغنى استفاده نكرد و سُرمه نكشید و [مویش را ]شانه نزد تا این كه سرِ عبید اللّه بن زیاد را برایمان آوردند. ما همواره، پس از آن ماجرا ، گِریان بودیم .
📚ن.ک: ری شهری، دانشنامه امام حسین،ج ۹، ص۴۲۷
▪️بر پایه ی گزارش دعائم الإسلام از امام صادق(علیه السلام)، پس از واقعه ی عاشورا، سه سال تمام بر امام حسین(علیه السلام) مرثیه سرایى مى شد.
📚 همان
💠 عطر آشنایی ۱۷۱
🔰تطور عزاداری امام حسین (علیه السلام)
▪️ مراسمی که اهل بیت(علیهم السلام) برگزار می کردند با توجه به فشار حكومت عباسی و خفقان موجود، در خفا صورت می‌پذیرفت. تا آنكه ـ همان طوری كه گفته شد ـ معزالدوله دیلمی دستور به برپایی مراسم علنی عزاداری را صادر كرد.
▪️ روش او به معنای آن نیست كه عزاداری در آن زمان پدید آمد، بلكه با پیدا شدن زمینه‌های مناسب، مجالس عزاداری از حالت پنهانی خارج شده و نمود اجتماعی یافت.
▪️ از سال ۳۵۲ تا اواسط قرن پنجم كه حكومت آل بویه از میان رفت ـ در بیشتر سال‌ها مراسم عاشورا به ترتیب مزبور كم و بیش انجام می‌گرفت.
▪️بنابراین حرف كسانی كه می گویند عزاداری از زمان صفویه مرسوم شده است نادرست است زیرا این واقعه یك نمونه از عزاداری ها است كه در سال ۳۵۲ یعنی ۵۵۵  سال قبل از شروع سلطنت سلسله صفویه بوده است.
▪️بعد از دوره‌ی حکومت آل بویه، شیعه تحت فشار قرار گرفت و عزاداری را در خانه‌ها برگزار کرد تا این که در دولت صفوی، قضیه‌ی عزاداری ظهور بیشتری یافت؛ بنابراین ریشه‌ی عزاداری به دوره‌ی صفویه برنمی‌گردد.
💠 عطر آشنایی ۱۷۲
🔰 روز عاشورا در عهد آل بویه
▪️ آل بویه اقدامات زیادی در ترویج و گسترش مهمترین شعائر مذهبی شیعیان امامیه داشت. که یکی از این اقدامات برگزاری عزاداری روز عاشورابود.
▪️ در این روز دسته‌های عزاداری به شکلی که بعدها در دوره صفویه شکل نمایشی به خود گرفت، نخستین بار در سال ۳۵۲ قمری به وجود آمد. به دستور معزّالدوله، در عاشورای این سال عزای عمومی اعلام شد و از مردم خواسته شد که با پوشیدن جامه سیاه، اندوه خود را نشان دهند. زنان با موی پریشان و چهره سیاه‌کرده از خانه‌هایشان خارج می‌شدند و بر سر و صورت می‌کوفتند و جامه بر تن می‌دریدند و در عزای امام حسین (علیه السلام) می‌گریستند.
📚ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۳۹۱ق، ج۳، ص ۴۲۵؛ همدانی، تَکْمِلة تاریخ الطبری، ۱۹۶۱م، ج۱، ص۱۸۳.
💠 عطر آشنایی ۱۷۳
🔰 وضعیت بازار و مردم در روز عاشورا در عهد آل بویه
▪️ به احترام این روز، خرید و فروش ممنوع شد، قصّابان ذبح نکردند و صنف آشپز غذا نپختند و سقّاها از کار بازداشته شدند و چادرهایی در بازارها برپا شد.
📚ابن الجوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الأمم، ۱۳۵۸ق، ج۷، ص۱۵؛ ابو المحاسن، النجوم الزاهرة، ۱۳۴۲ق، ج ۲، ص ۴۲۷.
