(سرمقاله ششمین شمارگان مجله ی منهاج)
سه شنبه, اردیبهشت ۱۹, ۱۳۹۱ – ۲۰:۲۲
«بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله الذی هدانا لهذا و ما کنّا لنهتدی لولا عن هدانا الله»
قرآن مبین، بشریت را از سه نوع پیروی برحذر می‌دارد:
اوّل: پیروی از راه و روش باطل نیاکان: «و إذا قیل لهم اتّبِعوا ما انزل اللهُ قالوا بل نتبع ما الفینا علیه آباءَنا، اَوَلو کان آباوهم لا یعقلون شیئاً و لا یهتدون» در این¬جا عقلِ انسان شاهد تعارض میان وحی و روش اجداد خویش است.
دوّم: پیروی از حدس و گمان: «و لا تقفُ ما لیس لک به علم» که آموزه‌های وحیانی آن را مردود می‌شمرد، اگر چه شماری از مردم ظن خود را با هوای نفسانی در می‌آمیزند تا نوعی سوّم از تبعیت ناصواب را رقم زنند.
سوّم: پیروی از هوای نفس: که در آن، گمانه زنی و پذیرش خواهش¬های نفسانی حجابی در برابر هدایت الاهی می‌شود. «إن یتَّبعون الّا الظّنَّ و ما تهوی الانفسُ و لقد جاءَهم من ربِّهِمُ الهُدی»
چهارم: پیروی از بزرگان عصر: «و قالوا ربّنا انّااَطَعناسادتنا و کُبراءَنا فَاَضَلُّونا السّبیلا»
پنجم: پیروی از اکثریت: «و إن تُطع اکثر مَن الارضِ یُضِلّوکَ عن سبیل الله إن یَتَّبعون الّا الظّنَّ و إن هم الّا یخرصون»
آن‌چه، کتاب دین ما پیرامون توجّه به‌پیروی و پذیرش ترسیم می‌کند، درباره همه امور زندگی انسان‌ها کاربرد دارد، امّا این مقدمه برای آن آمد تا آگاه باشیم که ممکن است غبار پیروی‌های ناصحیح، تفکر پژوهشگر قرآن و حدیث را احاطه کند؛ وقتی به مقایسه متون مختلف می‌پردازیم فراتر از این غبار را حتی در آثار برخی بزرگان مشاهده می‌کنیم!
چه‌بسیارند نظریات تفسیری که تنها از روی حدس و گمان طرح شده و دیگران آن را گسترش داده‌اند!
چه فراوان است نظریّاتی که تنها به سبب شهرت پذیرفته شده است!
وچه …
بیاییم با مدد از قرآن و یکتاصاحب‌اش در این زمان، خود را از این خطر مصون بداریم.
«اسألک یا رحمان أن تَجعل النّورَ فی بصری و الیقین فی قلبی و ذکرکَ بالّیل و النّهار علی لسانی ابداً ما ابقیتنی انّک علی کلّ شی ءٍ قدیر » … به این امید ، دفتر ششم منهاج را تقدیم می‌داریم.
… و من الله التوفیق