▪️بنا به نوشته ابن الجوزی، در این روز گریه و شیون برای امام حسین (علیه السلام) و نوحه‌خوانی و برپایی ماتم برای آن امام برگزار شد.
📚 همان
💠 عطر آشنایی ۱۷۴
🔰 اقدامات فرهنگی آل بویه
▪️اهمیت گرامیداشت عید غدیر بر یک مسلمان آزاداندیش پوشیده نیست چرا که با این اقدام است که می توان به شکل منطقی از به وجود آمدن کژروی در دین که منجر به عاشورا شود جلوگیری کرد.
 از این رو فرمانروایان آل بویه، به بزرگداشت واقعه ی غدیر به منزله ی عید بزرگ شیعیان پرداختند.
به دستور معزالدوله، از سال ۳۵۲ قمری، برپائی این جشن در بغداد آغاز شد.
📚نک: ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۳۹۱ق، ج۳، ص۴۲۵-۴۲۰ و ابن الجوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ۱۳۵۸ق، ج ۶، ص ۱۶۳
▪️ هم چنین عبارت ” حی علی خیر العمل” که نشانه ی بارز شیعیان است در اذان مرسوم شد که تا اوایل غلبه سلجوقیان ادامه داشت.
📚مقریزی، السلوک، ۱۹۴۲م، ج۴، ص ۱۸۴؛ابن الجوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ۱۳۵۸ق، ج۸، ص۱۶۴؛ابن خلدون، ، ج۳، ص۴۶۰.
💠 عطر آشنایی ۱۷۵
🔰زیارت عتبات عالیات در عهد آل بویه
▪️ در کنار این امور گسترش سنت زیارت قبور ائمه شیعه یکی دیگر از سنّت‌های بود که در زمان آل بویه مورد توجه فراوان قرار گرفت.
▪️ بدین منظور آنان نسبت به قبور ائمه مدفون در عراق اقداماتی انجام دادند؛ مرمّت و بازسازی قبور ائمّه (علیهم السلام)، برپا کردن گنبد و بارگاه باشکوه بر مزار ایشان
📚ذهبی، العبر من خبر من غبر، ۱۴۰۵ق، ص ۲۳۲.
▪️اهدای نذورات و اختصاص موقوفات به این زیارتگاه‌ها، ایجاد تسهیلات برای زائران و تشویق مردم به سکونت در جوار این مکان‌های مقدّس و اعطای مستمری و صله به مجاوران این بارگاه‌ها.
📚 نک: خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۲۴.
▪️برخی از محققان ساخت مقابر شیعه، به ویژه حرم حضرت علی(علیه السلام) و امام حسین(علیه السلام) و امام رضا(علیه السلام) و زیارت این مشاهد توسط آل بویه را از عوامل مهم شیعه امامی بودن این سلسله برشمرده اند.
📚 ن.ک: ظهیرالدین مرعشی، تاریخ طبرستان، ص۶۷ / خاجویان، پیشین، ص ۱۳۵/ علی اصغر فقیهی، آل بویه و اوضاع زمان ایشان، ص۴۸۱.
💠 عطر آشنایی ۱۷۶
🔰 برنامه معزالدوله برای احیای امر زیارت
▪️از آغاز سلطه آل بویه بر بغداد، حکمرانان و صاحب منصبان این سلسله با زیارت قبور ائمّه شیعه(علیهم السلام) به ترویج این سنّت کمک کردند.
▪️معزّالدوله روزهای پنج شنبه با وزرا و اعیان و اشراف و فرماندهان به زیارت کاظمین مشرّف می شد و صبح شنبه به مقرّ حکومت خویش در بغداد بازمی گشت.
📚ذهبی، العبر من خبر من غبر، بیروت، دارالکتب العلمیة، بی تا، ص ۱۳۲.
💠 عطر آشنایی ۱۷۷
🔰 برنامه عزالدوله برای زیارت عتبات
▪️ابن مسکویه از عزیمت عزّالدوله بختیار، به نجف اشرف و زیارت مرقد حضرت علی(علیه السلام) در سال های ۳۶۱ و ۳۶۴ خبر می دهد.
📚 ابن مسکویه الرازی ابوعلی تجارب الامم، تهران، دار سروش للطباعه و النشر، ۱۳۷۹، ج۶، ص۳۰۴ و ۳۰۵.
▪️همچنین همدانی می نویسد: او در سال ۳۶۶، شریف ابوالحسن محمّد بن عمر را به نیابت خود در بغداد معیّن کرد و خود با وزیرش به زیارت کربلا رفت.
📚 همو، محمد بن عبدالملک، تَکْمِلة تاریخ الطبری، بیروت، مطبعه الکاتولیکیة، ۱۹۶۱م، ج۱، ص۲۳۱.
💠 عطر آشنایی ۱۷۸
🔰 اقدامات عضد الدوله برای زیارت
▪️عضدالدوله، در سال ۳۷۱ عازم زیارت کربلا و نجف شد.
📚 غیاث الدین السید عبدالکریم ابن طاووس، فَرِحَةُ الْغُری فیتَعْیینِ قبرامیرالمؤمنین علیه السلام ، ص۱۳۲
▪️ ابواسحق صابی به مناسبت بازگشت عضدالدوله از سفرهای زیارتی و احسانی که وی در این سفرها به مردم می کرد، اشعاری سروده است.
📚 ابواسحاق صابی، یتیمة الدهر،ج۱، ص۷۱ وج۲، ص۵۲
💠 عطر آشنایی ۱۷۹
🔰 خاکساری امیر امیرمعزّالدوله در زیارت
▪️ظهیرالدین مرعشی می نویسد: امیرمعزّالدوله مشهد مبارک حضرت امیر(علیه السلام) را در نجف و مشهد حضرت سید الشهداء(علیه السلام) را در کربلا و مشهد حضرت موسی و جواد(علیهماالسلام) را در کاظمین و مشهد حضرت عسکری(علیه السلام) را در سرّ من رأی عمارت بسیار فرمود و بر در حرم حضرت امیر(علیه السلام) نام خود را نوشت و در آنجا آیه ۱۸ سوره ی کهف (وَ کَلْبُهُمْ باسِطٌ ذراعَیْهِ بِالْوَصید) را ثبت کرد.
📚ظهیر الدین مرعشی، تاریخ طبرستان، ص۶۷.
💠 عطر آشنایی ۱۸۰
🔰 رونق دادن زیارت
▪️بنا کردن کاخ ها و دفن برخی از امرا در جوار مرقد ائمّه شیعه(علیهم السلام) از دیگر اقدامات آل بویه بود.
▪️معزّالدوله در سال ۳۳۶ فرمان داد تا ساختمان قدیمی کاظمین را خراب کرده، ساختمان عظیم و باشکوهی به جای آن برپا کنند.
▪️همچنین بر فراز هر کدام از مقبره امامان شیعه (امام کاظم و امام جواد علیهماالسلام ) ضریح جداگانه ای ساخت و خود در کنار ضریح، کاخی باشکوه بنا نمود.
📚ذهبی، العبر من خبر من غبر، بیروت، دارالکتب العلمیة، بی تا، ص۲۳۲
💠 عطر آشنایی ۱۸۱
🔰پیاده روی امیران آل بویه در زیارت
▪️در سال۴۳۱ جلال الدوله، یکی از نوادگان عضدالدوله، با فرزندان و جمعی از یاران خود برای زیارت، رهسپار کربلا و نجف شد.
▪️او در کربلا از جلوی قبرستان پابرهنه شد و از خندق شهر کوفه تا مشهد امیرالمؤمنین(علیه السلام) در نجف را، که یک فرسنگ فاصله بود، پیاده و با پای برهنه پیمود.
📚 ابن الجوزی، ابی الفرج عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الأمم، حیدر آباد، دائرة المعارف العثمانیه، ۱۳۵۸ ق، ج۸، ص۱۰۵.
💠 عطر آشنایی ۱۸۲
🔰بازسازی حرم امام حسین(علیه السلام)
▪️عضدالدوله مرقد امام حسین(علیه السلام) در کربلا را بازسازی کرد و گنبد باشکوهی بر فراز آن بنا نمود.
📚 مستوفی،حمدالله، تاریخ گزیده، تهران، امیرکبیر،۱۳۶۲ش، ص۴۱۵.
▪️همچنین با هزینه کردن اموال زیادی، بنایی باشکوه بر آرامگاه حضرت علی(علیه السلام) و اطراف آن برپا کرد.
📚 الدیلمی، الحسن بن ابی الحسن محمد،
ارشاد القلوب، قم،الشریف الرضی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۴۳۶.
▪️عضدالدوله در سال ۳۷۱ هنگام زیارت مرقد امام حسین(علیه السلام) و حضرت علی(علیه السلام) مبالغ هنگفتی وجوه نقدی و همچنین کمک های غیرنقدی بین علویان مجاور آن زیارتگاه ها تقسیم کرد.
📚 ابن طاووس، غیاث الدین السید عبدالکریم، فَرِحَةُ الْغُری فیتَعْیینِ قبرامیرالمؤمنین علیه السلام، ص۱۳۲.
💠 عطر آشنایی ۱۸۳
🔰روش شناسی آل بویه در رونق حرمهای مطهر اهل بیت(علیهم السلام)
▪️آل بویه، اوقافی به زیارتگاه های شیعه اختصاص دادند و مردم را به سکونت در پیرامون آن ها تشویق کردند.
▪️آن ها برای افزایش علاقه مردم به سکونت در جوار بارگاه ائمّه شیعه علیهم السلام اقدامات عمرانی انجام دادند و آب هایی بر در خانه ها و منازل مردم جاری ساختند و مستمری ماهیانه و صله هایی برای ساکنان مجاور مشاهد شریف مقرّر کردند.
▪️در نتیجه ی اقدامات مختلف حاکمان آل بویه، شیعیان در این دوران پیاده و سواره برای زیارت قبور اهل بیت(علیهم السلام) با هم به رقابت می پرداختند و از اطراف و اکناف برای سکونت در جوار بارگاه امامان شیعه(علیهم السلام) به آن نقاط مهاجرت می کردند.
📚مظفّر، محمد حسین، تاریخ شیعه، ترجمه محمدباقر حجتی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی،۱۳۷۹، ص۱۵۴.
💠 عطر آشنایی ۱۸۴
🔰 نذورات حاکمان آل بویه
▪️خطیب بغدادی از نذورات امرای آل بویه، از جمله معزّالدوله و عضدالدوله برای امام زادگان و علویان خبر می دهد.
📚 همو، تاریخ بغداد، او مدینة السلام منذ تأسیسها حتی سنة۴۶۳ ق، بیروت، دارالکتب العلمیة، بی تا، ج۱، ص۴۲۴.
💠 عطر آشنایی ۱۸۵
🔰 تنبیه هتک حرمت حرم امام حسین(علیه السلام) در حکومت آل بویه
▪️ از آغاز قدرت و نفوذ آل بویه نسبت به زوّار کربلا توجه می شد و خیمه های بزرگی برای اسکان زوّاری که از نقاط دوردست می آمدند، برپا شده بود.
📚 همدانی، محمد بن عبدالملک، تَکْمِلة تاریخ الطبری، بیروت، مطبعه الکاتولیکیة، ۱۹۶۱م، ص۱۲۱ و ۱۵۹.
▪️در مقابل، کسانی که به حرم امامان شیعه جسارت می کردند، به سختی تنبیه می شدند.
چنان که فردی که به حرم امام حسین(علیه السلام) بی ادبی کرده بود به دستور عضدالدوله به سختی تنبیه شد.
📚ابن مسکویه، الرازی ابوعلی تجارب الامم، تهران، دار سروش للطباعه و النشر، ۱۳۷۹ش، ج۶، ص۴۱۶.
💠 عطر آشنایی ۱۸۶
🔰روز هفتم صفر: شهادت امام مجتبی(عليه السلام)
▪️به نظر می رسد اين قول از زمان امام كاظم(عليه السلام)و از سوي قاسم بن ابراهيم الرسّيپ «البرسي» ۱۶۹-۲۴۶ق عنوان شده است.
▪️نجاشي، در مورد قاسم اينگونه مي‌نويسد: «قاسم پسر ابراهيم طباطبا پسر اسماعيل پسر ابراهيم پسر حسن مثنّي پسر امام مجتبي(عليه السلام)است. او صاحب كتاب(تثبيت الامامه)مي‌باشد كه از امام صادق(عليه السلام) با واسطه و از امام كاظم(عليه السلام) بدون واسطه روايت مي‌كند.»
ابوالحسن العمري در كتاب (المجدي في انساب الطالبييّن)مي نويسد: «كنيه او ابامحمّد فردي عفيف و زاهد بوده است و از سلاطين جور وقت دوري جسته و هدايا و مراحم آنان را اگر چه از طلا و نقره بوده، نپذيرفته است و مردم را به وصايت امام رضا(عليه السلام)دعوت مي كرده و از سال ۲۲۰ق تا۲۴۶ق كه از دنيا رحلت نمود، درجبل الرسّ–كوهي در نزديك حله– مخفي بوده است.»
▪️شيخ آقا بزرگ تهراني در الذريعه او را سيدي شريف و از سادات بني الحسن(عليه السلام) دانسته است.
💠 عطر آشنایی ۱۸۷
🔰کدام یک از علما هفتم صفر را شهادت امام حسن مجتبی(علیه السلام) می دانند؟
▪️از روايت قاسم بن ابراهيم كه دليل سابق و مقدم بر دليل دو قول ديگر است، بزرگاني از فقهاء همچون شهيد اول در(الدروس)، كفعمي در (المصباح)، والد شيخ بهائي در(وصول الاخبار الي اصول الاخبار)، شيخ بهائي در(توضيح المقاصد)، علامه مجلسي در(بحار الانوار)، شيخ عبدالله بحراني در(عوالم العلوم)، شيخ محمد حسن نجفي در(جواهر الكلام)، شيخ جعفر كاشف الغطاء در(كشف الغطاء) و شيخ عباس قمي در(انوار البهيّه) پس از قرن هفتم تا زمان حاضر تبعيت نموده‌اند. (توضيح المقاصد،ص۶ مصباح كفعمى، ج۲، ص ۵۹۸)
▪️شيخ عباس قمي، پس از تحقيق در اقوال، قول هفتم صفر را اختيار كرده و دو قول ديگر را ضعيف شمرده است.
💠 عطر آشنایی ۱۸۸
🔰 وصیت محل دفن حاکمان آل بویه
▪️برخی از فرمانروایان آل بویه وصیت می کردند که جسدشان در جوار مرقد ائمّه شیعه(علیهم السلام) دفن شود.
▪️گاهی نیز فرزندانشان اجساد آن ها را در یکی از مشاهد شریفه دفن می کردند.
▪️ابن اثیر نخستین فرمانروایی را که در نجف در جوار مرقد علی(علیه السلام) دفن شد، عضدالدوله می داند.
▪️به گفته ی او، عضدالدوله نخست در کاخ بغداد مدفون بود و سپس جنازه اش را به نجف منتقل کردند و در جوار مزار علی(علیه السلام) دفن نمودند.
📚 ابن اثیر، عزالدین ابی الحسن، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۷ ق _۱۹۸۷ م، ج۹، ص۱۸.
💠 عطر آشنایی ۱۸۹
🔰 ترویج استفاده از مهر و تربت امام حسین(علیه السلام):
▪️استفاده از مُهر نماز، به‌خصوص مهری که از تربت امام حسین(علیه السلام) ساخته شده باشد، از نشانه‌های دیگر شیعیان امامیه محسوب می‌شود.
▪️در دوران آل بویه، افرادی بودند که از تربت امام حسین(علیه السلام) تسبیح و مُهر تهیه می‌کردند و به مردم هدیه می‌دادند.
📚ثعالبی، یتیمة الدهر، ۱۳۵۲ق، ج۳، ص۱۸۳.
▪️پیش از آن، این کار جرم به حساب می آمد و خلیفه ی بغداد به شدت با آن مقابله می کرد. چنانچه در سال ۳۱۳ خلیفه مسجد «براثا» را، که محل تجمّع شیعیان بود، محاصره کرد؛ گفته می شد آن ها برای لعن صحابه گرد هم آمده اند. دستگیری ۳۰ تن از نمازگزارانی که مهرهایی از گل سفید منقوش به نام امام همراه داشتند، سبب شد که خلیفه دستور تخریب مسجد «براثا» را صادر کند.
📚 نک: آدام متز، تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری، ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگزلو، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۲ش، ص ۸۶
💠 عطر آشنایی ۱۹۰
🔰عزاداری در عهد تیموریان
▪️پس از دوران آل بویه، دوران تیموریان از این جهت بسیار پراهمیت است که شاهد گسترش تدریجی تشیع، به ویژه در خراسان و ماوراء النهر (مرکز حکومت تیموریان) هستیم، به طوری که برخی از پژوهش گران، از تسنن دوازده امامی در این دوره نام برده اند.
📚 نک: تاریخ تشیع در ایران، رسول جعفریان، قم، انصاریان، چ۱، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۷۳۰.
▪️ نوشته اند در این زمان در ماوراءالنهر، همه ساله در سالروز عاشورا، مراسمی برپامی شد.
📚 روضه الشهداء، ملا حسین کاشفی سبزواری، تحقیق: عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، قم، نوید اسلام، ج۱، ص۲۲.
💠 عطر آشنایی ۱۹۱
🔰 تالیف کتاب در عصر تیموریان
▪️ملا حسین کاشفی، چهره شاخص دوره ی تیموریان و نگارنده ی کتاب روضه الشهداء است.
▪️برخی گفته اند در این دوره، گریه بر امام حسین(علیه السلام) در هرات، جانشین ذکر صوفیانه شده بود که نقشبندیه آن را ملغی کرده بودند.
📚 کامل مصطفی، تشیع و تصوف،ترجمه ی قراگزلو، تهران، امیرکبیر، صص ۳۲۷ – ۳۲۵
💠 عطر آشنایی ۱۹۲
🔰وضعیت عزاداری در ایران بعد از تیموریان
▪️پس از تیموریان، با روی کار آمدن صفویه و رسمیت یافتن مذهب شیعه و فزونی گرفتن شمار شیعیان، بر کمیت و گستره ی مراسم عزاداری افزوده شد و از آن پس نیز با توجه به شیعی بودن همه ی حاکمان ایرانی، همین روند با ابعاد وسیع تری ادامه یافت.
▪️ این مراسم هم چنان تا زمان قاجاریه ادامه یافت. در دوره ی رضاشاه پهلوی، با آن که خود او با تظاهر شدید به حمایت از تشیع و علما و مظاهر تشیع و به راه انداختن دسته و همراهی با عزاداران توانسته بود حکومت را بدست گیرد، ولی در نیمه ی دوم حکومتش به شدت با عزاداری مبارزه کرد و آن را ممنوع ساخت.
▪️ در زمان پهلوی دوم، ممنوعیت عزاداری برداشته شد و مردم توانستند با آزادی نسبی به عزاداری بپردازند.
 💠 عطر آشنایی ۱۹۳
🔰 تاریخ عزاداری امام حسین(علیه السلام) در میان اهل تسنن
▪️ با توجه به تبلیغ وسیع وهابیت در نفی عزاداری و به ویژه عزاداری سید الشهداء(علیه السلام )به دست آوردن سیره ی عالمان و بزرگان اهل تسنن و گذشته ی تاریخی این موضوع در میان ایشان، جایگاه والایی می یابد.
▪️به همین جهت، مختصری به این موضوع می پردازیم.
💠 عطر آشنایی ۱۹۴
🔰اولین گزارش از اعتراض صحابه
▪️ به نظر می رسد نخستین گزارشی که از اعتراض و گریه یکی از بزرگان صحابه پس از شهادت امام حسین(علیه السلام) و اسارت اهل بیت(علیهم السلام) ثبت شده، اعتراض و گریستن زیدبن ارقم در مجلس ابن زیاد است.
▪️هنگامی که ابن زیاد با چوب دستی بر لب و دندان امام(علیه السلام) می زد، زید با اعتراض گفت: چوب دستی ات را بردار، به خدا شاهد بودم که رسول خدا(صلی الله علیه و آله)مابین دو لب حسین(علیه السلام) را می بوسید و سپس گریست.
ابن زیاد او را تهدید به مرگ کرد.
پس زید فریاد زد: ای مردم! شما از این پس جزو بردگانید؛ پسر فاطمه را کشته اید و پسر مرجانه را امارت داده اید…
📚تاریخ طبری، بیروت لبنان: ج۴، ص۳۴۹ و تذکره الخواص، سبط این جوزی، قم: شریف رضی،۱۴۷۱ ق، ص۲۳۱.
💠 عطر آشنایی ۱۹۵
🔰 واکنش تابعان به شهادت امام حسین(علیه السلام)
▪️به جز زیدبن ارقم، از کسانی که گریستن و عزاداری ایشان بر حسین بن علی(علیه السلام) ذکر شده، می توان به حسن بصری اشاره کرد که پس از شنیدن خبر شهادت امام حسین(علیه السلام) به شدت گریست و گفت: امت ذلیل، امتی است که پس دختر پیامبرش را می کشد.
📚تذکره الخواص، ص۲۴۰.
▪️ هم چنین از امام شافعی می توان نام برد. شافعی با وجود طعن مخالفان، از ابراز محبت به اهل بیت(علیهم السلام) ابا نمی ورزید.
📚نک: مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص۱۲۴.
▪️وی در قصیده ای، به مدح اهل بیت(علیهم السلام) و ابراز اندوه از شهادت امام حسین(علیه السلام) می پردازد.
▪️نیز می توان از رثای خالدبن معران، یکی از تابعان و مرثیه احمد بن منصور بن علی قطیعی درباره امام حسین(علیه السلام) یاد کرد.
📚 همان، ص۱۴۱.
💠 عطر آشنایی ۱۹۶
🔰قصیده سرایی اهل تسنن در رثای اباعبدالله (علیه السلام)
▪️ سبط ابن جوزی و یحیی بن سلامه حفصکی قصیده ای در مدح دوازده امام و قصیده ای دیگر در رثای اباعبدالله الحسین(علیه السلام) دارند.
📚رسول جعفریان، تاملی در نهضت عاشورا، قم: انصاریان، ج۲، ۱۳۸۱ ش، صص ۲۸۲ – ۲۸۳.
▪️ هم چنین می توان به کسانی چون ابن صباغ مالکی، شمس الدین محمد بن طولون، قندوزی حنفی و فضل الله بن روزبهان که همگی آنان سنی های معتدلی هستند، اشاره کرد.
💠 عطر آشنایی ۱۹۷
🔰 واکنش علمای اهل تسنن به مخالفان سنی عزاداری
▪️عبدالجلیل رازی، از عالمان قرن ششم و صاحب کتاب النقض، در مقابل نویسنده ی سنی مذهب دیگری که به عزاداری امام حسین(علیه السلام) خرده گرفته بود، به دفاع از آن برمی خیزد و می نویسد:« بزرگان و معتبران ائمه از اصحاب امام مقرم بوحنیفه و امام مکرم شافعی و علما و فقهای طوایف فریقین، خلفاً عن سلف، این سنت را رعایت کرده اند».
📚عبدالجلیل قزوینی رازی، کتبا النقض، به سعی سید جلال الدین محدث، تهران، ۱۳۳۱ش، ج۱، ص۴۰۲.
▪️ اطلاعاتی که وی از عزاداری امام حسین(علیه السلام) در میان اهل تسنن می دهد، بسیار ارزش مند است.
▪️وی از شخصیت های برجسته ی زیادی از اهل تسنن چون خواجه بو منصور در اصفهان و خواجه علی غزنوی حنفی در بغداد نام می برد که، در روز عاشورا با شور و هیجان فراوانی به سوگواری امام حسین(علیه السلام) می پرداخته اند.
📚 همان، صص۴۰۲_۴۰۵
▪️ وی هم چنین به مجلس «شهاب مشاط» در بغداد اشاره می کند.
💠 عطر آشنایی ۱۹۸
🔰ارادت جامی از علمای اهل تسنن به امام حسین(علیه السلام)
▪️در اینجا باید از عبدالرحمن جامی(۸۱۷_ ۸۹۸ ق) حنفی مذهب یاد کرد که علاقه بسیاری به خاندان عترت داشته و اشعاری در این باره سروده است.
📚کلیات دیوان جامی، عبدالرحمان جامیف تصحیح، شمس بریلوی، تهران، هدایت، ج۱، ۱۳۶۲، ص۲۷.
▪️ او هنگام دیدار از کربلا اشعاری در وصف امام حسین(علیه السلام) می سراید:
کردم زدیده، پای سوی مشهد حسین
هست این سفر به مذهب عشاق فرض عین
📚 همان، ص۲۵.
💠 عطر آشنایی ۱۹۹
🔰نگارش آثار عالمان حنفی مذهب
▪️برخی عالمان حنفی کتاب هایی در رثای امام حسین(علیه السلام)نگاشته اند: محمودبن عثمان حنفی رومی:مقتل الامام الحسین ابن علی ابن ابیطالب رضی الله عنهما فی کربلا
📚عبدالحی بن فخر الدین حسنی،نزهه الخواطر وبهجه المسامع والنواظر،حیدر آباددکن: دائره المعارف العثمانیه، چ۲، ج۸، ص۳۰۷
▪️قادربخش بن حسن علی حفنی:جورالاشقیا، علی ریحانه سیدالانبیاء
📚نزهه الخواطر وبهجه المسامع والنواظر، عبدالحی بن فخرالدین حسنی،حیدر آباد دکن: دائره المعارف العثمانیه، چ۲، ج۸، ص۳۰۷
▪️شیخ علی انوربن علی اکبرحنفی:شهاده الکونین فی مقتل سیدناالحسین السبط.
📚همان،ص۳۲۸
▪️ امروزه نیزبرخی ازاهل تسنن،یاخود به عزاداری می پردازندویا باشیعیان مشارکت می کنند؛ چنانچه دکترعلی الوردی در کتاب”دراسه فی طبیعه المجتمع العراقی”به این اشتراک در عزای حسینی اشاره می کندومی نویسد:کم دیده نمی شودکه محله ی سنی نشین با محله ی شیعه نشین دربعضی مجالس حسینی مشارکت می کنندوگاهی نیزدر تقدیس مراقدوامامان شیعه این مشارکت دیده می شود.
📚 همو،تاریخ النیاحه، ج۲، ص۴۷به نقل ازدارسه فی طبیعه المجمتع العراقی،ص۲۳۶